P

ROCEDURY

DIAGNOSTYCZNE
DOTYCZĄCE SKÓRY
ZWIERZĄT
GOSPODARSKICH

lek. wet. Agnieszka Cekiera
dr hab. Jarosław Popiel

KATEDRA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH

Z KLINIKĄ KONI PSÓW I KOTÓW

UP WROCŁAW

W

YWIAD DERMATOLOGICZNY

1.

Powód konsultacji

2.

Początek objawów

3.

Świąd: nasilenie i czas pojawienia się (przed czy

po wykwitach skórnych)

4.

Specyficzne zmiany kliniczne i powiązane z nimi

zachowanie:

•

świąd (umiejscowienie?)

•

zapalenie ucha, świąd małżowiny usznej

•

zapalenie spojówek i/lub łzotok

•

objawy ze strony górnych dróg oddechowych

(wypływ z nosa, kichanie)

•

objawy ze strony dolnych dróg oddechowych

W

YWIAD



Wywiad ogólny



Wywiad dermatologiczny

W

YWIAD DERMATOLOGICZNY

5.

Pierwsze obserwowane wykwity skórne i ich
rozwój

6.

Sezonowość zmian

7.

Inne dotknięte zwierzęta lub ludzie

8.

Obecność ektopasożytów i zastosowane leczenie
przeciwpasożytnicze

9.

Pielęgnacja

10.

Dotychczasowe leczenie

W

YWIAD OGÓLNY

1.

Wiek, pochodzenie

2.

Środowisko życia, obecne i w przeszłości

3.

Rodzaj chowu i hodowli, inne zwierzęta
pozostające w kontakcie

4.

Rodzaj otrzymywanego pokarmu

5.

Rozród

6.

Przebyte choroby

7.

Przebyte choroby skóry

8.

Obecne problemy nie związane ze skórą

9.

Zmiany zachowania

B

ADANIE OGÓLNE

Obejmuje:

•

waga

•

temperatura

•

tętno

•

osłuchiwanie

•

węzły chłonne

•

badanie oftalmologiczne

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Badanie powierzchni skóry- wykwity pierwotne i

wtórne- jeżeli jest taka potrzeba przy użyciu
szkła powiększającego.

Zaznaczenie zmian skórnych na mapie zmian

dermatologicznych

.

Dane z wywiadu, mapa zmian, badanie ogólne-

diagnostyka różnicowa.

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Wykwity pierwotne:

•

plamka

•

grudka

•

guzek

•

bąbel

•

pęcherzyk

•

krosta

•

torbiel

•

opryszczka

•

blaszka

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Wykwity wtórne:

•

łuska

•

otarcie

•

pęknięcie

•

rozpadlina

•

wrzód

•

rana

•

odleżyna

•

zgorzel

•

strup

•

blizna

•

zliszajowacenie

•

zaskórnik

•

kryzka naskórkowa

•

przeczos

•

nadżerka

•

przebarwienie

•

odbarwienie

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Dane z wywiadu i mapa wykwitów skórnych są

niezbędne do postępowania diagnostycznego, ale
są również bardzo przydatne przy ocenie badania
histopatologicznego oraz postępu leczenia.

Guzy skóry - nodules

CHOROBA GUZOWATA
SKÓRY BYDŁA

O

WRZODZENIE I MARTWICA

CHOROBA GUZOWATA
SKÓRY BYDŁA

U

OGÓLNIONE GRUDKI

,

GUZY

,

STRUPY

CHOROBA GUZOWATA
SKÓRY BYDŁA

G

RUDKI

,

NADŻERKI

CHOROBA GUZOWATA
SKÓRY BYDŁA

R

OZSIANE GRUDKI

CHOROBA GUZOWATA
SKÓRY BYDŁA

S

TRUPY

,

OWRZODZENIA

CHOROBA GUZOWATA
SKÓRY BYDŁA

G

UZY

-

BRODAWCZAKI

G

UZY

(

WĘZŁY CHŁONNE

)

białaczka

niesztowica

STRUPY

D

ERMATOFITOZA

•

Trichophyton verrucosum

•

T. mentagrophytes

•

T. equinum

•

Microsporum nanum

•

M. gypseum

•

M. canis

Bovine papillomatosis

D

ERMATOFITOZA

-

ROZPOZNANIE

1.

Dane z wywiadu

2.

Badanie kliniczne

3.

Diagnostyka różnicowa

D

ERMATOFITOZA

-

ROZPOZNANIE

Posiew mikologiczny.
Izolacja dermatofitów potwierdza rozpoznanie i

umożliwia ujawnienie zaangażowanych
gatunków.

Może to pomóc w określeniu źródła zakażenia.

D

ERMATOFITOZA

-

ROZPOZNANIE

•

badanie w świetle lampy Wooda?

•

bezpośrednie badanie mikroskopowe?

•

cytologia?

•

biopsja?

