1

OSTRE I

OSTRE I

PRZEWLEK

PRZEWLEK

Ł

Ł

E

E

ZATRUCIA

ZATRUCIA

RTECI

RTECI

Ą

Ą

Dariusz Straszak

Dariusz Straszak

Zofia Szydło

Zofia Szydło

Iwona Mika

Iwona Mika

Bartosz Magnuszewski

Bartosz Magnuszewski

Agnieszka Magnuszewska

Agnieszka Magnuszewska

2

RTĘĆ

RTĘĆ



metal szlachetny



w stanie ciekłym



duża gęstość



stopy i
amalgamat

3

ŹRÓDŁA RTĘCI

ŹRÓDŁA RTĘCI



naturalna

naturalna

emisja

emisja

np.:

np.:

- wietrzenie skał,

- wietrzenie skał,

- erupcja wulkanów,

- erupcja wulkanów,

- parowanie oceanów,

- parowanie oceanów,

- pożary lasów,

- pożary lasów,

- procesy glebotwórcze

- procesy glebotwórcze



działalność człowieka

działalność człowieka

30-60%

30-60%

np..:baterie, procesy spalania

np..:baterie, procesy spalania

4

Rtęć występuje w

Rtęć występuje w

następujących

następujących

postaciach:

postaciach:



Organicznej np.: metylortęć



Nieorganicznej np.: cynober
(HgS)



Metalicznej

5

Narażenie na Hg metaliczną

Narażenie na Hg metaliczną

ma miejsce

ma miejsce

:

:



Wydobycie i przeróbka rudy
cynobrowej



Wyrób termometrów



W przemyśle elektrotechnicznym
(lampy rtęciowe)



W przemyśle chemicznym
(elektroliza), farmaceutycznym

6

TOKSYCZNOŚĆ Hg ZALEŻY

TOKSYCZNOŚĆ Hg ZALEŻY

OD:

OD:



dróg wnikania do organizmu



dawki



czasu ekspozycji

7



Płuca

Płuca



Pokarm

Pokarm



Skórę

Skórę

Dopuszczalna dawka dobowa to:

Dopuszczalna dawka dobowa to:

70

70

μ

μ

g

g

DROGI WNIKANIA

DROGI WNIKANIA

8

OSTRE ZATRUCIE

OSTRE ZATRUCIE

RTĘCIĄ-

RTĘCIĄ-

objawy:

objawy:



Drgawki i inne obj. neurologiczne



Podrażnienie skóry



Ostra niewydolność nerek



Trudności w połykaniu, zap. bł. śluz. jamy
ustnej



Ślinotok



Ataksja



Krwotoczne zapalenie jelit



Ostre zapalenie oskrzeli, śródmiąższowe zap.
płuc, zgon z powodu niewydolności odd.

Może przejść w postać przewlekłą.

9

LECZENIE:

LECZENIE:



Hemodializa, hemoperfuzja



Dializa otrzewnowa



Dimerkaprol



Penicyliny



Steroidoterapia



Preparaty witaminowe (B1)

10

PRZEWLEKŁE ZATRUCIE

PRZEWLEKŁE ZATRUCIE

RTĘCIĄ

RTĘCIĄ



Zatrucie małą dawką Hg
początkowo przebiega
bezobjawowo.



Hg kumuluje się w organizmie



Początkowe objawy zatrucia są
mało charakterystyczne



Hg wiąże się z białkami
powodując ich degradację

11

OBJAWY:

OBJAWY:

Głównie dotyczą

OUN.



Bezsenność



Zawroty i bóle głowy



Zmęczenie



Stany depresyjne



Zaburzenia pamięci i koordynacji

ruchów



Osłabienie ostrości wzroku i słuchu



Labilność emocjonalna



Drżenie palców rąk, ramion



Nerwowość

12

Inne ważne

Inne ważne

powikłania:

powikłania:



Nadciśnienie tętnicze

Nadciśnienie tętnicze



Uszkodzenie nerek

Uszkodzenie nerek



Deformacja kości

Deformacja kości



Wpływ na łożysko

Wpływ na łożysko

13

CHOROBA

CHOROBA

MINAMATA

MINAMATA



Zatrucie metylortęcią

Zatrucie metylortęcią



Metylortęć

Metylortęć

- powstaje w osadach

- powstaje w osadach

zbiorników wodnych

zbiorników wodnych



Ryby (skrzela)

Ryby (skrzela)





dobrze

dobrze

rozpuszczalna w lipidach

rozpuszczalna w lipidach





bariera krew - mózg

bariera krew - mózg





kumuluje

kumuluje

się w OUN

się w OUN

14

Etapy:

Etapy:



- parestezje (drętwienie warg,

- parestezje (drętwienie warg,

języka, mrowienie kończyn)

języka, mrowienie kończyn)



- ataksja – postępujący bezwład

- ataksja – postępujący bezwład

ruchowy

ruchowy



- zaburzenia mowy, słuchu

- zaburzenia mowy, słuchu



- śmierć

- śmierć

15

TROSZKĘ HISTORII

TROSZKĘ HISTORII



Alchemicy

Alchemicy



Syfilis

Syfilis

16

RTĘĆ A SEN

RTĘĆ A SEN



śnić o niej-utrata stanowiska



rozlać ją-obawiasz się o zdrowie

bliskich



w termometrze-czeka cię miły spacer



ujrzeć-zmiana w dotychczasowych

stosunkach

17

KONIEC

KONIEC