Przewlekłe zapalenia jelita grubego

background image

Przewlekłe zapalenia

jelita grubego

Bydgoszcz
2000

background image

Przewlekłe zapalenia jelit

* idiopatyczne

* infekcyjne

* poantybiotykowe

* popromienne

* niedokrwienne

Przewlekłe zapalenia jelit

* idiopatyczne

* infekcyjne

* poantybiotykowe

* popromienne

* niedokrwienne

background image

Niedokrwienne

zapalenie

jelita grubego

background image

Niedokrwienne

zapalenie jelita

grubego

Przejściowe odwracalne
niedokrwienie
umiarkowane niedokrwienie:
- odcinkowe zapalenia
- zwężenia
- martwica pełnej grubości jelita

lewa połowa częściej ulega
niedokrwieniu (75%)

background image

Niedokrwienne

zapalenie jelita

grubego

Stany uspasobiające

skurcz naczyń trzewnych - endogenny (RAA)
egzogenny wstrząs
posocznica
odwodnienie
niewydolność zastoinowa serca
niewydolność oddechowa
dializy
krążenie pozaustrojowe
leki naczynioskurczwe
glikozydy naparstnicy
niedrożność naczyń
przebyty zabieg w obrębie aorty

background image

Niedokrwienne

zapalenie jelita

grubego

dolegliwości

rozlany, ciągły ból
wzdęcie
nudności / brak łaknienia/

background image

Niedokrwienne

zapalenie jelita

grubego

objawy

brak objawów wczesnych
ból brzucha
krwista lub cuchnąca biegunka
wzdęcie
brak łaknienia
nudności
ostry brzuch
niedrożność porażenna
wstrząs, posocznica

background image

Niedokrwienne

zapalenie jelita

grubego

obraz kliniczny

rtg jamy brzusznej - rozkład gazów,

powietrze w ścianie jelita w
układzie żyły wrotnej

wolne powietrze w jamie otrzewnej
sigmoidoskopia / kolonoskopia

background image

Niedokrwienne

zapalenie jelita

grubego

leczenie

przy braku objawów septycznych oraz

zapalenia otrzewnej leczenie
zachowawcze (2-3 tygodnie zdrowienia)

przedłużające się objawy niedokrwienia,

pogarszanie stanu klinicznego, objawy
zapalenia otrzewnej, rozległa zgorzel
stwierdzana endoskopowo - leczenie
operacyjne - resekcja + stomia

background image

Choroba

Leśniowskiego - Crohna

background image

Leśniowski-Crohn - definicja

To przewlekły ziarniniakowy
proces zapalny
o nieznanej etiologii, który może
wystąpić
w każdej części przewodu
pokarmowego
od jamy ustnej do odbytu.

background image

Leśniowski A.: Przedstawienie

Leśniowski A.: Przedstawienie

preparatu kiszki wyciętej z

preparatu kiszki wyciętej z

powodu owrzodzeń i

powodu owrzodzeń i

niedrożności przewlekłej.

niedrożności przewlekłej.

Pamiętnik Towarzystwa

Pamiętnik Towarzystwa

Lekarskiego Warszawskiego

Lekarskiego Warszawskiego

Warszawa 1904, 01, 881-888

Warszawa 1904, 01, 881-888

Leśniowski A.: Przedstawienie

Leśniowski A.: Przedstawienie

preparatu kiszki wyciętej z

preparatu kiszki wyciętej z

powodu owrzodzeń i

powodu owrzodzeń i

niedrożności przewlekłej.

niedrożności przewlekłej.

Pamiętnik Towarzystwa

Pamiętnik Towarzystwa

Lekarskiego Warszawskiego

Lekarskiego Warszawskiego

Warszawa 1904, 01, 881-888

Warszawa 1904, 01, 881-888

background image

Crohn B.B., Ginburg I.,

Openheimer G.D.:

Regional ileitis: a pathological

and clinical

entity. J.Am. Med. Ass. 1932,

99:1323-1329

Crohn B.B., Ginburg I.,

Openheimer G.D.:

Regional ileitis: a pathological

and clinical

entity. J.Am. Med. Ass. 1932,

99:1323-1329

background image

Lokalizacja
zmian

Tylko jelito cienkie -

25%

Końcowy odcinek jelita krętego

i jelito grube -

55%

Tylko jelito grube -

20%

background image

Epidemiologia

* najczęściej w 2 do 4 dekadzie życia
( 15 - 25 lat )
* zapadalność 1 do 10 na 100 tys.
populacji ogólnej

w Polce 4/100 tys. z przewagą

kobiet

* biali chorują 5x częściej niż kolorowi
* Żydzi 3-5 x częściej chorują

background image

Etiopatogeneza ( nieznana )

