TRENDY W PRZESTĘPCZOŚCI

NIELETNICH

TRENDY W PRZESTĘPCZOŚCI

NIELETNICH

„ czysta

przestępczość

kryminalna „

nieletni wielokrotnie
dokonują przestępstw
„ seryjnie „

Nieletni bowiem są
najczęściej
sprawcami
przestępstw w
kategoriach:

-         rozboje

-         kradzieże

-         włamania

-         bójki i
pobicia / często o
podłożu
chuligańskim /

 

Nieletni popełniając
przestępstwo i „nie
ponosząc za nie
konsekwencji „ bo nie
zostało to wykryte
kontynuuje swoje
przestępcze działania
dokonując kolejnych
czynów niejednokrotnie
coraz cięższych
gatunkowo, z coraz
większą częstotliwością
oraz wzrastającym
natężeniem agresji

TRENDY W PRZESTĘPCZOŚCI

NIELETNICH

w tle
przestępczości
nieletnich coraz
częściej pojawia
się problem
narkotyków tzn.

•

coraz częściej nieletni

popełniają czyny zabronione
Ustawą o przeciwdziałaniu
narkomanii / posiadanie,
nakłanianie, udzielanie/

•   wzrasta ilość nieletnich
sięgających po narkotyki
zwłaszcza marihuanę

•wiele czynów popełnianych
jest w celu uzyskania środków
finansowych na zakup
narkotyków

•często dzieje się tak, że
przestępstwo popełniane jest
pod wpływem narkotyków

Na przestrzeni ostatnich 10
lat nastąpił kilkakrotny wzrost
rozpowszechniania
narkotyków wśród młodzieży
szkolnej
z około 5 % w roku 1992 do
ok. 20 % w chwili obecnej.
Zjawisko to nadal
dynamicznie rośnie.

 

!

NIELETNI

( art. 1 § 1 UPN)

a/ osoba, która dopuściła się czynu karalnego po ukończeniu 13
lat , ale
nie ukończyła lat 17;

b/ osoba , która nie ukończyła lat 18, wykazująca przejawy
demoralizacji;

c/ osoba do lat 21, względem której zostały orzeczone środki
wychowawcze lub poprawcze

CZYN KARALNY –

( art. 1§ 2 pkt. 2 UPN)

a/ przestępstwo lub przestępstwo skarbowe albo
b/ wykroczenie określone w art. :
-51- zakłócenie porządku publicznego,
-69- niszczenie znaków stwierdzających tożsamość przedmiotu,
-74- uszkadzanie napisów ostrzegających o grożącym

niebezpieczeństwie,
-76- obrzucanie pojazdu mechanicznego będącego w ruchu,
-85- samowolna zmiana znaku drogowego,
-87- prowadzenie pojazdu w stanie po użyciu alkoholu,
-119 – kradzież lub przywłaszczenie,
-122- paserstwo,
-124- niszczenie mienia,
-133 – spekulacja biletami wstępu,
-143 – utrudnianie z korzystania z urządzeń przeznaczonych do użytku

publicznego

ODPOWIEDZIALNOŚĆ NIELETNIEGO
ZA DEMORALIZACJĘ- ( art. 4 § 1 UPN)

Demoralizacja jest to zespół różnych negatywnych zachowań
manifestowanych przez nieletnich występujących systematycznie i
mających utrwalony charakter ( ucieczki z domu, popełnianie
czynów karalnych, prostytucja, alkoholizm, wagary).

ODPOWIEDZIALNOŚĆ NIELETNIEGO

ZA PRZESTĘPSTWO I WYKROCZENIE

( art. 5 UPN )

Wobec nieletniego mogą być stosowane środki wychowawcze
oraz środek poprawczy w postaci umieszczenia w zakładzie
poprawczym ; kara może być orzeczona tylko w wypadkach
prawem przewidzianych, jeżeli inne środki nie są w stanie
zapewnić resocjalizacji nieletniego)

 

KIEDY NIELETNI ODPOWIADA

JAK OSOBA DOROSŁA (art.10 § 2 KK)

nieletni , który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego
określonego w art. :
-134 – zamach na życie Prezydenta RP;
-148 § 1,2 lub 3- zabójstwo;
-156 § 1 lub 3 – spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu;
-163 § 1 lub 3 – sprowadzenie zagrożenia zagrażającego życiu lub

zdrowiu wielu

osób albo mieniu;
- 166 – przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym

(porwanie);
- 173 § 1 lub 3- sprowadzenie katastrofy ;
-197 § 3- zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem lub wspólnie z inną

osobą;
-252 § 1 lub 2- porwanie w celu zmuszenia do określonego zachowania ;
- 280- rozbój,

może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie , jeżeli
okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy , jego właściwości i
warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności , jeżeli
poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się
bezskuteczne)

OBOWIĄZKI OSÓB I INSTYTUCJI

WYNIKAJĄCE Z UPN (A

RT. 4 § 3)

Instytucje państwowe i organizacje społeczne , które w związku ze
swoją działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu
karalnego ściganego z urzędu , są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o
tym sąd rodzinny lub policję oraz przedsięwziąć czynności nie cierpiące
zwłoki , aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu.

OBOWIĄZKI OSÓB I INSTYTUCJI

WYNIKAJĄCE Z KPK (

ART. 304 § 2)

“ instytucje państwowe i samorządowe , które w związku ze
swoją działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa
ściganego
z urzędu , są obowiązane zawiadomić o tym prokuratora lub
policję ...”

 

Postępowanie wyjaśniające

Postępowanie o czyny karalne prowadzone jest tylko , gdy sprawca jest
ustalony
z nazwiska. Postępowanie takie wszczyna Sąd Rodzinny i Nieletnich
właściwy dla miejsca zamieszkania nieletniego lub właściwy dla jego
miejsca pobytu.

Obowiązkiem policji jest przyjęcie zawiadomienia o przestępstwie i
niezwłoczne przesłanie wraz z zebranymi materiałami , dowodami oraz
śladami czynu zebranymi w ramach wykonywanych czynności w
niezbędnym zakresie. W ramach tych czynności policja może przesłuchać
nieletniego w charakterze sprawcy czynu karalnego.

Nieletni , który po ukończeniu 15 r. życia dopuszcza się czynu
zabronionego , tj. zamach na prezydenta, zabójstwo, ciężkie uszkodzenie
ciała , spowodowanie katastrofy komunikacyjnej, zgwałcenie zbiorowe lub
ze szczególnym okrucieństwem, rozbój, porwanie statku, samolotu oraz
przetrzymywanie zakładników; może odpowiadać za swój czyn jak osoba
pełnoletnia. Postanowienie w tej sprawie musi wydać Sąd Rodzinny i
Nieletnich.

Postępowanie
o charakterze opiekuńczym

1/ W przypadku przejawów demoralizacji tj. manifestowania negatywnych
form postępowania mających charakter utrwalony i występujący
systematycznie , takich jak :

       zaniedbywanie obowiązku szkolnego
       naruszanie zasad współżycia społecznego
       spożywanie alkoholu i środków odurzających
       prostytucja
       włóczęgostwo
       ucieczki z domów, wagary
       udział w grupach przestępczych
       przynależność do subkultur i nieformalnych grup młodzieżowych

Postępowanie

o charakterze opiekuńczym

2/ W przypadku stwierdzenia zaniedbywania ze strony rodziców:

       z przyczyn zawinionych przez nich , tj. alkoholizm , narkomania ,

prostytucja,
przemoc w rodzinie, rozpijanie , odbywanie kary więzienia,
zaniedbywanie
potrzeb dziecka

       z przyczyn niezawinionych , tj. choroba psychiczna , upośledzenie

umysłowe

,

brak

pracy , trwała przeszkoda uniemożliwiająca opiekę , wypadki losowe

3/ W przypadkach popełnienia czynów kwalifikowanych z KW lub
przestępstwa

za

które nieletni nie odpowiada

W takich przypadkach sporządza się wniosek opiekuńczy do Sądu

Rodzinnego opisujący sytuację nieletniego oraz w czym przejawia się jego

demoralizacja. Wówczas Sąd decyduje , jaki środek wychowawczy , leczniczo

– wychowawczy lub opiekuńczy / zmieniający lub nie zmieniający środowisko

dziecka/ orzeka wobec nieletniego.
 

W przypadkach zagrażających życiu lub zdrowiu dziecka sporządza

się wniosek o natychmiastowym interwencyjnym umieszczeniu dziecka w

placówce opiekuńczo – wychowawczej.
 

Dziękuję za uwagę!