Katedra Informatyki i Automatyki PRz

Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione

Katedra Informatyki i Automatyki
Politechnika Rzeszowska

www.kia.prz-rzeszow.pl

Administrowanie baz

ą danych Oracle za pomocą programu DBA Studio

I. Wprowadzenie

Du

że bazy danych pracują zwykle w konfiguracji klient-serwer, co oznacza, że komputer

pracuj

ący jako serwer odpowiada na zapytania kierowane ze stacji użytkowników – klientów

bazy (rys C4.1.).

Rys. C4.1

Oprogramowanie zainstalowane na stacji klienta umo

żliwia formułowanie i wysyłanie do

bazy zapyta

ń języka SQL. Na komputerze pracującym jako serwer znajdują się pliki bazy

danych oraz oprogramowanie umo

żliwiające dostęp do zapisanych tam informacji. Ponadto

serwer bazy danych przy pomocy systemu zarz

ądzania bazą danych (SZBD) dba o spójność i

bezpiecze

ństwo bazy danych.

II. DBA Studio

DBA Studio jest zintegrowanym graficznym narz

ędziem pozwalającym w prosty sposób

administrowa

ć bazą danych. Składa się z czterech podprogramów, które są umieszczone

jeden pod drugim w formie rozwijanego drzewa, dzi

ęki czemu poruszanie się pomiędzy nimi

i ich funkcjami jest bardzo wygodne i szybkie, a interesuj

ące nas zadania są wyświetlane w

oknie po prawej stronie.
W skład DBA Studio wchodz

ą: Instance, Schema, Securit, Storage.

•

Instance Management – słu

ży do monitorowania i zarządzania procesami w bazie

danych. Pozwala mi

ędzy innymi na:

–

otwieranie i zamykanie bazy danych,

–

przegl

ądanie i edycję wartości inicjowanych parametrów,

–

ogl

ądanie aktualnych sesji SQL,

–

zarz

ądzanie różnymi przechowywanymi konfiguracjami,

–

zarz

ądzanie CPU i równoległymi źródłami w bazie danych,

–

zarz

ądzani sesjami użytkowników

–

monitorowanie długich wykonywanych operacji.

Katedra Informatyki i Automatyki PRz

Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione

•

Schema Management – pozwala na tworzenie, zamian

ę lub usuwanie schematów

obiektów takich jak klastry, indeksy, tabele i widoki. Ponadto wspomaga takie zadania
jak partycjonowanie tabel i indeksów, indeksowanie i organizowanie tabel,

•

Security Management –

pozwala

autoryzowanemu

administratorowi

na

zarz

ądzanie użytkownikami bazy danych. Ich tworzenie, zmienianie i usuwanie.

Okre

ślanie ich ról i profili, nadawanie przywilejów oraz kontrolowanie dostępu do

obiektów bazy. Pozwala tak

że użytkownikom na przydzielanie i odbieranie praw do

swoich danych innym osobom.

•

Storage Management – pozwala na tworzenie i składowanie obiektów takich jak

przestrzennych tablic, plików danych itp. Mo

żna z jego pomocą także archiwizować

dane.

III. Obiekty lokalnej bazy danych

Scharakteryzuj wybrane obiekty bazy danych (LOCAL DATABASE), którymi mo

żna

administrowa

ć za pomocą programu DBA Studio.

III.1. U

żytkownicy

Ka

żdy użytkownik bazy ma imienne, chronione hasłem konto. Zapewnia to bezpieczeństwo

danych oraz pozwala zbudowa

ć odpowiedni system uprawnień (ról i przywilejów). Wszystkie

obiekty bazy posiadaj

ą właściciela (OWNER), który decyduje o udostępnieniu obiektów

innym u

żytkownikom bazy. W lokalnej bazie można wyróżnić następujących użytkowników:

•

SYS – u

żytkownik systemowy występujący w każdej bazie danych Oracle;

jest on wła

ścicielem słownika bazy,

•

SYSTEM – u

żytkownik systemowy występujący w każdej bazie danych

ORACLE; jest pierwszym administratorem bazy,

•

SCOTT – przykładowy u

żytkownik testowy baz Oracle,

III.2. Tablice

Wszystkie dane przechowywane w bazie danych Oracle s

ą zapisywane w postaci tablic.

