Wybrane

Wybrane

zagadnienia dot.

zagadnienia dot.

zakażeń

zakażeń

szpitalnych

szpitalnych

Jacek Micuła

Jacek Micuła

Podział zakażeń ze względu

Podział zakażeń ze względu

na czas wystąpienia:

na czas wystąpienia:

-

Wczesne: rozwijające się do 5-7 doby

Wczesne: rozwijające się do 5-7 doby

pobytu w szpitalu

pobytu w szpitalu

-

Późne: rozwijające się po 7 dobie

Późne: rozwijające się po 7 dobie

pobytu w szpitalu

pobytu w szpitalu

Postać zakażeń ze względu

Postać zakażeń ze względu

na postać i lokalizację:

na postać i lokalizację:

-

Miejscowe: skóry, błon śluzowych,

Miejscowe: skóry, błon śluzowych,

tkanki podskórnej, miejsca

tkanki podskórnej, miejsca

operowanego

operowanego

-

Układowe: układ moczowy, zapalenie

Układowe: układ moczowy, zapalenie

płuc, zapalenie opon mózgowo-

płuc, zapalenie opon mózgowo-

rdzeniowych

rdzeniowych

-

Uogólnione: posocznica, wstrząs

Uogólnione: posocznica, wstrząs

septyczny

septyczny

Najczęstsze postacie

Najczęstsze postacie

zakażeń szpitalnych:

zakażeń szpitalnych:

-ZMO

-ZMO

-Zapalenie płuc

-Zapalenie płuc

-Zakażenie łożyska naczyniowego

-Zakażenie łożyska naczyniowego

-ZUM

-ZUM

Najgroźniejsze

Najgroźniejsze

drobnoustroje powodujące

drobnoustroje powodujące

zakażenia szpitalne:

zakażenia szpitalne:

Klebsiella pneumoniae ESBL +

Klebsiella pneumoniae ESBL +

(Oddziały Noworodkowe)

(Oddziały Noworodkowe)

-najczęstszy patogen przewodu pokarmowego

-najczęstszy patogen przewodu pokarmowego

u noworodków

u noworodków

-przenoszenie podczas czynności pielęgnacyjnych

-przenoszenie podczas czynności pielęgnacyjnych

i leczniczych (na termometrach, smoczkach)

i leczniczych (na termometrach, smoczkach)

-konieczność wdrożenia monitoringu

-konieczność wdrożenia monitoringu

mikrobiologicznego oraz izolacji kontaktowej

mikrobiologicznego oraz izolacji kontaktowej

nosicieli (osobna sala)

nosicieli (osobna sala)

-ograniczenie stosowania antybiotyków

-ograniczenie stosowania antybiotyków

(cefalosporyny)

(cefalosporyny)

Acinetobacter/Pseudomona

Acinetobacter/Pseudomona

s

s

(Oddziały Intensywnej

(Oddziały Intensywnej

Terapii)

Terapii)

-Zakażenia związane ze stosowaniem

-Zakażenia związane ze stosowaniem

respiratorów (kolonizacja sprzętu do

respiratorów (kolonizacja sprzętu do

intensywnej terapii)

intensywnej terapii)

-Klinicznie: posocznica/zapalenie płuc

-Klinicznie: posocznica/zapalenie płuc

-Szczepy rezydujące na oddziałach przez wiele

-Szczepy rezydujące na oddziałach przez wiele

lat

lat

-Czynniki ryzyka-stosowanie antybiotyków

-Czynniki ryzyka-stosowanie antybiotyków

-Duża oporność na antybiotyki

-Duża oporność na antybiotyki

-Konieczna izolacja kontaktowa i restrykcje

-Konieczna izolacja kontaktowa i restrykcje

antybiotykowe

antybiotykowe

Streptococcus pyogenes

Streptococcus pyogenes

-Postacie Kliniczne: zapalenie gardła

-Postacie Kliniczne: zapalenie gardła

róża

róża

posocznica

posocznica

-Postępowanie: izolacja kontaktowa przez 24 h

-Postępowanie: izolacja kontaktowa przez 24 h

od włączenia penicyliny

od włączenia penicyliny

-Jeżeli zakażenie szpitalne: -badanie

-Jeżeli zakażenie szpitalne: -badanie

nosicielstwa u pacjenta –prawdopodobnie

nosicielstwa u pacjenta –prawdopodobnie

szukanie nosiciela wśród personelu: gardło,

szukanie nosiciela wśród personelu: gardło,

odbyt

odbyt

i wśród pacjentów

i wśród pacjentów

-Ogniska występują głównie na Oddziałach

-Ogniska występują głównie na Oddziałach

Noworodkowych, Dziecięcych, Chirurgicznych

Noworodkowych, Dziecięcych, Chirurgicznych

Enterokoki oporne na

Enterokoki oporne na

wankomycynę / VRE /

wankomycynę / VRE /

-Pierwszy przypadek to szczep importowany

-Pierwszy przypadek to szczep importowany

z innego szpitala (hematologia,onkologia)

z innego szpitala (hematologia,onkologia)

