PRAWO I

POSTĘPOWANIE

ADMINISTRACYJNE

Prof. AE dr hab. Grażyna Szpor,

Plan wykładu



1. PODSTAWOWE POJĘCIA



2. ŹRÓDŁA PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO



3. ADMINISTRACJA RZĄDOWA



4. SAMORZĄD TERYTORIALNY



5. POSTĘPOWANIE

ADMINISTRACYJNE

PODSTAWOWE POJĘCIA

1.1. Administracja



Współcześnie administrację określa się jako system

złożony z ludzi zorganizowanych w celu stałej,

systematycznej, skierowanej ku przyszłości realizacji

dobra wspólnego jako misji publicznej polegającej

głównie (choć nie wyłącznie) na bieżącym wykonywaniu

ustaw, wyposażonych w tym celu we władztwo

państwowe oraz środki materialno-techniczne (Irena

Lipowicz).



Według tradycyjnej „definicji negatywnej” jest to

wykonywanie - na podstawie ustawowej - funkcji

państwa, nie będących ustawodawstwem ani wymiarem

sprawiedliwości (sądownictwem).



Najkrócej zdefiniował administrację Franciszk

Longchamps de Berier jako „ układ normatywny

zanurzony w rzeczywistości”.

PODSTAWOWE POJĘCIA

1.2. Prawo

administracyjne



Prawo administracyjne jest zbiorem norm regulujących

działania podejmowane dla wykonywania funkcji

państwa innych niż ustawodawstwo i sądownictwo.



Normy prawa administracyjnego dzieli się na ustrojowe,

materialne i proceduralne.



Normy ustrojowe regulują organizację i zakres działania

podmiotów administrujących.



Normy materialne regulują uprawnienia i obowiązki

nakładane w interesie publicznym, których

konkretyzowanie i egzekwowanie należy do podmiotów

administrujących.



Normy proceduralne (procesowe) regulują tok czynności

podejmowanych przez podmioty administrujące

(działające na podstawie norm ustrojowych) w celu

realizacji norm materialnych.

PODSTAWOWE POJĘCIA

1.3. Organ administracji

publicznej



człowiek (lub grupa ludzi w przypadku organu

kolegialnego)



znajdujący się w strukturze organizacyjnej aparatu

państwa,



powołany w celu realizacji norm prawa administracyjnego

w granicach przyznanych mu przez prawo kompetencji.



Organy administracji i inne podmioty, którym prawo

przydaje funkcje administrowania jako dodatkową

nazywane są „podmiotami administrującymi”

(np. prezydent nadający odznaczenia, prezes sądu

organizujący ośrodek kuratorski dla nieletnich, kierownicy

jednostek organizacyjnych takich jak szkoły, szpitale)

PODSTAWOWE POJĘCIA

1.5. Prawne formy działania

administracji



stanowienie aktów normatywnych,



wydawanie aktów administracyjnych,



zawieranie umów administracyjnych oraz



wykonywanie czynności materialno-technicznych.

Administracja, realizując przypisane jej zadania,

podejmuje działania na podstawie

obowiązujących przepisów prawa oraz w formach

i trybie przez te przepisy przewidzianych.

2. ŹRÓDŁA PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

2.1. Źródła prawa



Żródła prawa to akty normatywne.



Powszechnie obowiązujące źródła prawa to w

prawie polskim od 1996 r. Konstytucja, ustawa i

rozporządzenie. Zawierają one normy generalne

— a więc skierowane do mniejszej lub większej,

ale zawsze bliżej nieoznaczonej, liczby

adresatów oraz nieprzeznaczone tylko dla jednej

konkretnej sytuacji — abstrakcyjne normy, które

tworzą, zmieniają lub uchwalają prawa i

obowiązki obywateli i osób prawnych.



Wiążą one — pod warunkiem należytej, zgodnej

z prawem publikacji — nieoznaczony,

powszechny krąg adresatów normy.

2. ŹRÓDŁA PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

2.2. Konstytucja



Jest najważniejszą podstawą działania wszelkich

organów państwa.



Jest najwyższym źródłem mocy prawa

administracyjnego, choć nie zaliczamy jej do

prawa administracyjnego bezpośrednio.



Każde działanie organu państwa musi dać się

wywieść w sposób pośredni lub bezpośredni z

konstytucji. Konstytucja jest w tym sensie również

dla administracji ustawą zasadniczą.



Obowiązująca Konstytucja z 2 kwietnia 1997 r.

rozstrzyga przy tym kwestię bezpośredniego

stosowania, stwierdzając, iż wszystkie przepisy —

chyba, że w Konstytucji przewidziano inaczej —

należy stosować bezpośrednio.

2. ŹRÓDŁA PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

2.3. Ustawy



Obowiązują administrację w sposób

bezpośredni.



