MASY POWIETRZA

MASY POWIETRZA

I

I

FRONTY ATMOSFERYCZNE

FRONTY ATMOSFERYCZNE

PODSTAWY METEOROLOGII

PODSTAWY METEOROLOGII

SYNOPTYCZNEJ

SYNOPTYCZNEJ

Wykład 8

Wykład 8

Klasyfikacja geograficzna

Klasyfikacja geograficzna

mas powietrza

mas powietrza

Klasyfikacja geograficzna mas

Klasyfikacja geograficzna mas

powietrza

powietrza

W zależności od położenia obszaru

W zależności od położenia obszaru

źródłowego wyróżnia się masy powietrza:

źródłowego wyróżnia się masy powietrza:

–

Powietrze arktyczne (

Powietrze arktyczne (

PA

PA

)

)

– na półkuli

– na półkuli

południowej antarktyczne,

południowej antarktyczne,

–

Powietrze polarne (

Powietrze polarne (

PP

PP

)

)

– umiarkowane

– umiarkowane

szerokości geogr.,

szerokości geogr.,

–

Powietrze zwrotnikowe (

Powietrze zwrotnikowe (

PZ

PZ

),

),

–

Powietrze równikowe (

Powietrze równikowe (

PR

PR

).

).

MORSKI (

m

)

KONTYNENTALNE (

k

)

PAm, PAk

PPm, PPk PZm, PZk

PR

Obszary źródłowe i kierunki przemieszczania

się

mas powietrza w styczniu

PA

PA

PA

PPm

PPk

PPm

PPk

PPk

PPk

PZm PZm

PZm

PZk

PZk

PZk

PZm

PR

PR

Obszary źródłowe i kierunki przemieszczania

się

mas powietrza w styczniu

PR

PR

PR

PR

PZm

PZm

PZm

PR

PPm

PPm

PPm

PZk

PZk PZk

PPk

PPk

PPk

PA

PAm

Geneza i rodzaje

Geneza i rodzaje

frontów

frontów

atmosferycznych

atmosferycznych

Fronty atmosferyczne – podział i

Fronty atmosferyczne – podział i

definicje

definicje

Powierzchnia frontowa

Powierzchnia frontowa

–

–

obszar atmosfery

obszar atmosfery

będący strefą przejściową pomiędzy

będący strefą przejściową pomiędzy

dwiema różnymi masami powietrza.

dwiema różnymi masami powietrza.

Miejsce przecięcia się powierzchni

Miejsce przecięcia się powierzchni

frontowej z powierzchnią Ziemi wyznacza

frontowej z powierzchnią Ziemi wyznacza

linię

linię

frontu atmosferycznego

frontu atmosferycznego

.

.

Fronty główne

Fronty główne

(klimatologiczne)

(klimatologiczne)

