Materiał chroniony prawem autorskim autora

wykładu/seminarium oraz autorów

wykorzystanych materiałów ilustracyjnych.

WYŁĄCZNIE DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO

poprzez EXTRANET Akademii Medycznej w

Gdańsku!

Kopiowanie dozwolone tylko na potrzeby nauki

własnej. Umieszczanie na prywatnych stronach

WWW a także jakiekolwiek przeróbki są

pogwałceniem praw autorskich i podlegają karze.

PATOMECHANIZMY

ZABURZEŃ KRZEPNIĘCIA KRWI

opracowała: Katarzyna Dziurdzińska

III rok - Wydział Lekarski - 2010

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2010

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Hemostaza

zespół procesów,
które zapewniają sprawne

hamowanie krwawień

po przerwaniu ciągłości łożyska naczyniowego
i

utrzymujących krew w stanie płynnym

.

KRZEPNIĘCIE

osoczowy

układ krzepnięcia

FIBRYNOLIZA

naczynia krwionośne

płytki krwi

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Zaburzania hemostazy

1. Skazy krwotoczne

- skazy naczyniowe
- skazy płytkowe
- skazy osoczowe

2. Zakrzepy i zatory

1. Wrodzone

2. Nabyte

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Hemostaza

proces trójfazowy

hemostaza pierwotna

hemostaza wtórna

fibrynoliza

naczynia krwionośne

płytki krwi

powstanie fibryny

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Hemostaza pierwotna

Funkcja płytek w

układzie hemostazy







150-300 tys/l

HEMOSTAZA PIERWOTNA

Ziarnistości gęste:

• ATP, ADP

• serotonina

• Ca, Mg

• fosfoinozytole

Ziarnistości :

• PF4, -TG

• fibrynogen

• fibronektyna

• trombospondyna

• PDGF

• czynnik V

• czynnik vW

• PAI-1

• białko S

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Funkcja płytek w układzie hemostazy

Tworzenie czopu płytkowego

- adhezja - przyleganie do warstwy podśródbłonkowej za pośrednictwem

czynnika von Willebranda /vWF/

- aktywacja - zmiana kształtu i reakcja uwalniania zawartości ziarnistości

płytki

- agregacja - łączenie płytek w skupiska
- aktywacja układu krzepnięcia na odsłanianych fosfolipidach powierzchni

płytek

-retrakcja skrzepu

Udział w reakcjach układu krzepnięcia

- udostępnienie fosfolipidów na powierzchni których aktywowany jest układ

krzepnięcia

- produkcja i uwalnianie: PF4 /czynnik płytkowy 4/, ADP, fibrynogenu,

tromboxanu A2,

czynnika V, XI, wapnia, -tromboglobulina, kininogen

wielkocząsteczkowy

/HMWK/, inhibitora aktywatora tkankowego

plazminogenu 1 /PAI-1/, białko S

Inne funkcje

– produkcja płytkopochodnego czynnika wzrostu /PDGF/,
produkcja czynnika wzrostu komórek śródbłonka /PDECGF – Platelet Derived

Endotelial Cell Growth

Factor/

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Funkcja płytek w układzie hemostazy

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Funkcja płytek w układzie hemostazy

Zaburzenia mogą być związane z:

małopłytkowości

zmniejszoną ilością płytek

-

(trombocytopenie)

nieprawidłową funkcją płytek

-

trombocytopatie

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Małopłytkowości

 Zaburzenia wytwarzania płytek w szpiku kostnym

aplazje szpiku
zaburzenia dojrzewania megakariocytów
wyparcie właściwego utkania (choroby nowotworowe)
zwłóknienie szpiku
brak trombopoetyny

 Skrócenie czasu życia lub wzrost niszczenia płytek (niszczenie lub zużycie)

małopłytkowości immunologiczne (w tym ITP)
DIC
sekwestracja płytek (naczyniaki olbrzymie)
hipersplenizm
sztuczne zastawki, krążenie pozaustrojowe
zespół hemolityczno-mocznicowy
polekowe

Fizjologicznie liczba PLT niższa w III trymestrze ciąży

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Diagnostyka małopłytkowości

poziom płytek obniżony

-   czas krwawienia

- przedłużony

-   osoczowe czasy krzepnięcia

- w normie

-   test Rumpla i Leede’go

- dodatni

-   badania immunologiczne - allo i auto przeciwciała - zmiennie

badanie szpiku kostnego

(nie zawsze konieczne)

- zmniejszona liczba megakariocytów zaburzenia produkcji

- zwiększona liczba megakariocytów  zwiększone

zużycie obwodowe lub zaburzenia dojrzewania

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG







ITP (idiopathic/immune thrombocytopenic purpura)
- najczęstsze nabyte zaburzenia krzepnięcia u dzieci.

(3-8/100 000 dzieci/rok)

- ostra
- przewlekła (dodatkowo obniżenie ilości trombopoetyny)

Przeciwciała p/płytkowe:

przeciw GP IIb/IIIa

(-)

przeciw GP Ib/IX

(+++)

przeciw GP Ia/IIa

(-)

ITP

ITP - leczenie

- sterydoterapia

- dożylna podaż IgG lub surowicy anty-D

- splenektomia

Trombocytopatie

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Badanie funkcji płytek

- czas krwawienia

- testy agregacji PLT

- test okluzji

PFA-100

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Thrombocytopatie

Jaka jest najczęstsza nabyta trombocytopatia ?