Do ich obowiązywania nie trzeba ani

pośrednictwa rozporządzeń, ani wytycznych lub

instrukcji.



Ustawa musi być jednak odpowiednio ogłoszona

— w organie promulgacyjnym, którym jest

Dziennik Ustaw.



Nie można żądać ani od administracji, ani od

obywatela podporządkowania się ustawie, która

nie jest jeszcze ogłoszona;



Ustawa powinna w sposób właściwy dotrzeć do

adresata.

2. ŹRÓDŁA PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

2.4.

Rozporządzenie



Jest głównym sposobem konkretyzacji

ustawy.



Jest wydawane w celu dostosowania

bardzo abstrakcyjnie i generalnie

sformułowanych przepisów ustawy do

sytuacji jeszcze ogólnie zarysowanej i

dostosowanej do wielu adresatów, ale

już bliższej realnej sytuacji

administrowania.

2. ŹRÓDŁA PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

2.5. Akty wewnętrzne



zarządzenia ministrów i Prezesa RM,



uchwały Rady Ministrów,



zarządzenia Prezydenta RP,

mają charakter aktów wewnętrznych

i obowiązują wyłącznie jednostki

organizacyjnie im podległe.

2. ŹRÓDŁA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

2.6. zasada nadrzędności prawa

pierwotnego UE



akty prawa pierwotnego i wydane na

jego podstawie, są stosowane przed

prawem krajowym.



Akty prawa pierwotnego Unii Europejskiej

to:

1) traktaty,

2) towarzyszące im załączniki i protokoły,

3) traktaty nowelizujące,

4) traktaty o przystąpieniu nowych

państw.

2. ŹRÓDŁA PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

2.7. Akty

prawa wtórnego Unii Europejskiej



Rozporządzenie - jest aktem wiążącym w całości i jest

bezpośrednio stosowane w każdym państwie członkowskim.

Oznacza to, że akty te stają się częścią krajowych systemów

prawnych bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek czynności

transpozycyjnych i wywierają skutki bezpośrednie w stosunku

do jednostek. Rozporządzenia mają taką samą moc

obowiązującą we wszystkich państwach członkowskich i są

zintegrowane z systemami prawnymi państw członkowskich. Ich

obowiązywanie zależy jedynie od ogłoszenia w Dzienniku

Urzędowym Unii Europejskiej.



Dyrektywy - skierowane są do państw członkowskich, określają

cel, który powinien zostać osiągnięty w wyznaczonym terminie.

Wybór metody i sposobu realizacji celu leży w gestii państw

członkowskich. Warunkiem związania podmiotów przepisami

dyrektywy jest wdrożenie przepisów dyrektywy do krajowego

porządku prawnego.



Zalecenia



Opinie.

2. ŹRÓDŁA PRAWA

ADMINISTRACYJNEGO

2.8.

Sposoby poznania prawa



Przepisy prawne znajdujemy w organach publikacyjnych

zwanych promulgacyjnymi:



Akty prawne Unii Europejskiej podlegają ogłoszeniu w Dzienniku

Urzędowym Unii Europejskiej, wydawanym przez Biuro Publikacji

Wspólnot Europejskich z siedzibą w Luksemburgu. Dziennik jest

dostępny w polskiej wersji językowej. 2.9.



Polskie akty normatywne podlegają ogłoszeniu w Dzienniku

Ustaw, Monitorze Polskim lub w resortowych dziennikach

urzędowych.



nieodpłatnie do wglądu i do pobrania w

formie dokumentu elektronicznego na

stronach internetowych Rządowego Centrum

Legislacji

www.rcl.gov.pl



Teksty aktów normatywnych można odnaleźć w informatycznych

systemach wyszukiwawczych urzędowych, takich jak Eur-lex,

Sejm.gov.pl, i komercyjnych: Lex, Lex Polonica, Legalis.

ADMINISTRACJA RZĄDOWA

3.1. Rada Ministrów i

ministrowie



Rada Ministrów sprawuje - wraz z

Prezydentem RP - władzę wykonawczą.



Rada Ministrów kieruje administracją

rządową, prowadzi politykę wewnętrzną i

zagraniczną RP.



Przysługuje jej domniemanie kompetencji w

zakresie polityki państwa, tzn. należą do niej

sprawy nie zastrzeżone dla innych organów

państwowych i samorządu terytorialnego

(art. 10 i 146 K)

ADMINISTRACJA RZĄDOWA

3.1. Rada Ministrów i

ministrowie



Do zakresu działania RM należy w szczególności : zapewnianie

wykonania ustaw i wydawanie rozporządzeń, sprawy

budżetowe, zapewnianie bezpieczeństwa wewnętrznego i

zewnętrznego, koordynowanie i kontrolowanie pracy

administracji rządowej, zawieranie umów międzynarodowych

wymagających ratyfikacji oraz zatwierdzanie innych.