1/ czynniki genetyczne

2/ czynniki środowiskowe- chemiczne

bakterie, wirusy

3/ odpowiedź

immunologiczna

immunologiczna

gospodarza -
zaburzenia immunoregulacji

4/ czynniki psychologiczne

1/ czynniki genetyczne

2/ czynniki środowiskowe- chemiczne

bakterie, wirusy

3/ odpowiedź

immunologiczna

immunologiczna

gospodarza -
zaburzenia immunoregulacji

4/ czynniki psychologiczne

background image

Palenie tytoniu

Palenie tytoniu

*

palenie tytoniu uważane jest za czynnik ryzyka

wystąpienia tego schorzenia

J.Gastroenterology Hepatology 1996r,8:225-228

*

wpływ palenia na przebieg choroby Crohna jest

kontrowersyjny

Sostegni - Gut 1996, 39, (suppl.3) - brak związku

z klinicznym przebiegiem choroby
Cosnes - Gastroenterology 1996, 110:424-431

*

palenie tytoniu uważane jest za czynnik ryzyka

wystąpienia tego schorzenia

J.Gastroenterology Hepatology 1996r,8:225-228

*

wpływ palenia na przebieg choroby Crohna jest

kontrowersyjny

Sostegni - Gut 1996, 39, (suppl.3) - brak związku

z klinicznym przebiegiem choroby
Cosnes - Gastroenterology 1996, 110:424-431

background image

Obraz kliniczny

* nawracające afty błony śluzowej
jamy ustnej
* utrata masy ciała
* stany podgorączkowe lub gorączka
* ból brzucha o charakterze kolki
* luźne stolce tylko czasami z krwią
* napady biegunek z bólami brzucha

background image

Powikłania jelitowe

1. przetoki i ropnie otrzewnowe
2. zmiany około odbytnicze:
- przetoki
- ropnie
- owrzodzenia, szczeliny
- polipowate wyrośla odbytu,
tzw.”słoniowe uszy”

Powikłania jelitowe

1. przetoki i ropnie otrzewnowe
2. zmiany około odbytnicze:
- przetoki
- ropnie
- owrzodzenia, szczeliny
- polipowate wyrośla odbytu,
tzw.”słoniowe uszy”

background image

Powikłania

pozajelitowe

* stany zapalne stawów
spondyloarhrosis ankylopoetica
* zapalenie tęczówki
* erythema nodosum
* stłuszczenie wątroby
bardzo rzadko pericholangittis
sclerosans
primaria
* kłębkowe zapalenie nerek
* kamica żółciowa
* niedrożność moczowodu prawego
* kamica nerkowa - zaburzenia
wchłaniania
szczawianów

Powikłania

pozajelitowe

* stany zapalne stawów
spondyloarhrosis ankylopoetica
* zapalenie tęczówki
* erythema nodosum
* stłuszczenie wątroby
bardzo rzadko pericholangittis
sclerosans
primaria
* kłębkowe zapalenie nerek
* kamica żółciowa
* niedrożność moczowodu prawego
* kamica nerkowa - zaburzenia
wchłaniania
szczawianów

background image

Diagnosty
ka

* kolonoskopia /35%/ :

- ogniskowe, szczelinowate lub

różnokształtne

-owrzodzenia na

przemian z miejscami zdrowymi

-

wybrukowana ściana jelita

-zwężenia

* badanie histopatologiczne wycinków
* pasaż jelita lub wlew kontrastowy jelita
grubego
* badania hematologiczne:

-niedokrwistość niedobarwliwa lub

megaloblastyczna

-podwyższone

OB

-leukocytoza

background image

Cechy

mikroskopowe

* zmiany zapalne obejmują całą ścianę
jelita
* bardzo rzadko występują ropnie krypt
* obecność ziarniniaków w ścianie
jelita lub okolicznych węzłach
chłonnych ( 30%)
* szczelinowate, głębokie owrzodzenia
* rzadko dysplazja nabłonka
* zachowany układ krypt
* wydzielanie śluzu prawidłowe lub
zaburzone w
niewielkim stopniu

background image

1. Preparaty 5-ASA - Sulfasalazyna
2.Glikokortykosteroidy
3. Preparaty Mesalazyny/ Pentasa
Salofalk/
4. Leczenie immunosupresyjne
/Azatiopryna , Merkaptopuryna,
Metotrexat, Cyklosporyna /

Leczenie
zachowawcze

Lofberg R.- Gastroenterology
1996;106

background image

Wskazania do

leczenia

operacyjnego

1/ Powikłania choroby:
-przetoki nie reagujące na
leczenie
zachowawcze
- niedrożność jelit na skutek
zwężenia
- przedziurawienie jelita
- ropnie wenątrzbrzuszne
2/ brak remisji po prawidłowym
leczeniu