Leczenie aspiryną

Name three factors that not only are produced or released as a result of platelet activation but also cause platelet
activation.
Is this an example of negative or positive feedback?

Many people take one "baby" aspirin a day to reduce the risk of a myocardial infarction. What molecules are
affected by the aspirin?

Why is such a small amount of the drug effective?

Rola naczyń w hemostazie

 

Budowa ściany naczynia

warstwa zewnętrzna /adventitia/ - przydanka – fibroblasty
warstwa środkowa /media/ - mięśniówka gładka

regulacja średnicy światła naczynia
adhezja płytek
TF

warstwa wewnętrzna /intima/

podśródbłonkowa – subendotelium - kolagen
śródbłonek – endotelium

uszkodzenie ściany naczynia

odsłonięcie kolagenu

adhezja i agregacja płytek

zwężenie naczyń

pierwotny czop hemostatyczny

wtórny czop hemostatyczny

aktywacja układu krzepnięcia

©

K

a

ta

rz

y

n

a

R

u

ck

e

m

a

n

n

-D

zi

u

rd

zi

ń

sk

a

’

2

0

0

6

D

o

u

ży

tk

u

w

e

w

n

ę

tr

zn

e

g

o

E

x

tr

a

n

e

t

A

M

G

Rola naczyń w hemostazie

warstwa środkowa TF

zapoczątkowuje zewn. tor aktywacji u. krzepnięcia

subendotelium

kolagen III i IV

wykazują właściwości trombogenne

fibronektyna

aktywują płytki

laminina
trombospondyna

endotelium

prostacyklina PGI

2

czynniki antyagregacyjne i hipotensyjne

prostaglandyna PGE

1

adenozyna
NO
PAF

aktywacja płytek

angiotensyna II

obkurcza lokalnie naczynia

t-PA

silny aktywator fibrynolizy

PAI-I

silny inhibitor fibrynolizy

czynniki V, VIII, vW
AT III

główny endogenny inhibitor krzepnięcia

trombomodulina (TM)

receptor wiążący trombinę,

aktywacja białka C

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Rola naczyń w hemostazie

PGI

2

NO

AT III

Trombina

t-PA

vWF

wazodylatacja

hamowanie agregacji

hamowanie krzepnięcia

aktywacja białka C

fibrynoliza

adhezja płytek

ENDOTELIUM

TM

SUBENDOTELIUM

kolagen

fibronektyna

laminina

trombospondyna

Światło naczyń

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

WRODZONE
1. miejscowy brak włókien elastycznych

- choroba Rendu, Oslera i Webera
2. zaburzenia syntezy kolagenu
- zespół Ehlersa Danlosa
- kruchość kości /osteogenesis imperfecta/
- zespół Marfana
- pseudoxantoma elasticum

 
NABYTE
1.      niedobór witaminy C
2.      plamica starcza (pupura senilis)
3.      choroba Schönleina Henocha
4.      zespół Churga-Strauss (ziarnica alergiczna)
5.      ziarniniak Wegenera
6.      mięsak Kaposiego
7.      purpura simplex
8.      plamice polekowe
9.      plamice w przebiegu zakażeń

Skazy naczyniowe

Zespół

Ehlers-Danlosa

Szkorbut

Zespół

ROW

Purpura senilis

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

choroba (plamica) Schönleina- Henocha

Schorzenia o charakterze autoimmunologicznym, uogólnione zapalenia naczyń włosowatych
zlokalizowanych głównie w skórze, nerkach, przewodzie pokarmowym, stawach
rzadziej w płucach i OUN.
Proces zapalny powodowany jest przez odkładanie się kompleksów antygen-przeciwciało (IgA)
w ścianie naczyń. Mechanizm powstawania tych przeciwciał nie jest do końca wyjaśniony.
Upatruje się związku z infekcjami głównie paciorkowcowymi ale również wirusowymi.

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Osoczowy układ krzepnięcia

czas protrombinowy

APTT

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Skazy osoczowe

Factor

Molecular

Weight

Plasma

Concentration

(µg/ml)

Required for

Hemostasis

(% of normal

concentration)

Fibrinogen

330,000

3000

30

Prothrombi
n

72,000

100

40

Factor V

300,000

10

10-15

Factor VII

50,000

0.5

5-10

Factor VIII

300,000

0.1

10-40

Factor IX

56,000

5

10-40

Factor X

56,000

10

10-15

Factor XI

160,000

5

20-30

Factor XIII

320,000

30

1-5

Factor XII

76,000

30

0

Prekallikrei
n

82,000

40

0

HMWK

108,000

100

0

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG

Hemofilia leczenie

- koncentraty czynnika VIII

- osocze świeżo mrożone (FFP)

- Desmopresyna

powoduje wyrzut czynnika VIII

-leki antyfibrynolityczne

-terapia genowa

Zalecane

w łagodnych postaciach hemofilii

Hemofilia
- łagodna 6-30% czynnika

- umiarkowana 1-5 %

- ciężka <1%

© Katarzyna Ruckemann-Dziurdzińska’ 2006

Do użytku wewnętrznego Extranet AMG