Rada Ministrów składa się z Prezesa RM oraz ministrów, a mogą

być w jej skład powoływani także wiceprezesi RM oraz

przewodniczący określonych w ustawie komisji i komitetów.



Członkowie Rady Ministrów ponoszą za swą działalność

odpowiedzialność przed sejmem - który może wyrazić wotum

nieufności co powoduje odwołanie ministra przez Prezydenta

RP. Za naruszenie Konstytucji lub ustaw oraz przestępstwa

popełnione w związku z zajmowanym stanowiskiem ponoszą

odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu.



Prezes RM jest zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej. Korpus

służby cywilnej działa w urzędach administracji rządowej w celu

zapewnienia rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego

wykonywania zadań państwa (art.153 K.).

ADMINISTRACJA RZĄDOWA

3.1. Rada Ministrów i ministrowie

Ustawa z 8 sierpnia 1996 o Radzie Ministrów określa :

a) pozycję prawną ministrów i ich relacje z Prezesem RM

b) organy wewnętrzne RM (fakultatywnie : stałe komitety, komitety do

określonej sprawy, rady, zespoły i komisje wspólne, obligatoryjnie : Radę

legislacyjną)

c) tryb posiedzeń

d) zasady funkcjonowania Kancelarii Prezesa RM (którą kieruje Szef

Kancelarii, powoływany przez Prezesa RM)

e) zakres i zasady działania ministrów (m.in. minister tworzy i likwiduje

jednostki organizacyjne podporządkowane oraz powołuje i odwołuje ich

kierowników oraz kontroluje sprawność ich działania a także kieruje,

nadzoruje i kontroluje działalność podporządkowanych organów i urzędów.



Rada Ministrów (rząd) działa kolegialnie podejmując rozstrzygnięcia na

posiedzeniach lub drogą obiegową.



Minister wykonuje zadania przy pomocy sekretarza stanu i podsekretarzy

stanu.



Ministerstwo tzn. aparat pomocniczy Ministra tworzy i znosi RM w trybie

rozporządzenia.



W ministerstwie wyodrębnia się departamenty - do zadań

merytorycznych, biura - do obsługi ministerstwa, a w nich wydziały

3. ADMINISTRACJA

RZĄDOWA



. Konstytucja stanowi, że ministrowie

kierują określonymi działami

administracji rządowej (lub wypełniają

zadania wyznaczone im przez Prezesa

RM).



Działy administracji rządowej

wyodrębniono w ustawie z 4 września

1997r. o działach administracji

rządowej.

Administracja rządowa -

wojewoda



Konstytucja stanowi, że przedstawicielem

Rządu (RM) w terenie jest wojewoda (art.152).



Konkretyzuje i dopełnia ten przepis ustawa z

dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i

administracji rządowej w województwie (Dz. U.

Nr 31, poz.206).



Ustawa określa: zakres działania oraz zasady

funkcjonowania wojewody, tryb powoływania i

odwoływania wojewody, organizację rządowej

administracji zespolonej w województwie i

niezespolonej administracji rządowej.

Administracja rządowa -

wojewoda



Przedstawiciel Rady Ministrów w województwie;



Zwierzchnik rządowej administracji zespolonej w województwie;



Organ rządowej administracji zespolonej w województwie;



Organ administracji rządowej w województwie, do którego

właściwości należą wszystkie sprawy z zakresu administracji

rządowej w województwie niezastrzeżone w odrębnych ustawach

do właściwości innych organów tej administracji;



Reprezentant Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach

określonych w odrębnych ustawach;



Organ wyższego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca

1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r.

Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.)



Organ nadzoru nad działalnością jednostek samorządu

terytorialnego i ich związków pod względem legalności, natomiast

pod względem legalności, gospodarności i rzetelności kontroluje

on wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z

zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na

podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji

rządowej.

Administracja rządowa –

wykonywanie zadań administracji

rządowej w województwie



wojewoda;



organy rządowej administracji zespolonej w

województwie, w tym kierownicy zespolonych

służb, inspekcji i straży;



organy niezespolonej administracji rządowej;



jednostki samorządu terytorialnego i ich związki,

jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji

rządowej wynika z odrębnych ustaw lub z

zawartego porozumienia;



starosta, jeżeli wykonywanie przez niego zadań

administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw;



inne podmioty, jeżeli wykonywanie przez nie zadań

administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw.

4. SAMORZĄD

TERYTORIALNY. 4.1.

Definicje i modele



Światowa Deklaracja Samorządu Lokalnego przyjęta w

1985 r.: "prawo i powinność władz lokalnych do

lokalnego regulowania i zarządzania sprawami

publicznymi dla dobra społeczności lokalnej”.

