PRACA KONTROLNA

SŁUCHACZ: Roksana Gdulska

SZKOŁA: Szkoła Policealna dla dorosłych „Copernicus”, oddział

Katowice

KIERUNEK: Technik Weterynarii

SEMESTR: II

PRZEDMIOT: Choroby zwierząt

PROWADZĄCY: Aleksandra Brożyńska

TEMAT: Pasożyty koni

2

Ogólnie związek pasożytów z końmi zwłaszcza tymi dobrze utrzymanymi

wydaje się dość nietypowym zjawiskiem, które może wystąpić u każdego konia bez

względu na stan miejsca jego hodowli.

Istnieje również specyfika zakażeń pasożytniczych związana z wiekiem koni, porą

roku, położeniem geograficznym. Schorzenia pasożytnicze należą do szczególnie

niebezpiecznych, gdyż z reguły przebiegają bezobjawowo, a w przypadku

wystąpienia objawów klinicznych są trudne do rozpoznania ze względu na swoją nie

swoistość i powodują istotne problemy diagnostyczne. Natomiast wymagania

koniom sportowym i rekreacyjnym dotyczą głównie doskonałej kondycji fizycznej i

psychicznej. Podstawą opieki nad koniem jest efektywna kontrola pasożytów. Konie

są ciągle narażone na zarażanie się pasożytami, ponieważ spożywają je wraz z

roślinami na pastwisku (tym bardziej narażone są konie z hodowli bez stajennych i

w okresie pastwiskowym).

Znajomość typów pasożytów u koni i ich cykl

życiowy pozwala na skuteczną ochronę przed zarobaczeniem .Rutynowo konie

odrobacza się dwa razy do roku , przed i po okresie pastwiskowym-co uzasadnione

jest sezonowością rozwoju pasożytów. U regularnie odrobaczonych dorosłych koni

problemem są jedynie inwazje małych słupkowców ,znacznie rzadziej tasiemców

tasiemców larw gzow. U źrebiąt natomiast występują specyficzne dla nich choroby

pasożytnicze - węgorczyca i glistnica.

INWAZJA SŁUPKOWCÓW

:

Przyczyny

:

-

Słupkowce duże – Strongylus vulgaris, Strongylus edentatus, Strongylus

equines

-

Słupkowce małe – Cylistostephanus sp. , Cylistocylus spp.

-

inne rzadziej spotykane gatunki

Występowanie:

-

na całym świecie

-

konie

-

małe ilości u koni dorosłych są źródłem infekcjii u młodych

-

klacze zarażają źrebięta

3

Cykl rozwojowy:

- prosty, w kale rozwijają się larwy w ciągu 7 dni przy sprzyjających warunkach

klimatycznych

- Słupkowce duże: larwy mają cykl migracyjny, s.vulgaris migruje przez małe

tętnice do tętnicy krezkowej przedniej, stamtąd z powrotem do ściany jelita i

do jego światła, okres prepatentny trwa 6 miesięcy;

s.edentatus migruje przez żyły wrotne do wątroby, do krwotocznych guzków

pozaotrzewnowych i przez ściany jelita grubego larwy przedostają się do światła

jelita grubego, okres prepatentny trwa 10 miesięcy

- Słupkowe małe: larwy dostają się do ściany jelita ślepego, okrężnicy;

pozostają w guzkach podsurowicówkowych, rozpoczynają składanie jaj po 12-18

tygodniach, mogą się kumulować w ścianach jelita w stanie hipobiotycznym,

zsynchronizowane wniknięcie do jelita zima może spowodować ciężką biegunkę

Czynniki ryzyka:

- dla przeżywalności jaj i larw korzystne są wilgotność, ciepło, cień; wysuszenie

je niszczy, w Europie larwy mogą przetrwać zimę

- optymalne warunki dla inwazji to poranna rosa lub po deszczu

- szczyt sezonowej inwazji występuje późnym latem i jesienią

- ciągłe inwazje spowodowane dużą ilością pasożytów u młodych koni

Objawy kliniczne:

Klasyczny zespół objawów: okrywa włosowa złej jakości, brak tolerancji

wysiłkowej, brak łaknienia, depresja, otępienie, spadek masy ciała zwierząt,

wyniszczenie, leżenie bez ruchu w przypadkach ciężkich, niedokrwistość,

bladość błon śluzowych, kolki spazmatyczne z nadruchliwością, kolka

zakrzepowo-zatorowa, biegunka lub zatwardzenie

Leczenie:

Iwermektyna, mieszanina fenotiazyny, piperazyny, mebendazol,

kambendazol, fenbendazol, wspomagająco: leczenie niedokrwistości

Zapobieganie:

kontrola pastwisk, obowiązkowe użycie środków przeciw

robakom, mechaniczne zbieranie odchodów z pastwiska 2 razy w tygodniu,

4

okresowe badania ilości jaj w kale w celu sprawdzenia obciążenia robakami,

fenotiazyna w pokarmie

GLISTNICE

Przyczyny:

Parascaris equorum

Występowanie:

- na całym świecie

- stajnie o dużym zagęszczeniu populacji

Cykl rozwojowy:

Rozwój tego pasożyta może trwać nawet 80dni i kończy się

uzyskaniem dojrzałości płciowej. Osobniki dorosłe składają ogromne ilości jaj w

jelicie cienkim konia (żywiciela). Wraz z kałem są one wydalane do środowiska,

gdzie mogą przeżywać nawet do 5lat zarówno przy wysokiej wilgotności jak i w

niskich temperaturach. Przyjęte przez żywiciela przechodzą przez ścianę jelita

do wątroby żyła wrotną. Przez naczynia krwionośne dostają się do płuc, wędrują

do tchawicy i zostają ponownie połknięte. Ostatecznie przytwierdzają się do

ściany jelita. Podczas wędrówki istnieje niebezpieczeństwo przedostania się

larw do krwioobiegu dużego.

Objawy kliniczne:

- słaby wzrost

- słaba okrywa włosowa

- biegunka

- kaszel we wczesnym stadium

- odchody „tłuste”

- okazyjnie; kolki, zaczopowanie jelita, perforacja, drgawki u źrebiąt

Leczenie:

Iwarmektyna, winian pirantelu, lewamizol

Zapobieganie:

leczenie zapobiegawcze, czyste kojce porodowe, oczyszczanie

pomieszczeń treningowych

5

WĘGOREK KOŃSKI

– węgorzyca koni strongyloidosis equi

Przyczyny:

Strongyloides westeri

Występowanie:

- w większości krajów

- u źrebiąt wkrótce po urodzeniu wskutek uaktywnienia się u klaczy larw

tkankowych, które przenikają w czasie ciąży przez łożysko (zarażenie

śródmaciczne), a po porodzie migrują do gruczołu mlekowego

Cykl

rozwojowy:

Z jaj produkowanych przez partenogenetyczne samice, wydalanych przez źrebięta

z kałem, wykluwają się larwy, których część rozwija się w formy inwazyjne lub

pokolenie wolno żyjące rozdzielnopłciowe (rozwój złożony). Larwy inwazyjne

mnożą się poza organizmem żywiciela - w ściółce. Po zakażeniu per os osiągają

płuca przez naczynia krwionośne następnie dostają się do tchawicy, gardła, skąd są

wykasływane i ponownie połykane. Dojrzewają w jelicie cienkim i tam

przekształcają się w partenogenetyczne samice.

Zarażenie przez penetrację skóry oraz za pośrednictwem mleka matki. Najczęściej

występuje u źrebiąt wkrótce po urodzeniu wskutek uaktywnienia się u klaczy larw

tkankowych ,które przenikają w czasie ciąży przez łożysko (zarażenie

śródmaciczne), a po porodzie migrują do gruczołu mlekowego.

Objawy kliniczne:

- brak łaknienia

- depresja

- biegunka

- zapalenie skóry, ściany brzucha, dolnych partii kończyn, włącznie z miejscową

opuchlizną, napadami podniecenia u źrebiąt

- bladość błon śluzowych

- kulawizna

6

Leczenie:

- iwermektyna, benzymidazole

Zapobieganie:

- powtarzanie leczenia matek

- ciągłe podawanie leku w paszy

Bibliografia:

1.

Blood D.C. „Poradnik lekarza weterynarii”

Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1994

2.

Furmaga S. „Choroby Pasożytnicze zwierząt domowych”

PWRiL, Warszawa 1983

3.

Niewiadomska K. „Zarys parazytologii ogólnej”

Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2001

4.

Chodkowska K., artykuł „Wybrane pasożyty zewnętrzne i wewnętrzne u koni” ,

archiwum Voltahorse.pl