Cukrzyca wieku

Cukrzyca wieku

rozwojowego

rozwojowego

Magdalena Misztal

Magdalena Misztal

Klinika Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i

Klinika Pediatrii, Kardiologii Prewencyjnej i

Immunologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi

Immunologii Wieku Rozwojowego UM w Łodzi

Cukrzyca wieku

Cukrzyca wieku

rozwojowego

rozwojowego



Schorzenie metaboliczne o

Schorzenie metaboliczne o

wieloczynnikowej etiologii,

wieloczynnikowej etiologii,

charakteryzujące się przewlekłą

charakteryzujące się przewlekłą

hiperglikemią z towarzyszącymi

hiperglikemią z towarzyszącymi

zaburzeniami gospodarki

zaburzeniami gospodarki

węglowodanowej, białkowej i

węglowodanowej, białkowej i

tłuszczowej

tłuszczowej



Powstaje w wyniku defektu wydzielania

Powstaje w wyniku defektu wydzielania

i/lub działania insuliny

i/lub działania insuliny

Etiologiczna klasyfikacja

Etiologiczna klasyfikacja

cukrzycy

cukrzycy



TYP 1-

TYP 1-

zniszczenie komórek B, zwykle

zniszczenie komórek B, zwykle

prowadzące do bezwzględnego

prowadzące do bezwzględnego

niedoboru insuliny

niedoboru insuliny



autoimmunologiczny

autoimmunologiczny



idiopatyczny

idiopatyczny



TYP 2

TYP 2

– od przewagi insulinooporności

– od przewagi insulinooporności

ze względnym niedoborem insuliny do

ze względnym niedoborem insuliny do

przewagi defektu wydzielania z

przewagi defektu wydzielania z

insulinoopornością lub bez

insulinoopornością lub bez

Etiologiczna klasyfikacja

Etiologiczna klasyfikacja

cukrzycy

cukrzycy



Cukrzyca ciężarnych – ujawniona lub rozpoznana

Cukrzyca ciężarnych – ujawniona lub rozpoznana

w czasie ciąży nietolerancja glukozy

w czasie ciąży nietolerancja glukozy



Inne określone typy

Inne określone typy



Defekty genetyczne czynności komórek B

Defekty genetyczne czynności komórek B



Defekty genetyczne działania insuliny

Defekty genetyczne działania insuliny



Choroby zewnątrzwydzielniczej części trzustki

Choroby zewnątrzwydzielniczej części trzustki



Endokrynopatie

Endokrynopatie



Cukrzyca wywołana przez zakażenia

Cukrzyca wywołana przez zakażenia



Rzadkie postaci cukrzycy wywołane przez proces

Rzadkie postaci cukrzycy wywołane przez proces

immunologiczny

immunologiczny



Cukrzyca wywołana przez leki i inne substancje

Cukrzyca wywołana przez leki i inne substancje



Inne zespoły genetyczne czasem z wiązane z cukrzycą

Inne zespoły genetyczne czasem z wiązane z cukrzycą

Cukrzyca wieku

Cukrzyca wieku

rozwojowego

rozwojowego



Cukrzyca typu I

Cukrzyca typu I

– 97%

– 97%



Podtyp autoimmunologiczny – 90%

Podtyp autoimmunologiczny – 90%



Proces destrukcji komórek B jest zainicjowany przez czynniki

Proces destrukcji komórek B jest zainicjowany przez czynniki

środowiskowe u osób z predyspozycją genetyczną

środowiskowe u osób z predyspozycją genetyczną



Czynniki środowiskowe:

Czynniki środowiskowe:



Infekcje wirusowe- wirus świnki, różyczki, Coxackie B, Ebstain-

Infekcje wirusowe- wirus świnki, różyczki, Coxackie B, Ebstain-

Barr, cytomegalowirus, retrowirusy

Barr, cytomegalowirus, retrowirusy



Składniki diety- wydaje się, że ekspozycja na białka mleka

Składniki diety- wydaje się, że ekspozycja na białka mleka

krowiego w pierwszych miesiącach życia sprzyja występowaniu

krowiego w pierwszych miesiącach życia sprzyja występowaniu

cukrzycy

cukrzycy



Stres

Stres



Podtyp idiopatyczny – 4 -10%

Podtyp idiopatyczny – 4 -10%

Cukrzyca wieku

Cukrzyca wieku

rozwojowego

rozwojowego



Cukrzyca typu II

Cukrzyca typu II

– upośledzenie

– upośledzenie

wrażliwości tkanek na działanie insuliny

wrażliwości tkanek na działanie insuliny

(insulinooporność) oraz zaburzenie

(insulinooporność) oraz zaburzenie

kompensacyjnego wydzielania insuliny

kompensacyjnego wydzielania insuliny



Czynniki środowiskowe:

Czynniki środowiskowe:



