SZTUKA STAROŻYTNEGO

EGIPTU

Opracował:

Bartłomiej Umiński

EGIPT

• Egipt starożytny

to państwo,

którego kształt

wyznaczała

rzeka Nil.

Egipcjanie swoje

państwo dzielili

na dwie części:

Egipt Dolny

(tereny przy

delcie rzeki) i

Egipt Górny (cała

reszta państwa).

• Głównym zajęciem Egipcjan było

rolnictwo na dobrze użyźnianych

ziemiach przez Nil. Jednak w każdej

chwili rolnik na żądanie władcy,

urzędnika lub kapłana mógł zostać

przemieniony w robotnika

budowlanego, pracującego przy

budowie świątyń lub piramid.

• Historia starożytnego Egiptu zaczyna

się ok. 3600 roku p. n. e. i dzieli się

na trzy okresy: Stare Państwo,

Średnie Państwo i Nowe Państwo.

Władcą państwa był faraon, którego

czczono jak boga.

RELIGIA

• Religia

starożytnych Egipcjan

opierała się na wierze w życie
pozagrobowe. W tym celu ciała
zmarłych były balsamowane i
bandażowane (mumie), aby
zmarły w świecie pozagrobowym
wyglądał jak za życia. Do grobu
wkładano przedmioty
codziennego użytku.

W starożytnym Egipcie sztuka

odzwierciedlała podział społeczeństwa.

FARAON

URZĘDNICY

I

KAPŁANI

RZEMIEŚLNICY

ROLNICY - LUD

Sztuka Egiptu

• W starożytności nastąpił

wszechstronny rozwój sztuki.

Powstawały wtedy dzieła architektury,

malarstwa i rzeźby oraz rzemiosła

artystycznego. Cechą egipskiej sztuki

jest trwałość i względna jednolitość

form artystycznych.

• Charakterystyczną cechą sztuki

starożytnego Egiptu był

kanon

, czyli

wzór zgodnie z którym tworzyli artyści

dzieła. Kanon istniał w architekturze,

malarstwie i rzeźbie.

ARCHITEKTURA

- Sztuka projektowania i wznoszenia

budowli.

• charakterystycznymi budowlami dla

Egipcjan były piramidy, mastaby i
świątynie. Świątynie egipskie budowano
według stałych zasad. Najpierw aleja z
ustawionymi po obu stronach figurami
sfinksów - zwana Aleją Sfinksów, która
prowadziła do wejścia znajdującego się
między dwoma pylonami. Dalej był
dziedziniec otoczony kolumnami, za nim
sala z lasem kolumn, następnie Sala
Świętej Barki i Miejsce Święte -
sanktuarium.

ARCHITEKTURA

• Piramidy

grobowce

faraonów o
kształtach
ogromnych
ostrosłupów.

• Mastaba

grobowiec

dostojnika o
kształcie ściętego
ostrosłupa

RZEŹBA

–

Dziedzina sztuk plastycznych, której

dzieła są trójwymiarowe, czyli mają wysokość,
szerokość i głębokość.

• Rzeźby egipskie wykonywano w bardzo twardym

kamieniu, takim jak bazalt lub dioryt.
Przedstawiały one władców, dostojników i
wyższych urzędników państwa, ale również prosty
lud. W rzeźbie egipskiej podobnie jak w całej
sztuce obowiązywał kanon.

• Egipski kanon w sztuce, zasady kompozycji w

plastyce i architekturze starożytnego Egiptu.
Schematy kompozycyjne postaci zależały od
pozycji społecznej modela: bogowie i królowie -
siła, idealizacja, "bezczasowa młodość". Warstwy
niższe - zasada realizmu. Postać ludzka: głowa,
kończyny z profilu oraz ścisły kanon proporcji
ludzkiego ciała.

RZEŹBA

• Władca Mykerinos z

żoną

• Kolosy Memnona

Relief

-

płaskorzeźba

• Reliefami

bardzo często

zdobiono kolumny

świątyń, ślepe wrota

mastab, a także ściany.

Przedstawiały one życie

człowieka, opisywały jego

zasługi. W reliefach

obowiązywały dwie

zasady, obowiązujące w

egipskich

przedstawieniach na

płaszczyźnie: kompozycja

pasowa (sposób ukazania

głębi) i kanon (zasada

dotycząca sposobu

przedstawiania człowieka,

tak aby oglądający mógł

zobaczyć jak najwięcej).

MALARSTWO

–

dziedzina sztuk plastycznych w

której najważniejszą rolę odgrywa barwa – dzieło

obraz.

• Sztuka starożytnego Egiptu

była bardzo kolorowa.

Barwnymi malowidłami i

polichromowanymi

reliefami pokrywano ściany

grobowych kaplic w

piramidach i mastabach. W

scenach umieszczanych na

ścianach grobów stosowano

zwykle kompozycję pasową,

zdarzały się jednak

kompozycje innego rodzaju,

bardziej swobodne. We

wszystkich kompozycjach

obowiązywał kanon w

ukazaniu postaci ludzkiej.

MALARSTWO

• Z okresu od I do IV

stulecia n.e. pochodzą
piękne dzieła egipskiego
malarstwa, będące
niezwykle realistycznymi
portretami trumiennymi.
Malowano je na cienkich
deseczkach albo na
płótnie, a następnie
nakładano na twarze osób
zmarłych i przywiązywano
bandażem. Znaleziono je
w Fajum w północnym
Egipcie i stąd pochodzi ich
nazwa: portrety z Fajum.

CIEKAWOSTKI

KULTURA

–

wszystkie wytwory

umysłu i rąk

człowieka,

powstałe w danej

epoce historycznej

na danym terenie.

Kultura obejmuje

literaturę sztukę,

tradycje, wierzenia

oraz zwyczaje.

• PAPIRUS

–

rodzaj

papieru

wykonanego z

rozciętych i

posklejanych

łodyg rośliny o

tej samej nazwie.