Kompetencje władz lokalnych powinny zostać ujęte w

konstytucji i ustalone w formie ustawowej. Nadzór nad

władzami lokalnymi powinien się opierać wyłącznie na

kryterium zgodności z prawem, a jego procedura

powinna być ustalona w konstytucji lub ustawie.



Europejska Karta Samorządu Terytorialnego z 1985 r. :

„

prawo i faktyczna zdolność zbiorowości lokalnych do

regulowania i zarządzania zgodnie z ustawami znaczną

częścią spraw publicznych na własną odpowiedzialność

i w interesie mieszkańców.”

Podstawowe kompetencje samorządów lokalnych a

także nadzór nad ich wykonywaniem powinien być

uregulowany w konstytucji lub ustawach.

4. SAMORZĄD

TERYTORIALNY.

4.2.

Struktura i kompetencje



Konstytucja stanowi, że ustrój RP opiera się na zasadzie trójpodziału

władz. Władzę ustawodawczą sprawują Sejm i Senat, wykonawczą

Prezydent RP i Rada Ministrów a sądowniczą sądy i trybunały.

Konstytucja - uwzględniając m.in. prawnomiędzynarodowe

zobowiązania Polski - stanowi także, iż ustrój terytorialny RP

zapewnia decentralizację władzy publicznej (art. 15 ) oraz, że w

sprawowaniu władzy publicznej uczestniczy samorząd terytorialny,

który w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność wykonuje

istotną część zadań publicznych (art. 16).



W styczniu 1999 roku wprowadzono w Polsce trójstopniowy podział

samorządu, w ramach którego wyodrębniono 16 województw, 373

powiaty i 2489 gmin (Dz. U. Nr 96 poz.603 ze zm.).



Województwo jest obecnie jednostką samorządu terytorialnego-

regionalną wspólnotą samorządową, którą tworzą z mocy prawa

mieszkańcy województwa. Województwo jest także „największą

jednostką zasadniczego podziału terytorialnego kraju w celu

wykonywania administracji publicznej”. Administrację publiczną w

województwie wykonują organy administracji rządowej i organy

samorządu województwa.

4. SAMORZĄD TERYTORIALNY.

4.3. Województwo



Na podstawie uchwalonej 5 czerwca 1998 roku ustawy o samorządzie

województwa (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 ze zm.)

administrację publiczną w województwie wykonują obecnie także organy

samorządu województwa.



Organami samorządu województwa są sejmik województwa (organ stanowiący

i kontrolny na czele z przewodniczącym sejmiku) i zarząd województwa (organ

wykonawczy na czele z marszałkiem województwa).



Ustawa o samorządzie województwa stanowi, że wykonuje on zadania o

charakterze wojewódzkim określone ustawami oraz, że ustawy mogą określać

niektóre sprawy należące do zakresu działania województwa jako „zadania z

zakresu administracji rządowej, wykonywane przez zarząd województwa”.



Do wyłącznej właściwości sejmiku województwa należy stanowienie aktów

prawa miejscowego określających zasady gospodarowania mieniem

wojewódzkim oraz zasady i tryb korzystania z wojewódzkich obiektów i

urządzeń użyteczności publicznej (art. 18 pkt.1 ). Sejmik województwa jest też

organem właściwym dla podejmowania uchwał w sprawach majątkowych

województwa dotyczących zasad nabywania, zbywania i obciążania

nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na okres dłuższy

niż 3 lata a do czasu określenia tych zasad zarząd może dokonywać tych

czynności wyłącznie za zgodą sejmiku województwa (art. 18 pkt. 19a ).



Do zarządu województwa należy m.in. gospodarowanie mieniem województwa

oraz kierowanie, koordynowanie i kontrolowanie działalności wojewódzkich

samorządowych jednostek organizacyjnych, w tym powoływanie i

odwoływanie ich kierowników (art. 41 ust. 2 pkt. 2 i 6 ).

4. SAMORZĄD

TERYTORIALNY.

4.4. Powiat



Przez powiat należy - w świetle ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorządzie

powiatowym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142 poz. 1592 ze zm.) - rozumieć lokalną

wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium. Lokalną wspólnotę

samorządową tworzą z mocy prawa mieszkańcy powiatu. Mieszkańcy powiatu

podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym -poprzez wybory i referendum

powiatowe - lub za pośrednictwem organów powiatu. Organami powiatu są rada

powiatu (organ stanowiący i kontrolny na czele z przewodniczącym).i zarząd

powiatu (organ wykonawczy w skład którego wchodzą starosta jako przewodniczący,

wicestarosta i pozostali członkowie).