Nieprawidłowe odżywianie prowadzące do otyłości

Nieprawidłowe odżywianie prowadzące do otyłości



Niska aktywność fizyczna

Niska aktywność fizyczna



Czynniki genetyczne

Czynniki genetyczne

Objawy kliniczne

Objawy kliniczne



Zwiększone pragnienie – polidypsja

Zwiększone pragnienie – polidypsja



Wzmożona diureza – poliuria

Wzmożona diureza – poliuria



Utrata masy ciała (czasem pomimo wzmożonego spożycia

Utrata masy ciała (czasem pomimo wzmożonego spożycia

pokarmów)

pokarmów)



Gorsze samopoczucie, osłabienie, senność

Gorsze samopoczucie, osłabienie, senność



Bóle brzucha – pseudoperitonitis diabetica

Bóle brzucha – pseudoperitonitis diabetica



Wymioty

Wymioty



Zaburzenia widzenia

Zaburzenia widzenia



Moczenie nocne

Moczenie nocne



Zakażenia grzybicze i złuszczanie sluzówki jamy ustnej –

Zakażenia grzybicze i złuszczanie sluzówki jamy ustnej –

pseudoangina diabetica

pseudoangina diabetica



Zakażenia grzybicze sromu / prącia

Zakażenia grzybicze sromu / prącia



Nawracające zakażenia skóry

Nawracające zakażenia skóry

Kryteria diagnostyczne

Kryteria diagnostyczne

cukrzycy

cukrzycy

Nieprawidło

Nieprawidło

wa glikemia

wa glikemia

na czczo

na czczo

Nieprawidło

Nieprawidło

wa

wa

tolerancja

tolerancja

glukozy

glukozy

Cukrzyc

Cukrzyc

a

a

Stężenie

Stężenie

glukozy w

glukozy w

osoczu na czczo

osoczu na czczo

mg/dl (mmol/l)

mg/dl (mmol/l)

>= 110 i < 126

>= 110 i < 126

( >= 6.1 i < 7.0

( >= 6.1 i < 7.0

)

)

< 126

< 126

( < 7.0 )

( < 7.0 )

>= 126

>= 126

( >= 7.0

( >= 7.0

)

)

Stężenie

Stężenie

glukozy w

glukozy w

osoczu 2h po

osoczu 2h po

doustnym

doustnym

obciążeniu

obciążeniu

glukozą mg/dl

glukozą mg/dl

(mmol/l)

(mmol/l)

< 140

< 140

( < 7.8 )

( < 7.8 )

>= 140 i < 200

>= 140 i < 200

( >= 7.8 do

( >= 7.8 do

< 11.1 )

< 11.1 )

>= 200

>= 200

( >=

( >=

11.1)

11.1)

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne



Badania metaboliczne

Badania metaboliczne



Poziom insuliny

Poziom insuliny



Poziom peptydu-C

Poziom peptydu-C



Badania immunologiczne

Badania immunologiczne



Autoprzeciwciała przeciwko komórkom B wysyp trzustki ICA

Autoprzeciwciała przeciwko komórkom B wysyp trzustki ICA



Autoprzeciwciała przeciw dekarboksylazie kwasu

Autoprzeciwciała przeciw dekarboksylazie kwasu

glutaminowego anty-GAD

glutaminowego anty-GAD



Autoprzeciwciała przeciwinsulinowe IAA

Autoprzeciwciała przeciwinsulinowe IAA



Autoprzeciwciała przeciw białkowej fosfatazie tyrozynowej

Autoprzeciwciała przeciw białkowej fosfatazie tyrozynowej

IA-2

IA-2



Badania genetyczne

Badania genetyczne

Leczenie cukrzycy wieku

Leczenie cukrzycy wieku

rozwojowego

rozwojowego



Cele leczenia:

Cele leczenia:



