PRACA Z DZIECKIEM

PRACA Z DZIECKIEM

TRUDNYM

TRUDNYM

„

„

DZIECKIEM TRUDNYM”

DZIECKIEM TRUDNYM”

nazywamy dziecko które:

nazywamy dziecko które:



ma kłopoty z przystosowaniem się

ma kłopoty z przystosowaniem się

do wymagań rodziców, nauczycieli

do wymagań rodziców, nauczycieli

i opiekunów.

i opiekunów.



Według W. Okonia

Według W. Okonia

ZADZIWIAJĄCE SYTUACJE

ZADZIWIAJĄCE SYTUACJE



Dwaj chłopcy, bez jakiegokolwiek motywu,

Dwaj chłopcy, bez jakiegokolwiek motywu,

brutalnie zamordowali spotkanego na swej

brutalnie zamordowali spotkanego na swej

drodze przypadkowego rówieśnika.

drodze przypadkowego rówieśnika.



Nauczyciel gnębiony przez nastolatków.

Nauczyciel gnębiony przez nastolatków.



Koleżanki z zazdrości zamordowały młodą

Koleżanki z zazdrości zamordowały młodą

dziewczynę.

dziewczynę.



Dewastacja przystanków, parków.

Dewastacja przystanków, parków.



Bijatyki na ulicach, meczach, dyskotekach..

Bijatyki na ulicach, meczach, dyskotekach..

DLACZEGO?

DLACZEGO?

CO SIĘ STAŁO?

CO SIĘ STAŁO?



Co dzień zaskakują nas takie informacje o

Co dzień zaskakują nas takie informacje o

brutalnych zachowaniach młodzieży.

brutalnych zachowaniach młodzieży.

Bulwersują, budzą przerażenie i ciągłe pytania:

Bulwersują, budzą przerażenie i ciągłe pytania:

Dlaczego ? Co się stało ? Jaka nas czeka

Dlaczego ? Co się stało ? Jaka nas czeka

przyszłość ?

przyszłość ?



Zaraz potem narasta gniew: ukarać, wyrzucić

Zaraz potem narasta gniew: ukarać, wyrzucić

ze społeczeństwa, zamknąć !

ze społeczeństwa, zamknąć !



Kiedy opadają emocje pytamy się:

Kiedy opadają emocje pytamy się:

–

jak to się mogło wydarzyć ? To niezrozumiałe.

jak to się mogło wydarzyć ? To niezrozumiałe.

C

C

zęsto używamy określeń

zęsto używamy określeń



"dziecko wykolejone”

"dziecko wykolejone”



"dziecko trudne wychowawczo"

"dziecko trudne wychowawczo"



"dziecko moralnie zaniedbane”

"dziecko moralnie zaniedbane”



"dziecko z zaburzeniami w

"dziecko z zaburzeniami w

zachowaniu”

zachowaniu”



„

„

żywe srebro”

żywe srebro”



"niedostosowane społecznie”

"niedostosowane społecznie”

Młodzież niedostosowana

społecznie

Wykazuje tendencje społecznie

Wykazuje tendencje społecznie

negatywne poprzez:

negatywne poprzez:



Odwrócenie zainteresowań od wartości

Odwrócenie zainteresowań od wartości

pozytywnych i chęć wyżycia się w akcji

pozytywnych i chęć wyżycia się w akcji

społecznie destrukcyjnej.

społecznie destrukcyjnej.



Podziw i zainteresowanie dla tzw. złych

Podziw i zainteresowanie dla tzw. złych

czynników.

czynników.



Nieżyczliwy stosunek do człowieka.

Nieżyczliwy stosunek do człowieka.



Stałe konflikty z otoczeniem, najczęściej na tle

Stałe konflikty z otoczeniem, najczęściej na tle

stosunku do człowieka, do cudzego mienia,

stosunku do człowieka, do cudzego mienia,

regulaminów, norm i zarządzeń,

regulaminów, norm i zarządzeń,

nieodpowiedniego stosunku do czynów

nieodpowiedniego stosunku do czynów

własnych, nieumiejętność zżycia się z grupą.

własnych, nieumiejętność zżycia się z grupą.

Młodzież niedostosowaną

społecznie charakteryzuje:



Niechęć do pracy i nauki.

Niechęć do pracy i nauki.



Brak poczucia odpowiedzialności za swoje

Brak poczucia odpowiedzialności za swoje

czyny.

czyny.



Życie chwilą, przygodą, awanturą.

Życie chwilą, przygodą, awanturą.



Dużą wyobraźnia.

Dużą wyobraźnia.



Brak krytycyzmu, wizji życia w płaszczyźnie

Brak krytycyzmu, wizji życia w płaszczyźnie

etycznej - społecznie pozytywnej.

etycznej - społecznie pozytywnej.



Nieumiejętność wyjścia z trudnej sytuacji;

Nieumiejętność wyjścia z trudnej sytuacji;

brak wiary w możliwość wyjścia z trudnej

brak wiary w możliwość wyjścia z trudnej

sytuacji .

sytuacji .

D

D

zieci niedostosowane

zieci niedostosowane

społecznie

społecznie



systematycznie

systematycznie

opuszczają lekcje

opuszczają lekcje



nagminnie wagarują

nagminnie wagarują



przerywają naukę

przerywają naukę



zachowują się

zachowują się

agresywnie wobec

agresywnie wobec

kolegów i starszych

kolegów i starszych



uciekają z domu

uciekają z domu



są leniwe

są leniwe



piją alkohol

piją alkohol



palą papierosy

palą papierosy

D

D

zieci niedostosowane

zieci niedostosowane

społecznie

społecznie



przebywają w

przebywają w

towarzystwie

towarzystwie

zdemoralizowanych

zdemoralizowanych

kolegów

kolegów



niszczą mienie

niszczą mienie

społeczne

społeczne



dopuszczają się

dopuszczają się

kradzieży lub innego

kradzieży lub innego

rodzaju wykroczeń

rodzaju wykroczeń

wymagających

wymagających

interwencji władz

interwencji władz

szkolnych lub policji.

szkolnych lub policji.

Można zauważyć dwa zasadnicze

Można zauważyć dwa zasadnicze

rodzaje niedostosowanego

rodzaje niedostosowanego

zachowania się

zachowania się



zachowania

zachowania

związane z

związane z

depresją,

depresją,



zachowania

zachowania

demonstracy

demonstracy

jno - bojowe

jno - bojowe

(wrogość

(wrogość

)

)

Z

Z

achowania związane z

achowania związane z

depresją

depresją



Przejawiają się one brakiem zaufania

Przejawiają się one brakiem zaufania

do obcych i nowych sytuacji, dużą

do obcych i nowych sytuacji, dużą

ostrożnością w postępowaniu

ostrożnością w postępowaniu

wymagającym pokonywania trudności

wymagającym pokonywania trudności

lub podejmowania konkretnych

lub podejmowania konkretnych

decyzji.

decyzji.



Dzieci takie żyją jak gdyby we

Dzieci takie żyją jak gdyby we

własnym świecie, zamknięte w sobie,

własnym świecie, zamknięte w sobie,

ostrożne i czujne, trzymają się z dala

ostrożne i czujne, trzymają się z dala

od innych, są skryte i nieprzyjazne,

od innych, są skryte i nieprzyjazne,

wydaje się,że ciągle podejrzewają

wydaje się,że ciągle podejrzewają

otoczenie o działania przeciw nim.

otoczenie o działania przeciw nim.

Z

Z

achowania związane z

achowania związane z

depresją

depresją



Towarzyszą często w tych przypadkach objawy

Towarzyszą często w tych przypadkach objawy

zaburzeń emocjonalnych i nerwicowych np.

zaburzeń emocjonalnych i nerwicowych np.

