1

w w w. o p e r o n . p l

Modele odpowiedzi do przyk∏adowego arkusza
egzaminacyjnego z wiedzy o spo∏eczeƒstwie

Poziom rozszerzony

N

Nrr

z

za

ad

da

an

niia

a

M

Mo

od

de

elle

e o

od

dp

po

ow

wiie

ed

dz

zii

M

Ma

ak

ks

sy

ym

ma

all--

n

na

a lliic

cz

zb

ba

a

p

pu

un

nk

kttó

ów

w

1.

za podanie wszystkich prawid∏owych imion i nazwisk – 1 pkt
Leszek Miller, Tadeusz Mazowiecki, Jerzy Buzek

1

2.

za prawid∏owe podkreÊlenie – 1 pkt
A) Szwajcaria

1

3.

za prawid∏owe uporzàdkowanie – 1 pkt
1. B), 2. C), 3. D), 4. A)

1

4.

za prawid∏owe przyporzàdkowanie – 1 pkt
A) 4, B) 1, C) 2

1

5.

za prawid∏owe uzupe∏nienie wszystkich pól – 1 pkt
a) Komisja UE, b) Rada UE, c) Komisja UE

1

6.

za podanie pe∏nej nazwy – 1 pkt
Najwy˝sza Izba Kontroli

1

7.

za wszystkie prawid∏owe zakwalifikowania – 1 pkt
a) F, b) P, c) F, d) P, e) F

1

8.

za wyjaÊnienie jednego pozytywnego nast´pstwa – 1 pkt
za wyjaÊnienie jednego negatywnego nast´pstwa – 1 pkt
Pozytywne nast´pstwa, np.:
– w paƒstwie istnieje równowaga polityczna,
– w paƒstwie mamy do czynienia ze stabilizacjà politycznà,
– stworzony rzàd ma charakter wi´kszoÊciowy i mo˝e przetrwaç ca∏à kaden-
cj´,
– partia, która wygra∏a wybory, mo˝e bez ˝adnych zak∏óceƒ realizowaç swój
program polityczny.
Negatywne nastepstwo:
– ma∏e ugrupowania polityczne nie majà wp∏ywu na kierunki polityki paƒstwa
(mo˝e byç to tak˝e zaletà w przypadku ugrupowaƒ radykalnych).

2

9.

za podanie dwóch nurtów – 1 pkt
socjaldemokracja, komunizm

1

10.

za wyjaÊnienie i podanie przyk∏adu – 1 pkt
Polega ona na uznaniu czynnoÊci prawnej dokonanej niezgodnie z prawem
za niewa˝nà, czyli pozbawionà skutków prawnych. Przyk∏adem takiej sankcji
mo˝e byç zawarcie zwiàzku ma∏˝eƒskiego mi´dzy rodzeƒstwem przyrodzo-
nym.
Uwaga: Nale˝y uznaç ka˝dy przyk∏ad zgodny z prawdà.

1

11.

za ka˝de prawid∏owe zaznaczenie i podanie nazwy paƒstwa – po 1 pkt
1. Malta, 2. Cypr, 3. S∏owenia, 4. W´gry, 5. S∏owacja, 6. Czechy, 7. Polska,
8. Litwa, 9. ¸otwa, 10. Estonia
Uwaga: Uczeƒ wybiera tylko trzy spoÊród podanych.

3

500 km

0

250

250

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

2

w w w. o p e r o n . p l

■

W I E D Z A O S P O ¸ E C Z E ¡ S T W I E – P O Z I O M R O Z S Z E R Z O N Y

N

Nrr

z

za

ad

da

an

niia

a

M

Mo

od

de

elle

e o

od

dp

po

ow

wiie

ed

dz

zii

M

Ma

ak

ks

sy

ym

ma

all--

n

na

a lliic

cz

zb

ba

a

p

pu

un

nk

kttó

ów

w

12.

za prawid∏owe zaznaczenie obszaru – 1 pkt

1

13.

za prawid∏owà odpowiedê – 1 pkt
J´zyk regionalny nie jest równoznaczny z j´zykiem mniejszoÊci narodowej
lub etnicznej, poniewa˝ w Êwietle ustawy j´zykiem takim jest j´zyk kaszub-
ski, a Kaszubi nie sà zaliczani do ˝adnej z tych mniejszoÊci.

