SYLABUS

B. Informacje szczegółowe

Elementy składowe sylabusu

Opis

Nazwa przedmiotu

Metodologia nauk społecznych

Kod przedmiotu

0500-SS2-1MNS

Nazwa kierunku

Socjologia

Nazwa jednostki prowadzącej kierunek

Instytut Socjologii Wydział Historyczno-Socjologiczny

Język przedmiotu

polski

Rok studiów/ semestr

1 rok, 2 stopień, 2 semestr

Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz
forma prowadzenia zajęć

30, wykład

Liczba punktów ECTS

5

Prowadzący

Dr hab. Jan Poleszczuk, prof. UwB

Treści merytoryczne przedmiotu

•Pojęcie wiedzy, nauki, metody i metodologii; pojęcia –
podstawowe zagadnienia: rodzaje wiedzy, nauka a zdrowy
rozsądek, religia i magia; nauki społeczne a wiedza potoczna
•Nauki społeczne – specyfika dziedziny i poszczególnych
dyscyplin nauk społecznych: konwencjonalność granic dyscyplin,
odniesienie do działań indywidualnych, rozumienie a wyjaśnianie
w naukach społecznych;
•Podstawowe cechy procesu badawczego w naukach społecznych –
podstawowe pojęcia, definicje, teorie, modele, hipotezy. Procedury
weryfikacji hipotez i konstrukcji teorii w naukach społecznych.
•Problem przyczynowych wyjaśnień w naukach społecznych:
determinizm a wolna wola, redukcjonizm i holizm, teleologia i
alternatywne plany zdarzeń społecznych.
•Paradygmaty w naukach społecznych i przyrodniczych, szkoły w
naukach społecznych, problemy unifikacji wiedzy, logiczna
rekonstrukcja procedur nauk społecznych.

Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich
weryfikacji

Wiedza: W wyniku przeprowadzonych wykładów student
powinien być w stanie:
•Zdefiniować pojęcie nauki, metody naukowej i specyfiki
metodologii nauk społecznych;
•Wykazać, na czym polega różnica między wiedzą potoczną a
naukową
•Wyróżnić specyficzne elementy procesu badawczego w naukach
przyrodniczych i społecznych
•Scharakteryzować najważniejsze spory metodologiczne w
naukach społecznych
Umiejętności: W wyniku przeprowadzonych wykładów student
powinien:
•Umieć samodzielnie i krytycznie ocenić wartość danych
naukowych i ich zgodność z kryteriami nauki
•Odróżniać wiedzę i wyjaśnienia potoczne od wiedzy i wyjaśnień
naukowych (teoretycznych)
•Oceniać społeczny kontekst tworzenia i wykorzystania wiedzy
nauk społecznych w praktyce
Postawy/Kompetencje: W wyniku przeprowadzonych zajęć
student nabędzie następujące kompetencje:
•Będzie świadomy ograniczeń metodologicznych nauk
społecznych związanych z ich specyficznymi cechami tworzenia
danych, interpretacją wyników;
•Będzie krytycznie korzystał z zastanej wiedzy naukowej;
•Będzie potrafił krytycznie ocenić wartość informacje pod kątem
ich przydatności we własnych badaniach i pracy nad pracą
magisterską.

Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest obecność na
wykładach i uzyskanie zaliczenia ćwiczeń. Student, który będzie
miał więcej niż 2 nieobecności na wykładach, będzie musiał przed
przystąpieniem do egzaminu pisemnego zdać dodatkowy test.

Wykaz literatury podstawowej
i uzupełniającej

•E. Babbie, Podstawy badań społecznych, PWN, Warszawa 2008
•J. Lutyński, Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia,
ŁTN 1994
•Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w
naukach społecznych, Zysk i S-ka, Poznań 2001.
•Karpiński Jakub, Wprowadzenie do metodologii nauk
społecznych, Wydawnictwo WSPiZ, Warszawa 2006
•Elementy Socjologii, wybór tekstów pod red. Maria Bocheńska-
Seweryn, Krystyna Kluzowa, Biblioteka Pracownika Socjalnego,
Katowice 1999

……………………………….

podpis osoby składającej sylabus