–

nadmierne obgryzanie paznokci,

nadmierne obgryzanie paznokci,

–

niepewność spojrzenia,

niepewność spojrzenia,

–

ogólne zmęczenie rysujące się na twarzy,

ogólne zmęczenie rysujące się na twarzy,

–

smutek,

smutek,

–

niespokojny sen,

niespokojny sen,

–

są to charakterystyczne symptomy, które w pewnych

są to charakterystyczne symptomy, które w pewnych

sytuacjach mogą pomóc w rozpoznawaniu rodzaju

sytuacjach mogą pomóc w rozpoznawaniu rodzaju

niedostosowania

niedostosowania

Z

Z

achowania demonstracyjno -

achowania demonstracyjno -

bojowe (wrogość)

bojowe (wrogość)



wrogie nastawienie do dorosłych lub

wrogie nastawienie do dorosłych lub

innych dzieci

innych dzieci



ich reakcje są bardzo ostre i gwałtowne,

ich reakcje są bardzo ostre i gwałtowne,

nieadekwatne do działających w danych

nieadekwatne do działających w danych

sytuacjach bodźców

sytuacjach bodźców



wyraźne przejawy agresji

wyraźne przejawy agresji



wybuchy gniewu

wybuchy gniewu



postawa skłonna do bójek i zatargów

postawa skłonna do bójek i zatargów



dzieci takie pragną bez przerwy być

dzieci takie pragną bez przerwy być

obiektem zainteresowania otoczenia

obiektem zainteresowania otoczenia

Z

Z

achowania demonstracyjno -

achowania demonstracyjno -

bojowe (wrogość)

bojowe (wrogość)



reakcja na dezaprobatę lub odrzucenie ich,

reakcja na dezaprobatę lub odrzucenie ich,

może wyrazić się

może wyrazić się

–

agresywną postawą w momencie zwracania uwagi,

agresywną postawą w momencie zwracania uwagi,

–

"złym humorem",

"złym humorem",

–

odmawianiem wypełnienia poleceń.

odmawianiem wypełnienia poleceń.



Niedostosowani społecznie najczęściej

Niedostosowani społecznie najczęściej

są

są

–

aroganccy,

aroganccy,

–

bezczelni,

bezczelni,

–

w niechlujnym wyglądzie i zaniedbani,

w niechlujnym wyglądzie i zaniedbani,

–

skłonni do intryg oraz agresji.

skłonni do intryg oraz agresji.

Z

Z

achowania demonstracyjno -

achowania demonstracyjno -

bojowe (wrogość)

bojowe (wrogość)



Są też nieletni, u których występują

Są też nieletni, u których występują

pewne objawy jako cechy dominujące:

pewne objawy jako cechy dominujące:

–

kłamstwo,

kłamstwo,

–

kradzieże,

kradzieże,

–

włóczęgostwo,

włóczęgostwo,

–

zaburzenia seksualne

zaburzenia seksualne

–

agresywność,

agresywność,

–

samobójstwa,

samobójstwa,

–

samouszkadzanie

samouszkadzanie

–

używki.

używki.

DZIECI TRUDNE REKRUTUJĄ

DZIECI TRUDNE REKRUTUJĄ

SIĘ

SIĘ

Z

Z



rodzin nieprzychylnych dziecku

-

-

rodzice uzasadniają zachowanie: przemęczeniem,

rodzice uzasadniają zachowanie: przemęczeniem,

kłopotami materialnymi, alkoholizmem.Metody

kłopotami materialnymi, alkoholizmem.Metody

wychowania polegają tu na karach, bardzo surowych

wychowania polegają tu na karach, bardzo surowych

nieproporcjonalnych do przewinień.

nieproporcjonalnych do przewinień.



rodzin obojętnych dziecku

rodzin obojętnych dziecku

– rodzice

– rodzice

mają własne ważniejsze sprawy. Dziecko mocno zmienia

mają własne ważniejsze sprawy. Dziecko mocno zmienia

się w typ bojowy, agresywny.

się w typ bojowy, agresywny.



rodzin rozpieszczających dziecko

rodzin rozpieszczających dziecko

–

–

rodzice nie potrafią niczego dziecku odmówić.Dołącza

rodzice nie potrafią niczego dziecku odmówić.Dołącza

się do tego przesadna troska o zdrowie dziecka.

się do tego przesadna troska o zdrowie dziecka.

Zespół

Zespół

nadpobudliwości

nadpobudliwości

psychoruchowej

psychoruchowej

- ADHD

- ADHD

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej

i zaburzeń koncentracji uwagi

i zaburzeń koncentracji uwagi

- (Atention Deficyt Hyperactivity

- (Atention Deficyt Hyperactivity

Disorder) –

Disorder) –

ADHD to najczęściej występujące

ADHD to najczęściej występujące

zaburzenie wieku dziecięcego. Cechą

zaburzenie wieku dziecięcego. Cechą

charakterystyczną ADHD jest

charakterystyczną ADHD jest

występowanie trwałych wzorców

występowanie trwałych wzorców

zachowań, które utrzymają się nie krócej

zachowań, które utrzymają się nie krócej

niż przez 6 miesięcy, przejawiających się:

niż przez 6 miesięcy, przejawiających się:



nadruchliwością,

nadruchliwością,



nadmierną impulsywnością,

nadmierną impulsywnością,



zaburzeniami koncentracji uwagi.

zaburzeniami koncentracji uwagi.

Wyróżnia się trzy podtypy zespołu:

Wyróżnia się trzy podtypy zespołu:



a.

a.

Typ złożony (najczęściej występujący).

Typ złożony (najczęściej występujący).

Dziecko wykazuje, co najmniej 6 objawów

Dziecko wykazuje, co najmniej 6 objawów

zaburzeń koncentracji uwagi i co najmniej 6

zaburzeń koncentracji uwagi i co najmniej 6

objawów nadmiernej ruchliwości i

objawów nadmiernej ruchliwości i

impulsywności.

impulsywności.



b.

b.

Typ z przewagą zaburzeń koncentracji

Typ z przewagą zaburzeń koncentracji

uwagi. Dziecko wykazuje, co najmniej 6

uwagi. Dziecko wykazuje, co najmniej 6

objawów upośledzonej koncentracji, ale mniej

objawów upośledzonej koncentracji, ale mniej

niż 6 objawów nadmiernej ruchliwości i

niż 6 objawów nadmiernej ruchliwości i

wybuchowości.

wybuchowości.



c.

c.

Typ z przewagą nadmiernej ruchliwości i

Typ z przewagą nadmiernej ruchliwości i

impulsywności. Dziecko wykazuje, co najmniej 6

impulsywności. Dziecko wykazuje, co najmniej 6

objawów nadmiernej ruchliwości i

objawów nadmiernej ruchliwości i

impulsywności, ale mniej niż 6 objawów

impulsywności, ale mniej niż 6 objawów

upośledzonej koncentracji uwagi.

upośledzonej koncentracji uwagi.

W większości przypadków na

W większości przypadków na

wczesnym etapie okresu

wczesnym etapie okresu

dojrzewania dochodzi do

dojrzewania dochodzi do

stabilizacji zespołu, a objawy

stabilizacji zespołu, a objawy

ustępują na przełomie okresu

ustępują na przełomie okresu

dojrzewania i wieku dorosłego.

dojrzewania i wieku dorosłego.

Nieliczni pacjenci jednak wkraczają

Nieliczni pacjenci jednak wkraczają

w dorosłość wykazując

w dorosłość wykazując

pełnoobjawowy zespół ADHD.

pełnoobjawowy zespół ADHD.

Etiologia

Etiologia

1.

1.

Etiologia zespołu nie jest do końca wyjaśniona;

Etiologia zespołu nie jest do końca wyjaśniona;

jego wystąpienie może wiązać się z

jego wystąpienie może wiązać się z

jakąkolwiek chorobą lub urazem mózgu na

jakąkolwiek chorobą lub urazem mózgu na

dowolnym etapie rozwoju. Prawdopodobnie w

dowolnym etapie rozwoju. Prawdopodobnie w

grę wchodzi wiele przyczyn wywołujących.

grę wchodzi wiele przyczyn wywołujących.

Część ekspertów przypuszcza, że zespół ma

Część ekspertów przypuszcza, że zespół ma

podłoże neurochemiczne, ponieważ u wielu

podłoże neurochemiczne, ponieważ u wielu

pacjentów z ADHD obserwuje się odpowiedź na

pacjentów z ADHD obserwuje się odpowiedź na

leki z grupy psychostymulantów.

leki z grupy psychostymulantów.

2.

2.

Do potencjalnych czynników sprzyjających

Do potencjalnych czynników sprzyjających

wystąpieniu zespołu zalicza się narażenie na

wystąpieniu zespołu zalicza się narażenie na

trucizny i leki, przewlekłe zapalenie ucha

trucizny i leki, przewlekłe zapalenie ucha

środkowego, urazy głowy, powikłania

środkowego, urazy głowy, powikłania

okołoporodowe, neuroinfekcje oraz zaburzenia

okołoporodowe, neuroinfekcje oraz zaburzenia

psychiczne.

psychiczne.