Tablica jest identyfikowana w bazie przez unikatow

ą w zbiorze obiektów danego

u

żytkownika nazwę. Różni użytkownicy mogą zatem posiadać tablice o tej samej nazwie i

ró

żnej zawartości, co jest możliwe dzięki identyfikowaniu obiektów w bazie nie tylko przez

ich nazw

ę ale także przez nazwę właściciela, np.:

SCOTT.EMP
Nazwa ta oznacza tablic

ę EMP, której właścicielem jest użytkownik SCOTT.

Katedra Informatyki i Automatyki PRz

Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione

IV. Przebieg

ćwiczenia

1. Rozpocz

ąć pracę w systemie Windows.

2. Uruchomi

ć program DBA Studio.

•

w oknie które si

ę pojawi

sprawd

ź czy zaznaczona

jest opcja Launch DBA

Studio standalone, i na-

ci

śnij przycisk OK (rys C4.2).

•

uka

że się główny panel

Rys C4.2

programu, w którym

spróbuj rozwin

ąć pie-

rwsz

ą gałąź, a pojawi

si

ę okno logowania

(rys C4.3).

•

wpisz nazw

ę użytkownika

studxx i hasło student

Rys C4.3

Rys. C4.4

Otrzymamy powy

ższe okno.

3. Wy

świetlić role i przywileje jakie posiada w bazie danych użytkownik SCOTT.

Katedra Informatyki i Automatyki PRz

Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione

4. Utworzy

ć w bazie danych nowe tablice pracownik, zespół i etat przyjmując schematy

relacji odpowiednio jak w tab. c4.9a, c4.9b, c4.9c.

•

Rozwi

ń w tym celu gałąź Schema

a nast

ępnie Table, kliknij prawym

przyciskiem myszy w dowolnym mie-
jscu rozwini

ętej gałęzi i wybierz opcję

Create Using Wizard.…

Otworzy si

ę kreator (rys. C4.5),

w którym krok po kroku naciskaj

ąc

przycisk Next tworzymy now

ą tabelę.

•

W oknie przedstawionym na ry-

sunku wpisujemy nazw

ę tabeli.

•

Nast

ępnie wstawiamy atrybuty

Rys. C4.5

i okre

ślamy ich typy (rys. C4.6) .

•

Ustawiamy klucz podstawowy

•

Okre

ślamy które atrybuty są obo-

wi

ązkowe lub unikalne.

•

Tworzymy referencje.

•

Definiujemy ograniczenia atrybutów

itd. a

ż w ostatnim kroku naciskamy

przycisk Finisch co spowoduje stwo-
rzenie tabeli.

Rys. C4.6

UWAGA:
Nie mo

żna za pomocą kreatora stworzyć referencji do atrybutu NUMER relacji

PRACOWNIK. Robimy to na ko

ńcu po jej stworzeniu zaznaczając ją i przyciskając

zakładk

ę Constraints.

5. Wypełni

ć nowe tablice wartościami zgodnie z tab. c4.10, c4.11, c4.12.

•

Klikamy prawym przyciskiem myszy

na tablicy do której chcemy wprowa-
dzi

ć dane i z rozwiniętego menu wy-

bieramy Table Data Editor… (rys C4.7).

•

dat

ę wpisujemy w następujący

sposób ‘rr-mm-dd’.

