Inflacja,

1. Definicja,
2. Pomiar,
3. Rodzaje,
4. Skutki,
5. Zwalczanie,
6. Przebieg w Polsce

Inflacja

1. Inflacja od łacińskiego „Pęcznienie”
2. Stały, systematyczny wzrost przeciętnego

poziomu cen w miarę upływu czasu

3. Pojecie nowe. Inflacja nabiera w miarę

permanentnego charakteru dopiero po II
wojnie światowej

4. Wcześniej inflacja występowała

periodycznie np. w najwyższej fazie cyklu
koniunkturalnego, bądź w czasie zdarzeń
losowych np. wojen rewolucji gdy rząd
nakładał tzw. podatek inflacyjny na
społeczeństwo

Inflacja,

Zmiany poziomu cen są w gospodarce rynkowej
zjawiskiem całkowicie naturalnym. Podstawowe prawo
ekonomii – popytu i podaży – mówi, że wzrost popytu
(zakupów danego dobra) powoduje wzrost jego ceny. I
odwrotnie: wzrost podaży (ilości danego dobra na rynku)
powoduje spadek ceny – przedsiębiorstwa muszą je
obniżyć, chcąc sprzedać towar na rynku.

Opisywany wyżej wzrost ceny nie jest jednak jeszcze
inflacją, ponieważ dotyczy jednego dobra. Z inflacją
mamy do czynienia dopiero wtedy, gdy rośnie ogólny
poziom cen w gospodarce.

Inflacja

1. W ujęciu historycznym gdy walutą był kruszec (złoto,

srebro) inflacja była rzadko spotykana.

2. Najczęściej występowała w czasie wojen czy

rewolucji. Wtedy rząd zmuszony zwiększyć wydatki

wojenne, a nie mający złota w szkatule do obiegu

wprowadzał pieniądz na kruszec nie wymienialny np.

papierowy.

3. Drukował tego pieniądza coraz więcej, ale ten dodruk

nie zwiększał wielkości PKB

4. W efekcie wobec tego samego PKB pojawiała się

coraz większa masa pieniądza do jego obsługi a więc

ceny musiały rosnąć.

5. Rząd zmuszał ludzi do przyjmowania tego pieniądza,

złoto uciekało z obiegu (do trzymania oszczędności),

ceny rosły a rząd otrzymywał dobra i usługi (np.

żywność konie) niemal za darmo. To był właśnie quasi

podatek.

6. Po wojnie rezygnowano z pieniędzy papierowych i

powracano do złota.

7. Inflacja jako zjawisko trwałe pojawiła się wraz z

wprowadzeniem walut nie wymienialnych na kruszec

czyli po II wojnie światowej.

CPI w USA 1982=100

Inflacja

Od 1950 r ceny nie spadają

Inflacja

Inflacja

Najczęściej używane miary inflacji
1. Indeks Wzrostu Cen Dóbr i Usług

Konsumpcyjnych (CPI- Consummer

Price Index) który jest także nazywany

indeksem wzrostu kosztów utrzymania

Koszyk dóbr konsumpcyjnych w cenach roku badanego

CPI=------------------------------------------------

Koszyk dóbr konsumpcyjnych w cenach roku bazowego

Oczywiście nie sposób śledzić na bieżąco zmian
wszystkich towarów i usług, dlatego też pod uwagę bierze
się jedynie tzw. koszyk towarów konsumpcyjnych. Jest
on konstruowany przez służby statystyczne (w Polsce jego
określaniem zajmuje się Główny Urząd Statystyczny).
Koszyk taki jest budowany w oparciu o badania
wybranych gospodarstw domowych, przy czym struktura
wybranej do badań próbki powinna odpowiadać strukturze
gospodarstw domowych w całym kraju.

Służby statystyczne co miesiąc określają, ile pieniędzy
wydaje przeciętne gospodarstwo domowe na zakup
koszyka (czyli zdefiniowanego zestawu towarów i usług).
Indeks CPI powstaje poprzez podzielenie tych
miesięcznych wydatków przez wydatki w analogicznym
miesiącu ubiegłego roku – w ten sposób otrzymujemy
wskaźnik inflacji miesięcznej. Można też oczywiście
konstruować inne wskaźniki – na przykład kwartalne czy
roczne.

Inflacja

Harmonised index of consumer prices
HICP – Zharmonizowany indeks cen
konsumpcyjnych Eurostatu

Oba indeksy CPI i HICP są więc
różne.