-Konieczna izolacja kontaktowa

-Konieczna izolacja kontaktowa

-Wdrożenie badań przesiewowych przy

-Wdrożenie badań przesiewowych przy

przyjęciu

przyjęciu

u pacjentów z grup ryzyka (długotrwała

u pacjentów z grup ryzyka (długotrwała

hospitalizacja, immunosupresja)

hospitalizacja, immunosupresja)

-Badania przesiewowe u personelu

-Badania przesiewowe u personelu

sprawującego opiekę oraz u pacjentów z

sprawującego opiekę oraz u pacjentów z

tej samej sali

tej samej sali

Zakażenia Clostridium

Zakażenia Clostridium

difficile-postacie kliniczne

difficile-postacie kliniczne

-Biegunka poantybiotykowa 90-100%

-Biegunka poantybiotykowa 90-100%

-Poantybiotykowe zapalenie jelita grubego

-Poantybiotykowe zapalenie jelita grubego

60-75%

60-75%

-

Pseudobłoniaste zapalenie jelita grubego

Pseudobłoniaste zapalenie jelita grubego

10-30%

10-30%

-

Piorunujące zapalenie jelita grubego

Piorunujące zapalenie jelita grubego

-

Wykrycie toksyny w kale lub izolacja

Wykrycie toksyny w kale lub izolacja

szczepu toksynotwórczego

szczepu toksynotwórczego

Epi/pandemiczny szczep

Epi/pandemiczny szczep

Clostridium difficile

Clostridium difficile

-rybotyp 027/toksynotyp III

-rybotyp 027/toksynotyp III

-oporność na karbapenemy i chinolony

-oporność na karbapenemy i chinolony

-większe stężenie toksyny w kale

-większe stężenie toksyny w kale

-trudne do leczenia zakażenie i wysoka

-trudne do leczenia zakażenie i wysoka

śmiertelność

śmiertelność

-Występowanie:USA, Europa

-Występowanie:USA, Europa

-Polska- pierwsze izolacje

-Polska- pierwsze izolacje

Zgorzel gazowa

Zgorzel gazowa

-

Narzędzia chirurgiczne:

Narzędzia chirurgiczne:

standardowe postępowanie:

standardowe postępowanie:

dezynfekcja i sterylizacja

dezynfekcja i sterylizacja

-

Sprzęt i aparatura medyczna:

Sprzęt i aparatura medyczna:

standardowe postępowanie

standardowe postępowanie

-

Bielizna operacyjna: SPALENIE

Bielizna operacyjna: SPALENIE

Rotawirus/NOROWIRUS

Rotawirus/NOROWIRUS

-

Zakażenia przewodu pokarmowego stanowią

Zakażenia przewodu pokarmowego stanowią

ok.40% wszystkich zgłoszonych ognisk zakazeń

ok.40% wszystkich zgłoszonych ognisk zakazeń

szpitalnych w Polsce

szpitalnych w Polsce

-

Większość nie ma potwierdzonej etiologii ale objawy

Większość nie ma potwierdzonej etiologii ale objawy

kliniczne wskazują na norowirusy

kliniczne wskazują na norowirusy

-

Sezonowość zachorowań: wiosna, zima

Sezonowość zachorowań: wiosna, zima

-

Gwałtowny przebieg: gorączka, bóle brzucha,

Gwałtowny przebieg: gorączka, bóle brzucha,

wymioty, biegunka

wymioty, biegunka

-

Diagnostyka:Rotawirus-szybki test lateksowy-

Diagnostyka:Rotawirus-szybki test lateksowy-

antygen w kale, czułosć 92%, Norowirus-trudności

antygen w kale, czułosć 92%, Norowirus-trudności

diagnostyczne, słaba dostępność testów.

diagnostyczne, słaba dostępność testów.