Powiat jako jednostka zasadniczego podziału terytorialnego obejmuje całe obszary

graniczących ze sobą gmin albo cały obszar miasta na prawach powiatu. Powiat

obejmować powinien obszar możliwie jednorodny ze względu na układ osadniczy i

przestrzenny oraz więzi społeczne i gospodarcze, zapewniające zdolność

wykonywania zadań publicznych.



Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze

ponadgminnym m.in. w zakresie: gospodarki nieruchomościami, administracji

architektoniczno-budowlanej, geodezji, kartografii i katastru, porządku publicznego i

bezpieczeństwa obywateli, utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń

użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych oraz współpracy z

organizacjami pozarządowymi. Zadania powiatu mogą określać tylko ustawy. Ustawy

mogą też określać niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako

„zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat”. Podział zadań

i kompetencji między radę powiatu, zarząd powiatu i starostę określają m.in. art. 12,

32 i 35 ustawy o samorządzie powiatowym. Powiat na uzasadniony wniosek

zainteresowanej gminy powinien przekazać jej zadania z zakresu swojej właściwości

(na warunkach ustalonych w porozumieniu). Natomiast zadania powiatu nie mogą

naruszać zakresu działania gmin.

4. SAMORZĄD

TERYTORIALNY.

4.5. Gmina



Gmina to wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium.

Wspólnotę samorządową tworzą z mocy prawa mieszkańcy a obszar

powinien cechować w miarę możności jednorodny układ osadniczy i

przestrzenny oraz więzi społeczne i gospodarcze zapewniające zdolność

wykonywania zadań publicznych.



Organy podstawowego szczebla samorządu terytorialnego to rada gminy

oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta.



W ustawie o samorządzie gminnym do zadań własnych gminy,

polegających na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, zaliczono

m.in. sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony

środowiska i przyrody, gminnych dróg, ulic i placów, wodociągów,

kanalizacji, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych,

zaopatrzenia w energię i gaz, gminnego budownictwa mieszkaniowego,

utrzymania gminnych obiektów i urządzeń administracji publicznej.



W ustawie określono podział zadań i kompetencji między radę gminy i

wójta lub burmistrza (prezydenta miasta).



Ustanowiono też ogólne domniemanie kompetencji gminy, wedle którego,

do zakresu jej działania należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu

lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów (art. 6).

Jeśli zatem sprawa o znaczeniu lokalnym nie jest wymieniona w ustawach

ani jako zadanie administracji rządowej, ani jako zadanie ponadgminnych

organów samorządu terytorialnego to należy przyjąć, że należy ona do

właściwości gminy jako jej zadanie własne.

POSTĘPOWANIE

ADMINISTRACYJNE



Podstawę prawną stanowi ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.

Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000

r. Nr 98, poz. 171 ze zm.)



Kodeks postępowania administracyjnego normuje postępowanie:

przed organami administracji publicznej w należących do

właściwości tych organów sprawach indywidualnych

rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych,

przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi

podmiotami, gdy są one powołane z mocy prawa lub na podstawie

porozumień do załatwiania spraw określonych w pkt 1,

w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między

organami jednostek samorządu terytorialnego i organami

administracji rządowej oraz między organami i podmiotami, o

których mowa w pkt 2, a także między tymi organami a sądami,

w sprawach wydawania zaświadczeń.

w sprawie skarg i wniosków przed organami państwowymi,

organami jednostek samorządu terytorialnego oraz przed

organami organizacji społecznych.

Zasady ogólne (art. 6

-18):



Organy administracji publicznej działają na podstawie

przepisów prawa.



W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na

straży praworządności i podejmują wszelkie kroki niezbędne

do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do

załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i

słuszny interes obywateli.



Organy administracji publicznej obowiązane są prowadzić

postępowanie w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie

obywateli do organów Państwa oraz świadomość i kulturę

prawną obywateli.



Organy administracji publicznej są obowiązane do należytego

i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach

faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie

ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania

administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne

osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z

powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im

niezbędnych wyjaśnień i wskazówek.

Zasady ogólne (art. 6

-18):



Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić

stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a

przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co

do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Mogą one odstąpić od tej zasady tylko w przypadkach, gdy

załatwienie sprawy nie cierpi zwłoki ze względu na

niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia ludzkiego albo ze

względu na grożącą niepowetowaną szkodę materialną,

jednak obowiązane utrwalić w aktach sprawy, w drodze

adnotacji, przyczyny odstąpienia od zasady.



Organy administracji publicznej powinny wyjaśnić stronom

zasadność przesłanek, którymi kierują się przy załatwianiu

sprawy, aby w ten sposób w miarę możliwości doprowadzić

do wykonania przez strony decyzji bez potrzeby stosowania

środków przymusu.