3.

3.

Nie ma danych świadczących o dziedzicznym

Nie ma danych świadczących o dziedzicznym

występowaniu zespołu.

występowaniu zespołu.

Jak rozpoznać ADHD

Jak rozpoznać ADHD

a.

a.

Obserwowane zaburzenia zachowania są czymś

Obserwowane zaburzenia zachowania są czymś

innym niż nietypowymi, ale mieszczącymi się w

innym niż nietypowymi, ale mieszczącymi się w

normie przejawami zachowań dziecięcych.

normie przejawami zachowań dziecięcych.

Różnica polega na odmiennym charakterze

Różnica polega na odmiennym charakterze

aktywności ruchowej oraz na tym, że

aktywności ruchowej oraz na tym, że

wykazywane przez dziecko zaburzenia

wykazywane przez dziecko zaburzenia

koncentracji uwagi, nadruchliwość i

koncentracji uwagi, nadruchliwość i

impulsywność są nieadekwatne do stopnia jego

impulsywność są nieadekwatne do stopnia jego

rozwoju.

rozwoju.

b.

b.

Większość nieprawidłowych zachowań można

Większość nieprawidłowych zachowań można

zaobserwować we wczesnym wieku, z wyjątkiem

zaobserwować we wczesnym wieku, z wyjątkiem

trudności w nauce, które pojawiają się po pójściu

trudności w nauce, które pojawiają się po pójściu

dziecka do szkoły.

dziecka do szkoły.

c.

c.

Rozpoznanie ADHD opiera się na spełnieniu

Rozpoznanie ADHD opiera się na spełnieniu

zebranych w kilka grup kryteriów

zebranych w kilka grup kryteriów

diagnostycznych, które zostały zaproponowane

diagnostycznych, które zostały zaproponowane

przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne

przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne

Występowanie, przez co najmniej 6 miesięcy sześciu lub więcej objawów

Występowanie, przez co najmniej 6 miesięcy sześciu lub więcej objawów

upośledzonej koncentracji uwagi nieadekwatnych do stopnia rozwoju

upośledzonej koncentracji uwagi nieadekwatnych do stopnia rozwoju

dziecka i powodujących trudności przystosowawcze.

dziecka i powodujących trudności przystosowawcze.

•

•

Dziecko nie potrafi skoncentrować się na

Dziecko nie potrafi skoncentrować się na

szczegółach lub popełnia błędy przez

szczegółach lub popełnia błędy przez

nieuwagę; zazwyczaj ma trudności w

nieuwagę; zazwyczaj ma trudności w

utrzymaniu uwagi na wykonywanych zadaniach

utrzymaniu uwagi na wykonywanych zadaniach

lub zabawie; nie słucha tego, co się do niego

lub zabawie; nie słucha tego, co się do niego

mówi; nie stosuje się do poleceń; sprawia mu

mówi; nie stosuje się do poleceń; sprawia mu

trudność wykonanie do końca zadań szkolnych

trudność wykonanie do końca zadań szkolnych

lub obowiązków pracowniczych, (co nie wynika

lub obowiązków pracowniczych, (co nie wynika

z celowego przeciwstawiania się poleceniom

z celowego przeciwstawiania się poleceniom

lub trudności z ich zrozumieniem).

lub trudności z ich zrozumieniem).

•

•

Ponadto dziecko często ma trudności z

Ponadto dziecko często ma trudności z

organizowaniem sobie pracy, unika zajęć

organizowaniem sobie pracy, unika zajęć

wymagających ciągłego wysiłku umysłowego,

wymagających ciągłego wysiłku umysłowego,

gubi rzeczy niezbędne do wykonywanych zajęć,

gubi rzeczy niezbędne do wykonywanych zajęć,

łatwo się rozprasza oraz zapomina o

łatwo się rozprasza oraz zapomina o

regularnych, codziennych czynnościach.

regularnych, codziennych czynnościach.

Występowanie, przez co najmniej 6 miesięcy sześciu lub więcej

Występowanie, przez co najmniej 6 miesięcy sześciu lub więcej

objawów nadmiernej ruchliwości i impulsywności,

objawów nadmiernej ruchliwości i impulsywności,

nieadekwatnych do stopnia rozwoju dziecka i powodujących

nieadekwatnych do stopnia rozwoju dziecka i powodujących

trudności przystosowawcze

trudności przystosowawcze

.

.



Dziecko nadruchliwe często się wierci, wstaje ze

Dziecko nadruchliwe często się wierci, wstaje ze

swojego miejsca w sali lekcyjnej, biega lub

swojego miejsca w sali lekcyjnej, biega lub

wspina się na sprzęty w nadmiernym stopniu

wspina się na sprzęty w nadmiernym stopniu

lub w nieodpowiednim czasie (w okresie

lub w nieodpowiednim czasie (w okresie

dojrzewania powyższy objaw może być

dojrzewania powyższy objaw może być

ograniczony do subiektywnego uczucia

ograniczony do subiektywnego uczucia

niemożności usiedzenia w miejscu), ma

niemożności usiedzenia w miejscu), ma

trudności z zachowaniem spokoju podczas

trudności z zachowaniem spokoju podczas

zabawy i zajęć rozrywkowych, stale jest w

zabawy i zajęć rozrywkowych, stale jest w

ruchu, wykazuje nadmierną gadatliwość.

ruchu, wykazuje nadmierną gadatliwość.



Dziecko impulsywne często wyrywa się z

Dziecko impulsywne często wyrywa się z

odpowiedzią nie czekając do końca pytania, ma

odpowiedzią nie czekając do końca pytania, ma

trudności z czekaniem na swoją kolej, przerywa

trudności z czekaniem na swoją kolej, przerywa

lub przeszkadza innym.

lub przeszkadza innym.



Przynajmniej niektóre z objawów powodujących

Przynajmniej niektóre z objawów powodujących

pogorszenie funkcjonowania wystąpiły przed 7.

pogorszenie funkcjonowania wystąpiły przed 7.

rokiem życia.

rokiem życia.

Jak pomóc dziecku

nadpobudliwemu
psychoruchowo ?

• Każde dziecko potrzebuje wiele

zrozumienia, ale dziecku
nadpobudliwemu jest ono
szczególnie potrzebne. Warto
pamiętać, że jego zachowanie,
męczące dla otoczenia jemu samemu
sprawia również poważne problemy.

D

D

zieciom z ADHD

zieciom z ADHD

można pomóc :

można pomóc :



organizując im środowisko

organizując im środowisko

zewnętrzne

zewnętrzne

-uporządkowane otoczenie

-uporządkowane otoczenie

to ważny element ewentualnego leczenia

to ważny element ewentualnego leczenia

farmakologicznego.Takie dziecko żyje w

farmakologicznego.Takie dziecko żyje w

świecie wewnętrznego niepokoju i dlatego

świecie wewnętrznego niepokoju i dlatego

świat wokół niego powinien być

świat wokół niego powinien być

uporządkowany

uporządkowany

D

D

zieciom z ADHD

zieciom z ADHD

można pomóc :

można pomóc :



wykazując więcej

wykazując więcej

zrozumienia , tolerancji i

zrozumienia , tolerancji i

cierpliwości

cierpliwości

-warto pamiętać, że jego

-warto pamiętać, że jego

zachowania, męczące dla otoczenia, jemu

zachowania, męczące dla otoczenia, jemu

samemu sprawiają również poważne problemy,

samemu sprawiają również poważne problemy,

trudniej mu znaleźć przyjaciół, trudno odnieść

trudniej mu znaleźć przyjaciół, trudno odnieść

sukces, trudniej usłyszeć pochwały

sukces, trudniej usłyszeć pochwały

D

D

zieciom z ADHD

zieciom z ADHD

można pomóc :

można pomóc :



wprowadzając porządek

wprowadzając porządek

i rutynę

i rutynę

. Większość dzieci lubi,

. Większość dzieci lubi,

kiedy rytm dnia jest stały.

kiedy rytm dnia jest stały.

D

D

zieciom z ADHD

zieciom z ADHD

można pomóc :

można pomóc :



Ograniczając bodźce

Ograniczając bodźce

. Ponieważ

. Ponieważ

dziecko łatwo się rozprasza, należy się starać

dziecko łatwo się rozprasza, należy się starać

by w otoczeniu był spokój i mogło skupić się na

by w otoczeniu był spokój i mogło skupić się na

jednym poleceniu.

jednym poleceniu.