Harmonijny, prawidłowy rozwój

Harmonijny, prawidłowy rozwój

dziecka

dziecka



Dobre samopoczucie

Dobre samopoczucie



Zapobieganie ostrym i przewlekłym

Zapobieganie ostrym i przewlekłym

powikłaniom cukrzycy

powikłaniom cukrzycy

Leczenie cukrzycy wieku

Leczenie cukrzycy wieku

rozwojowego

rozwojowego



Insulinoterapia

Insulinoterapia



Dieta

Dieta



Wysiłek fizyczny

Wysiłek fizyczny



Samokontrola

Samokontrola



Edukacja

Edukacja

Insulinoterapia

Insulinoterapia



Zastąpienie utraconej funkcji komórek B w

Zastąpienie utraconej funkcji komórek B w

sposób jak najbardziej bliski fizjologii

sposób jak najbardziej bliski fizjologii

człowieka zdrowego

człowieka zdrowego



Insulina humanizowana

Insulina humanizowana



Analogi insuliny- zmieniona budowa

Analogi insuliny- zmieniona budowa

cząsteczki tak , aby zachowując fizjologiczne

cząsteczki tak , aby zachowując fizjologiczne

możliwości oddziaływania na receptory,

możliwości oddziaływania na receptory,

wpłynąć na dynamikę wchłaniania analogów

wpłynąć na dynamikę wchłaniania analogów

do krwi lub na miejsce w organizmie, w

do krwi lub na miejsce w organizmie, w

którym zostaną zaktywowane

którym zostaną zaktywowane

Insulinoterapia

Insulinoterapia



Insulina krótkodziałająca-

Insulina krótkodziałająca-

sc/iv

sc/iv



po podaniu sc początek działania 0.5h

po podaniu sc początek działania 0.5h



szczyt 2-4h

szczyt 2-4h



koniec aktywności 6-8h

koniec aktywności 6-8h



Analogi insuliny krótkodziałającej

Analogi insuliny krótkodziałającej



początek działania 10-15 min

początek działania 10-15 min



szczyt 45-90 min

szczyt 45-90 min



koniec aktywności 3-4h

koniec aktywności 3-4h



Insulina o pośrednim czasie działania

Insulina o pośrednim czasie działania



Insulina długodziałająca

Insulina długodziałająca



Analogi insuliny długodziałającej

Analogi insuliny długodziałającej

Insulinoterapia

Insulinoterapia

•

W fazie częściowej remisji cukrzycy dawka

W fazie częściowej remisji cukrzycy dawka

insuliny wynosi zwykle

insuliny wynosi zwykle

<0.5 j/kg/24h

<0.5 j/kg/24h

•

U dzieci przed okresem pokwitania (poza

U dzieci przed okresem pokwitania (poza

okresem częściowej remisji cukrzycy)

okresem częściowej remisji cukrzycy)

zapotrzebowanie wynosi zwykle

zapotrzebowanie wynosi zwykle

0.7-1.0

0.7-1.0

j/kg/24h

j/kg/24h

•

W okresie pokwitania zapotrzebowanie na

W okresie pokwitania zapotrzebowanie na

insulinę może się znamiennie zwiększyć

insulinę może się znamiennie zwiększyć

powyżej

powyżej

1 j/kg/24h

1 j/kg/24h

Insulinoterapia

Insulinoterapia



Konwencjonalny model leczenia

Konwencjonalny model leczenia

2 x dobę mieszanka insulinowa

2 x dobę mieszanka insulinowa

2/3 dobowej dawki rano, 1/3 wieczorem

2/3 dobowej dawki rano, 1/3 wieczorem



Intensywny model leczenia

Intensywny model leczenia



Tworzenie podstawowego poziomu insuliny

Tworzenie podstawowego poziomu insuliny

Preparaty o przedłużonym czasie działania lub bardzo

Preparaty o przedłużonym czasie działania lub bardzo

długo działające

długo działające



Przed głównymi posiłkami

Przed głównymi posiłkami

Insulina krótko-szybko działająca

Insulina krótko-szybko działająca

Insulinoterapia

Insulinoterapia



Wstrzykiwacze – peny

Wstrzykiwacze – peny



Osobiste pompy insulinowe

Osobiste pompy insulinowe

Insulinoterapia

Insulinoterapia

Insulinoterapia

Insulinoterapia

Ciągły podskórny wlew insuliny powinien być stosowany:

Ciągły podskórny wlew insuliny powinien być stosowany:



U najmłodszych dzieci- są nieprzewidywalne co do jedzenia

U najmłodszych dzieci- są nieprzewidywalne co do jedzenia

i wysiłku fizycznego, stosują dietę wysokowęglowodanową

i wysiłku fizycznego, stosują dietę wysokowęglowodanową



U pacjentów z grupy ryzyka ciężkiej hipoglikemii

U pacjentów z grupy ryzyka ciężkiej hipoglikemii



U pacjentów, którzy mimo intensyfikacji dotychczasowego

U pacjentów, którzy mimo intensyfikacji dotychczasowego

leczenia nie uzyskali dobrego wyrównania metabolicznego

leczenia nie uzyskali dobrego wyrównania metabolicznego



U pacjentów z objawem „brzasku”

U pacjentów z objawem „brzasku”



U pacjentów obarczonych dodatkowo innymi schorzeniami:

U pacjentów obarczonych dodatkowo innymi schorzeniami:

celiakia, fenyloketonuria, mukowiscydoza

celiakia, fenyloketonuria, mukowiscydoza



U pacjentów z długotrwałą cukrzycą, u których wystąpiły

U pacjentów z długotrwałą cukrzycą, u których wystąpiły

powikłania późne

powikłania późne

Kontrola glikemii

Kontrola glikemii



Pomiar poziomu glukozy 4xdz – przed

Pomiar poziomu glukozy 4xdz – przed

głównymi posiłkami i przed snem

głównymi posiłkami i przed snem



1x w tygodniu profil dzienny

1x w tygodniu profil dzienny



2x w miesiącu profil nocny

2x w miesiącu profil nocny

Dieta

Dieta



Zapotrzebowanie kaloryczne

Zapotrzebowanie kaloryczne

1000 kcal + 100 kcal x liczba lat

1000 kcal + 100 kcal x liczba lat



Wymiennik węglowodanowy

Wymiennik węglowodanowy

– ilość produktu spożywczego,

– ilość produktu spożywczego,

która zawiera 10 gram glukozy lub innego cukru, będącego

która zawiera 10 gram glukozy lub innego cukru, będącego

łatwym źródłem glukozy w organizmie

łatwym źródłem glukozy w organizmie



Indeks glikemiczny

Indeks glikemiczny

– szybkość wzrostu glikemii we krwi

– szybkość wzrostu glikemii we krwi



Wysoki indeks glikemiczny – pieczywo pszenne

Wysoki indeks glikemiczny – pieczywo pszenne



Niski indeks glikemiczny – pieczywo razowe

Niski indeks glikemiczny – pieczywo razowe



Węglowodany 40-50%

Węglowodany 40-50%



Tłuszcze 30%

Tłuszcze 30%



Białka 20%

Białka 20%

Wysiłek fizyczny

Wysiłek fizyczny



Zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę

Zmniejsza zapotrzebowanie na insulinę



Zwiększa wrażliwość komórek na insulinę

Zwiększa wrażliwość komórek na insulinę



Zwiększa przyswajanie glukozy przez

Zwiększa przyswajanie glukozy przez

tkanki

tkanki



Wysiłek dynamiczny

Wysiłek dynamiczny



30-50% całkowitej wydolności

30-50% całkowitej wydolności



Regularnie, codziennie lub 3-4 x w tygodniu

Regularnie, codziennie lub 3-4 x w tygodniu

Elementy skuteczności

Elementy skuteczności

leczenia

leczenia



Rozwój psychosomatyczny

Rozwój psychosomatyczny



Poziom glikemii i

Poziom glikemii i

hemoglobiny glikowanej

hemoglobiny glikowanej

Hb A1c

Hb A1c



Częstość występowania

Częstość występowania

ostrych powikłań cukrzycy

ostrych powikłań cukrzycy



Wartość lipidów w surowicy

Wartość lipidów w surowicy



Wartość ciśnienia

Wartość ciśnienia

tętniczego

tętniczego



Obecność przewlekłych

Obecność przewlekłych

powikłań cukrzycy

powikłań cukrzycy

Wiek

Wiek

HbA1c

HbA1c

< 6 lat

< 6 lat

7.5 - 8.5%

7.5 - 8.5%

6-12 lat

6-12 lat

< 8%

< 8%

13-19 lat

13-19 lat

< 7.5%

< 7.5%

Ostre powikłania cukrzycy

Ostre powikłania cukrzycy



Hipoglikemia

Hipoglikemia

- najczęstsze powikłanie

- najczęstsze powikłanie

cukrzycy typu I

cukrzycy typu I



Częsta przyczyna hospitalizacji

Częsta przyczyna hospitalizacji



Ciężkie niedocukrzenia mogą być odpowiedzialne za trwałe

Ciężkie niedocukrzenia mogą być odpowiedzialne za trwałe

uszkodzenia OUN, w tym padaczkę

uszkodzenia OUN, w tym padaczkę



Lżejsze incydenty hipoglikemii wywołują zaburzenia pamięci,

Lżejsze incydenty hipoglikemii wywołują zaburzenia pamięci,

trudności w koncentracji, upośledzenie funkcji poznawczych

trudności w koncentracji, upośledzenie funkcji poznawczych



Kwasica ketonowa-

Kwasica ketonowa-

najczęstsza przyczyna

najczęstsza przyczyna

zgonów w przebiegu cukrzycy u dzieci i

zgonów w przebiegu cukrzycy u dzieci i

młodzieży

młodzieży

Hipoglikemia

Hipoglikemia



Wartość glikemii poniżej

Wartość glikemii poniżej

60 mg/dl

60 mg/dl

(3.2

(3.2

mmol/l) w surowicy krwi żylnej

mmol/l) w surowicy krwi żylnej



U noworodka poniżej 40 mg/dl (2.26 mmol/l)

U noworodka poniżej 40 mg/dl (2.26 mmol/l)