Organy administracji publicznej powinny działać w sprawie

wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi

środkami prowadzącymi do jej załatwienia. Sprawy, które nie

wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień,

powinny być załatwione niezwłocznie

Zasady ogólne (art. 6

-18):



Sprawy, w których uczestniczą strony o spornych interesach,

mogą być załatwiane w drodze ugody sporządzonej przed

organem administracji publicznej (ugoda administracyjna). Organ

administracji publicznej, przed którym toczy się postępowanie w

sprawie, powinien w tych przypadkach podejmować czynności

skłaniające strony do zawarcia ugody.



Sprawy należy załatwiać w formie pisemnej. Mogą być one

załatwiane ustnie, gdy przemawia za tym interes strony, a przepis

prawa nie stoi temu na przeszkodzie. Treść oraz istotne motywy

takiego załatwienia powinny być utrwalone w aktach w formie

protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji.



Postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne.



Decyzje, od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku

instancji, są ostateczne. Uchylenie lub zmiana takich decyzji,

stwierdzenie ich nieważności oraz wznowienie postępowania może

nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w kodeksie lub w

ustawach szczególnych.



Decyzje mogą być zaskarżane do sądu administracyjnego z

powodu ich niezgodności z prawem, na zasadach i w trybie

określonych w odrębnych ustawach.

Organy wyższego stopnia i

organy naczelne (art. 17 –

18).



Organami wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu są:



w stosunku do organów jednostek samorządu

terytorialnego - samorządowe kolegia odwoławcze, chyba

że ustawy szczególne stanowią inaczej,



w stosunku do wojewodów - właściwi w

sprawie ministrowie,



w stosunku do innych organów administracji

publicznej - odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi

ministrowie, a w razie ich braku - organy państwowe

sprawujące nadzór nad ich działalnością,



w stosunku do organów organizacji

społecznych - odpowiednie organy wyższego stopnia tych

organizacji, a w razie ich braku - organ państwowy

sprawujący nadzór nad ich działalnością.

Strona (art. 28 – 34).



Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku

dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu

na swój interes prawny lub obowiązek.



Stronami mogą być osoby fizyczne i osoby prawne, a gdy chodzi o

państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne i organizacje

społeczne - również jednostki nie posiadające osobowości prawnej.



Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych stron ocenia

się według przepisów prawa cywilnego, o ile przepisy szczególne

nie stanowią inaczej.



Osoby fizyczne nie posiadające zdolności do czynności prawnych

działają przez swych ustawowych przedstawicieli.



Strony nie będące osobami fizycznymi działają przez swych

ustawowych lub statutowych przedstawicieli.



Strona może działać przez pełnomocnika, chyba że charakter

czynności wymaga jej osobistego działania.



Pełnomocnikiem strony może być osoba fizyczna posiadająca

zdolność do czynności prawnych.



Pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie lub zgłoszone do

protokołu.

Terminy załatwiania spraw (art. 35

– 38)



Organy administracji publicznej obowiązane są

załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki.



Niezwłocznie powinny być załatwiane sprawy, które

mogą być rozpatrzone w oparciu o dowody

przedstawione przez stronę łącznie z żądaniem

wszczęcia postępowania lub w oparciu o fakty i

dowody powszechnie znane z urzędu organowi,

przed którym toczy się postępowanie, bądź możliwe

do ustalenia na podstawie danych, którymi

rozporządza ten organ.



Załatwienie sprawy wymagającej postępowania

wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w

ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie

skomplikowanej - nie później niż w ciągu dwóch

miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, zaś w

postępowaniu odwoławczym - w ciągu miesiąca od

dnia otrzymania odwołania.

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE

Wszczęcie postępowania



Postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. Datą

wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi

administracji publicznej. O wszczęciu postępowania z urzędu lub na żądanie jednej ze

stron należy zawiadomić wszystkie osoby będące stronami w sprawie.

Art. 63.

§ 1. Podania (żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia) mogą być wnoszone

pisemnie, telegraficznie, za pomocą telefaksu lub ustnie do protokołu, a także za

pomocą innych środków komunikacji elektronicznej przez elektroniczną skrzynkę

podawczą organu administracji publicznej utworzoną na podstawie ustawy z dnia 17

lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania

publiczne.

§ 2. Podanie powinno zawierać co najmniej wskazanie osoby, od której pochodzi, jej adres

i żądanie oraz czynić zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach

szczególnych.

§ 3. Podanie wniesione pisemnie albo ustnie do protokołu powinno być podpisane przez

wnoszącego, a protokół ponadto przez pracownika, który go sporządził. […]

§ 3a. Podanie wniesione w formie dokumentu elektronicznego powinno:

1) być uwierzytelnione przy użyciu mechanizmów określonych w art. 20a ust. 1 albo

ust. 2 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów

realizujących zadania publiczne oraz

2) zawierać dane w ustalonym formacie, zawartym we wzorze podania określonym w

odrębnych przepisach, jeżeli te przepisy nakazują wnoszenie podań według

określonego wzoru.