Więcej o
połowę

więcej

mniej
14 vs 26

Więcej o
połowę

Źródłohttp://epp.euro
stat.ec.europa.eu/cac
he/ITY_OFFPUB/KS-
70-07-038/EN/KS-70-
07-038-EN.PDF

Inflacja

Najczęściej używane miary inflacji
2. Deflator

Nominalny PKB

Deflator=-------------------------------

Realny PKB

Inflacja

CPI w 2006= (100*10 000+1 000 000*1)/(80*10 000+1 000
000*0,5) =

2 000 000/1 300 000= 153,8 (uwaga w CPI nie było obrabiarek)

Nie zmieniała się ilość (rok bazowy!) Ceny od 2000 do 2006r
wzrosły 53,8%

Deflator w 2006 = (

15000*100 +1 440 000*1+120*1 000)/

(

15000*80+1 440 000*0,5+120*900) = 3 060 000/2 028 000=

150,8

Nie zmieniała się ilość (rok badany). Ceny od 2000 do 2006r
wzrosły 50,8%

CPI i Deflator mogą się różnić bo opisują
nieco inne zjawiska

Dobro

Ilość w 2000

r

Ilość w 2006

Cena w 2000

r (bazowy)

Cena w

2006 r

Buty

10 000

15 000

80

100

Chleb

1 000

000

1 440

000

0,5

1

Obrabiar

ki

100

120

900

1 000

Inflacja

1. CPI i Deflator to nie jest stopa inflacji
2. Oba wskaźniki pokazują o ile wzrosła cena od

roku bazowego (czyli w naszym przykładzie od
2000 roku)

3. Ów procentowy wzrost liczymy odejmując

wielkość 100% od wartości CPI czy Deflatora

4. Natomiast stopa inflacji pokazuje ile wzrosły

ceny w danym roku

5. Obliczamy ją według następującej formuły

Stopa inflacji=(CPI

roku badanego

-

CPI

roku poprzedniegoo

)/

CPI

roku poprzedniego

NP.

Stopa inflacji 2005 = (

CPI

2005

-CPI

2004

)/CPI

2004

Inflacja

Przyczyny inflacji
1. Inflacja ciągniona przez popyt
- tzn. inflacja popytowa

(spowodowana przez większe

zakupy)

2. Inflacja pchana przez koszty
– tzn. inflacja podażowa

(najczęściej wywołana wzrostem

kosztów).

3. Inflacja strukturalna

Przyczyną inflacji może być także polityka
makroekonomiczna np. wzrost ilości
pieniędzy na rynku

.

Dochód narodowy

Y

O

g

ó

ln

y

p

o

zi

o

m

c

e

n

P

AS

P

0

Y

0

Przyczyny inflacji
1. Inflacja ciągniona przez popyt

Podaż zagregowana

Inflacja

Popyt zagregowany

AD

A

B

Popyt rośnie np.:

a) Szczyt

(najwyższa faza
cyklu)

b)Przyśpieszony

wzrost
gospodarczy

c) Dobra

koniunktura na
świecie

W efekcie
przechodzimy z
punktu „A” do
„B”

-Cena rośnie z Po
do Pi

-Produkcja rośnie
z Yo do Yi

Pojawia się
inflacja bo ceny
rosną

P

i

Y

i

Inflacja ta znika gdy znikają
przyczyny stałego wzrostu
popytu

Dochód narodowy

Y

O

g

ó

ln

y

p

o

zi

o

m

c

e

n

P

AS

P

0

Y

0

Przyczyny inflacji
2. Inflacja pchana przez koszty

Podaż zagregowana

Inflacja

Popyt zagregowany

AD

A

B

Podaż maleje np.:

a) Rosną płace:

(presja związków
zawodowych czy
ustawa o płacy
minimalnej)

b)Szok podażowy

np.. Wzrost ceny
strategicznego
surowca

c) Osłabienie

waluty: towary z
importu stają się
droższe

W efekcie
przechodzimy z
punktu „A” do
„B”