Brak równowagi pomiędzy dostarczaniem

Brak równowagi pomiędzy dostarczaniem

glukozy z przewodu pokarmowego i

glukozy z przewodu pokarmowego i

produkowanej w wątrobie, a jej zużyciem

produkowanej w wątrobie, a jej zużyciem

tkankowym

tkankowym

Przyczyny hipoglikemii

Przyczyny hipoglikemii



Nadmiar insuliny bezwzględny

Nadmiar insuliny bezwzględny



Przedawkowanie przypadkowe lub celowe

Przedawkowanie przypadkowe lub celowe



Nieprawidłowa adaptacja dawek

Nieprawidłowa adaptacja dawek



Zwiększone wchłanianie

Zwiększone wchłanianie



Nieprawidłowa technika podania

Nieprawidłowa technika podania



Uwalnianie insuliny z połączeń z przeciwciałami

Uwalnianie insuliny z połączeń z przeciwciałami



Nadmiar insuliny względny

Nadmiar insuliny względny



Wzmożony wysiłek fizyczny

Wzmożony wysiłek fizyczny



Błędy w żywieniu

Błędy w żywieniu



Leki: B-blokery

Leki: B-blokery



Alkohol

Alkohol



Zaburzenia funkcji wątroby

Zaburzenia funkcji wątroby



Miesiączka- nagły spadek progesteronu

Miesiączka- nagły spadek progesteronu

Objawy hipoglikemii

Objawy hipoglikemii



Objawy adrenergiczne

Objawy adrenergiczne



Obfite pocenie

Obfite pocenie



Zblednięcie

Zblednięcie



Szerokie źrenice

Szerokie źrenice



Tachykardia

Tachykardia



Wzrost ciśnienia

Wzrost ciśnienia



Niepokój

Niepokój



Zmiana nastroju

Zmiana nastroju



Uczucie głodu

Uczucie głodu



Drżenie kończyn

Drżenie kończyn

Objawy hipoglikemii

Objawy hipoglikemii



Objawy neuroglikopenii

Objawy neuroglikopenii



Zaburzenie funkcji psychicznych

Zaburzenie funkcji psychicznych



Niemożność skupienia uwagi

Niemożność skupienia uwagi



Zmiana zachowania

Zmiana zachowania



Utrudniony kontakt z otoczeniem

Utrudniony kontakt z otoczeniem



Trudności w zapamiętywaniu

Trudności w zapamiętywaniu



Zaburzenia neurologiczne

Zaburzenia neurologiczne



Silny ból głowy

Silny ból głowy



Zaburzenia mowy, widzenia

Zaburzenia mowy, widzenia



Wzmożone odruchy ścięgniste

Wzmożone odruchy ścięgniste



Oczopląs

Oczopląs



Utrata przytomności

Utrata przytomności



Drgawki

Drgawki

Stopień nasilenia

Stopień nasilenia

hipoglikemii

hipoglikemii

Rodzaj hipoglikemii

Rodzaj hipoglikemii

Obraz kliniczny

Obraz kliniczny

Pomoc

Pomoc

Lekka

Lekka

Objawy

Objawy

autonomiczne

autonomiczne

Chory sam udziela

Chory sam udziela

sobie pomocy

sobie pomocy

Umiarkowana

Umiarkowana

Objawy

Objawy

autonomiczne +

autonomiczne +

wstępne zaburzenia

wstępne zaburzenia

czynności OUN

czynności OUN

Potrzebna jest

Potrzebna jest

pomoc drugiej

pomoc drugiej

osoby, ale możliwe

osoby, ale możliwe

jest leczenie w

jest leczenie w

domu

domu

Ciężka

Ciężka

Zaawansowane

Zaawansowane

objawy

objawy

neuroglikopenii

neuroglikopenii

Drgawki, śpiączka –

Drgawki, śpiączka –

potrzebna pomoc

potrzebna pomoc

służby zdrowia

służby zdrowia

Hipoglikemia lekka

Hipoglikemia lekka



Doustne podanie porcji łatwo przyswajalnych

Doustne podanie porcji łatwo przyswajalnych

węglowodanów – tabletki glukozy, słodki płyn

węglowodanów – tabletki glukozy, słodki płyn

( sok owocowy, Coca-Cola )

( sok owocowy, Coca-Cola )



0.5 – 1 wymiennika węglowodanowego

0.5 – 1 wymiennika węglowodanowego



5-20g glukozy w tabletkach

5-20g glukozy w tabletkach



100ml płynu

100ml płynu



Po ustąpieniu objawów podać węglowodany

Po ustąpieniu objawów podać węglowodany

o dłuższym okresie wchłaniania ( np.

o dłuższym okresie wchłaniania ( np.

kanapka z wędliną )

kanapka z wędliną )