D

D

zieciom z ADHD

zieciom z ADHD

można pomóc :

można pomóc :



Mówiąc jasno i wyraźnie

Mówiąc jasno i wyraźnie

.

.

Staraj się, by to, co mówisz, było jak

Staraj się, by to, co mówisz, było jak

najbardziej konkretne- nie dawaj dziecku

najbardziej konkretne- nie dawaj dziecku

zbyt dużo możliwości wyboru

zbyt dużo możliwości wyboru.

D

D

zieciom z ADHD można

zieciom z ADHD można

pomóc :

pomóc :



Nie krytykując ich.

Nie krytykując ich.



Starając się planować.

Starając się planować.

Dzieci

Dzieci

nadpobudliwe wytrąca z równowagi wszystko,

nadpobudliwe wytrąca z równowagi wszystko,

co jest nagłe i niespodziewane

co jest nagłe i niespodziewane



Przewiduj za dziecko

Przewiduj za dziecko

wydarzenia.

wydarzenia.

Rozkładaj jego przyszłe

Rozkładaj jego przyszłe

zadania na prostsze, mniej odległe czynności i

zadania na prostsze, mniej odległe czynności i

natychmiast nagradzaj dziecko.

natychmiast nagradzaj dziecko.

D

D

zieciom z ADHD

zieciom z ADHD

można pomóc :

można pomóc :



Starając

Starając

się interweniować w sytuacjach

się interweniować w sytuacjach

konfliktowych

konfliktowych



Starając

Starając

się dostosować tempo pracy do

się dostosować tempo pracy do

możliwości psychofizycznych dziecka.

możliwości psychofizycznych dziecka.



Zapewniając

Zapewniając

dziecku specjalistyczną

dziecku specjalistyczną

pomoc psychologiczno - pedagogiczną w

pomoc psychologiczno - pedagogiczną w

momencie, gdy dziecko zaczyna mieć

momencie, gdy dziecko zaczyna mieć

problemy w nauce.

problemy w nauce.

D

D

zieciom z ADHD

zieciom z ADHD

można pomóc :

można pomóc :



Dając

Dając

dziecku szansę

dziecku szansę

wypowiadania się, jednocześnie

wypowiadania się, jednocześnie

porządkuj jego wypowiedzi,

porządkuj jego wypowiedzi,



Starając

Starając

się budzić

się budzić

zainteresowania dziecka i

zainteresowania dziecka i

angażować go w bardzo

angażować go w bardzo

konkretnym działaniu.

konkretnym działaniu.

D

D

zieciom z ADHD

zieciom z ADHD

można pomóc :

można pomóc :



Podsuwając dziecku

Podsuwając dziecku

rozwiązania alternatywne

rozwiązania alternatywne

.

.

Zamiast mówić, żeby przestało coś robić,

Zamiast mówić, żeby przestało coś robić,

staraj się mu posunąć, co mogłoby zacząć

staraj się mu posunąć, co mogłoby zacząć

robić.

robić.

Samobójstwa

Samobójstwa

1.

1.

Termin samobójstwo oznacza czyn

Termin samobójstwo oznacza czyn

o charakterze destrukcyjnym,

o charakterze destrukcyjnym,

skierowany przeciwko własnej osobie

skierowany przeciwko własnej osobie

z zamiarem odebrania sobie życia,

z zamiarem odebrania sobie życia,

którego skutkiem jest uszkodzenie

którego skutkiem jest uszkodzenie

ciała lub śmierć.

ciała lub śmierć.

2.Samobójstwa stanowią trzecią z kolei

2.Samobójstwa stanowią trzecią z kolei

pod względem częstości przyczynę

pod względem częstości przyczynę

zgonów w okresie dojrzewania

zgonów w okresie dojrzewania

Etiologia

Etiologia



1.

1.

Typowe dla okresu dojrzewania

Typowe dla okresu dojrzewania

sytuacje stresogenne, w powiązaniu

sytuacje stresogenne, w powiązaniu

z ograniczoną umiejętnością

z ograniczoną umiejętnością

rozwiązywania problemów, mogą

rozwiązywania problemów, mogą

prowadzić do zachowań

prowadzić do zachowań

autodestrukcyjnych i zagrażających

autodestrukcyjnych i zagrażających

własnemu życiu. Grupę

własnemu życiu. Grupę

najwyższego ryzyka stanowią

najwyższego ryzyka stanowią

nastolatki wykazujące depresję lub

nastolatki wykazujące depresję lub

psychozy oraz nadużywające

psychozy oraz nadużywające

alkoholu i narkotyków.

alkoholu i narkotyków.

2.

2.

Typowe czynniki sprzyjające

Typowe czynniki sprzyjające

popełnieniu samobójstwa:

popełnieniu samobójstwa:



a.

a.

Dane z wywiadu takie jak próby

Dane z wywiadu takie jak próby

samobójcze w przeszłości, próba

samobójcze w przeszłości, próba

samobójcza podjęta przez członka

samobójcza podjęta przez członka

rodziny lub przyjaciela, bycie

rodziny lub przyjaciela, bycie

maltretowanym, śmierć rodzica we

maltretowanym, śmierć rodzica we

wczesnym okresie życia dziecka.

wczesnym okresie życia dziecka.



b.

b.

Czynniki dotyczące rodziny,

Czynniki dotyczące rodziny,

obejmujące konflikty pomiędzy

obejmujące konflikty pomiędzy

członkami rodziny, odrzucenie lub

członkami rodziny, odrzucenie lub

wrogość ze strony rodziców,

wrogość ze strony rodziców,

rozwód i separację, zmianę miejsca

rozwód i separację, zmianę miejsca

zamieszkania, nadmierne

zamieszkania, nadmierne

oczekiwania rodziców wobec

oczekiwania rodziców wobec

dziecka oraz obojętność ze strony

dziecka oraz obojętność ze strony

rodziców.

rodziców.



c.

c.

Czynniki dotyczące samego

Czynniki dotyczące samego

nastolatka, do których zalicza się

nastolatka, do których zalicza się

poczucie beznadziejności,

poczucie beznadziejności,

depresję, stosowanie używek,

depresję, stosowanie używek,

trudności w radzeniu sobie z

trudności w radzeniu sobie z

frustracją, poczucie odrazy wobec

frustracją, poczucie odrazy wobec

samego siebie lub winy,

samego siebie lub winy,

zaburzenia myślenia, problemy z

zaburzenia myślenia, problemy z

wyglądem zewnętrznym, trudności

wyglądem zewnętrznym, trudności

z identyfikacją płciową oraz

z identyfikacją płciową oraz

osobowość perfekcjonistyczną.

osobowość perfekcjonistyczną.



d.

d.

Czynniki socjalno-środowiskowe

Czynniki socjalno-środowiskowe

obejmują dostęp do broni palnej,

obejmują dostęp do broni palnej,

izolację, brak skutecznego systemu

izolację, brak skutecznego systemu

wsparcia, pobyt w placówce

wsparcia, pobyt w placówce

więziennej, ograniczone szanse w

więziennej, ograniczone szanse w

dziedzinie edukacji, kariery

dziedzinie edukacji, kariery

zawodowej i związków

zawodowej i związków

społecznych, styczność z

społecznych, styczność z

przypadkami samobójstw innych

przypadkami samobójstw innych

osób.

osób.

Proces pielęgnowania dziecka

Proces pielęgnowania dziecka

zagrożonego popełnieniem

zagrożonego popełnieniem

samobójstwa

samobójstwa



a.

a.

Zwykle próba samobójcza

Zwykle próba samobójcza

poprzedzona jest wystąpieniem

poprzedzona jest wystąpieniem

depresji, której objawy mogą być

depresji, której objawy mogą być

jawne lub też dyskretne.

jawne lub też dyskretne.

b. Do objawów zagrażającego samobójstwa

b. Do objawów zagrażającego samobójstwa

zalicza się:

zalicza się:



Najczęstsze problemy psychospołeczne

Najczęstsze problemy psychospołeczne



- ospałość i ogólne osłabienie;

- ospałość i ogólne osłabienie;



- bezsenność lub wczesne budzenie się rano;

- bezsenność lub wczesne budzenie się rano;



- utratę apetytu lub przejadanie się;

- utratę apetytu lub przejadanie się;



- nadmierną płaczliwość;

- nadmierną płaczliwość;



- oddawanie innym osobom swoich ulubionych

- oddawanie innym osobom swoich ulubionych

rzeczy;

rzeczy;



- zainteresowanie tematyką śmierci (np.