-Cena rośnie z Po
do Pi

-Produkcja
maleje z Yo do Yi

Pojawia się
inflacja bo ceny
rosną

P

i

Y

i

Inflacja ta często nabiera
charakteru samonapędzającego
się

AS

Inflacja

Rośnie presja na związki zawodowe by negocjować

podwyżki płac i na rząd by podwyższył płace minimalną

Pracodawc
y są ulegli.
Płace
rosną

Żeby nie
stracić firmy
podnoszą
ceny

Związki
zawodowe
żądają
podwyżki
płac
ponad
wzrost
wydajnośc
i

Inflacja

Spadają
dochody
realne
ludności

Rząd
podwyższa
płace
minimalne

Trwałość
inflacji
kosztow
ej

Spirala
Inflacyjna

Inflacja

Przyczyny inflacji
3. Inflacja strukturalna

Inflacja tzw. „wąskich gardeł” gdy

producenci nie są w stanie nadążyć za

zmieniającą się strukturą popytu

Inflacja

Przyczyny inflacji
Oczekiwania Inflacyjne

Oczekiwania inflacyjne, to przewidywania odnośnie
wzrostu cen. Stają się one często samospełniającą się
przepowiednią: przedsiębiorstwa oczekując na wzrost
kosztów podnoszą ceny, a konsumenci dokonują
pospiesznych zakupów, chcąc ocalić swoje pieniądze
przed utratą wartości, co oczywiście uruchamia
mechanizmy inflacyjne w gospodarce.

Inflacja

Konsumenci są przekonani że ich oczekiwania były

słuszne i że sytuacja powtórzy się w przyszłości

Związki
zawodowe
żądają wzrostu
płac

Ludność
wykupuje
masowo towary
w obawie
drożyzny

Firmy ulegają
i podnoszą
ceny

Popyt
Globalny
rośnie

Oczekiwan
ie wzrostu
inflacji w
przyszłośc
i

Ceny
rosną

Inflacj
a

Oczekiwania
inflacyjne
przyczyną inflacji

Inflacja

Dlaczego „Balcerowicz” nie powinien był

odejść

Oczekiwania Inflacyjne

Wiarygodny rząd (Minister Finansów) i wiarygodny
Prezes Banku Centralnego to gwarancja, że
oczekiwania inflacyjne będą niższe niżeli w
sytuacji braku zaufania do włądz gospodarczych
kraju

PRZYCZYNY INFLACJI (Praktycznie)

•nadmierna emisja pieniędzy; nieproporcjonalna do wzrostu gospodarczego,
prowadzona poprzez 1. dodruk banknotów, 2. oprocentowanie pieniędzy 3.
działalność kredytową banków komercyjnych (tzw. "bankowa kreacja
pieniądza").

•niespodziewany i gwałtowny wzrost kosztów produkcyjnych (np. surowców
energetycznych), który prowadzi do ograniczenia zagregowanej podaży

•wzrost zagregowanego popytu w gospodarce

•niezrównoważony budżet państwa (wydatki z budżetu przewyższają wpływy)

•przeinwestowanie gospodarki (nadmierne rozwinięcie procesu
inwestycyjnego finansowanego przez państwo)

•ingerencja państwa w politykę emisyjną banku centralnego, co prowadzi w
rezultacie do nadmiernej ilości pieniądza.

•wadliwa struktura gospodarki

•import inflacji (wraz ze wzrostem cen artykułów importowanych przez dany
kraj następuje wzrost kosztów produkcji, a co za tym idzie wzrost cen)

•długookresowe dodatnie saldo bilansu handlowego (nadwyżka eksportu nad
importem)

•recesja gospodarcza (obniżenie wydajności pracy, a tym samym wzrost
kosztów produkcji)

•monopolizacja gospodarki (monopoliści wzrost kosztów produkcji mogą
przenosić na cenę)

Inflacja

Tempo (nasilenie) inflacji

1. inflacja pełzająca, do około 10 procent w skali roku. Z tym typem inflacji

mamy do czynienia obecnie w Polsce

Inflacja pełzająca może służyć ożywieniu gospodarczemu, pod warunkiem

jednak, że gospodarka rozwija się prawidłowo, a bank centralny cały czas
kontroluje rynek pieniężny, nie dopuszczając do wzrostu inflacji.

2. inflacją kroczącą - kilkunastoprocentowy wzrost cen w skali roku.
Jest to zjawisko o tyle niebezpieczne, że inflacja ma tendencję do

powiększania się – jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie kroki, kraj może
wejść w tak zwaną spiralę inflacyjną, co doprowadzi do poważnego
kryzysu. Z inflacją kroczącą mieliśmy do czynienia np. w roku 1997.

3. inflacją galopującą jeśli ceny rosną w tempie 20 i więcej.
Jest to zjawisko zdecydowanie niekorzystne, utrudniające wzrost

gospodarczy kraju.

4. Hiperinflacja - wzrost cen przekracza 100 proc. rocznie
w tych warunkach siła nabywcza pieniądza spada tak gwałtownie, że

praktycznie paraliżuje normalne życie gospodarcze kraju.

W przypadku pełzającej inflacji wzrost cen nie jest dla gospodarki
niebezpieczny, zdecydowanie negatywnym zjawiskiem jest natomiast
inflacja galopująca oraz hiperinflacja.

