LITERATURA

1.

Piotr Dominiak,

Sektor MSP we współczesnej gospodarc

e

, PWN, Warszawa 2005

2.

Franciszek Bławat,

Przedsiębiorca w teorii przedsiębiorczości i praktyce małych firm

,

Gdańskie Tow. Naukowe, Gdańsk 2003

3.

Krzysztof Safin,

Zarządzanie małym i średnim przedsiębiorstwem

, Wyd. AE Wrocław

2008.

4.

Nelly Daszkiewicz,

Internacjonalizacja małych i średnich przedsiębiorstw we

współczesnej gospodarce

, Sc. Publish Group, Gdańsk 2004.

5.

Łuczka Teresa,

Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie

– wybrane

aspekty

makro i mikroekonomiczne, PWN, Poznań 2001.

6.

Piasecki Bogdan,

Ekonomika i zarządzanie małą firmą

, PWN, Łódź 2001.

7.

Łuczka Teresa,

Małe i średnie przedsiębiorstwa – szkice o współczesnej

przedsiębiorczości,

Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań 2005.

8.

Strony internetowe:

-

www.parp.gov.pl

W jakim celu wyodrębniać przedsiębiorstwa ze

względu na wielkość

• Różnice w cechach przedsiębiorstw różnej wielkości

• Konieczność stosowania odpowiedniej polityki gospodarczej

wobec MSP

• Ukierunkowanie pomocy publicznej

CECHY J AKOŚCIOWE

:

- samodzielność ekonomiczna i prawna

właściciela,

- nacechowanie struktury społecznej

przez osobę właściciela,

- odrębny typ gospodarki finansowej,
- struktura organizacyjna.

CECHY ILOŚCIOWE:

- liczba zatrudnionych,
- wielkość obrotu,
- suma bilansowa.

Kryteria wyodrębnienia

małego i średniego przedsiębiorstwa

Odrębny typ gospodarki finansowej

1.

Preferencja własnych źródeł finansowania jako skutek mentalności
kredytowej małego przedsiębiorcy

2.

Brak dostępu do wysoko zorganizowanego rynku kapitałowego

3.

Nadużywanie kredytów krótkoterminowych

Struktura organizacyjna

1.

Podział pracy

2.

Proces podejmowania decyzji

3.

Obieg informacji

4.

Instytucjonalizacja zachowań pracowniczych

5.

Właściciel kapitału = główny zarządzający

ELSTYCZNOŚĆ

MOBILNOŚĆ

ZDOLNOŚĆ DO SZYBKIEJ

REAKCJI

Relacja adekwatności

•

istnieje pomiędzy cechami ilościowymi (podlegających pomiarowi),

a cechami jakościowymi

•

oznacza, że tylko w granicach określonych wartości możliwe jest

utrzymanie i rozwijanie zespołu cech jakościowych wyznaczających

istotę przedsiębiorstwa danej wielkości.

•

skutkiem jej istnienia jest możliwość przejścia od pomiaru ilościowego do

wyodrębnianie kategorii jakościowej, które jest elementem ostatecznym

CECHY J AKOŚCIOWE

:

- samodzielność ekonomiczna i prawna

właściciela,

- nacechowanie struktury społecznej

przez osobę właściciela,

- odrębny typ gospodarki finansowej,
- struktura organizacyjna.

CECHY ILOŚCIOWE:

- liczba zatrudnionych,
- wielkość obrotu,
- suma bilansowa.

Kryteria wyodrębnienia

małego i średniego przedsiębiorstwa

Definicja sektora MSP

(wg Komisji Europejskiej)

Źódło: Commission Recommendation of 6 May 2003 concerning the definition of micro, small and medium-sized
enterprises

Nie uważa się odpowiednio za mikroprzedsiębiorcę, małego lub średniego,
przedsiębiorcy, w którym inni przedsiębiorcy, Skarb Państwa oraz jednostki
samorządu terytorialnego posiadają:

•

25 % i więcej wkładów, udziałów lub akcji;

•

prawa do 25 % i więcej udziału w zysku;

•

25 % i więcej głosów w zgromadzeniu wspólników, walnym
zgromadzeniu akcjonariuszy albo walnym zgromadzeniu spółdzielni.

Definicja sektora MSP

(wg Komisji Europejskiej)

CZYNNIKI ZNIEKSZTAŁCAJĄCE WARTOŚĆ POZNAWCZĄ

KRYTERIÓW ILOŚCIOWYCH

1.