- zainteresowanie tematyką śmierci (np.

muzyką, malarstwem czy filmami z motywami

muzyką, malarstwem czy filmami z motywami

śmierci);

śmierci);



- wyznanie zamiaru popełnienia samobójstwa.

- wyznanie zamiaru popełnienia samobójstwa.

a.

a.

Staraj się pomóc nastolatkowi w

Staraj się pomóc nastolatkowi w

złagodzeniu poczucia beznadziejności i

złagodzeniu poczucia beznadziejności i

braku pomocy ze strony otoczenia.

braku pomocy ze strony otoczenia.



- Dostarczaj rodzicom, nauczycielom i samym

- Dostarczaj rodzicom, nauczycielom i samym

nastolatkom właściwych informacji na temat

nastolatkom właściwych informacji na temat

czynników ryzyka samobójstwa, dostępności

czynników ryzyka samobójstwa, dostępności

placówek zajmujących się poradnictwem

placówek zajmujących się poradnictwem

psychologicznym oraz metod radzenia sobie ze

psychologicznym oraz metod radzenia sobie ze

stresem i rozwiązywania problemów.

stresem i rozwiązywania problemów.



- Podejmij interwencję kryzysową wobec

- Podejmij interwencję kryzysową wobec

nastolatka, który podjął manifestację lub próbę

nastolatka, który podjął manifestację lub próbę

samobójczą oraz zaplanuj dalszy nadzór ze

samobójczą oraz zaplanuj dalszy nadzór ze

strony rodziny. Upewnij się, że nastolatek

strony rodziny. Upewnij się, że nastolatek

rozumie konieczność zaprzestania zachowań

rozumie konieczność zaprzestania zachowań

destrukcyjnych.

destrukcyjnych.



- W razie konieczności zorganizuj poradę

- W razie konieczności zorganizuj poradę

specjalisty lub przyjęcie do szpitala; skieruj

specjalisty lub przyjęcie do szpitala; skieruj

nastolatka i jego rodzinę pod opiekę

nastolatka i jego rodzinę pod opiekę

profesjonalnego terapeuty, który pomoże im

profesjonalnego terapeuty, który pomoże im

przejść przez kryzys.

przejść przez kryzys.



b.

b.

Pomagaj rodzinie pogodzić się

Pomagaj rodzinie pogodzić się

ze stratą. Po dokonanym

ze stratą. Po dokonanym

samobójstwie doradzaj rodzinie i

samobójstwie doradzaj rodzinie i

przyjaciołom ofiary, jak przetrwać

przyjaciołom ofiary, jak przetrwać

okres żałoby i zrozumieć jego

okres żałoby i zrozumieć jego

znaczenie.

znaczenie.

Uzależnienia

Uzależnienia

Narkotyki?

Narkotyki?

Na pewno nie moje

Na pewno nie moje

dziecko!

dziecko!

Podstawowe pojęcia

Podstawowe pojęcia



narkotyk

narkotyk

- środek wywołujący

- środek wywołujący

uzależnienie

uzależnienie



zespół uzależnienia

zespół uzależnienia

- zjawiska

- zjawiska

fizjologiczne, behawioralne i

fizjologiczne, behawioralne i

poznawcze, kiedy zachowania związane

poznawcze, kiedy zachowania związane

z używaniem substancji uzyskują

z używaniem substancji uzyskują

wyraźną przewagę nad innymi, które

wyraźną przewagę nad innymi, które

były charakterystyczne dla danej osoby

były charakterystyczne dla danej osoby

menu

Skąd się bierze

Skąd się bierze

narkomania?

narkomania?



poszukiwanie nowych przyjemnych

poszukiwanie nowych przyjemnych

wrażeń

wrażeń



chęć uwolnienia się od stresu, napięć

chęć uwolnienia się od stresu, napięć

i problemów

i problemów



chęć akceptacji środowiska

chęć akceptacji środowiska

Kokaina

Kokaina

Zewnętrzne oznaki używania:

Zewnętrzne oznaki używania:



nadpobudliwość i wzmożona aktywność

nadpobudliwość i wzmożona aktywność



gadatliwość

gadatliwość



niepokój psychoruchowy

niepokój psychoruchowy



zachowania agresywne

zachowania agresywne



rozszerzone źrenice, słabo reagujące na

rozszerzone źrenice, słabo reagujące na

światło

światło



katar

katar



czerwony nos z krostkami i objawami

czerwony nos z krostkami i objawami

egzemy

egzemy

Nazwy slangowe:

koka, koks, gram, śnieg, biała dama,
witamina C, porcja, charlie.

Heroina

Heroina

Nazwy slangowe

Nazwy slangowe

: hera, kompot,

: hera, kompot,

towar, brown, brown sugar.

towar, brown, brown sugar.

Zewnętrzne oznaki
używania :

• ślady nakłuć na żyłach

• zmniejszone nie reagujące na
światło źrenice

• wodniste spojrzenie

• brak apetytu

• senność

LSD

LSD

Zewnętrzne oznaki używania:

Zewnętrzne oznaki używania:



rozszerzone źrenice i słaba ich

rozszerzone źrenice i słaba ich

reakcja na światło

reakcja na światło



dziwne, nieracjonalne wypowiedzi

dziwne, nieracjonalne wypowiedzi



wesołkowatość i bełkotliwa mowa

wesołkowatość i bełkotliwa mowa



brak koordynacji ruchowej i

brak koordynacji ruchowej i

widoczne zaburzenie orientacji

widoczne zaburzenie orientacji

przestrzennej

przestrzennej

Nazwy slangowe:
kwas, kwach, kwasik, papierek, kryształek,
kamyczek, trip, ejsid, tejbs, listek,
nazwy bibułek z kolorowym nadrukiem np. Asterix.

Amfetami

Amfetami

na

na

.

.

Zewnętrzne oznaki używania:

Zewnętrzne oznaki używania:



powiększone źrenice

powiększone źrenice



brak apetytu

brak apetytu



duża ruchliwość

duża ruchliwość



szybkie mówienie

szybkie mówienie



stan dużego pobudzenia, po którym występuje wyczerpanie

stan dużego pobudzenia, po którym występuje wyczerpanie

i senność

i senność



znaczne ubytki wagi ciała (przy długotrwałym używaniu)

znaczne ubytki wagi ciała (przy długotrwałym używaniu)



wahania nastroju od euforii do depresji

wahania nastroju od euforii do depresji

powrót

Nazwy slangowe: amfa, speed, power,
proszek, proch, feta, setka, witamina A

Konopie indyjskie

Konopie indyjskie

haszysz

marihuana

Nazwy slangowe

Nazwy slangowe

: trawka, grass, pot,

: trawka, grass, pot,

marycha, Mary, dżoint, skręt, blant,

marycha, Mary, dżoint, skręt, blant,

ziele, zielsko, zioło, hasz, maryśka, skun,

ziele, zielsko, zioło, hasz, maryśka, skun,

gandzia, samosieja, afgan, kolumbijka.

gandzia, samosieja, afgan, kolumbijka.

Zewnętrzne oznaki używania:

• słodkawa woń oddechu, włosów i ubrania

• gadatliwość i wesołkowatość, stany
euforyczne

• przekrwione oczy (przekrwione spojówki )

• kaszel

• zwiększone łaknienie, apetyt na słodycze

• ogólne podniecenie i nadczynność
psychoruchowa

• zaburzenia koordynacji ruchowej

• zaburzenia orientacji przestrzennej

Konopie indyjskie

(marihuana, haszysz)

Ekstaza

Ekstaza

Nazwy slangowe

Nazwy slangowe

: eska, bleta, piguła

: eska, bleta, piguła

nazwy własne tabletek, np. UFO, Love,

nazwy własne tabletek, np. UFO, Love,

Superman, Mitsubishi, Vogel, Herz,

Superman, Mitsubishi, Vogel, Herz,

Sonne, VW.

Sonne, VW.

Zewnętrzne oznaki używania:

• rozszerzenie źrenic

• pobudzenie

• mało racjonalne i dziwne
zachowanie
(np. okazywanie niecodziennej
sympatii
wobec innych)

• czasem brak koordynacji ruchowej

Grzyby i kaktusy

Grzyby i kaktusy

Nazwy slangowe

Nazwy slangowe

:

:

grzybki,

grzybki,

psylocyby, psyfki, baluny.

psylocyby, psyfki, baluny.