Zabiegi chirurgiczne nie zapewniają
wyleczenia
- odsetek nawrotów wynosi 80%

background image

WRZODZIEJĄCE

ZAPALENIE JELITA

GRUBEGO

background image

Definicja

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego -
colitis
ulcerosa : przewlekłe ,nawracające
rozlane zapalenie błony śluzowej jelita
grubego o nieznanej etiologii,
zlokalizowane w odbytnicy skąd może
rozprzestrzeniać się w kierunku
proksymalnym na inne części jelita
.

background image

Epidemiologia

- najczęściej chorują osoby w wieku 20-
30- lat i 50-60 lat,
- u 15% pacjentów choroba zaczyna się
w wieku dziecięcym lub młodzieńczym
-występuje częściej w aglomeracjach
miejskich, rzadziej w centralnej Europie
niż w USA i Płn.Europie.

background image

Diagnostyka

• Badanie endoskopowe z pobraniem

wycinków stanowi podstawę
rozpoznania wrzodziejącego zapalenia
jelita grubego.

background image

Zmiany makroskopowe

• przekrwiona, matowa, ziarnista błona śluzowa
• w cięższych przypadkach ubytki błony

śluzowej

• zmiany rozpoczynają się w odbytnicy i szerzą

się proksymalnie

• odbytnica zawsze jest zajęta (jedynie w

przypadkach gdy stosowane jest miejscowe
leczenie w postaci wlewek doodbytniczych
błona śluzowa odbytnicy może sprawiać
wrażenie zdrowej).

background image

Zmiany mikroskopowe

• Histologicznie stwierdza się:

– nacieki granulocytowe i z komórek

jednojądrzastych w blaszce właściwej

– ropnie krypt
– zaburzenie architektury krypt
– wybitne zmniejszenie ilości komórek

kubkowych

background image

Aktywność choroby

• 0° - prawidłowa błona śluzowa,
• 1° - zmiany nieaktywne: zaczerwienienie i niewidoczna

• siatka naczyń,
• 2° - zmiany średnio aktywne: jak w stopniu 1 plus
• krwawliwość kontaktowa,
• 3° - zmiany aktywne: jak w stopniu 1 plus krawienie
• samoistne
• 4° - gdy dodatkowo stwierdza się niewielkie

owrzodzenia,

• 5° - gdy obecne są zlewające się owrzodzenia

background image

Kontrola

• kolonoskopia co 1-2 lata u chorych z

chorobą co najmniej 10-letnią i
sięgającą do zagięcia wątrobowego lub
dalej.

• Przy lewostronnej lokalizacji choroby

nadzór wymagany jest po okresie 15 lat
trwania choroby.

background image

Nadzór

onkologiczny

•Ryzyko raka w colitis ulcerosa wynosi:

– 5-10% u chorych z 20-letnią chorobą
– 12-20% u chorych z 30-letnią chorobą.

•Dodatkowe czynniki ryzyka:

– zajęcie całego jelita grubego
– początek choroby przed 15 rokiem

życia

.

background image

Cele leczenia

zachowawczego

• 1. Opanowanie ostrego rzutu choroby
• 2. Zmniejszenie częstości jej nawrotów
• 3. Przywrócenie i utrzymanie

należytego stanu odżywienia

• 4. Podjęcie w odpowiednim czasie

decyzji o operacji.

background image

Kryteria diagnostyczne rzutu

choroby

wg. Truelove’a i Wittsa

• rzut rzut rzut

• lekki średniociężki ciężki

• Liczba wypróżnień do 4 na dobę 4 - 6 na dobę  6 na

dobę

• Ilość krwi w stolcu niewielka duża duża

• Tętno/min prawidłowe 80 -100 >90

• Ciepłota ciała [°C] prawidłowa do 38 >37.8

• Hemoglobina [g%] prawidłowa 14 - 10.5 <10.5

• OB [mm/godz] prawidłowe 15 - 30 >30

rzut

rzut

rzut

lekki

średniociężki

ciężki

• Liczba wypróżnień

do 4 na dobę

4 - 6 na dobę

 6 na

dobę

• Ilość krwi w stolcu

niewielka

duża

duża

• Tętno/min

prawidłowe

80 -100

>90

• Ciepłota ciała [°C]

prawidłowa

do 38

>37.8


• Hemoglobina [g%]

prawidłowa

14 - 10.5

<10.5

• OB [mm/godz]

prawidłowe

15 - 30

>30

background image

Lekki rzut choroby

diagnostyka

• 1. Badanie przedmiotowe i podmiotowe.
• 2. Rektoskopia lub sigmoidoskopia

– przy pierwszym rzucie choroby z

biopsją.