PA

PP

PZ

PR

Front arktyczny/antarktyczny

Front polarny

Front zwrotnikowy

O

o

9O

o

PA – powietrze arktyczne/antarktyczne,
PP – powietrze polarne

PZ – powietrze zwrotnikowe,
PP – powietrze równikowe

Położenie głównych frontów klimatycznych w

Położenie głównych frontów klimatycznych w

styczniu

styczniu

Front arktyczny

Front polarny

Front pasatowy będący
przedłużeniem frontu polarnego
w strefie zwrotnikowej

Front równikowy, MSZ

Położenie głównych frontów klimatycznych w

Położenie głównych frontów klimatycznych w

lipcu

lipcu

Front arktyczny

Front polarny

Front pasatowy będący
przedłużeniem frontu polarnego
w strefie zwrotnikowej

Front równikowy

Fronty wtórne

Fronty wtórne

Cechy pogody w obszarze

Cechy pogody w obszarze

frontu ciepłego i

frontu ciepłego i

chłodnego

chłodnego

Ciepły front atmosferyczny

Ciepły front atmosferyczny

– ciepła

– ciepła

masa powietrza nasuwa się na masę

masa powietrza nasuwa się na masę

powietrza chłodniejszego; linia frontu

powietrza chłodniejszego; linia frontu

jest nachylona pod małym kątem

jest nachylona pod małym kątem

względem powierzchni ziemi i

względem powierzchni ziemi i

przemieszcza się w kierunku powietrza

przemieszcza się w kierunku powietrza

chłodniejszego

chłodniejszego

Ciepły front atmosferyczny

Ciepły front atmosferyczny

Ciepły front atmosferyczny

Ciepły front atmosferyczny

Powierzchnia frontu atmosferycznego

Powietrze chłodne

300 km

Powietrze
ciepłe

8 km

Cirrostratus Cs

Altostratus As

Nimbostratus Ns

Nimbostratus Ns

Linia

fron

tu

Ciepły front atmosferyczny

Ciepły front atmosferyczny

na mapach synoptycznych

na mapach synoptycznych

Powietrze cieplejsze

Powietrze chłodniejsze

Ciepły front atmosferyczny

Ciepły front atmosferyczny

Radarowy obraz atmosfery w trakcie przechodzenia frontu ciepłego

Fazy rozwoju ciepłego frontu
atmosferycznego

Chłodny front atmosferyczny

Chłodny front atmosferyczny

– ciepła

– ciepła

masa powietrza jest wypierana przez

masa powietrza jest wypierana przez

masę powietrza chłodniejszego; linia

masę powietrza chłodniejszego; linia

frontu przebiega prawie pionowo i

frontu przebiega prawie pionowo i

przemieszcza się w kierunku powietrza

przemieszcza się w kierunku powietrza

cieplejszego

cieplejszego

Chłodny front atmosferyczny

Chłodny front atmosferyczny

Chłodny front atmosferyczny

Chłodny front atmosferyczny

Powierzchnia frontu
atmosferycznego

Powietrze ciepłe

Cirrus Ci

Altoscumulus Ac

Nimbostratus Ns

Cumulonimbus Cb

Cu

Sc

Powietrze
zimne

8 km

Linia fro

ntu

Cu

Cu

Cu

Chłodny front atmosferyczny

Chłodny front atmosferyczny

na mapach synoptycznych..

na mapach synoptycznych..

Powietrze cieplejsze

Powietrze chłodniejsze

Fazy rozwoju chłodnego
frontu atmosferycznego

Następstwo zmian pogody podczas

Następstwo zmian pogody podczas

przechodzenia frontu chłodnego

przechodzenia frontu chłodnego

Element

Element

pogody

pogody

Przed frontem

Przed frontem

W czasie

W czasie

przechodzeni

przechodzeni

a frontu

a frontu

Za frontem

Za frontem

Ciśnienie

Ciśnienie

powietrza

powietrza

Obniża się

Obniża się

Wyraźnie wzrasta

Wyraźnie wzrasta

Nadal wzrasta,

Nadal wzrasta,

chociaż wolniej

chociaż wolniej

Wiatr

Wiatr

Wzrasta siła wiatru,

Wzrasta siła wiatru,

często porywisty

często porywisty

Porywisty

Porywisty

Niekiedy nasila

Niekiedy nasila

się, nieznacznie

się, nieznacznie

zmienia kierunek

zmienia kierunek

Temperatura

Temperatura

powietrza

powietrza

Nie zmienia się,

Nie zmienia się,

obniża się w strefie

obniża się w strefie

opadu

opadu

przedfrontowego

przedfrontowego

Szybko obniża się

Szybko obniża się

Zmienia się

Zmienia się

nieznacznie, lub

nieznacznie, lub

powoli spada,

powoli spada,

zmienna w strefie

zmienna w strefie

opadów

opadów

Zachmurzenie

Zachmurzenie

Chmury Ac, lub As

Chmury Ac, lub As

potem silnie

potem silnie

rozbudowane Cb

rozbudowane Cb

Chmury Cb z

Chmury Cb z

bardzo niską

bardzo niską

podstawą

podstawą

Podstawa chmur

Podstawa chmur

szybko podnosi

szybko podnosi

się i pojawiają się

się i pojawiają się

As i Ac

As i Ac

Widzialność

Widzialność

pozioma

pozioma

Zazwyczaj

Zazwyczaj

ograniczona

ograniczona

Ograniczona,

Ograniczona,

potem

potem

polepszenie

polepszenie

Poza strefą

Poza strefą

opadów dobra

opadów dobra

Zokludowany front atmosferyczny

Zokludowany front atmosferyczny

Powietrze chłodne

300 km

8 km

Cirrostratus Cs

Altostratus As

Nimbostratus Ns

Lin

ia f

ron

tu

Powietrze
chłodne

8 km

Linia

fron

tu

Cu

Cu

Cu

Jak powstaje front zokludowany?