1

14.

1.

za prawid∏owe podanie partii politycznych – 1 pkt
PO, PiS, Samoobrona RP, SLD

1

2

2.

za prawid∏owe podanie partii politycznych – 1 pkt
PSL, LPR

1

15.

za ka˝dy prawid∏owy podpis – po 1 pkt
1. grupa pierwotna, 2. grupa wtórna

2

16

1.

za prawid∏owe wyjaÊnienie terminu – 1 pkt
Sejm kontraktowy to sejm wybrany na bazie porozumienia Okràg∏e-
go Sto∏u, w którym 65% miejsc zosta∏o zagwarantowane dla obozu
komunistycznego.

1

2

2.

za prawid∏owe wyjaÊnienie ró˝nicy – 1 pkt
Wybory do Sejmu nie by∏y w pe∏ni wolne, gdy˝ 65% miejsc zagwa-
rantowano dla obozu komunistycznego. Natomiast wybory do Se-
natu by∏y w pe∏ni wolne.

1

17.

za prawid∏owe wpisanie cyfr – 1 pkt

1

Akcja wyborcza SolidarnoÊç

2 – Chorwacja

3 – BoÊnia
i Hercegowina

4 – Serbia

5 – Czarnogóra

6 – Macedonia
7 – Kosowo

1 – S∏owenia

0

100 km

1

2

3

4

5

7

6

mniejszoÊç
niemiecka – 2

2

4

3

1

5

3

w w w. o p e r o n . p l

M O D E L E O D P O W I E D Z I

■

ODPOWIEDZI

N

Nrr

z

za

ad

da

an

niia

a

M

Mo

od

de

elle

e o

od

dp

po

ow

wiie

ed

dz

zii

M

Ma

ak

ks

sy

ym

ma

all--

n

na

a lliic

cz

zb

ba

a

p

pu

un

nk

kttó

ów

w

18.

1.

za prawid∏owy opis – 1 pkt
Polska flaga paƒstwowa ma wyglàd prostokàtnego p∏ata tkaniny,
sk∏adajàcego si´ z dwóch równoleg∏ych pasów o tej samej szeroko-
Êci w kolorze bia∏ym (górny pas) i czerwonym (dolny pas).
Taka sama flaga mo˝e mieç równie˝ umieszczony poÊrodku bia∏ego
pasa wizerunek or∏a bia∏ego ze z∏otà koronà na g∏owie zwróconej
w prawo, z rozwini´tymi skrzyd∏ami, ze z∏otymi dziobem i szpona-
mi. Orze∏ musi byç umieszczony na tarczy o czerwonym polu.

1

2

2.

za prawid∏owe wyjaÊnienie zmian – 1 pkt
Nastàpi∏a zmiana god∏a, w którym wizerunkowi or∏a bia∏ego przy-
wrócono z∏otà koron´.

1

19.

za wskazanie, ˝e na drodze rozporzàdzenia Rady Ministrów – 1 pkt
za wskazanie warunków wydania takiego rozporzàdzenia – 1 pkt
Bank paƒstwowo-spó∏dzielczy mo˝na przekszta∏ciç w spó∏k´ akcyjnà na dro-
dze rozporzàdzenia Rady Ministrów wydanego na wniosek Ministra Finansów
po zasi´gni´ciu opinii Prezesa NBP oraz pod warunkiem przyj´cia stosownej
uchwa∏y przez zjazd delegatów tego banku.