§ 4. Organ administracji publicznej jest obowiązany potwierdzić wniesienie podania,

jeżeli wnoszący tego zażąda. W przypadku wniesienia podania w formie dokumentu

elektronicznego organ jest obowiązany potwierdzić wniesienie podania przez

doręczenie urzędowego poświadczenia odbioru na wskazany przez wnoszącego adres

elektroniczny.

Protokoły i adnotacje.



Organ administracji publicznej sporządza zwięzły protokół z każdej

czynności postępowania, mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia

sprawy, chyba że czynność została w inny sposób utrwalona na piśmie.W

szczególności sporządza się protokół z: 1) przyjęcia wniesionego ustnie

podania, 2) przesłuchania strony, świadka i biegłego, 3) oględzin i

ekspertyz, dokonywanych przy udziale przedstawiciela organu

administracji publicznej, 4) rozprawy, 5) ustnego ogłoszenia decyzji i

postanowienia. Protokół sporządza się tak, aby z niego wynikało, kto,

kiedy, gdzie i jakich czynności dokonał, kto i w jakim charakterze był przy

tym obecny, co i w jaki sposób w wyniku tych czynności ustalono i jakie

uwagi zgłosiły obecne osoby.



Protokół odczytuje się wszystkim osobom obecnym, biorącym udział w

czynności urzędowej, które powinny następnie protokół podpisać.

Odmowę lub brak podpisu którejkolwiek osoby należy omówić w

protokóle. Protokół przesłuchania powinien być odczytany i

przedstawiony do podpisu osobie zeznającej niezwłocznie po złożeniu

zeznania.



Skreśleń i poprawek należy tak dokonywać, aby wyrazy skreślone i

poprawione były czytelne. Skreślenia i poprawki powinny być

stwierdzone w protokole przed jego podpisaniem.

Dowody.



Jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do

wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W

szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania

świadków, opinie biegłych oraz oględziny. Jeżeli przepis prawa nie

wymaga urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu

prawnego w drodze zaświadczenia właściwego organu

administracji, organ administracji publicznej odbiera od strony, na

jej wniosek, oświadczenie złożone pod rygorem odpowiedzialności

za fałszywe zeznania.



Dokumenty urzędowe sporządzone w przepisanej formie przez

powołane do tego organy państwowe w ich zakresie działania

stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.



Fakty powszechnie znane oraz fakty znane organowi z urzędu nie

wymagają dowodu. Fakty znane organowi z urzędu należy

zakomunikować stronie.



Organ administracji publicznej ocenia na podstawie całokształtu

materiału dowodowego, czy dana okoliczność została

udowodniona.

Rozprawa.



Organ administracji publicznej przeprowadza

w toku postępowania rozprawę w każdym

przypadku, gdy zapewni to przyspieszenie

lub uproszczenie postępowania bądź

osiągnięcie celu wychowawczego albo gdy

wymaga tego przepis prawa. Powinien on

przeprowadzić rozprawę, gdy zachodzi

potrzeba uzgodnienia interesów stron oraz

gdy jest to potrzebne do wyjaśnienia sprawy

przy udziale świadków lub biegłych albo w

drodze oględzin.

POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE

Decyzja (

Art. 107. § 1.)

Decyzja powinna zawierać:



oznaczenie organu administracji publicznej,



datę wydania,



oznaczenie strony lub stron,



powołanie podstawy prawnej,



rozstrzygnięcie,



uzasadnienie faktyczne i prawne,



pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie,



podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji lub,



jeżeli decyzja wydana została w formie dokumentu

elektronicznego, powinna być opatrzona bezpiecznym podpisem

elektronicznym weryfikowanym za pomocą ważnego

kwalifikowanego certyfikatu.



Decyzja, w stosunku do której może być wniesione powództwo

do sądu powszechnego lub skarga do sądu administracyjnego,

powinna zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności

wniesienia powództwa lub skargi.

Ugoda.

W sprawie, w której toczy się postępowanie przed organem

administracji publicznej, strony mogą zawrzeć ugodę - jeżeli

przemawia za tym charakter sprawy, przyczyni się to do

uproszczenia lub przyspieszenia postępowania i nie sprzeciwia się

temu przepis prawa.

Ugoda może być zawarta przed organem administracji publicznej,

przed którym toczy się postępowanie w pierwszej instancji lub

postępowanie odwoławcze, do czasu wydania przez organ decyzji w

sprawie.

Ugodę sporządza się w formie pisemnej.