Inflacja

Największą hiperinflacją w historii była hiperinflacja na Węgrzech po
zakończeniu II wojny światowej, gdzie w 1946 roku największym nominałem
był banknot 100 000 000 000 000 000 000 (100 trylionów, gdzie trylion to
jedynka z 18 zerami) pengő, a inflacja wyniosła 41 900 000 000 000 000
(41,9 tysiąca bilionów) % w skali MIESIĄCA, co oznaczało podwajanie się cen
przeciętnie w ciągu każdych 15 godzin. Gdy w sierpniu 1946 roku
wprowadzono tam forinta, przyjęto przelicznik
1:400 000 000 000 000 000 000 000 000 000, co oznacza, iż jeden forint
otrzymał wartość czterystu tysięcy kwadrylionów (gdzie kwadrylion to
jedynka z 24 zerami) pengő.

Podczas wojny towarzyszącej rozpadowi byłej Jugosławii w pierwszej połowie
lat 90. inflacja sięgała 100% dziennie. Dinar jugosłowiański praktycznie nie
był używany (posługiwano się powszechnie niemieckimi markami lub
dolarami USA), niemniej jednak formalnie był jednostką monetarną tego
kraju. W samym styczniu 1994 dokonano tam dwóch denominacji, najpierw 1
stycznia w proporcji 1:1 000 000 000, a następnie drugi raz 24 stycznia,
decydując się na emisję nowego dinara jugosłowiańskiego, zrównując go z
marką niemiecką, a co oznaczało de facto denominację w proporcji około
1:10 000 000 - 1:13 000 000 (taka była tego dnia wartość rynkowa marki).
Pozostałością tych hiperinflacyjnych zaburzeń w byłej Jugosławii jest fakt, że
walutą Bośni i Hercegowiny jest tak zwana marka transferowa (związana
sztywno z euro poprzez przelicznik marki na euro z chwili zmiany waluty w
Niemczech)

Inflacja

Polskę hiperinflacja dotknęła dwukrotnie.

Pierwszy raz - kilka lat po odzyskaniu niepodległości po
1918r. Przez cztery lata, aż do 1922 roku kraj borykał się
z nadmiernym deficytem budżetowym, sięgającym
155% PKB w 1921 i 94% w 1922, napędzającym inflację.
Na początku 1923 inflacja obowiązującej wówczas w
Polsce waluty - marki polskiej (skrót: mkp) - nabrała
rozpędu: kurs jej spadł z 9 mkp za 1 dolara
amerykańskiego w 1918 do 6 375 000 mkp za dolara
pod koniec 1923

.

Inflacja

Inflacja może być jawna (zwana też otwartą lub
cenową) lub ukryta (inaczej tłumiona lub
zasobowa).

W gospodarce socjalistycznej mieliśmy do
czynienia z inflacją ukrytą. Część popytu na
produkty nie mogła być zaspokojona (z uwagi na
ciągle występujące deficyty), w związku z czym
ludzie mieli coraz więcej zasobów pieniądza,
których jednak nie mogli sensownie wydać.

Obecnie w Polsce mamy do czynienia z inflacją
otwartą – w związku z oddziaływaniem na siebie sił
popytu i podaży systematycznie rosną ceny.

Inflacja

Inflacja

Skutki inflacji
• Inflacja oczekiwana: „koszty zmiany

karty dań” i „koszty zdartych zelówek”

• Inflacja nieoczekiwana: redystrybucja

dochodów i zmiana zachowań

podmiotów rynkowych

Skutki niewielkiej inflacji oczekiwanej nie są

zbyt dolegliwe do gospodarki. Natomiast
inflacja nieoczekiwana i inflacja o dużej
skali wywołuje negatywne skutki dla
gospodarki.

Inflacja

Skutki inflacji
1. Inflacja oczekiwana:

• „koszty zmiany karty dań” to koszt ciągłej

zmiany cen np. koszt drukowania nowych

cenników

• „koszty zdartych zelówek” to koszty

związane z ciągłym chodzeniem do banku

Inflacja

Skutki inflacji
2.Inflacja nieoczekiwana: Redystrybucja

A. Od sfery budżetowej do sfery

produkcyjnej

B. Od pożyczkodawców do

pożyczkobiorców

C. Od pracobiorców do pracodawców
D. Od podatników do budżetu.

Inflacja

Skutki inflacji
2.Inflacja nieoczekiwana: Redystrybucja
D. Od podatników do budżetu.
A. Od sfery budżetowej do sfery

produkcyjnej

B. Od pożyczkodawców do

pożyczkobiorców

C. Od pracobiorców do pracodawców
D. Od podatników do budżetu.

Inflacja

Skutki inflacji
2.Inflacja nieoczekiwana: Redystrybucja
D. Od podatników do budżetu