Hipoglikemia umiarkowana

Hipoglikemia umiarkowana



Małe dzieci w przypadku

Małe dzieci w przypadku

niedocukrzenia prezentując niechęć

niedocukrzenia prezentując niechęć

do jedzenia

do jedzenia



W przypadku niepokoju i wymiotów

W przypadku niepokoju i wymiotów

należy zaniechać prób leczenia

należy zaniechać prób leczenia

doustnego nawet gdy kontakt z

doustnego nawet gdy kontakt z

pacjentem jest zachowany

pacjentem jest zachowany

Hipoglikemia ciężka

Hipoglikemia ciężka



Glukagon

Glukagon



> 7rż

> 7rż

0.1-0.2 mg/10 kgmc

0.1-0.2 mg/10 kgmc

im lub głęboko sc

im lub głęboko sc



< 7 rż

< 7 rż

1mg

1mg



Jeśli po kilkunastu minutach od

Jeśli po kilkunastu minutach od

momentu podania leku dziecko nie

momentu podania leku dziecko nie

odzyskało przytomności należy

odzyskało przytomności należy

powtórzyć iniekcję

powtórzyć iniekcję

Hipoglikemia ciężka

Hipoglikemia ciężka



Glukoza

Glukoza



10-40% glukoza

10-40% glukoza

0.2-0.5 g/kgmc

0.2-0.5 g/kgmc

w

w

bolusie

bolusie



10% glukoza we wlewie kroplowym

10% glukoza we wlewie kroplowym



Należy utrzymywać glikemię w

Należy utrzymywać glikemię w

granicach 150-200 mg/dl ( 8-12

granicach 150-200 mg/dl ( 8-12

momol/l )

momol/l )

Powikłania ciężkich

Powikłania ciężkich

hipoglikemii

hipoglikemii



Ostre

Ostre



Urazy

Urazy



Powikłania neurologiczne:

Powikłania neurologiczne:

Obrzęk mózgu

Obrzęk mózgu

Porażenie połowicze

Porażenie połowicze

Ślepota korowa

Ślepota korowa



Zgon

Zgon



Późne

Późne



Uraz psychiczny

Uraz psychiczny



Zaburzenie czynności poznawczych

Zaburzenie czynności poznawczych



Zmiany czynności bioelektrycznej mózgu

Zmiany czynności bioelektrycznej mózgu

Kwasica ketonowa

Kwasica ketonowa



Kompleksowe zaburzenie metaboliczne

Kompleksowe zaburzenie metaboliczne

spowodowane względnym lub

spowodowane względnym lub

bezwzględnym niedoborem insuliny

bezwzględnym niedoborem insuliny



Najczęstsza przyczyna zgonów

Najczęstsza przyczyna zgonów

w przebiegu

w przebiegu

cukrzycy u dzieci i młodzieży

cukrzycy u dzieci i młodzieży



Występuje głównie u dzieci ze świeżo

Występuje głównie u dzieci ze świeżo

rozpoznana cukrzycą, w przypadku

rozpoznana cukrzycą, w przypadku

dodatkowej choroby, zaniechania

dodatkowej choroby, zaniechania

podawania insuliny

podawania insuliny

Kwasica ketonowa

Kwasica ketonowa



Hiperglikemia

Hiperglikemia

> 200 mg/dl

> 200 mg/dl



Glikozuria

Glikozuria



Ketonuria

Ketonuria



PH < 7.3

PH < 7.3



Stężenie wodorowęglanów < 15

Stężenie wodorowęglanów < 15

momol/l

momol/l

Objawy kliniczne

Objawy kliniczne



Osłabienie, wzmożone pragnienie, zapadnięcie

Osłabienie, wzmożone pragnienie, zapadnięcie

gałek ocznych, suchość śluzówek

gałek ocznych, suchość śluzówek



Wymioty, które wraz z poliurią prowadzą do

Wymioty, które wraz z poliurią prowadzą do

odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych

odwodnienia i zaburzeń elektrolitowych



Bóle brzucha, niekiedy atonia jelit i pęcherza

Bóle brzucha, niekiedy atonia jelit i pęcherza

moczowego

moczowego



Tachykardia, chłodne kończyny, przekrwienie

Tachykardia, chłodne kończyny, przekrwienie

dostrzegalne na policzkach, zimny pot na czole

dostrzegalne na policzkach, zimny pot na czole



Różnego stopnia zaburzenia świadomości aż do

Różnego stopnia zaburzenia świadomości aż do

śpiączki cukrzycowej włącznie

śpiączki cukrzycowej włącznie



Zaburzenia oddychania pochodzenia

Zaburzenia oddychania pochodzenia

neurologicznego ( oddech Kussmaula )

neurologicznego ( oddech Kussmaula )