Organ administracji publicznej utrwala fakt zawarcia ugody w aktach

sprawy, w formie protokołu podpisanego przez osobę upoważnioną

do sporządzenia ugody.

Ugoda wymaga zatwierdzenia przez organ administracji publicznej,

przed którym została zawarta

Ugoda powinna zawierać:



oznaczenie organu, przed którym została zawarta,



datę sporządzenia,



oznaczenie stron,



przedmiot i treść ugody,



wzmiankę o jej odczytaniu i przyjęciu,



podpisy stron oraz podpis pracownika organu administracji publicznej,



upoważnionego do sporządzenia ugody.

Postanowienia.



W toku postępowania organ administracji publicznej wydaje

postanowienia. Postanowienia dotyczą poszczególnych kwestii

wynikających w toku postępowania, lecz nie rozstrzygają o

istocie spraw, chyba że przepisy kodeksu stanowią inaczej.



Postanowienie powinno zawierać:

oznaczenie organu administracji publicznej,

datę jego wydania,

oznaczenie strony lub stron albo innych osób biorących udział

w postępowaniu,

powołanie podstawy prawnej,

rozstrzygnięcie,

pouczenie, czy i w jakim trybie służy na nie zażalenie lub

skarga do sądu administracyjnego

podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska

służbowego osoby upoważnionej do jego wydania.



Postanowienie powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i

prawne, jeżeli służy na nie zażalenie lub skarga do sądu

administracyjnego oraz gdy wydane zostało na skutek

zażalenia na postanowienie.

Odwołania.



Od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie

odwołanie tylko do jednej instancji.



Właściwy do rozpatrzenia odwołania jest organ administracji

wyższego stopnia, chyba że ustawa przewiduje inny organ.



Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra i od

decyzji wydanej w I instancji przez samorządowe kolegium

odwoławcze w sprawach należących do zadań własnych

jednostek samorządu terytorialnego nie służy odwołanie,

jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do

tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy.



Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia.

Wystarczy, jeżeli z niego wynika, że strona nie jest

zadowolona z wydanej decyzji. Przepisy szczególne mogą

stanowić inaczej.



Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za

pośrednictwem organu, który wydał decyzję.



Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia

doręczenia decyzji stronie, a gdy decyzja została ogłoszona

ustnie - od dnia jej ogłoszenia stronie (jeżeli przepis

szczególny nie stanowi inaczej)

Wznowienie postępowania.

W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się

postępowanie, jeżeli:

dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy

okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe,

decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,

decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji

publicznej, który podlega wyłączeniu,

strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,

wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub

nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane

organowi, który wydał decyzję,

decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem

stanowiska innego organu,

zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ

lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji,

decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie

sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione.

WYDAWANIE

ZAŚWIADCZEŃ



Organ administracji publicznej wydaje zaświadczenie na żądanie osoby

ubiegającej się o zaświadczenie jeżeli:

urzędowego potwierdzenia określonych faktów lub stanu prawnego

wymaga przepis prawa,

osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w

urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego.



Zaświadczenie powinno być wydane bez zbędnej zwłoki, nie później

jednak niż w terminie siedmiu dni.



Organ administracji publicznej obowiązany jest wydać zaświadczenie, gdy

chodzi o potwierdzenie faktów albo stanu prawnego, wynikających z

prowadzonej przez ten organ ewidencji, rejestrów bądź z innych danych

znajdujących się w jego posiadaniu.



Organ administracji publicznej, przed wydaniem zaświadczenia, może

przeprowadzić w koniecznym zakresie postępowanie wyjaśniające.



Odmowa wydania zaświadczenia bądź zaświadczenia o treści żądanej

przez osobę ubiegającą się o nie następuje w drodze postanowienia, na

które służy zażalenie.



Organ administracji publicznej nie może żądać zaświadczenia na

potwierdzenie faktów lub stanu prawnego, znanych organowi z urzędu

bądź możliwych do ustalenia przez organ na podstawie posiadanej

ewidencji, rejestrów lub innych danych albo na podstawie przedstawionych

przez zainteresowanego do wglądu dokumentów urzędowych (dowodu

osobistego, dowodów rejestracyjnych i innych).

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
postepowanie adm1, Post. adm
Postępowanie administracyjne w ogólności komentarz, Post. adm
21 umorzenie post adm
Postępowanie administracyjne, Post. adm
pelnomocnictwo procesowe, Post. adm
postepowanie adm1, Post. adm
udzial prokuratora w post adm
Post adm skrypt
Wielki Post m ppt
praca na Kapinskiego - zasady post. sad-adm, postępowanie administracyjne
Wielki Post m ppt
03 Sejsmika04 plytkieid 4624 ppt

więcej podobnych podstron

0PR I POST ADM AE 3XII2010id 8217 ppt

Document Outline