Załóżmy że pierwszy próg podatkowy jest przy dochodzie
37 000 rocznie. Cena chleba 1 zł rocznie. Moja pensja
wynosi 20 000 rocznie. Płacę 19% podatku a więc zostaje
mi 16 200 zl (16 200 bochenków chleba)

Po inflacji cena chleba wznosi 2 PLN a moja pensja 40 000
PLN. Podatek płacę 19% od 37000 i dalej 30% czyli mnie
zostaje 40000 – (0,19*37 000)-(0,30*3 000) =32 070 czyli
16035 bochenków chleba. 165 bochenków wzięło Państwo
dodatkowo

Inflacja

Skutki inflacji
Inflacja nieoczekiwana: Zmiana

zachowania podmiotów rynkowych

Inflacja oznacza wzrost poczucia niepewności w
społeczeństwie. Jej wzrost wywołuje spadek skłonności do
oszczędzania.

Inflacja prowadzi do ucieczki od pieniądza. Skoro inflacja
powoduje spadek siły nabywczej pieniądza, ludzie mają coraz
mniejszą chęć do oszczędzania. Zamiast gromadzić pieniądze, wolą je
natychmiast wydawać, co powoduje bardzo często występowanie
marnotrawstwa (jeśli kupowane są na zapas np. łatwo psujące się
artykuły żywnościowe). W przypadku hiperinflacji trzeba pozbyć się
pieniędzy natychmiast po ich otrzymaniu.

Brak oszczędności utrudnia inwestycje. Nie ma nowych
miejsc pracy

Inflacja

Skutki inflacji
Inflacja nieoczekiwana: Zmiana

zachowania podmiotów rynkowych

Inflacja zakłóca procesy gospodarcze. Wzrost cen powoduje
zaburzenie procesów w gospodarce: zakłóca procesy produkcji i
wymiany. Nie wiemy jakie będą zyski więc nie inwestujemy.

Inflacja pogarsza ocenę kraju w świecie. Zbyt wysoka
inflacja przyczynia się zawsze do niższej oceny kraju na arenie
międzynarodowej. Może to powodować na przykład trudności
przy próbie sprzedaży papierów wartościowych na rynkach
zagranicznych, zniechęca też zagraniczne firmy do inwestycji
bezpośrednich.

Brak oszczędności utrudnia inwestycje. Nie ma nowych
miejsc pracy

Inflacja

Skutki inflacji
Inflacja nieoczekiwana: Zmiana

zachowania podmiotów rynkowych

Inflacja powoduje spadek płac realnych. Wzrost cen powoduje
spadek siły nabywczej pieniędzy, a w konsekwencji także spadek
płac realnych – nawet w przypadku, gdy umowy zawierają klauzulę
o rewaloryzacji płacy w związku z inflacją.

Inflacja uderza w najbiedniejszych. Bogatsza część społeczeństwa
posiada zazwyczaj bezpieczne lokaty, chroniące przed inflacją. Ponadto
zjawisko spadku siły nabywczej pieniądza dotyka wprawdzie
bogatszych, ale raczej nie zagraża ich egzystencji (co najwyżej,
powoduje ograniczenie ich inwestycji czy zakupów towarów
luksusowych). Inflacja uderza najsilniej w najbiedniejszych, którzy nie
mają żadnej możliwości ucieczki przed jej skutkami.

Inflacja

Zwalczanie inflacji
Popytowej

Kontrola i zmniejszanie popytu np. przez:

•Obniżenie wydatków rządowych,
•Wzrost podatków
•Restrykcyjna polityka monetarna= wysokie stopy
procentowe= gospodarstwa domowe i firmy nie biorą
kredytów

•Zmniejszenie ulg i dotacji

Inflacja

Zwalczanie inflacji
Kosztowej

•Kontrola wzrostu cen urzędowych np.: na energię,
•Kontrola podaży zasobów,
•Ingerencja w negocjacje płacowe (Komisja Trójstronna)
•Bezpośrednie ograniczanie wzrostu płac (np. popiwek),
•Oddziaływanie na oczekiwania inflacyjne (ich
zmniejszenie) np. przez restrykcyjną politykę
monetarną,

•Liberalizacja ceł i handlu zagranicznego (np.tanie
towary z Chin).

