poznawczo behawioralne schematy poznawcze

Wewnętrzne schematy

(SFT)

Podstawowe potrzeby

Bezpieczne relacje z innymi
Autonomia, kompetencja i tożsamość
Wolność w wyrażaniu swoich potrzeb i
uczuć
Spontaniczność i zabawa
Realistyczne ograniczenia i
samokontrola

Schemat

Schemat jest wzorcem opartym na
rzeczywistości lub doświadczeniu, który:

- Pozwala na wyjaśnienie rzeczywistości
- Dostarcza informacji i wskazuje na

rozwiązanie problemów

- Mogą zawierać pozytywne lub negatywne

informacje

- Ich celem jest adaptacja do otoczenia jednostki

Schemat

Schematy

Schematy są odzwierciedleniem przeszłych

doświadczeń.
Zostały utworzone w bardzo konkretnych warunkach i

są wynikiem adaptacji do tych warunków.
Gdy warunki środowiska się zmieniają (dorastamy)

zdrowe osoby rozpoznają to i są w stanie stosować

adekwatne sposoby reagowania/radzenia sobie
Gdy jednak osoba nie rozpozna zmiany będzie

reagować w oparciu o stare schematy pomimo innych

okoliczności (dezadaptacyjny schemat)

Pochodzenie schematów

Najsilniejsze schematy tworzą się w
rodzinie we wczesnym dzieciństwie
Innymi źródłami schematów są:
- rówieśnicy
- szkoła
- czynniki związane z dorastaniem
- czynniki związane z chorobami

Schematy to wzorce:

mają różne nasilenie

składają się z myśli, wspomnień,
obrazów, doznań

utrzymywane w czasie całego życia

utworzone jako adaptacja do bardzo
szczególnych warunków

z reguły dotyczą samego siebie i relacji z
innymi

Nieprzystosowawcze

schematy

Podstawowe potrzeby dziecka są
sfrustrowane lub zbyt mało pozytywnych
doświadczeń

Traumatyzacja

Nadmiar pozytywnych doświadczeń

Wybiórcza identyfikacja z jednym z
rodziców

Kompensacja schematów

Każdy schemat jest kompensowany na 3
sposoby:
- Zastygnięcie (poddanie się)
- Ucieczka (unikanie)
- Walka (kompensacja)

Brak zaufania

1. Poddanie się:

Wybieranie nielojalnych przyjaciół lub partnerów, bycie
nadmiernie wyczulonym i podejrzliwym

2. Unikanie:

Unikanie zaangażowania w relacje osobiste lub
zawodowe, nie ufa innym

3. Kompensacja:

Oszukuje, wykorzystuje innych; zachowuje się
nadmiernie ufnie

Izolacja/wyobcowanie

1. Poddanie się

Bycie w grupie, ale na samym obrzeżu, nie w pełni
przynależenie

2. Unikanie

Unikanie kontaktów, spędzanie czasu samemu

3. Kompensacja

Stworzenie “fasady” żeby być w grupie, dusza
towarzystwa

Porażka

1. Poddanie się

Pracowanie poniżej standardów, porównywanie się na
swoją niekorzyść

2. Unikanie

Unikanie nowych albo trudnych zadań

3. Kompensacja

Umniejszanie osiągnięć innych, krytycyzm;
perfekcjonizm w działaniu

Bezwarunkowe schematy

SCHEMAT

NIEKOMPETENCJI

SCHEMAT BRAKU

MIŁOŚCI

Defekt

Zależność

Porażka

Wielkościowość

Niewystarczająca
samokontrola

Emocjonalna deprywacja

Brak zaufania

Izolacja społeczna

Podatność na zranienie

Model moreli

Nasze wewnętrzne

schematy (przekonania

kluczowe) są obudowane

przekonaniami

kompensacyjnymi.

"#$!%&'()'*#+,

-./#,01213#',4%+/05#

67"4'2%809287+/12

:78%2+;2

<#2,+;#

-./#,01213#'=0".#$13+/#+#

*#>2530.241#'

?3/;040&3+/1#

@90+;01241#'

(#A8#9'13#,09=#8#1817'

(#"43'13#'/.0/%93#9'+/#&0" +2!,053+3#B'80'/12+/7B'$#';#A8#9'&!%=3

C/78213#',A3#$,3

D0'8.%$1#)'E3&$7'8#&0'13#'''''''''''

/.0/%93#9)

:9%8#,

F$,!2$2',A3#$,'

G+3A,'5'$0!#$,%

H3=08#/2',01831%%9'I 8#0.32'*#+,2

J .K$10.0$1#'/#A=0!7'=A7+>0=28040&3+/1#'A#

5704L./79301# M0.9# =.253$!05#;'.#2,+;3'

#90+;01241#;'N >3=08#/2',01831%%9'

J 3A813#13#'+3#&!0"( 93'$/7'8.#"+3# .#2,+;3'

O=.253$!057+>P 2'.#2,+;3'12$93#.17+>'

57A8'=%;#+7+>'5'/2L%./#132+>'=A7+>3+/17+>)'

I Q#=.#A;2'N $0931%;#+#'=0+/%+3#'=0.2$,3'3'$#=.752+;3B'

=.052$/3'$0'12.2A82;#+#&0'=./7&1'L3#132)'

I 62132'N 5/.0A8'#,A=21A7510"+3'3'2,87510"+3'

%,3#.%1,0521#;'12'+#4'N12.2A8213#'#%M0.33)'

I R','N /53',A/012'5.2$4350"( 12'/.213#13#'/53',A/2'

+>'( $0'%+3#+/,3'3'0L.017)

60$#4'=0/12+/7'$#=.#A;3

Materia!y dla Kursu CBT 15 - Wst"p do CBT blok 1

Przekonania kluczowe