Rys. C4.7

Katedra Informatyki i Automatyki PRz

Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione

Tab.c4.9a:

Tab.c4.9b:

Tab.c4.9c:

Tab.c4.10: pracownik

Tab.c4.11: zespół

Tab.c4.12: etat

Atrybut

Typ (rozmiar)

Ograniczenia integralno

ściowe

NUMER
NAZWISKO
ETAT
SZEF
PRACUJE_OD
PŁACA_POD
PŁACA_DOD
ID_ZESP

NUMBER(4)
VARCHAR2(15)
VARCHAR2(10)
NUMBER(4)
DATE
NUMBER(6,2)
NUMBER(6,2)
NUMBER(2)

klucz podstawowy
atrybut obowi

ązkowy

referencja do atrybutu NAZWA relacji ETAT
referencja do atrybutu NUMER relacji PRACOWNIK
domy

ślna wartość bieżącej daty

domy

ślna wartość 0

referencja do atrybutu ID_ZESP relacji ZESPÓŁ

Atrybut

Typ (rozmiar)

Ograniczenia integralno

ściowe

ID_ZESP
NAZWA
ADRES

NUMBER(2)
VARCHAR2(20)
VARCHAR2(20)

klucz podstawowy
atrybut obowi

ązkowy

Atrybut

Typ (rozmiar)

Ograniczenia integralno

ściowe

NAZWA
PŁACA_MIN
PŁACA_MAX

VARCHAR2(10)
NUMBER(6,2)
NUMBER(6,2)

klucz podstawowy
atrybut obowi

ązkowy, wartość > 0

atrybut obowi

ązkowy, wartość <= 5000

NUMER

NAZWISKO

ETAT

SZEF

PRACUJE_OD

PŁACA_POD

PŁACA_DOD

ID_ZESP

1000
1080
1010
1040
1070
1060
1090
1020
1030
1100
1110
1050
1120
1130

LECH
KOLIBEREK
PODGAJNY
RUS
MSZY

ŃSKI

MISIECKI
PALUSZ
DELCKI
MALEJA
WARSKI
RAJSKI
LUBICZ
ORKA
KOLSKI

DYREKTOR
SEKRETARKA
PROFESOR
ADIUNKT
ADIUNKT
ASYSTENT
ASYSTENT
PROFESOR
ADIUNKT
ASYSTENT
STA

ŻYSTA

ADIUNKT
ASYSTENT
STA

ŻYSTA

1000
1000
1010
1010
1010
1040
1000
1020
1030
1030
1000
1050
1050

01-STY-71
20-LUT-83
01-MAJ-75
15-WRZ-79
01-MAJ-85
01-MAR-85
15-WRZ-89
01-WRZ-77
01-LIP-68
16-LIP-87
01-LIP-90
01-WRZ-83
01-KWI-88
01-WRZ-91

3160
1150
2180
1750
1600
1400
1200
2050
1750
1350

900

1780
1350

900

570

420

270

10
10
20
20
20
20
20
30
30
30
30
40
40
40

ID_ZESP

NAZWA

ADRES

10
20
30
40
50

ADMINISTRACJA
BAZY DANYCH
SIECI KOMPUTEROWE
SYSTEMY OPERACYJNE
TRANSLATOR

Piotrowo 3a
Wie

żowa 75

Garbary 3
Piotrowo 3a
Mansfelda 4

NAZWA

PŁACA_MIN

PŁACA_MAX

STA

ŻYSTA

SEKRETARKA
ASYSTENT
ADIUNKT
PROFESOR
DYREKTOR

800
900
1000
1600
2000
2500

1000
1200
1600
2000
2500
3200

Katedra Informatyki i Automatyki PRz

Wykorzystanie i rozpowszechnianie materiałów bez zgody autorów zabronione

6. Nada

ć użytkownikowi SCOTT uprawnienia do przeglądania tabeli pracownik.

•

Klikamy prawym przyciskiem myszy

na tablicy PRACOWNIK i z rozwini

ę-

tego menu wybieramy Grant Privileges
On....

•

Z listy na górze wybieramy interesuj

ące

nas prawa a na dole u

żytkownika, po czym

naciskamy OK (rys. C4.8).

Rys C4.8

Literatura

1. Gnybek J.: Personal Oracle i Personal Oracle Lite w praktyce. Wydawnictwo Helion,

Gliwice 1997.

2. Notatki z wykładów.