Inflacja

Zwalczanie inflacji
Strukturalnej

•Ułatwianie zmian strukturalnych np.: transfer know-
how czy technologii

•Ułatwienia importowe,

W grudniu 2008 roku,
liczona wg metodologii
Unii Europejskiej, wyniosła
4,2 proc. (według
GUS/NBP w grudniu było
to 3,3 proc.)..

NBP uważa , że w dalszej
perspektywie nie bez
znaczenia będą również
rosnące jednostkowe
koszty pracy. Ale –
zdaniem NBP – koszty te
nie będą rosły tak szybko
jak w 2007 roku. Rosnąć
mogą także koszty
użytkowania mieszkań.

Inflacja

Kryteria konwergencji związane z inflacją

•średnią stopę inflacji w ciągu roku
poprzedzającego akcesję do strefy Euro nie
wyższą niż 1,5 punktu procentowego od pułapu
wyznaczonego przez średni poziom inflacji
obliczony dla trzech państw o najniższej inflacji w
Unii Europejskiej,

•średnią nominalną długoterminową stopę
procentową nie wyższą niż 2 punkty procentowe
od poziomu wyznaczonego przez średni poziom
odpowiednich stóp procentowych w trzech
krajach o najniższej stopie inflacji w Unii
Europejskiej,

Inflacja

średnią stopę inflacji w ciągu roku poprzedzającego akcesję do strefy Euro
nie wyższą niż 1,5 punktu procentowego od pułapu wyznaczonego przez
średni poziom inflacji obliczony dla trzech państw o najniższej inflacji w UE

Polska wciąż spełniała kryterium z
Maastricht wymagane od kandydatów do
strefy euro

Inflacja

2008

Źródło: NBP:

2009

Źródło: NBP

Źródło: Raport o inflacji NBP LUTY 2009

Inflacja

Po przejściowym obniżeniu rocznego wskaźnika cen towarów i usług
konsumpcyjnych w III kw. 2007 r., w IV kw. 2007 inflacja wzrosła do
poziomu górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego NBP (3,5%) by
latem 2008 roku dojść do 4,8%.Na wzrost ten złożył się przede
wszystkim wzrost dynamiki cen żywności i napojów bezalkoholowych
oraz cen paliw. Ze względu na silną złotówkę utrzymywał się
dezinflacyjny wpływ spadku cen towarów importowanych z krajów o
niskich kosztach wytwarzania.

Od lata 2008 inflacja (rok do roku) się
obniża i w grudniu 2009 znalazła się
ponownie w granicach odchyleń celu
inflacyjnego. W marcu 2009 zdaniem
NBP wynosi 3,6%.
Obniżaniu inflacji sprzyjał kryzys a
więc spadek cen surowców na
rynkach światowych, w tym cen
surowców energetycznych oraz rolno-
spożywczych, spadek polskiego
eksportu.
W kierunku obniżenia wskaźnika
inflacji w okresie październik–grudzień
2008 r. oddziaływał przede wszystkim
spadek cen paliw wynikający z silnego
spadku cen ropy naftowej na rynkach
światowych.

Inflacja

Lata

MIESIĄCE

I

II

III

IV

V

VI VII VIII IX

X

XI XII

1998 = 100

199

9

103,

5

104,

1

105,

1

106,

0

106,

7

106,

9

106,

5

107,

1

108,

7

109,

9

110,

9

111,

9

200

0

113,

9

114,

9

115,

9

116,

4

117,

2

118,

1

118,

9

118,

5

119,

7

120,

7

121,

2

121,

4

200

1

122,

4

122,

5

123,

1

124,

1

125,

5

125,

4

125,

0

124,

6

125,

0

125,

5

125,

6

125,

9

200

2

126,

9

127,

0

127,

3

127,

9

127,

6

127,

1

126,

5

126,

0

126,

4

126,

8

126,

7

126,

8

200

3

127,

3

127,

4

127,

8

128,

1

128,

1

128,

0

127,

5

127,

0

127,

6

128,

4

128,

8

129,

1

200

4

129,

6

129,

7

130,

1

131,

1

132,

4

133,

6

133,

5

133.

0

133,

4

134,

2

134,

6

134,

7

200

5

134,

8

134,

7

134,

8

135,

3

135,

7

135,

4

135.

