Pokrycia dachowe i okładziny z blachy, poł czenia
poprzeczne

Norbert Lennertz - Tłumaczył Andrzej Machalski

Poł czenia poprzeczne w blaszanych pokryciach dachowych i okładzinach elewacyjnych s to
specjalne rozwi zania styków, wykonywane prostopadle do poł cze arkuszy
przebiegaj cych zwykle w podłu nym kierunku. Poł czenia poprzeczne mog okaza si
konieczne, je li chcemy ograniczy długo ci arkuszy do okre lonej warto ci.

Rodzaj poł czenia poprzecznego zale y od nachylenia dachu. Przy tym obowi zuje zasada:
im mniejsze nachylenie dachu, tym wi ksze s wymagania co do szczelno ci poł czenia
poprzecznego. Tutaj s mo liwe ró norodne wykonania:

• r bek le

cy pojedynczy,

• r bek le

cy pojedynczy z dodatkow zakładk ,

• r bek le

cy podwójny (bez ta m uszczelniaj cych),

• uskok spadku,
• wodoszczelne wykonanie zale nie od u ytego materiału.

Wymagania
Poł czenia poprzeczne w konstrukcjach dachów i elewacji s po dane albo z przyczyn
optycznych, albo te technicznych. Je eli poł czenia poprzeczne zadysponowano z przyczyn
technicznych, musz one spełnia wymagania dotycz ce sposobu ich uformowania, podane w
wytycznych wykonania. Z reguły s one uzale nione od nachylenia połaci dachu. Zwi zane
jest z tym wymaganie co do deszczoodporno ci, które mo e nawet doj do wymagania
wodoszczelno ci. Poł czeniami poprzecznymi wynikaj cymi z przyczyn technicznych mog
by np.: poł czenia w celu przej cia termicznych wydłu e arkuszy.

Poni ej przedstawiono rodzaje poł cze poprzecznych dla dachów wodoszczelnych o ró nych
nachyleniach:

Wodoszczelne poł czenia poprzeczne
Wodoszczelne poł czenia poprzeczne mog by w wi kszo ci stosowane niezale nie od
nachylenia dachu - jako lutowane, nitowane, z uszczelkami, jako ł czone na r bki podwójne i
styki zgrzewane. Zale nie od u ytego materiału, wodoszczelne poł czenia poprzeczne mo na
wykonywa opisanymi dalej sposobami.

Przez pokrycia blaszane rozumie si te specjalne ich detale, na przykład kosze. W przypadku
koszy o spadku osi kosza od 15! dopuszcza si w wytycznych "pojedynczy zakład".

Szeroko zakładu wynosi co najmniej 10 mm. Dla koszy ołowianych obowi zuj odr bne
wymagania. W zasadzie wszelkie poł czenia i zamocowania nale y tak ukształtowa , aby
elementy połaci dachowej mogły bez przeszkód dostosowa si do ró nych warunków
temperaturowych, bez powstawania w nich nieszczelno ci.

Nale y tutaj wyj z ró nicy temperatur 100 !C, przy czym powinna by uwzgl dniona
temperatura w czasie układania. Pokrycia blaszane i okładziny cienne musz by ponadto
zabezpieczone przed uniesieniem (oderwaniem) i innymi uszkodzeniami powodowanymi
przez wichur .

R bek le cy pojedynczy

R bek le cy pojedynczy składa si w zasadzie z dwóch zahaczonych o siebie odgi pełnych
na brzegach zastosowanych blach.
Taka forma poł czenia poprzecznego, stosownie do wytycznych technicznych, mo e by
u yta przy spadku dachu ponad 25!.

R bek le cy pojedynczy z dodatkow zakładk

Niejako opieraj c si na zasadzie r bka le cego pojedynczego, przez dodatkow zakładk
uzyskuje si wy szy stopie bezpiecze stwa w odniesieniu do deszczoodporno ci.

Stosuj c wykonanie pokazane na rysunku 2, otrzymuje si szersze zachodzenie na siebie
blachy. Taka forma r bka le cego mo e by stosowana przy nachyleniach dachu a do 10!.
Szeroko odgi pełnych zale y tutaj, jak i w przypadku r bka le cego pojedynczego, od
długo ci arkusza i wynikaj cego st d wydłu enia lub skurczenia arkuszy przy zmianach
temperatury.

Uskok spadku

Uskok spadku to rozwi zanie konstrukcyjnie kosztowniejsze od opisanych wcze niej
poł cze poprzecznych, gdy musi ono by uwzgl dnione ju w przygotowaniu konstrukcji
podkładowej.

Uskoki spadku wykonuje si z zagi ciem, które jest zabezpieczone przeciw obsuni ciu si za
pomoc abki pojedynczej lub pasmowej. Arkusz nakrywaj cy zahacza o nawrót blachy i tym
samym zamyka poł czenie.

Przy minimalnej wysoko ci 60 mm uskok spadku nadaje si , według wytycznych
technicznych, do utworzenia poł czenia paprzecznego - a do nachylenia dachu 3!.

Literatura
KU" W.: Roboty pokrywcze i blacharskie. Arkady, Warszawa 1974.
Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-monta owych. Budownictwo

ogólne tom I, cz

3. Arkady, Warszawa 1990.

DIN 18338. Dachdeckungs- und Dachabdichtungsarbeiten (Roboty dekarskie i roboty
izolacyjne wodochronne na dachach).
DIN 18339. Klempnerarbeiten (Roboty blacharskie).
Fachregeln des Klempner-Handwerks. In: Richtlinien f.r die Ausf.hrung von Metall-D-chern,
Au§enwandbekleidungen und Bauklempnerarbeiten (Fachowe reguły dla rzemiosła
blacharskiego, w: Wytyczne wykonania dachów metalowych, okładzin cian zewn trznych i
robót blacharskich budowlanych). ZVSHK, St. Augustin.
Regeln f.r Metallarbeiten im Dachdeckerhandwerk (Reguły dla robót metalowych w
rzemio le dekarskim). ZVDH, Kolonia.