REHABILITACJA

REHABILITACJA

LOGOPEDYCZNA

LOGOPEDYCZNA

W ODDZIALE WCZESNEGO

W ODDZIALE WCZESNEGO

WSPOMAGANIA ROZWOJU

WSPOMAGANIA ROZWOJU

mgr Hanna Strugała-Rozynek

mgr Hanna Strugała-Rozynek

neurologopeda

neurologopeda

Mowa

Mowa



jest atutem w nawiązaniu

jest atutem w nawiązaniu

kontaktów społecznych,

kontaktów społecznych,



daje możliwość precyzyjnego

daje możliwość precyzyjnego

komunikowania się,

komunikowania się,



stanowi narzędzie w

stanowi narzędzie w

zdobywaniu informacji,

zdobywaniu informacji,



pozwala na wyrażanie sądów,

pozwala na wyrażanie sądów,

uczuć i upodobań.

uczuć i upodobań.

Wczesne uwarunkowania

Wczesne uwarunkowania

rozwoju mowy

rozwoju mowy



prawidłowe oddychanie

prawidłowe oddychanie



prawidłowe ssanie

prawidłowe ssanie



prawidłowe połykanie

prawidłowe połykanie



prawidłowe żucie

prawidłowe żucie

„

„

Dziecko, które dobrze

Dziecko, które dobrze

je, dobrze mówi.”

je, dobrze mówi.”

– prof. Mitrinowicz-

– prof. Mitrinowicz-

Modrzejewska

Modrzejewska

Okresy rozwoju mowy

Okresy rozwoju mowy

dziecka

dziecka

wg L. Kaczmarka:

wg L. Kaczmarka:



okres melodii (0-1r.)

okres melodii (0-1r.)



głużenie (2-3 m-c),

głużenie (2-3 m-c),



gaworzenie (5-7 m-c)

gaworzenie (5-7 m-c)



okres wyrazu (1-2r.)

okres wyrazu (1-2r.)



okres zdania (2-3r.)

okres zdania (2-3r.)



okres swoistej mowy

okres swoistej mowy

dziecięcej (3-7 r.)

dziecięcej (3-7 r.)

Osiągnięcia okresu

Osiągnięcia okresu

melodii:

melodii:

Pod koniec 1 roku życia dziecko:

Pod koniec 1 roku życia dziecko:



wypowiada pierwsze słowa ze

wypowiada pierwsze słowa ze

zrozumieniem (składają się one z

zrozumieniem (składają się one z

sylab: ma-ta-ba-la)

sylab: ma-ta-ba-la)



rozumie proste zdania (rozumienie

rozumie proste zdania (rozumienie

mowy wyprzedza jej formę czynną)

mowy wyprzedza jej formę czynną)



spełnia nasze proste polecenia (np.

spełnia nasze proste polecenia (np.

pokazuje części ciała, macha rączką

pokazuje części ciała, macha rączką

na pożegnanie)

na pożegnanie)

Osiągnięcia okresu

Osiągnięcia okresu

wyrazu:

wyrazu:

Pod koniec 2 roku życia dziecko:

Pod koniec 2 roku życia dziecko:



opanowuje samogłoski (bez nosowych),

opanowuje samogłoski (bez nosowych),



opanowuje następujące spółgłoski: m, t,

opanowuje następujące spółgłoski: m, t,

d, p, b, k, czasem ś, ć,

d, p, b, k, czasem ś, ć,



operuje kilkudziesięcioma poprawnie

operuje kilkudziesięcioma poprawnie

wymawianymi wyrazami i ogromną liczbą

wymawianymi wyrazami i ogromną liczbą

zastępczych,

zastępczych,



zaczyna budować zdania,

zaczyna budować zdania,



rozumie stwierdzenia, polecenia i

rozumie stwierdzenia, polecenia i

pytania.

pytania.

Osiągnięcia okresu

Osiągnięcia okresu

zdania:

zdania:

Pod koniec 3 roku życia dziecko:

Pod koniec 3 roku życia dziecko:



wymawia wszystkie samogłoski,

wymawia wszystkie samogłoski,



opanowuje wszystkie spółgłoski

opanowuje wszystkie spółgłoski

oprócz: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, r,

oprócz: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, r,



opanowuje około 1000 słów

opanowuje około 1000 słów

(najwięcej rzeczowników),

(najwięcej rzeczowników),



wypowiada się zdaniami 2-3

wypowiada się zdaniami 2-3

wyrazowymi.

wyrazowymi.