Zewnętrzne oznaki używania:

• gadatliwość i wesoły nastrój

• silne halucynacje

• prowadzenie rozmów z wyimaginowanymi
osobami

• wyostrzenie zmysłów wzroku i słuchu

Leki - sterydy

Leki - sterydy

Nazwy slangowe :

Nazwy slangowe :

koks, deka, wino, metka, mietek,

koks, deka, wino, metka, mietek,

omka, omen, prima, teściu.

omka, omen, prima, teściu.

Zewnętrzne oznaki używania:

• poprawa nastroju

• przypływ energii

• poczucie siły i kondycji

• nerwowość, impulsywność, agresywność

• zmiany skórne (plamy, zaczerwienienia)

• obrzęk twarzy, przerost żuchwy

• zaburzenia równowagi hormonalnej

Leki – środki nasenne

Leki – środki nasenne

Nazwy slangowe:

Nazwy slangowe:

dorota, dorotka, efka, erki,

dorota, dorotka, efka, erki,

pestki, piguły, rolki, ziomki.

pestki, piguły, rolki, ziomki.

Zewnętrzne oznaki używania:

• zmniejszenie aktywności życiowej

• senność

• bełkotliwa mowa

• wygląd jak po spożyciu alkoholu

• wymioty

powrót

Inhalanty – środki wziewne

Inhalanty – środki wziewne

Nazwy slangowe:

Nazwy slangowe:

solwent, rozpuchol, budzio.

solwent, rozpuchol, budzio.

Zewnętrzne oznaki używania:

• wyraźny zapach rozpuszczalników

• zaburzenia mowy (mowa zamazana) lub
gadatliwość

• zapalenie spojówek, nadwrażliwość na
światło

• nieporadność ruchowa lub ożywienie i
podniecenie

• kichanie i kaszel

• regularnie i przez dłuższy czas mogą w
okolicach
nosa i ust występować krosty i wrzody, na
wargach
pęknięcia

• wdychany klej wywołuje stan niewielkiej
euforii

• pojawiające się halucynacje są wynikiem
niedotlenienia mózgu

• doświadczenia są bardzo podobne
do stanu upicia się,
następuje utrata równowagi i
rozweselenie

Skutki

Skutki

zażywani

zażywani

a

a

Co powinno Cię

Co powinno Cię

zaniepokoić?

zaniepokoić?

Zachowanie:

Zachowanie:



huśtawka nastrojów, naprzemienne ożywienie i

huśtawka nastrojów, naprzemienne ożywienie i

ospałość

ospałość



nadmierny apetyt lub brak apetytu

nadmierny apetyt lub brak apetytu



porzucenie dotychczasowych zainteresowań

porzucenie dotychczasowych zainteresowań



kłopoty w szkole (słabsze oceny, konflikty z

kłopoty w szkole (słabsze oceny, konflikty z

nauczycielami, wagary)

nauczycielami, wagary)



izolowanie się od innych domowników

izolowanie się od innych domowników



zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów

zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów



zamykanie swojego pokoju na klucz, akcentowanie

zamykanie swojego pokoju na klucz, akcentowanie

potrzeby prywatności

potrzeby prywatności



częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i

częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i

odświeżaczy powietrza

odświeżaczy powietrza

• wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków

• zmiana grona przyjaciół, zwłaszcza na starszych od siebie

• krótkie rozmowy telefoniczne prowadzone półsłówkami

• późne powroty lub nagłe wyjścia z domu

• bunt, łamanie obowiązujących w domu zasad

• kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu

• powtarzające się zgłaszanie przez dziecko zagubień
lub kradzieży przez rówieśników drobnych sum pieniędzy

• kłopoty z koncentracją

• zmiany w porach spania

• nadmierne reakcje na krytykę lub niewielkie niepowodzenia

Co powinno Cię

Co powinno Cię

zaniepokoić?

zaniepokoić?

Co powinno Cię

Co powinno Cię

zaniepokoić?

zaniepokoić?

Wygląd zewnętrzny

Wygląd zewnętrzny

:

:



nowy styl ubierania się

nowy styl ubierania się



szybkie wychudzenie lub nagły wzrost masy

szybkie wychudzenie lub nagły wzrost masy



przewlekły katar, krwawienie z nosa

przewlekły katar, krwawienie z nosa



zaburzenia pamięci oraz toku myślenia

zaburzenia pamięci oraz toku myślenia



przekrwione oczy, nadmiernie zwężone lub

przekrwione oczy, nadmiernie zwężone lub

rozszerzone źrenice nie reagujące na światło

rozszerzone źrenice nie reagujące na światło



bełkotliwa, niewyraźna mowa

bełkotliwa, niewyraźna mowa



brak zainteresowania swoim wyglądem i

brak zainteresowania swoim wyglądem i

nieprzestrzeganie zasad higieny

nieprzestrzeganie zasad higieny



słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania

słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania



ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia

ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia

skórka"

skórka"

Co robić, jak pomóc?

Co robić, jak pomóc?



Naucz się wszystkich faktów dotyczących

Naucz się wszystkich faktów dotyczących

narkotyków.

narkotyków.



Szukaj poradni i terapeutów.

Szukaj poradni i terapeutów.



Nie przyjmuj obietnic, jest to chwilowe odroczenie

Nie przyjmuj obietnic, jest to chwilowe odroczenie

bólu. Nie zawieraj pozornych umów.

bólu. Nie zawieraj pozornych umów.



Bądź konsekwentny. Ustal wspólnie z małżonkiem

Bądź konsekwentny. Ustal wspólnie z małżonkiem

zasady obowiązujące w domu i wymagaj ich

zasady obowiązujące w domu i wymagaj ich

przestrzegania.

przestrzegania.



Przyjmij, że narkomania jest choroba postępującą.

Przyjmij, że narkomania jest choroba postępującą.

Jeżeli nie zaczniesz działać dzisiaj, jutro może być

Jeżeli nie zaczniesz działać dzisiaj, jutro może być

znacznie trudniej.

znacznie trudniej.

menu

Nikotynizm

Nikotynizm

Nikotynizm

Nikotynizm

to uzależnienie od nikotyny.

to uzależnienie od nikotyny.

Nikotyna jest substancją

Nikotyna jest substancją

uzależniającą równie silnie jak kokaina

uzależniającą równie silnie jak kokaina

czy heroina, lecz w przypadku nikotyny

czy heroina, lecz w przypadku nikotyny

proces uzależnienia następuje szybciej.

proces uzależnienia następuje szybciej.

Nikotyna jest dość silną toksyną

Nikotyna jest dość silną toksyną

działającą na układ nerwowy działa na

działającą na układ nerwowy działa na

organizm człowieka na wiele różnych

organizm człowieka na wiele różnych

sposobów, gdyż wiąże się trwale i

sposobów, gdyż wiąże się trwale i

blokuje działanie kilkudziesięciu różnego

blokuje działanie kilkudziesięciu różnego

rodzaju enzymów.

rodzaju enzymów.

W małych dawkach działa ona stymulując,

W małych dawkach działa ona stymulując,

powodując wzmożone wydzielanie

powodując wzmożone wydzielanie

adrenaliny, co powoduje wszystkie

adrenaliny, co powoduje wszystkie

związane z tym objawy (zanik bólu i głodu,

związane z tym objawy (zanik bólu i głodu,

przyspieszone bicie serca, rozszerzone

przyspieszone bicie serca, rozszerzone

źrenice itp.).

źrenice itp.).

W większych dawkach powoduje trwałe

W większych dawkach powoduje trwałe

zablokowanie działania układu nerwowego,

zablokowanie działania układu nerwowego,

gdyż wiąże się ona trwale z tzw.

gdyż wiąże się ona trwale z tzw.

receptorami nikotynowymi w komórkach

receptorami nikotynowymi w komórkach

nerwowych zaburzając ich metabolizm.

nerwowych zaburzając ich metabolizm.

Nikotyna działa przeciwzakrzepowo.

Nikotyna działa przeciwzakrzepowo.