D

ERMATOFITOZA

-

ROZPOZNANIE

Posiew mikologiczny:

•

dezynfekcja miejsca pobrania próby przy użyciu
70% alkoholu

•

pobranie włosów i/lub strupów

•

posiew mikologiczny w laboratorium
weterynaryjnym lub DTM (dermatophyte test
medium)

•

technika wyczesywania Mackenzie

L

AMPA

W

OODA

D

ERMATOFITOZA

-

ROZPOZNANIE

D

ERMATOZY PASOŻYTNICZE

•

Chorioptes bovis, Ch. caprae

•

Psoroptes (bovis) ovis, P. caprae

•

Sarcoptes scabiei var. bovis, caprae, suis

•

Demodex bovis, D. capre

•

Bovicola bovis

•

Haematopinus suis

D

ERMATOZY PASOŻYTNICZE

Zeskrobina:
Jest prostą techniką stosowaną rutynowo do

diagnozowania pasożytniczych chorób skóry.

Technika wykonania różni się w zależności od

środowiska życia pasożyta:

•

zeskrobiny powierzchowne

•

zeskrobiny głębokie

Wymagany sprzęt: ostrze skalpela, podłoże,

szkiełko mikroskopowe, mikroskop

D

ERMATOZY PASOŻYTNICZE

Interpretacja wyników:

•

należy przejrzeć cały preparat w małym
powiększeniu (obiektyw 4x )

•

ruch pasożytów

•

różne stadia rozwojowe pasożytów

•

szacunkowa ilość żywych i martwych pasożytów

D

ERMATOZY PASOŻYTNICZE

Zeskrobiny powierzchowne:

•

wolne i przylegające łuski powierzchniowe

•

stosowana do wykazania pasożytów
zasiedlających stratum corneum skóry

•

należy uważnie wybrać miejsce pobierania próby

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Test z taśmą:

•

pasożyty powierzchniowe

•

bakterie powierzchniowe

•

grzyby, drożdże

Technika wykonania:

•

przejrzysta taśma samoprzylepna

•

rozgarnąć włosy, przycisnąć taśmę
samoprzylepną do powierzchni skóry

•

pobrać jak największą ilość łusek

•

taśmę można zabarwić

D

ERMATOZY PASOŻYTNICZE

Zeskrobiny głębokie:

•

pasożyty zasiedlające głębsze warstwy skóry
(pasożyty mieszka włosowego, świerzbowiec)

•

należy użyć silniejszego nacisku

•

należy wykonywać zeskrobinę do czasu
pojawienia się krwawienia kapilarnego

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Trichogram/trichografia:

•

ocena mikroskopowa pobranych włosów

Technika wykonania:

•

małe kępki włosów wyrwanych ze skóry

•

taśma samoprzylepna/parafina/chlorolaktofenol

Zastosowanie:

•

ektopasożyty, stosunek włosów w fazie
anagen:telogen, nieprawidłowości budowy włosa,
zakażenia dermatofitami

F

AZY WZROSTU WŁOSA

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Cytologia:

•

bakteryjne zakażenia skóry

Technika wykonania:

•

wyciśnięcie zawartości wykwitów skórnych na
szkiełko mikroskopowe- rozmaz bezpośredni

•

preparat odciskowy

•

pobranie wysięku/wydzieliny przy użyciu
zwilżonej solą fizjologiczną wymazówki

•

zeskrobiny powierzchowne

•

aspiracja cienkoigłowa

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Posiew bakteriologiczny:

•

unikać kontaminacji próbki

•

materiał ze skaryfikowanej krosty lub grudki

•

wilgotne nadżerki/owrzodzenia są zwykle silnie
zanieczyszczone (bakterie, grzyby)

•

powierzchnia krosty powinna zostać otwarta przy
pomocy sterylnej igły

•

umieścić wymaz w podłożu transportowym

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Badanie bakteriologiczne:

•

cytologia

•

posiew bakteriologiczny

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Pobieranie materiału z zewnętrznego kanału

słuchowego:

•

cytologia

•

wykrywanie roztoczy i/lub drożdży Malassezia

•

posiew bakteriologiczny

Technika wykonania:

•

wymazówka sucha i/lub z podłożem

•

parafina (pasożyty)

•

rozmaz na szkiełku podstawowym- bezpośrednie

rozpoznanie pasożytów

•

barwienie- badanie cytologiczne

•

posiew bakteriologiczny, antybiotykogram

D

IFF QUICK

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Bipsja skóry:

1.

biopsja wycinkowa

•

duże lite zmiany (nowotwory)

•

zmiany delikatne (pęcherze, naczynia)

•

choroby w których pobrane próby muszą być
duże

2.

Biopsja przy użyciu trepanu skórnego

•

biopsja z kilku miejsc

•

biopsja z miejsc delikatnych, gdzie nie można
pobrać dużej próby

S

ZKIEŁKO PODSTAWOWE

,

OSTRZE

SKALPELA

B

IOPSJA PRZY UŻYCIU TREPANU

SKÓRNEGO

MIKROSKOP

B

IOPSJA WYCINKOWA SKÓRY

B

ADANIE DERMATOLOGICZNE

Biopsja skóry:

•

znieczulenie- miejscowe/ogólne

•

przygotowanie powierzchni- nie golić! (przycięcie
włosów nożyczkami)

•

trokar biopsyjny (3 do 8 mm średnicy)

•

próbki biopsyjne- 10% formalina

A

TERAZ

….

PRAKTYKA !!!!