• 3. Podstawowe badania laboratoryjne
• 4. Na początku choroby wykluczyć

zapalenia infekcyjne.

background image

Lekki rzut choroby -

leczenie

•1. Normalny tryb życia i odżywiania.
•2. Preparat 5-ASA (3x0,4-1g)
doustnie.
•3. Glikokortykoidy (hydrokortyzon

1x100mg) i/lub preparat 5-

ASA (1x1g) doodbytniczo.

•1. Normalny tryb życia i odżywiania.
•2. Preparat 5-ASA (3x0,4-1g)
doustnie.
•3. Glikokortykoidy (hydrokortyzon

1x100mg) i/lub preparat 5-

ASA (1x1g) doodbytniczo.

background image

Leczenie podtrzymujące

• 1. Stałe podawanie preparatu 5-ASA

– (1.2-1.5g/dobę) drogą doustną.

• 2. Doodbytnicze preparaty 5-ASA

(wlewki, czopki), które mogą być
podawane co 2-3 dni.

background image

Sredniociężki rzut

choroby leczenie

1. Próba wyłączenia mleka i potraw
bogatoresztkowych
z diety.
2. Uzupełnianie niedoborów
3. Glikokortykoidy doustnie (prednizon śr.
40mg/dobę)
4. Preparat 5-ASA (1-2g/dobę) doustnie.
5. Hydrokortyzon (100mg) lub preparat 5-ASA (1g)
1x dziennie we wlewkach doodbytniczych.

Leczenie można rozpocząć i prowadzić ambulatoryjnie, ale w przypadku braku
poprawy lub pogorszenia wskazana jest hospitalizacja.

background image

Ciężki rzut - leczenie

1. Hospitalizacja ( Ośrodek Intensywnej Terapii)
2. Uzupełnienie niedoborów krwinkowych,

białkowych

i elektrolitowych drogą dożylną.
3. Żywienie paraenteralne.
4. Glikokortykoidy dożylnie hydrokortyzon 75-

100 mg co 6 godz.

5. W przypadkach z dowiedzioną infekcją

bakteryjną - antybiotyk(i) o szerokim spektrum
działania + metronidazol 3x500 mg na dobę
dożylnie.

background image

Leczenie c/d

• Brak poprawy w ciągu 2 miesięcy:
• - próba leczenia azatiopryną
• - lub 6-merkaptopuryną

background image

Wskazania do

leczenia

operacyjnego -

pilne

• Megacolon toxicum
• Jeśli w czasie kolonoskopii stwierdzi się

tzw. ciężkie objawy endoskopowe:

– głębokie owrzodzenia, które albo są

podłużne i przypominają tory kolejowe albo
są tak rozległe że widać tylko pojedyncze
wyspy śluzówki

background image

Wskazania do leczenia

operacyjnego - planowe

• Dysplazja łagodna po kontroli /3 m-ce/
• Dysplazja ciężka
• DALM (dysplasia associated lesion or mass):

– Przy stwierdzeniu dysplazji w jakiejkolwiek

zmianie makroskopowej (szczególnie
plackowatego uniesienia błony śluzowej)

• Brak poprawy po leczeniu zachowawczym

albo wystąpienie nasilonego krwawienia.

background image

Leczenie operacyjne

Kolektomia z
zespoleniem
krętniczo-
odbytniczym

background image

Leczenie operacyjne

Proktokolektomia z
jejunostomią

background image

Leczenie

operacyjne

• Proktokolektomia z wytworzeniem

zbiornika jelitowego typu Cocka z
jejunostomią.

• Proktokolektomia z zespoleniem

krętniczo-odbytowym z
wytworzeniem zbiornika
jelitowego.

background image

Dziękuję

Państwu
za
uwagę !

background image

PROSZĘ

O
PYTANIA


Document Outline


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Korzyści ze stosowania probiotyku PVD Forti Flora w terapii przewlekłego zapalenia jelita grubego
Przewlekłe zapalenia jelita grubego
ZAPALENIE JELITA GRUBEGO
WRZODZIEJĄCE ZAPALENIE JELITA GRUBEGO
Zapalenie jelita grubego(1)
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
wżodziejące zapalenie jelita grubego banaszkiewicz 2
rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego, Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego
procesy pielegnowania wrzodziejące zapalenie jelita grubego, Procesy Pielęgnacyjne
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego 3
Dieta we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, Medycyna Naturalna
WRZODZIEJĄCE ZAPALENIE JELITA GRUBEGO-WYKŁAD, Pielęgniarstwo licencjat, licencjat, Studia II rok, in
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Colitis ulcerosa wrzodziejące zapalenie jelita grubego
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego

więcej podobnych podstron