1

135,

0

135,

5

136,

0

135,

7

135,

4

200

6

135,

7

135,

7

135,

6

136,

5

137,

2

136,

8

136,

8

137,

2

137,

5

137,

6

137,

6

137,

3

200

7

137,

8

138,

2

138,

9

 139,

6

 140,

3

 140,

3

 139,

9

 139,

3

 140,

4

 141,

2

 142,

2

 142,

6

200

8

143,

6

144,

2

 

 

 

 

 

 

 

Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 1999-2008 (

1998=100

)

Wydaje się inflacja mała a od 1998 wszystkie towary konsumpcyjne zdrożały o 44%

inflacją bazową netto.
Bardzo pożyteczny miernik

W okresach, gdy rośnie ogólny wskaźniki cen towarów i usług
konsumpcyjnych (czyli inflacja bieżąca), a jednocześnie na rynku
żywnościowym lub energetycznym następują znaczne podwyżki cen,
miary inflacji bazowej

•pozwalają potwierdzić, że wzrost inflacji rzeczywiście wynika
wyłącznie z sytuacji na którymś (lub na obu) z tych rynków, nie jest
natomiast skutkiem procesu cenowego, obejmującego całą
gospodarkę.

•nieco dłuższa obserwacja miar inflacji bazowej równolegle z analizą
sytuacji na tych dwóch rynkach może ujawnić moment, w którym
płynące z nich impulsy inflacyjne zaczną przenikać do inflacji bazowej
(po pewnym okresie wzrostu cen żywności lub paliw to zjawisko staje
się wysoce prawdopodobne, ale brak całkowitej pewności jego
wystąpienia).

Podwyższone ceny żywności lub paliw mogą się odzwierciedlać w
inflacji bazowej na skutek zmiany oczekiwań inflacyjnych, a w
konsekwencji - zachowań przedsiębiorstw i konsumentów.

Inflacja

Inflacja

Będą rosły
szybciej

Będą rosły tak
samo

Będą rosły
wolniej

Będą stabilne

Będą spadały

Będą spadały szybciej

OCZEKWIANIA INFLACYJNE

Jak się będą zmieniały
ceny

Będą rosły
szybciej

Będą rosły w
tym samym
tempie

OCZEKWIANIA INFLACYJNE

W okresie październik 2008 r.– luty 2009 r. oczekiwania
inflacyjne analityków bankowych i osób prywatnych
stopniowo się obniżały. Prognozy inflacyjne analityków
bankowych w horyzoncie 11 miesięcy spadły z 3,2% w
październiku ub.r. do
2,2% w lutym br. W badaniach ankietowych oczekiwań
inflacyjnych osób prywatnych odsetek respondentów,
którzy oczekują, że w ciągu najbliższych miesięcy ceny
będą rosły szybciej lub w takim samym tempie jak w
momencie przeprowadzania badania, zmniejszył się z
76% w październiku 2008 r. do 74% w lutym br.10.
Natomiast zobiektywizowana miara oczekiwań
inflacyjnych osób prywatnych zmniejszyła się z 5,2% w
październiku ub.r. do 3,4% w lutym br.

Inflacja na

świecie

2007r.

1. Zimbabwe - 1,033.5%
2. Irak - 53.2%
3. Gwinea - 30.0%
4. San Tome i Principe - 23.1%
5. Wenezuela - 22,5%
6. Jemen - 20.8%
7. Birma - 20.0%
8. Uzbekistan - 19.8%
9. Kongo, Demokratyczna Republika
-18.2%
10. Afganistan - 16.3%
11. Ukraina 16,6%

11.9%

4,8%

Inflacja

Inflacja w EU

2008r

Legenda HICP Ilość
krajów

Brak danych

Inflacja w EU ( HICP zharmonizowany CPI)

Inflacja

X – brak danych

Źródło: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/mapToolClosed.do?
tab=map&init=1&plugin=1&language=en&pcode=tsieb060&to
olbox=legend#

1997

1998

1999

2000

2001

2002 2003 2004

200

5

200

6

200

7

2008

 

EU

1.7

1.3

1.2

1.9

2.2

2.1

2.0

2.0

2.2 2.2 2.3 3.7

 

Strefa

Euro

1.6

1.1

1.1

2.1

2.3

2.2

2.1

2.1

2.2 2.2 2.1 3.3

 

Bułgaria

:

18.7

2.6

10.3

7.4

5.8

2.3

6.1

6.0 7.4 7.6

12.0

 

Czechy

8.0

9.7

1.8

3.9

4.5

1.4

-0.1

2.6

1.6 2.1 3.0

6.3

Estonia

9.3

8.8

3.1

3.9

5.6

3.6

1.4

3.0

4.1 4.4 6.7

10.6

 

Łotwa

8.1

4.3

2.1

2.6

2.5

2.0

2.9

6.2

6.9 6.6 10.