W przypadku palenia papierosa nikotyna

W przypadku palenia papierosa nikotyna

działa niemal natychmiast po zażyciu

działa niemal natychmiast po zażyciu

(ok. 7 sekund), ale utrzymuje się w

(ok. 7 sekund), ale utrzymuje się w

organizmie bardzo długo (czas

organizmie bardzo długo (czas

półtrwania wynosi 72 godziny). Wszystko

półtrwania wynosi 72 godziny). Wszystko

to razem powoduje, że jest ona

to razem powoduje, że jest ona

substancją silnie uzależniającą. Nikotyna

substancją silnie uzależniającą. Nikotyna

uzależnia fizycznie. Jakkolwiek dawki

uzależnia fizycznie. Jakkolwiek dawki

pochłanianie przy paleniu są minimalne,

pochłanianie przy paleniu są minimalne,

gdyż większość obecnej w papierosach

gdyż większość obecnej w papierosach

nikotyny ulega spaleniu, wystarczają one

nikotyny ulega spaleniu, wystarczają one

do szybkiego uzależnienia.

do szybkiego uzależnienia.

Alkoholizm

Alkoholizm

Alkoholizm

Alkoholizm

jest to choroba polegająca na

jest to choroba polegająca na

systematycznym, nadmiernym spożywaniu

systematycznym, nadmiernym spożywaniu

napojów alkoholowych. Osoba uzależniona jest

napojów alkoholowych. Osoba uzależniona jest

nazywana alkoholikiem. O alkoholizmie mówimy

nazywana alkoholikiem. O alkoholizmie mówimy

kiedy 25% tygodniowych kalorii pochodzi z

kiedy 25% tygodniowych kalorii pochodzi z

alkoholu. Gdy ten procent przekracza 80% jest to

alkoholu. Gdy ten procent przekracza 80% jest to

tzw. skrajny alkoholizm.

tzw. skrajny alkoholizm.

Pojęcie

Pojęcie

alcoholismus chronicum

alcoholismus chronicum

wprowadził

wprowadził

Magnus Huss w roku 1849. Człowiekiem, który zdjął

Magnus Huss w roku 1849. Człowiekiem, który zdjął

z osób uzależnionych odium pogardy i uczynił ich

z osób uzależnionych odium pogardy i uczynił ich

pacjentami potrzebującymi pomocy, jest

pacjentami potrzebującymi pomocy, jest

amerykański lekarz czeskiego pochodzenia Elvin

amerykański lekarz czeskiego pochodzenia Elvin

Morton Jellinek.

Morton Jellinek.

W 1960 roku w opublikował pracę pt.:

W 1960 roku w opublikował pracę pt.:

Koncepcja

Koncepcja

alkoholizmu jako choroby

alkoholizmu jako choroby

. E. M. Jellinek pierwszy

. E. M. Jellinek pierwszy

przedstawił, w jaki sposób dochodzi do

przedstawił, w jaki sposób dochodzi do

powstawania i pogłębiania się uzależnienia od

powstawania i pogłębiania się uzależnienia od

alkoholu, podzielił proces powstawania choroby na

alkoholu, podzielił proces powstawania choroby na

fazy.

fazy.



Faza wstępna prealkoholowa

Faza wstępna prealkoholowa

, trwająca

, trwająca

od kilku miesięcy do kilku lat, zaczyna się

od kilku miesięcy do kilku lat, zaczyna się

od konwencjonalnego stylu picia

od konwencjonalnego stylu picia



Faza ostrzegawcza

Faza ostrzegawcza

zaczyna się w

zaczyna się w

momencie pojawienia się luk

momencie pojawienia się luk

pamięciowych -

pamięciowych -

palimpsestów

palimpsestów



Faza krytyczna

Faza krytyczna

rozpoczyna się od utraty

rozpoczyna się od utraty

kontroli nad piciem

kontroli nad piciem



Faza przewlekła

Faza przewlekła

zaczyna się wraz z

zaczyna się wraz z

wystąpieniem wielodniowych ciągów

wystąpieniem wielodniowych ciągów

Zatrzymanie choroby jest możliwe na

Zatrzymanie choroby jest możliwe na

każdym etapie i w każdej fazie.

każdym etapie i w każdej fazie.

Uzależnienie od

Uzależnienie od

komputera

komputera

i Internetu

i Internetu

W ostatnich latach listę uzależnień uzupełnia uzależnienie

W ostatnich latach listę uzależnień uzupełnia uzależnienie

od komputera i Internetu. Pierwsze próby opisu choroby

od komputera i Internetu. Pierwsze próby opisu choroby

komputerowej pojawiły się w Stanach Zjednoczonych, a więc

komputerowej pojawiły się w Stanach Zjednoczonych, a więc

w kraju, w którym funkcjonuje największa liczba terminali

w kraju, w którym funkcjonuje największa liczba terminali

sieciowych, a korzystanie z komputera jest stałym

sieciowych, a korzystanie z komputera jest stałym

elementem codziennego sposobu życia.

elementem codziennego sposobu życia.

Choroba ta w szybkim tempie rozrasta się w polskim

Choroba ta w szybkim tempie rozrasta się w polskim

społeczeństwie, a przede wszystkim atakuje dzieci. W

społeczeństwie, a przede wszystkim atakuje dzieci. W

zwalczaniu tej choroby jako pierwsi zaczęli bić na alarm

zwalczaniu tej choroby jako pierwsi zaczęli bić na alarm

lekarze, dostrzegając w owym zjawisku elementy zagrożenia.

lekarze, dostrzegając w owym zjawisku elementy zagrożenia.

Dzieci najpierw siedzą kilka godzin w ławach szkolnych, potem

Dzieci najpierw siedzą kilka godzin w ławach szkolnych, potem

- kolejnych kilka - w domu przed komputerem. Dziecko

- kolejnych kilka - w domu przed komputerem. Dziecko

mające do wyboru zabawę ruchową na świeżym powietrzu

mające do wyboru zabawę ruchową na świeżym powietrzu

i zabawę komputerową wybiera zwykle tą drugą.

i zabawę komputerową wybiera zwykle tą drugą.

Wzrasta więc liczba dzieci z wadami postawy, skrzywieniem

Wzrasta więc liczba dzieci z wadami postawy, skrzywieniem

kręgosłupa.

kręgosłupa.

Nasilają się także poważne wady wzroku oraz uszkodzenia

Nasilają się także poważne wady wzroku oraz uszkodzenia

nerwów odpowiedzialnych za ruchy nadgarstka i dłoni.

nerwów odpowiedzialnych za ruchy nadgarstka i dłoni.

Mówiąc o zdrowotnych konsekwencjach wielogodzinnego

Mówiąc o zdrowotnych konsekwencjach wielogodzinnego

siedzenia przed komputerem, nie można pominąć ryzyka

siedzenia przed komputerem, nie można pominąć ryzyka

tzw. padaczki komputerowej. Intensywne bodźce świetlne,

tzw. padaczki komputerowej. Intensywne bodźce świetlne,

zwłaszcza płynące z kolorowych ekranów, mogą w

zwłaszcza płynące z kolorowych ekranów, mogą w

poważnym stopniu naruszać sprawne funkcjonowanie

poważnym stopniu naruszać sprawne funkcjonowanie

mózgu.

mózgu.

Jedn

Jedn

ą

ą

z przyczyn uzale

z przyczyn uzale

ż

ż

nienia od komputera jest szybki

nienia od komputera jest szybki

rozwój techniki informatycznej. Osoba, która chce za tym

rozwój techniki informatycznej. Osoba, która chce za tym

rozwojem nad

rozwojem nad

ąż

ąż

y

y

ć

ć

, musi go

, musi go

ś

ś

ledzi

ledzi

ć

ć

, poznawa

, poznawa

ć

ć

, a to

, a to

oznacza sp

oznacza sp

ę

ę

dzanie przy komputerze bardzo wielu godzin.

dzanie przy komputerze bardzo wielu godzin.

Internet to miliardy bajtów danych z ca

Internet to miliardy bajtów danych z ca

ł

ł

ego

ego

ś

ś

wiata. Trzeba

wiata. Trzeba

czasu, by cho

czasu, by cho

ć

ć

by je przejrze

by je przejrze

ć

ć

. Inny bardzo istotny

. Inny bardzo istotny

element uzale

element uzale

ż

ż

nienia ma wymiar na wskro

nienia ma wymiar na wskro

ś

ś

psychologiczny.

psychologiczny.