Osiągnięcia okresu

Osiągnięcia okresu

swoistej mowy

swoistej mowy

dziecięcej:

dziecięcej:

Pod koniec 7 roku życia dziecko:

Pod koniec 7 roku życia dziecko:



potrafi prawidłowo realizować i

potrafi prawidłowo realizować i

różnicować wszystkie głoski,

różnicować wszystkie głoski,



operuje rzeczownikami,

operuje rzeczownikami,

czasownikami, przymiotnikami,

czasownikami, przymiotnikami,

przysłówkami i zaimkami,

przysłówkami i zaimkami,



buduje logiczne zdania, poprawne pod

buduje logiczne zdania, poprawne pod

względem gramatyki i składni,

względem gramatyki i składni,



posługuje się prawidłowo akcentem,

posługuje się prawidłowo akcentem,

rytmem i melodią.

rytmem i melodią.

Elementy diagnozy

Elementy diagnozy

logopedycznej

logopedycznej

(Karta badania

(Karta badania

logopedycznego):

logopedycznego):



wywiad,

wywiad,



obserwacja dziecka (w aktywności

obserwacja dziecka (w aktywności

spontanicznej i zadaniowej),

spontanicznej i zadaniowej),



badanie stanu i sprawności

badanie stanu i sprawności

aparatu artykulacyjnego,

aparatu artykulacyjnego,



badanie funkcji połykowej,

badanie funkcji połykowej,



badanie funkcji oddechowych,

badanie funkcji oddechowych,



orientacyjne badanie słuchu,

orientacyjne badanie słuchu,



badanie mowy.

badanie mowy.

Badanie mowy:

Badanie mowy:



badanie zdolności rozumienia

badanie zdolności rozumienia

(mowa bierna),

(mowa bierna),



badanie nadawania wypowiedzi

badanie nadawania wypowiedzi

(mowa czynna):

(mowa czynna):

–

badanie zasobu leksykalnego,

badanie zasobu leksykalnego,

–

badanie aspektu gramatycznego i

badanie aspektu gramatycznego i

semantycznej strony wypowiedzi,

semantycznej strony wypowiedzi,

–

badanie aspektu artykulacyjnego,

badanie aspektu artykulacyjnego,

–

badanie sprawności komunikacyjnej

badanie sprawności komunikacyjnej

.

.

Dysfunkcje występujące u

Dysfunkcje występujące u

dzieci korzystających z

dzieci korzystających z

wczesnego wspomagania

wczesnego wspomagania

logopedycznego

logopedycznego

w naszym oddziale:

w naszym oddziale:



niefizjologiczne oddychanie ustami,

niefizjologiczne oddychanie ustami,



nieprawidłowości w sposobie jedzenia,

nieprawidłowości w sposobie jedzenia,



niska sprawność aparatu artykulacyjnego,

niska sprawność aparatu artykulacyjnego,



opóźniony rozwój mowy,

opóźniony rozwój mowy,



dyslalie.

dyslalie.

Warunki prawidłowego

Warunki prawidłowego

przebiegu terapii:

przebiegu terapii:



odpowiednia pozycja i dobór

odpowiednia pozycja i dobór

właściwego sprzętu

właściwego sprzętu



obserwacja napięcia, odruchów,

obserwacja napięcia, odruchów,

reakcji fizjologicznych i

reakcji fizjologicznych i

zachowania dziecka

zachowania dziecka



dobór odpowiednich metod,

dobór odpowiednich metod,

technik i form pracy

technik i form pracy

Metody

Metody

wykorzystywane

wykorzystywane

w terapii

w terapii

logopedycznej:

logopedycznej:



Metody pasywne

Metody pasywne

, bez aktywnego udziału

, bez aktywnego udziału

dziecka:

dziecka:

–

wspomagające techniki oddechowe,

wspomagające techniki oddechowe,

–

masaże.

masaże.