1

15.3

 

Litwa

10.3

5.4

1.5

1.1

1.6

0.3

-1.1

1.2

2.7 3.8 5.8

11.1

 

Wegry

18.5

14.2

10.0 10.0

9.1

5.2

4.7

6.8

3.5 4.0 7.9 6.0

 

Malta

3.9

3.7

2.3

3.0

2.5

2.6

1.9

2.7

2.5 2.6 0.7 4.7

 

Polska

15.0

11.8

7.2

10.1

5.3

1.9

0.7

3.6 2.2 1.3 2.6 4.2

 

Rumunia

154.8

59.1

45.8 45.7

34.5 22.5 15.3 11.9 9.1 6.6 4.9 7.9

 

Słowenia

8.3

7.9

6.1

8.9

8.6

7.5

5.7

3.7

2.5 2.5 3.8 5.5

 

Słowacja

6.0

6.7

10.4 12.2

7.2

3.5

8.4

7.5

2.8 4.3 1.9 3.9

 

Turcja

85.6

82.1

61.4 53.2

56.8 47.0 25.3 10.1 8.1 9.3 8.8

10.4

 

Islandia

1.8

1.3

2.1

4.4

6.6

5.3

1.4

2.3

1.4 4.6 3.6

12.8

 

USA

2.3

1.6

2.2

3.4

2.8

1.6

2.3

2.7

3.4 3.2 2.8 3.8

 

Japonia

1.8

0.6

-0.3

-0.7

-0.7

-0.9

-0.3

0.0

-

0.3 0.3 0.0 1.4

 

Inflacja

HICP

DEFLACJA

Źródło:http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?
tab=table&init=1&plugin=1&l

anguage=en&pcode=tsieb060

Rok

Wskaźnik

cen

przy

podstawi

e

rok

poprzedn

i

 = 100

Rok

Wskaźnik

cen

przy

podstawi

e

rok

poprzedn

i

 = 100

Rok

Wskaźnik

cen

przy

podstawi

e

rok

poprzedn

i

 = 100

Rok

Wskaźnik

cen

przy

podstawi

e

rok

poprzedn

i

 = 100

1950

107,5

1965

100,9

1980

109,4

1995

127,8

1951

109,6

1966

101,2

1981

121,2

1996

119,9

1952

114,4

1967

101,5

1982

200,8

1997

114,9

1953

141,9

1968

101,6

1983

122,1

1998

111,8

1954

93,7

1969

101,4

1984

115,0

1999

107,3

1955

97,6

1970

101,1

1985

115,1

2000

110,1

1956

99,0

1971

99,9

1986

117,7

2001

105,5

1957

105,4

1972

100,0

1987

125,2

2002

101,9

1958

102,7

1973

102,8

1988

160,2

2003

100,8

1959

101,1

1974

107,1

1989

351,1

2004

103,5

1960

101,8

1975

103,0

1990

685,8

2005

102,1

1961

100,7

1976

104,4

1991

170,3

2006

101,0

1962

102,5

1977

104,9

1992

143,0

2007

 102,5 

1963

100,8

1978

108,1

1993

135,3

 2008

104,2

1964

101,2

1979

107,0

1994

132,2

 

 

Roczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w latach 1950-2007

Inflacja

Inflacja w Polsce

Inflacja w Polsce 1950-1980

Inflacja

Inflacja

Inflacja w Polsce 1980-1988

Inflacja

Inflacja w Polsce1998-1992

Inflacja

Inflacja w Polsce 1992-
2004

Dzięki twardej polityce pieniężnej, udało się znacznie ograniczyć
zjawisko inflacji w Polsce. W 1995 roku wskaźnik inflacji rocznej
wynosił jeszcze 27,8 % w 2001 roku już tylko 5,5 %. W październiku
2003 roku wskaźnik inflacji spadł do rekordowo niskiego poziomu 0,8
%.

Psychologiczna bariera – 20 %. w ujęciu 12-miesięcznym – została pokonana
na trwałe we wrześniu 1996 roku .

Dwa lata zajęło nam natomiast zejście inflacji 12-miesięcznej z poziomu 20
do 10 %. 10% bariera została pokonana dopiero w październiku 1998 roku.

W styczniu 2000 roku inflacja podskoczyła jednak znów do ponad 10 %., i
stan ten utrzymywał się praktycznie do września tego roku. W październiku
2000 roku inflacja znów spadła poniżej 10 %proc., tym razem już na stałe.

Bariera 3 procent została pokonana w maju 2002 roku (wskaźnik inflacji 12-
miesięcznej spadł wówczas do poziomu 1,9 proc.!).

W 2004 inflacja wzrosła ze względu na szok akcesyjny ale z końcem tego roku
zaczęła spadać

Inflacja

Inflacja w Polsce

Dziękuję