Powietrze

ciepłe

Cumulonimbus Cb

Okluzja o charakterze frontu

Okluzja o charakterze frontu

ciepłego

ciepłego

Powietrze

ciepłe

Cirrostratus Cs

Altostratus

As

Linia

fron

tu

Cu

Cu

Cu

Powietrze mniej

chłodne

Altocumulus Ac

Nimbostratus Ns

Cumulonimbus Cb

Powietrze mniej

chłodne

Powietrze bardziej

chłodne

Lin

ia f

ron

tu

Okluzja o charakterze frontu

Okluzja o charakterze frontu

chłodnego

chłodnego

Powietrze

ciepłe

Cirrostratus Cs

Altostratus

As

Linia

fron

tu

Cu

Cu

Cu

Powietrze bardziej

chłodne

Altocumulus Ac

Nimbostratus Ns

Cumulonimbus Cb

Powietrze mniej

chłodne

Lin

ia f

ron

tu

Powietrze bardziej

chłodne

Cb

Cu

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

frontami atmosferycznymi

frontami atmosferycznymi

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

powierzchni Ziemi)

powierzchni Ziemi)

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

frontami atmosferycznymi

frontami atmosferycznymi

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

powierzchni Ziemi)

powierzchni Ziemi)

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

frontami atmosferycznymi

frontami atmosferycznymi

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

powierzchni Ziemi)

powierzchni Ziemi)

Obraz satelitarny niżu i frontu chłodnego

Niż nad Morzem Bałtyckim 9 września 2001 r., godz.  9:16 - 14:44 UTC, NOAA VIS

10

00

1

0

0

5

995

Niż

Pogoda w niżu barycznym

Ns

Ns

Ns

Ns

Ns

Ns

Ns

Ns

Ns

As

As

As

Cs

Cs

Cs

Ci

Ci

Ci

Cb

Główne szlaki przemieszczania się niżów barycznych nad Europą

G.R. Rummey 1968

lato

zima

wiosna

jesień

Ciepła masa powietrza

Ciepła masa powietrza

Masy powietrza – klasyfikacja

Masy powietrza – klasyfikacja

termodynamiczna

termodynamiczna

Zimny obszar

Ciepły obszar

Temperatura powietrza

Temperatura punktu rosy

OBNIŻA SIĘ

OBNIŻA SIĘ

Zachmurzenie

Stan równowagi
Termodynamicznej
atmosfery

DUŻE

Chmury warstwowe

STAŁY

Widzialność

Chmury warstwowe

Mgły napływowe

MALEJE

Opady Niewielkie

(mżawka)

Zamglenie

WZRASTA

Chłodna masa powietrza

Chłodna masa powietrza

Masy powietrza – klasyfikacja

Masy powietrza – klasyfikacja

termodynamiczna

termodynamiczna

Zimny obszar

Ciepły obszar

Temperatura powietrza

WZRASTA

Zachmurzenie

Stan równowagi
termodynamicznej
atmosfery

CHWIEJNY

Widzialność

Chmury pionowe

Opady

Przelotne,
niekiedy o dużym
natężeniu

ZMIENNE

Chmury kłębiaste

DOBRA

Mapy synoptyczne

Mapy synoptyczne

Mapy

Mapy

synoptyczne

synoptyczne

Symbole synoptyczne

Symbole synoptyczne

Mapa synoptyczna Europy

Mapa synoptyczna Europy

Mapa synoptyczna Europy

Mapa synoptyczna Europy

Instytut Meteorologii i

Instytut Meteorologii i

Gospodarki Wodnej

Gospodarki Wodnej

IMGW

IMGW

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej

IMGW

IMGW

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

frontami atmosferycznymi

frontami atmosferycznymi

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

powierzchni Ziemi)

powierzchni Ziemi)

1)

2)

10

05

1

0

1

0

1000

Niż

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

frontami atmosferycznymi

frontami atmosferycznymi

w umiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

w umiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

powierzchni Ziemi)

powierzchni Ziemi)

3)

10

00

1

0

0

5

995

Niż

1000

4)

1

0

0

5

995

Niż

1

0

1

0

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

Powstanie i rozwój niżów barycznych z

frontami atmosferycznymi

frontami atmosferycznymi

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

wumiarkowanych szerokościach geograficznych (przy

powierzchni Ziemi)

powierzchni Ziemi)

5)

Wypełnienie niżu
i rozmycie frontów

przypadku frontu zokludowanego chłodnego

Okluzja o charaktrze frontu ciepłego

Symbole synoptyczne

Symbole synoptyczne