Metody aktywne

Metody aktywne

– funkcjonalne, przy

– funkcjonalne, przy

aktywnym udziale dziecka:

aktywnym udziale dziecka:

–

ćwiczenia oddechowe,

ćwiczenia oddechowe,

–

ćwiczenia motoryki narządów artykulacyjnych,

ćwiczenia motoryki narządów artykulacyjnych,

–

ćwiczenia fonacyjne,

ćwiczenia fonacyjne,

–

ćwiczenia artykulacyjne,

ćwiczenia artykulacyjne,

–

ćwiczenia słuchowe,

ćwiczenia słuchowe,

–

ćwiczenia komunikacyjne.

ćwiczenia komunikacyjne.

Masaż twarzy

Masaż twarzy

Ćwiczenia oddechowe

Ćwiczenia oddechowe

Rozwijanie mowy

Rozwijanie mowy

biernej

biernej

Rozwijanie mowy

Rozwijanie mowy

biernej

biernej

Budowanie czynnego

Budowanie czynnego

słownictwa

słownictwa

Techniki wspomagające

Techniki wspomagające

wykorzystywane podczas

wykorzystywane podczas

terapii logopedycznej:

terapii logopedycznej:



techniki wspomagania ruchowego-

techniki wspomagania ruchowego-

odpowiednio dobrane pozycje i ćwiczenia

odpowiednio dobrane pozycje i ćwiczenia

możliwe do samodzielnego wykonania przez

możliwe do samodzielnego wykonania przez

dziecko,

dziecko,



techniki wspomagania czuciowego –

techniki wspomagania czuciowego –

stymulacja proprioceptywna, czuciowa,

stymulacja proprioceptywna, czuciowa,

tempereaturowa, smakowa, twarzy i stref

tempereaturowa, smakowa, twarzy i stref

oralnych,

oralnych,



techniki wspomagania ruchowo-czuciowego,

techniki wspomagania ruchowo-czuciowego,



techniki wizualne,

techniki wizualne,



techniki audytywne.

techniki audytywne.

Co powinni, a czego nie

Co powinni, a czego nie

powinni robić rodzice, aby

powinni robić rodzice, aby

wspomagać rozwój mowy

wspomagać rozwój mowy

dziecka?

dziecka?

Rodzice powinni:

Rodzice powinni:



Mówić do dziecka, już od pierwszych dni

Mówić do dziecka, już od pierwszych dni

jego życia, dużo i spokojnie („kąpiele

jego życia, dużo i spokojnie („kąpiele

słowne”). Wypowiedzi muszą być poprawne

słowne”). Wypowiedzi muszą być poprawne

językowo, zdania krótkie.

językowo, zdania krótkie.



Karmić naturalnie, co zapewni dziecku

Karmić naturalnie, co zapewni dziecku

prawidłowy rozwój układu artykulacyjnego.

prawidłowy rozwój układu artykulacyjnego.



Zwracać uwagę, aby dziecko oddychało

Zwracać uwagę, aby dziecko oddychało

nosem.

nosem.



Odpowiadać na pytania dziecka cierpliwie i

Odpowiadać na pytania dziecka cierpliwie i

wyczerpująco.

wyczerpująco.



Czytać dziecku bajki, wierszyki, wyliczanki.

Czytać dziecku bajki, wierszyki, wyliczanki.

Uczyć krótkich wierszy na pamięć.

Uczyć krótkich wierszy na pamięć.



Zachęcać dziecko do mówienia.

Zachęcać dziecko do mówienia.

Rodzice nie powinni:

Rodzice nie powinni:



Karmić dziecka sztucznie i podawać

Karmić dziecka sztucznie i podawać

mu smoczka.

mu smoczka.



Używać zdrobnień i spieszczeń w

Używać zdrobnień i spieszczeń w

rozmowie z dzieckiem.

rozmowie z dzieckiem.



Zawstydzać, karać dziecko za wadliwą

Zawstydzać, karać dziecko za wadliwą

wymowę.

wymowę.



Zmuszać dziecka leworęcznego do

Zmuszać dziecka leworęcznego do

posługiwania się ręką prawą w okresie

posługiwania się ręką prawą w okresie

kształtowania się mowy.

kształtowania się mowy.



Wymagać od dziecka zbyt wczesnego

Wymagać od dziecka zbyt wczesnego

wymawiania poszczególnych głosek.

wymawiania poszczególnych głosek.

Dziękuję za uwagę.