Badania diagnostyczne

Badania diagnostyczne



Poziom glukozy

Poziom glukozy



Poziom sodu, potasu, fosforu i wapnia

Poziom sodu, potasu, fosforu i wapnia



Mocznik

Mocznik



Kreatynina

Kreatynina



Gazometria

Gazometria



Badanie ogólne moczu

Badanie ogólne moczu



Morfologia- wysoka leukocytoza z przesunięciem w

Morfologia- wysoka leukocytoza z przesunięciem w

lewo

lewo



Badania bakteriologiczne

Badania bakteriologiczne



EKG

EKG



RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej

RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej



Zmierzenie masy ciała i wzrostu dziecka

Zmierzenie masy ciała i wzrostu dziecka

Leczenie kwasicy ketonowej

Leczenie kwasicy ketonowej



Leczenie powinno być prowadzone na

Leczenie powinno być prowadzone na

oddziale intensywnej terapii

oddziale intensywnej terapii



Tlenoterapia

Tlenoterapia



Monitorowanie akcji serca

Monitorowanie akcji serca



Bilans płynów

Bilans płynów



Monitorowanie częstości oddechów, akcji

Monitorowanie częstości oddechów, akcji

serca, pomiar ciśnienia tętniczego krwi

serca, pomiar ciśnienia tętniczego krwi

Leczenie kwasicy ketonowej -

Leczenie kwasicy ketonowej -

nawadnianie

nawadnianie



Początkowo

Początkowo

0.9% NaCl

0.9% NaCl

do czasu obniżenia

do czasu obniżenia

glikemii do

glikemii do

250-300 mg/dl

250-300 mg/dl



Następnie 0.9% NaCl + glukoza tak aby uzyskać

Następnie 0.9% NaCl + glukoza tak aby uzyskać

5-7% roztwór glukozy

5-7% roztwór glukozy

450ml płynu kroplówkowego (0.9% NaCl i 5% glukoza 1:2 ) + 3-4

450ml płynu kroplówkowego (0.9% NaCl i 5% glukoza 1:2 ) + 3-4

amp 40% glukozy +

amp 40% glukozy +

2-4 mEq potasu

2-4 mEq potasu

na każde 100ml płynu

na każde 100ml płynu



Roztwory zawierające glukozę od początku

Roztwory zawierające glukozę od początku

leczenia stosujemy u dzieci do lat 3, oraz gdy

leczenia stosujemy u dzieci do lat 3, oraz gdy

glikemia wyjściowa była niska < 300mg/dl

glikemia wyjściowa była niska < 300mg/dl



Jeśli występują objawy zapaści obwodowej

Jeśli występują objawy zapaści obwodowej

podajemy na wstępie roztwór

podajemy na wstępie roztwór

5% albumin

5% albumin

Stopień odwodnienia

Stopień odwodnienia



5%-

5%-

obecne tylko kliniczne objawy

obecne tylko kliniczne objawy

hiperglikemii

hiperglikemii



10%-

10%-

suchość śluzówek, zapadnięte

suchość śluzówek, zapadnięte

gałki oczne, zimne kończyny

gałki oczne, zimne kończyny



15%-

15%-

oddech kwasiczy, śpiączka

oddech kwasiczy, śpiączka



20%-

20%-

zapaść obwodowa, wstrząs

zapaść obwodowa, wstrząs

Leczenie kwasicy ketonowej -

Leczenie kwasicy ketonowej -

nawadnianie

nawadnianie



Nawadnianie trwa 48h

Nawadnianie trwa 48h

W pierwszej dobie podajemy:

W pierwszej dobie podajemy:



20% - pierwsza i druga godzina leczenia

20% - pierwsza i druga godzina leczenia



20% - od trzeciej do szóstej godziny leczenia

20% - od trzeciej do szóstej godziny leczenia



Pozostałe 60% uzupełnione o powstałe

Pozostałe 60% uzupełnione o powstałe

straty (mocz, wymioty, biegunka)

straty (mocz, wymioty, biegunka)

podajemy w ciągu następnych 20h

podajemy w ciągu następnych 20h

Leczenie kwasicy ketonowej -

Leczenie kwasicy ketonowej -

nawadnianie

nawadnianie

Objętość płynów

Objętość płynów

należnych w

należnych w

pierwszej dobie

pierwszej dobie

leczenia

leczenia

= deficyt

= deficyt

wg stopnia

wg stopnia

odwodnienia +

odwodnienia +

dobowe

dobowe

zapotrzebowanie

zapotrzebowanie

podstawowe

podstawowe

Wiek

Wiek

Masa

Masa

ciała kg

ciała kg

Zapotrzebow

Zapotrzebow

anie

anie

ml/kgmc/24

ml/kgmc/24

h

h

<1

<1

1-5

1-5

6-9

6-9

11-14

11-14

3-9

3-9

10-19

10-19

20-29

20-29

30-50

30-50

80

80

70

70

60

60

50

50

Leczenie kwasicy ketonowej -

Leczenie kwasicy ketonowej -

insulinoterapia

insulinoterapia



Podawanie iv

Podawanie iv



Krótkodziałające insuliny ludzkie lub szybkodziałające analogi

Krótkodziałające insuliny ludzkie lub szybkodziałające analogi

insuliny

insuliny



Bolus

Bolus

0.3 j/kgmc

0.3 j/kgmc



Dawka początkowa

Dawka początkowa

0.1 j/kgmc/h

0.1 j/kgmc/h



Idealne obniżanie glikemii to 75-100 mg/dl/h ( 4-5.4 moml/h )

Idealne obniżanie glikemii to 75-100 mg/dl/h ( 4-5.4 moml/h )



Podczas leczenia należy utrzymywać glikemię w granicach

Podczas leczenia należy utrzymywać glikemię w granicach

150-200 mg/dl ( 8-10.7 mmol/l)

