J. Wilkin - Ekonomia

WZROST I ROZWÓJ
GOSPODARCZY

Wykład 7

WNE UW

J. Wilkin - Ekonomia

PLAN WYKŁADU

I.

TERMINOLOGIA

II.

PRZEGLĄD STANU FAKTYCZNEGO

III.

CZYNNIKI WZROSTU GOSPODARCZEGO

IV.

MODELE WZROSTU GOSPODARCZEGO

V.

WZROST GOSPODARCZY A DOBROBYT

J. Wilkin - Ekonomia

WZROST GOSPODARCZY A

ROZWÓJ GOSPODARCZY



Wzrost gospodarczy: Proces powiększania

efektów gospodarowania, wyrażający się przede

wszystkim w zwiększaniu Produktu Krajowego

Brutto



Produkt Krajowy Brutto – wartość nowo

wytworzonych dóbr i usług w danej gospodarce

narodowej w ciągu roku



Rozwój gospodarczy: złożony proces gospodarczo-

społeczny, przejawiający się w przemianach

strukturalnych gospodarki oraz poprawie

najważniejszych wskaźników charakteryzujących

warunki życia społeczeństwa. Syntetycznym

wskaźnikiem rozwoju jest stosowany przez UNDP

tzw. Wskaźnik Rozwoju Społecznego (HDI – Human

Development Index)

J. Wilkin - Ekonomia

KLASYFIKACJE KRAJÓW
(pod względem rozwoju)

- rozwinięte vs. nierozwinięte/rozwijające

się/zacofane

- uprzemysłowione vs. nieuprzemysłowione

- Pierwszy, Drugi, Trzeci Świat

- Północ vs. Południe

- bogate vs. biedne

J. Wilkin - Ekonomia

II. PRZEGLĄD STANU
FAKTYCZNEGO

Stopa wzrostu gospodarczego w wybranych krajach

(2000-2004)

Kraj

2000

2001

2002

2003

2004

Średni

a

Argentyna

-1

-4

-11

9

9

0.4

Bangladesz

6

5

4

5

6

5.2

Chiny

8

8

8

9

10

8.6

Etiopia

6

9

2

-4

13

5.2

Francja

4

2

1

0

2

1.8

Niemcy

3

1

0

0

2

1.2

Polska

4

1

1

4

5

3

Rosja

10

5

5

7

7

6.8

USA

4

1

2

3

4

2.8

Źródło: Obliczenia własne w oparciu o Bank Światowy (2005).

J. Wilkin - Ekonomia

II. PRZEGLĄD STANU
FAKTYCZNEGO

Ewolucja PKB w krajach postsocjalistycznych (1990-

2004)

Źródło: Obliczenia własne w oparciu o Bank Światowy (2002, 2005).

J. Wilkin - Ekonomia

II. PRZEGLĄD STANU
FAKTYCZNEGO

Wybrane wskaźniki rozwoju gospodarczego (2001)

Kraj

PKB per

capita

($,PPP)

Średnia

dług. życia

%

analfabetów

pow. 15 lat

HDI

Argentyna

12 090

74

3

0.842

Bangladesz

1 650

61

59

0.470

Chiny

3 940

70

17

0.718

Etiopia

660

42

63

0.321

Francja

24 470

79

b.d.

0.924

Niemcy

25 010

77

b.d.

0.921

Polska

9 030

73

0

0.828

Rosja

8 030

66

1

0.775

USA

34 260

77

b.d.

0.934

Źródło: Human Development Report (2002).

J. Wilkin - Ekonomia

III. CZYNNIKI WZROSTU

I.

ZASOBY NATURALNE

II.

CZYNNIKI OSOBOWE

III.

CZYNNIKI KAPITAŁOWE

IV.

CZYNNIKI
INSTYTUCJONALNE

J. Wilkin - Ekonomia

IV. MODELE WZROSTU

I.

MODEL HARRODA-DOMARA

Y = K × 1/k

gdzie:
Y – produkt krajowy brutto
K – kapitał
k – kapitałochłonność

J. Wilkin - Ekonomia

IV. MODELE WZROSTU

I.

MODEL HARRODA-DOMARA cd.

Y = K × 1/k

gdzie:
Y – wzrost produktu krajowego brutto
K – przyrost kapitału (= inwestycje)
k – kapitałochłonność

J. Wilkin - Ekonomia

IV. MODELE WZROSTU

I.

MODEL HARRODA-DOMARA cd.

Y/Y = K/Y × 1/k

gdzie:
Y/Y – stopa wzrostu produktu krajowego brutto
K/Y – stopa inwestycji
k – kapitałochłonność

J. Wilkin - Ekonomia

IV. MODELE WZROSTU

II.

MODEL SOLOWA

Y = f(K, L, A)

gdzie:
Y – produkt krajowy brutto
K – kapitał
L – siła robocza (praca)
A – efektywność wykorzystania czynników produkcji

(technologia)

J. Wilkin - Ekonomia

IV. MODELE WZROSTU

II.

MODEL SOLOWA cd.

Y/Y = a + W

K

×r

K

+ W

L

×r

L

gdzie:
Y/Y – stopa wzrostu produktu krajowego brutto
a – parametr efektywności wykorzystania czynników

produkcji

W

K

(W

L

) – proporcja dochodu przypadająca na kapitał

(pracę)

r

K

(r

L

) – stopa wzrostu kapitału (pracy)

J. Wilkin - Ekonomia

IV. MODELE WZROSTU

Źródła wzrostu PKB w USA w latach 1929-1982

Źródło wzrostu

Udział

(%)

Wzrost zatrudnienia

32

Wzrost wydajności

pracy

68

w tym:
postęp techniczny

28

wzrost kapitału

19

edukacja

14

wzrost skali produkcji

9

lepsza alokacja

zasobów

8

ochrona środowiska i

zasobów pracy

-9

Źródło: Denison, 1985.

J. Wilkin - Ekonomia

V. WZROST A DOBROBYT



WZROST GOSPODARCZY A
REDYSTRYBUCJA DOCHODÓW



GRANICE WZROSTU (wg. Raportów dla
Klubu Rzymskiego)

J. Wilkin - Ekonomia

Pytania problemowe



Wyjaśnij różnice między pojęciem wzrostu

i rozwoju gospodarczego



W jaki sposób możemy mierzyć wzrost i

rozwój gospodarczy?



Jak przebiega ewolucja znaczenia różnych

czynników wzrostu gospodarczego?



Klasyczne modele wzrostu gospodarczego



Wykorzystanie Human Development

Index dla mierzenia i porównywania

rozwoju gospodarczego