Wielu m

Wielu m

ł

ł

odych ludzi

odych ludzi

z zaburzonym obrazem samego siebie,

z zaburzonym obrazem samego siebie,

z zani

z zani

ż

ż

onym poczuciem w

onym poczuciem w

ł

ł

asnej warto

asnej warto

ś

ś

ci czuje si

ci czuje si

ę

ę

w

w

komputerowym

komputerowym

ś

ś

wiecie bezpiecznie. W tym

wiecie bezpiecznie. W tym

ś

ś

wiecie nie

wiecie nie

jest wa

jest wa

ż

ż

na uroda, wzrost, p

na uroda, wzrost, p

ł

ł

e

e

ć

ć

, wykszta

, wykszta

ł

ł

cenie, kolor skóry,

cenie, kolor skóry,

przekonania. Wszyscy s

przekonania. Wszyscy s

ą

ą

sobie równi, nie ma

sobie równi, nie ma

dyskryminacji, a jedynym kryterium warto

dyskryminacji, a jedynym kryterium warto

ś

ś

ci jednostki

ci jednostki

jest sprawno

jest sprawno

ść

ść

poruszania si

poruszania si

ę

ę

w sieci. A

w sieci. A

ż

ż

e doskonalenie

e doskonalenie

swoich umiej

swoich umiej

ę

ę

tno

tno

ś

ś

ci

ci

łą

łą

czy si

czy si

ę

ę

z wydatkowaniem czasu

z wydatkowaniem czasu

i ograniczeniem pozainformatycznej aktywno

i ograniczeniem pozainformatycznej aktywno

ś

ś

ci, jest to

ci, jest to

kolejny krok zbli

kolejny krok zbli

ż

ż

aj

aj

ą

ą

cy cz

cy cz

ł

ł

owieka do uzale

owieka do uzale

ż

ż

nienia.

nienia.

J

J

ak pomóc dziecku?

ak pomóc dziecku?

Je

Je

ż

ż

eli mimo Twoich stara

eli mimo Twoich stara

ń

ń

, dziecko si

, dziecko si

ę

ę

gnie po narkotyki

gnie po narkotyki

pami

pami

ę

ę

taj,

taj,

ż

ż

e w takiej sytuacji

e w takiej sytuacji

nie wolno:

nie wolno:

1.

1.

Wpadać w panikę, krzyczeć, płakać, prosić dziecko by nie

Wpadać w panikę, krzyczeć, płakać, prosić dziecko by nie

brało.

brało.

2.

2.

Udawać, że to nieprawda, bezgranicznie wierzyć dziecku,

Udawać, że to nieprawda, bezgranicznie wierzyć dziecku,

nie wierzyć w fakty.

nie wierzyć w fakty.

3.

3.

Przeprowadzać rozmowy z dzieckiem gdy jest ono pod

Przeprowadzać rozmowy z dzieckiem gdy jest ono pod

wpływem środka odurzającego.

wpływem środka odurzającego.

4.

4.

Doszukiwać się winy w sobie i kolegach dziecka,

Doszukiwać się winy w sobie i kolegach dziecka,

usprawiedliwiać je tym samym.

usprawiedliwiać je tym samym.

5.

5.

Wierzyć zapewnieniom dziecka, że ma kontrolę nad

Wierzyć zapewnieniom dziecka, że ma kontrolę nad

narkotykami i że samo sobie poradzi z tym problemem.

narkotykami i że samo sobie poradzi z tym problemem.

6.

6.

Ochraniać dziecko przed pierwszymi konsekwencjami

Ochraniać dziecko przed pierwszymi konsekwencjami

używania narkotyków, np. usprawiedliwiać nieobecności w

używania narkotyków, np. usprawiedliwiać nieobecności w

szkole spowodowane kacem po zażyciu środków

szkole spowodowane kacem po zażyciu środków

odurzających.

odurzających.

Natomiast powiniene

Natomiast powiniene

ś

ś

, wr

, wr

ę

ę

cz musisz:

cz musisz:

1.

1.

Zacząć działać. Problem sam się nie rozwiąże.

Zacząć działać. Problem sam się nie rozwiąże.

2.

2.

Porozmawiaj z dzieckiem, wysłuchaj go.

Porozmawiaj z dzieckiem, wysłuchaj go.

3.

3.

Postaraj się zrozumieć powód, dla którego

Postaraj się zrozumieć powód, dla którego

dziecko sięgnęło po narkotyk. Być może jesteś

dziecko sięgnęło po narkotyk. Być może jesteś

w stanie usunąć przyczynę "brania".

w stanie usunąć przyczynę "brania".

4.

4.

Skorzystaj z pomocy specjalisty. Wspólnie z

Skorzystaj z pomocy specjalisty. Wspólnie z

nim i z dzieckiem ustalcie reguły

nim i z dzieckiem ustalcie reguły

postępowania. Dopilnuj konsekwentnego ich

postępowania. Dopilnuj konsekwentnego ich

przestrzegania

przestrzegania

5.

5.

Stosować zasadę "ograniczonego zaufania".

Stosować zasadę "ograniczonego zaufania".

Staraj się wiedzieć gdzie jest

Staraj się wiedzieć gdzie jest

i co robi Twoje dziecko

i co robi Twoje dziecko

Nie załamuj rąk i nie poddawaj się!

Nie załamuj rąk i nie poddawaj się!

Prośba

Prośba

dziecka-

dziecka-

Janusz

Janusz

Korczak

Korczak

Nie psuj mnie. Dobrze wiem, że

Nie psuj mnie. Dobrze wiem, że

nie powinienem mieć tego

nie powinienem mieć tego

wszystkiego, czego się domagam.

wszystkiego, czego się domagam.

To tylko próba sił z mojej strony.

To tylko próba sił z mojej strony.

Nie bój się stanowczości.

Nie bój się stanowczości.

Właśnie tego potrzebuję –

Właśnie tego potrzebuję –

poczucia bezpieczeństwa.

poczucia bezpieczeństwa.

Nie zwracaj mi uwagi przy innych

Nie zwracaj mi uwagi przy innych

ludziach, jeśli nie jest to

ludziach, jeśli nie jest to

absolutnie konieczne. O wiele

absolutnie konieczne. O wiele

bardziej przejmuję się tym, co

bardziej przejmuję się tym, co

mówisz, jeśli rozmawiamy w cztery

mówisz, jeśli rozmawiamy w cztery

oczy.

oczy.

Nie chroń mnie przed

Nie chroń mnie przed

konsekwencjami. Czasami dobrze jest

konsekwencjami. Czasami dobrze jest

nauczyć się rzeczy bolesnych i

nauczyć się rzeczy bolesnych i

nieprzyjemnych.

nieprzyjemnych.

Nie dawaj mi obietnic bez

Nie dawaj mi obietnic bez

pokrycia. Czuję się przeraźliwie

pokrycia. Czuję się przeraźliwie

tłamszony, kiedy nic z

tłamszony, kiedy nic z

tego

tego

wszystkiego nie wychodzi.

wszystkiego nie wychodzi.

Nie zapominaj, że jeszcze trudno

Nie zapominaj, że jeszcze trudno

mi jest precyzyjnie wyrazić myśli.

mi jest precyzyjnie wyrazić myśli.

To dlatego nie zawsze się

To dlatego nie zawsze się

rozumiemy.

rozumiemy.

Nie bądź

Nie bądź

niekonsekwent

niekonsekwent

ny. To mnie

ny. To mnie

ogłupia i wtedy

ogłupia i wtedy

tracę całą moją

tracę całą moją

wiarę w ciebie.

wiarę w ciebie.

Nie odtrącaj mnie, gdy dręczę cię

Nie odtrącaj mnie, gdy dręczę cię

pytaniami. Może się wkrótce

pytaniami. Może się wkrótce

okazać, że zamiast prosić cię o

okazać, że zamiast prosić cię o

wyjaśnienia, poszukam ich gdzie

wyjaśnienia, poszukam ich gdzie

indziej.

indziej.

Nie rób z siebie nieskazitelnego

Nie rób z siebie nieskazitelnego

ideału. Prawda na twój temat byłaby w

ideału. Prawda na twój temat byłaby w

przyszłości nie do zniesienia. Nie

przyszłości nie do zniesienia. Nie

wyobrażaj sobie, iż przepraszając mnie

wyobrażaj sobie, iż przepraszając mnie

stracisz autorytet. Za uczciwą grę

stracisz autorytet. Za uczciwą grę

umiem podziękować miłością, o jakiej

umiem podziękować miłością, o jakiej

nawet ci się nie śniło.

nawet ci się nie śniło.