150-200 mg/dl ( 8-10.7 mmol/l)



Podskórne podawanie insuliny można rozpocząć gdy ustąpią

Podskórne podawanie insuliny można rozpocząć gdy ustąpią

zaburzenia perfuzji obwodowej i częściowo redukuje się

zaburzenia perfuzji obwodowej i częściowo redukuje się

nawadnianie dożylne i rozpoczyna realimentację doustną tj

nawadnianie dożylne i rozpoczyna realimentację doustną tj

zwykle w 2 dobie leczenia

zwykle w 2 dobie leczenia

Leczenie kwasicy ketonowej -

Leczenie kwasicy ketonowej -

alkalizacja

alkalizacja



Gdy PH < 7.15, a rezerwa alkaliczna

Gdy PH < 7.15, a rezerwa alkaliczna

< 12 mmol/l

< 12 mmol/l



Wodorowęglan sodu

Wodorowęglan sodu

1-2 mmol/kgmc

1-2 mmol/kgmc



Należy zakończyć podawanie przy PH 7.2 i

Należy zakończyć podawanie przy PH 7.2 i

rezerwy alkalicznej 15 mmol/l

rezerwy alkalicznej 15 mmol/l

Leczenie kwasicy ketonowej -

Leczenie kwasicy ketonowej -

antybiotykoterapia

antybiotykoterapia



Tylko wtedy gdy kwasicy towarzyszą

Tylko wtedy gdy kwasicy towarzyszą

dodatkowe infekcje ( np. zapalenie płuc )

dodatkowe infekcje ( np. zapalenie płuc )



Z uwagi na zakażenia bakteryjne i

Z uwagi na zakażenia bakteryjne i

grzybicze unika się cewnikowania

grzybicze unika się cewnikowania

dziecka

dziecka



Jeśli w istotny sposób zaburzone są

Jeśli w istotny sposób zaburzone są

wskaźniki wydolności nerek i

wskaźniki wydolności nerek i

cewnikowanie pęcherza jest konieczne

cewnikowanie pęcherza jest konieczne

należy wdrożyć leczenie osłonowe

należy wdrożyć leczenie osłonowe

Powikłania kwasicy

Powikłania kwasicy

ketonowej

ketonowej



Obrzęk mózgu

Obrzęk mózgu



Hipoglikemia

Hipoglikemia



Hipokaliemia

Hipokaliemia



Zachłystowe zapalenie płuc

Zachłystowe zapalenie płuc

Obrzęk mózgu

Obrzęk mózgu



Najgroźniejsze powikłanie

Najgroźniejsze powikłanie



Częstość występowania 0.4-1%

Częstość występowania 0.4-1%



Śmiertelność

Śmiertelność

20-50%

20-50%



Czynniki ryzyka:

Czynniki ryzyka:



Szybkie nawadnianie płynami hipotonicznymi

Szybkie nawadnianie płynami hipotonicznymi



Szybką, nadmierną alkalizację

Szybką, nadmierną alkalizację



Zbyt szybkie obniżanie glikemii

Zbyt szybkie obniżanie glikemii

Obrzęk mózgu

Obrzęk mózgu



Objawy kliniczne:

Objawy kliniczne:



Bóle głowy

Bóle głowy



Pogłębiająca się śpiączka

Pogłębiająca się śpiączka



Okresowe pobudzenie

Okresowe pobudzenie



Obniżenie poziomu Na w surowicy

Obniżenie poziomu Na w surowicy



Wzrost ciśnienia tętniczego krwi

Wzrost ciśnienia tętniczego krwi



Bradykardia

Bradykardia



Wystąpienie drgawek, zaburzenia oddychania

Wystąpienie drgawek, zaburzenia oddychania

Obrzęk mózgu

Obrzęk mózgu



Leczenie:

Leczenie:



Zredukować podaż płynów

Zredukować podaż płynów



Mannitol

Mannitol

1-2 g/kgmc

1-2 g/kgmc



Dexametazon 0.5 mg/kgmc

Dexametazon 0.5 mg/kgmc



Leki przeciwdrgawkowe

Leki przeciwdrgawkowe

Przewlekłe powikłania cukrzycy

Przewlekłe powikłania cukrzycy

u dzieci

u dzieci



Retinopatia cukrzycowa-

Retinopatia cukrzycowa-

stwierdzono,

stwierdzono,

że występuje u 39% młodych

że występuje u 39% młodych

pacjentów po 10 latach trwania

pacjentów po 10 latach trwania

choroby

choroby



Nefropatia cukrzycowa-

Nefropatia cukrzycowa-

po 20 latach

po 20 latach

trwania choroby rozwija się u 20-30%

trwania choroby rozwija się u 20-30%

pacjentów

pacjentów



Neuropatia cukrzycowa

Neuropatia cukrzycowa

Dziękuję za uwagę