Wydział Medycyny

Weterynaryjnej

Uniwersytet Przyrodniczy w

Lublinie

Wstęp do ortopedii małych zwierząt

„ życie polega na ruchu i ruch jest jego istotą”

Arthur Schopenhauer

„ Agito ergo vivo

- poruszam się więc żyję”

Prof. dr hab. Piotr Silmanowicz

2009r.

Czynności układu mięśniowo-

szkieletowego:

1. Ruch
2. Ochrona ważnych życiowo organów
3. Podtrzymanie ważnych struktur

anatomicznych np. ściana jamy
brzusznej

4. Homeostaza wapnia i fosforu oraz

innych mikro- i makroelementów

Przyczyny chorób układu

mieśniowo-szkieletowego:

1. Wrodzone
2. Metaboliczne
3. Infekcyjne
4. Nowotworowe
5. Intoksykacyjne
6. Urazowe

Badanie pacjenta:

1. Opis zwierzęcia – uwzględniając

przyczynę, wiek, rasę, płeć

zmniejsza się diagnozę różnicową

2. Zawsze przed badaniem ums

wykonać badanie ogólne !

3. W badaniu ortopedycznym zwrócić

szczególną uwagę na: urazy,

deformacje, zapalenia, atrofię,

dysmetrię etc.

Dokumentacja i historia

choroby:

Elementy badania

klinicznego:

1. Ocena ruchu
2. Badanie ogólne
3. Badanie ortopedyczne – palpacja,

ruchy bierne

4. Sprawdzenie układu nerwowego

Elementy badania

klinicznego:

Ad. 1. faza obarczania , faza

unoszenia kończyny ( rodzaje chodów
)

• Obserwacja zwierzęcia w spoczynku
• Króliczy chód( bunny-hopping),

opuszczanie głowy( head-bob)

Elementy badania

klinicznego:

Ad.2.
• CTO;
• Osłuchiwanie klatki piersiowej;
• Omacywanie brzucha;
• Badanie rektalne:

Elementy specyficznego

badania ortopedycznego:

1. Staw skroniowo-żuchwowy
2. Kręgosłup:
• Odcinek szyjny: zakres ruchu –

dogrzbietowo, dobrzusznie, bocznie,

palpacja wyrostków poprzecznych i

mięśni – wzmożone napięcie , skurcz.

• Odcinek piersiowo-lędźwiowy: palpacja

wyrostków poprzecznych i kolczystych.

• Odcinek krzyżowo-ogonowy: omacywanie

strony grzbietowej, „lordosis test”

Elementy specyficznego

badania ortopedycznego:

3. Kończyna piersiowa
a) badanie każdej struktury początkowo

delikatnie

-

bolesność, obrzęk, niestabilność, chrobotanie/krepitacja,

-

Deformacja

b) pełen zakres ruchów w stawach

stres/bolesność

c) opuszki, pazury
d) palce, trzeszczki palcowe ( greyhoundy,

rottweillery)

Elementy specyficznego

badania ortopedycznego:

3. Kończyna piersiowa
e) nadgarstek – maksymalne zginanie palców

do podramienia , wyprostowanie do 10 ˚.

f) staw łokciowy – wyprost na siłę, zgięcie z

przywodzeniem.

g) staw ramienny – „ tug-of-war” , unikać

manipulacji bolesnym stawem łokciowym,
rowek międzyguzkowy – ścięgno mieśnia
dwugłowego ramienia, wyciąganie do tyłu,
kość łopatkowa

Elementy specyficznego

badania ortopedycznego:

4.

Kończyna miedniczna

a) Ogólne zasady podobne
b) Staw stępowy

-więzadła długie (prostowanie) ,
krótkie (zginanie)

c) ścięgno Achillesa
d) staw kolanowy – więzadła , rzepka

Elementy specyficznego

badania ortopedycznego:

e) staw biodrowy

- okolica krętarza większego
:omacywanie, krepitacja.
- pełen zakres ruchów stawu ( objaw
Ortolaniego)
- trójkąt rozpoznawczy: guz biodrowy,
guz kulszowy, krętarz większy

Badanie stawów u małych

zwierząt:

1.Choroby każdego wieku ( sztywność)
2.Badanie kliniczne

- choroby przewlekłe, zmniejszony
zakres ruchów
- uszkodzenie struktur podtrzymujących,
zwiększony zakres ruchów
- wykrywanie obrzęków( balotowanie) i
zwłóknień

Badanie stawów u małych

zwierząt:

- ekstremalny zakres ruchów
- porównywanie stron, łokieć:
pronatio, supinatio ( poprawka na
temperament psa!!!)

Rutynowe badania

laboratoryjne:

1.Badania hematologiczne (przed znieczuleniem)
2.Badania specyficzne ( borelioza, babesioza,

noesporoza, toksoplazmoza)

3.artrocenteza- warunki:

a) sedacja
b) przygotowanie pola
c) jatrogenna krew
d) ocena makro – kolor, zmętnienia, lepkość
e) badania mikroskopowe – rodzaj komórek
f) badania mikrobiologiczne – TABELKA WSTAWIC

Z BRISTOLA STR 8!!!!!

BADANIE RADIOGRAFICZNE

+/- KONTRAST, 2 projekcje :

1. Obrzęk tkanek miękkich
2. Płyn w stawie
3. Osteofity
4. Entezjofity
5. Myszy stawowe
6. Skleroza podchrzęstna
7. Nadżerki
8. Zmiany szpary stawowej
9. Cysty podchrzęstne
10. Przemieszczenie struktur stawu

Artrografia:

1. Kontrast pozytywny – powierzchnia

chrząstki, ciągłość torebki
stawowej, położenie myszy
stawowej, zrosty torebki np. staw
ramienny 1-2 ml
„ Omnipaque”.Staw ramienny z
pochewką mięśnia dwugłowego : 5-
6 ml,

Tomografia komputerowa:

Raczej dla miękkich tkanek niż kości

Ultrasonografia:

Tkanki miękkie : ścięgna, więzadła , łąkotki, gojenie

kości i chrząstki

Scyntygrafia:

Ogólne podanie radionuklidu (Technet 99),

wymagana jest odpowiednia kamera. Technet

łączy się z aktywnym hydroksyapatytem.

Rezonans magnetyczny MRI

( Magnetic Resonance

Imaging):

1. Bardzo dobry / drogi
2. Zmiany w tkankach miękkich