Praco / kapitałochłonność

2.

Zmianowość pracy

3.

Inflacja

4.

Faza cyklu koniunkturalnego / sezonowość

5.

Miejsce w łańcuchu biznesowym

Marginalizacja sektora MSP

(1780-1970)

•

U zarania kapitalizmu wszystkie przedsiębiorstwa były małe;

•

CZYNNIK PODAŻOWY -

Od 1780 roku rozpoczyna się rewolucja przemysłowa: nowe

technologie (w hutnictwie, przemysł włókienniczy); wzrost wydajności pracy 

efekt skali, podział pracy, rozdział władzy i własności, dominacja skoncentrowanych
pionowo wielkich korporacji;

•

CZYNNIK POPYTOWY – pojawia się

klient masowy

, małozróżnicowane potrzeby;

•

CZYNNIK KONKURENCYJNY – najważniejsza była

ekspansja rynkowa

(do lat 30. XX

w. istniało wiele takich możliwości); zwiększanie produkcji i obniżanie kosztów;

•

POLITYKA GOSPODARCZA –

liberalizm,

rynek pozostawiony sam sobie 

monopolizacja (von Hayek); polityka interwencjonizmu Keynesa była polityką
wspierania popytu globalnego  wspierania dużych silnych firm;

•

RYNEK PRACY I SYSTEM EDUKACJI – rośnie liczba miejsc pracy i wynagrodzenia w
dużych firmach; po II wojnie powstają

silne związki

zawodowe  duża firma

najlepszym miejscem pracy; system kształcenia zorientowany na przygotowanie
absolwentów do pracy w dużych przedsiębiorstwach (produkcja wielkoseryjna,
technologie masowe, kierowanie dużymi strukturami).

•

KOSZTY TRANSAKCYJNE – ich

wzrost sprzyjał integracji

pionowej

•

POPYT ZE STRONY WOJSKA

•

Zmiana preferencji pracowników – dobrym miejscem pracy perspektywiczne MSP;

•

W MSP mniejsze znaczenie mają związki zawodowe  specjalizacja i outsourcing;

•

Wzrost zamożności  popyt na usługi i produkty specyficzne;

•

Ważna elastyczność a nie jedynie efekt skali;

•

Paradoks globalizacji (J. Naisbitt) – im większa gospodarka tym bardziej wpływowi są
mniejsi gracze; raport OECD  globalizacja zagrożeniem dla rozwoju MSP;

•

Stagflacja – inflacja + ujemny wzrost gospodarczy  stwarzanie warunków dla
indywidualnych działań gospodarczych  wzrost gospodarczy ma być promowany a
nie bezpośrednio wspierany (keynesiści); Wielka Brytania, USA (Thather, Regan);

OUTSOURCING

SPECJALIZACJA

FRANC

HISING

ROZWÓJ S

EKTORA

USŁUG

ROZWÓJ

TECHNO

LOGII

INFORM

ACYJNYC

H

LIBERALIZA

CJA ZASAD

WYMIANY M

IĘDZYNARO

DOWEJ

PROMOCJA

SAMOZATRTUDNIENIA

Renesans sektora MSP

( od 1970)

STRUKTURA SEKTORA MSP W POLSCE NA TLE PAŃSTW EUROPEJSKICH

ROZWÓJ SEKTORA MSP W POLSCE

typ

Liczba

w 1995

r.

(tys.)

2270,2

24,5

7,3

typ

Liczba

w

2005 r.

(tys)

3582,6

28,3

4,7

ROZWÓJ SEKTORA MSP W WIELKIEJ BRYTANII

typ

Liczba

w 1995

r.

(tys.)

3673,8

26,2

6,2

typ

Liczba w

2005 r.

(tys)

4309,5

26,6

6,0

MSP a wzrost gospodarczy

1.

Ani liczba firm w ogóle, ani tych zaliczanych do sektora MSP nie
wywiera dostrzegalnego wpływu na poziom i dynamikę PKB

2.

Wpływ sektora MSP na wzrost gospodarczy zaznacza się poprzez
liczne powiązania pośrednie:

•

ograniczanie bezrobocia,

•

wzrost innowacyjności,

•

podtrzymywanie konkurencji,

•

internacjonalizacje działalności

•

tworzenie i ugruntowanie pozycji klasy średniej, która
przyczynia się jednocześnie do wzrostu wartości kapitału
społecznego