2

20.

za prawid∏owe wyjaÊnienie – 1 pkt
Zmiana zatrudnienia w sektorze przedsi´biorstw w Bydgoszczy charaktery-
zuje si´ sta∏ym spadkiem procentowego udzia∏u zatrudnienia w sektorze
publicznym i sta∏ym wzrostem procentowego udzia∏u zatrudnienia w sek-
torze prywatnym.

1

21.

1.

za wskazanie dwóch mo˝liwoÊci – 1 pkt
Partia taka mo˝e uzyskaç subwencj´, je˝eli w wyborach uzyska co
najmniej 3% wa˝nie oddanych g∏osów w skali kraju lub w czasie wy-
borów wchodzi∏a w sk∏ad koalicji, która uzyska∏a podczas wyborów
co najmniej 6% wa˝nie oddanych g∏osów w skali kraju.

1

2

2.

za wskazanie obu przypadków – 1 pkt
Partia nie uzyska subwencji, je˝eli wchodzi∏a w sk∏ad koalicji, która
nie podpisa∏a umowy okreÊlajàcej proporcje udzia∏u ka˝dej partii lub
nie przed∏o˝y∏a tej umowy do rejestracji w Paƒstwowej Komisji Wy-
borczej.

1

22.

Temat 1.
za przedstawienie genezy obrad Okràg∏ego Sto∏u – 1 pkt
za przedstawienie przemian ustrojowych – 2 pkt
(za podanie jednej przemiany – 1 pkt)
za przedstawienie przemian politycznych – 2 pkt
(za podanie jednej przemiany – 1 pkt)
za przedstawienie przemian gospodarczych – 2 pkt
(za podanie jednej przemiany – 1 pkt)
za przedstawienie przemian spo∏ecznych – 2 pkt
(za podanie jednej przemiany – 1 pkt)
za ocen´ przemian ustrojowych – 2 pkt
(za ocen´ jednej przemiany – 1 pkt)
za ocen´ przemian politycznych – 2 pkt
(za ocen´ jednej przemiany – 1 pkt)
za ocen´ przemian gospodarczych – 2 pkt
(za ocen´ jednej przemiany – 1 pkt)
za ocen´ przemian spo∏ecznych – 2 pkt
(za ocen´ jednej przemiany – 1 pkt)
za wykorzystanie materia∏u êród∏owego – 1 pkt
za prawid∏owà kompozycj´ – 1 pkt
za stosowanie prawid∏owej terminologii – 1 pkt
Temat 2.
za przedstawienie genezy obrad Okràg∏ego Sto∏u – 1 pkt
za wyjaÊnienie, czym jest pluralizm polityczny – 2 pkt
za przedstawienie okolicznoÊci wprowadzenia pluralizmu politycznego
w Polsce – 2 pkt
za wyjaÊnienie, czym jest partia polityczna – 2 pkt

20

4

w w w. o p e r o n . p l

■

W I E D Z A O S P O ¸ E C Z E ¡ S T W I E – P O Z I O M R O Z S Z E R Z O N Y

ODPOWIEDZI

N

Nrr

z

za

ad

da

an

niia

a

M

Mo

od

de

elle

e o

od

dp

po

ow

wiie

ed

dz

zii

M

Ma

ak

ks

sy

ym

ma

all--

n

na

a lliic

cz

zb

ba

a

p

pu

un

nk

kttó

ów

w

za przedstawienie zasad funkcjonowania partii politycznych w Polsce – 2 pkt
za wyjaÊnienie, czym jest system wielopartyjny – 2 pkt
za wyjaÊnienie, jaki rodzaj systemu wielopartyjnego wyst´puje w Polsce
– 2 pkt
za przedstawienie zalet systemu wielopartyjnego w Polsce – 2 pkt
za przedstawienie wad systemu wielopartyjnego w Polsce – 2 pkt
za wykorzystanie materia∏u êród∏owego – 1 pkt
za prawid∏owà kompozycj´ – 1 pkt
za stosowanie prawid∏owej terminologii – 1 pkt