-

Izolacja kontaktowa

Izolacja kontaktowa

-

Wirusy stabilne w środowisku, relatywna oporność

Wirusy stabilne w środowisku, relatywna oporność

na środki myjące, konieczna dezynfekcja

na środki myjące, konieczna dezynfekcja

Kryteria kliniczne ogniska

Kryteria kliniczne ogniska

epidemicznego

epidemicznego

norowirusów:

norowirusów:

-

Negatywny wynik badania kału w

Negatywny wynik badania kału w

kierunku innych patogenów

kierunku innych patogenów

-

50% lub więcej przebiega z

50% lub więcej przebiega z

wymiotami

wymiotami

-

Długość trwania choroby: 12-60

Długość trwania choroby: 12-60

godzin

godzin

-

Czas inkubacji: 24-48 godzin

Czas inkubacji: 24-48 godzin

Zasady postępowania w

Zasady postępowania w

szpitalu

szpitalu

Rotawirus/Norowirus

Rotawirus/Norowirus

-

Izolacja lub kohortowanie zakażonych pacjentów z odrębnymi węzłami

Izolacja lub kohortowanie zakażonych pacjentów z odrębnymi węzłami

sanitarnymi oraz ograniczenie przemieszczania się pacjentów w szpitalu

sanitarnymi oraz ograniczenie przemieszczania się pacjentów w szpitalu

-

Stosowanie fartuchów ochronnych przy wykonywaniu czynności

Stosowanie fartuchów ochronnych przy wykonywaniu czynności

pielęgnacyjnych przy pacjentach

pielęgnacyjnych przy pacjentach

-

Używanie rękawiczek jednorazowych przy ew.kontakcie z przedmiotami

Używanie rękawiczek jednorazowych przy ew.kontakcie z przedmiotami

skażonymi

skażonymi

-

Ścisłe przestrzeganie zasad higieny rąk z zastosowaniem dezynfekcji

Ścisłe przestrzeganie zasad higieny rąk z zastosowaniem dezynfekcji

-

Drobny sprzęt medyczny:ciśnieniomierze,stetoskopy, termometry

Drobny sprzęt medyczny:ciśnieniomierze,stetoskopy, termometry

powinny być stosowane dla pacjentów skohortowanych w 1 sali

powinny być stosowane dla pacjentów skohortowanych w 1 sali

-

Dezynfekcja wielokrotnie w ciągu doby powierzchni stolików, łóżek,

Dezynfekcja wielokrotnie w ciągu doby powierzchni stolików, łóżek,

klamek

klamek

-

Transport bielizny do pralni w zamkniętych szczelnie workach i pranie z

Transport bielizny do pralni w zamkniętych szczelnie workach i pranie z

dezynfekcją termiczną

dezynfekcją termiczną

-

Stosowanie na materace pokrowców które mogą być poddane praniu i

Stosowanie na materace pokrowców które mogą być poddane praniu i

dezynfekcji

dezynfekcji

-

Wstrzymanie przyjęć nowych pacjentów i odwiedzin do czasu

Wstrzymanie przyjęć nowych pacjentów i odwiedzin do czasu

wygaśnięcia ogniska epidemicznego

wygaśnięcia ogniska epidemicznego

-

Oddział który raz miał ognisko epidemiczne biegunki w 50% będzie miał

Oddział który raz miał ognisko epidemiczne biegunki w 50% będzie miał

je ponownie

je ponownie

Gronkowiec złocisty

Gronkowiec złocisty

-Liczne rezerwuary: pacjenci,

-Liczne rezerwuary: pacjenci,

personel, środowisko

personel, środowisko

-Duża oporność na antybiotyki i środki

-Duża oporność na antybiotyki i środki

odkażające

odkażające

-Łatwość zmian genetycznych-

-Łatwość zmian genetycznych-

elastyczny genom

elastyczny genom

Szpitalne MRSA

Szpitalne MRSA

-

Klinicznie: zapalenie płuc, zakazenie miejsca

Klinicznie: zapalenie płuc, zakazenie miejsca

operowanego, zakażenie łożyska

operowanego, zakażenie łożyska

naczyniowego

naczyniowego

-

Czynniki ryzyka: hospitalizacja, zabieg

Czynniki ryzyka: hospitalizacja, zabieg

operacyjny, dializoterpia, stosowanie

operacyjny, dializoterpia, stosowanie

cewników

cewników

-

Aktywne poszukiwanie MRSA przy przyjęciu:

Aktywne poszukiwanie MRSA przy przyjęciu:

wymaz z nosa, wymaz z odbytu, wymaz z

wymaz z nosa, wymaz z odbytu, wymaz z

gardła, materiał z otwartych ran

gardła, materiał z otwartych ran

-

Kandydaci do aktywnego monitorowania:

Kandydaci do aktywnego monitorowania:

hospitalizacja w ciągu ostatniego pół roku,

hospitalizacja w ciągu ostatniego pół roku,

pobyt w zakładzie opieki, domach dziecka,

pobyt w zakładzie opieki, domach dziecka,

stwierdzenie wczesniejszej kolonizacji

stwierdzenie wczesniejszej kolonizacji

Zasady postępowania w

Zasady postępowania w

ognisku epidemicznym:

ognisku epidemicznym:

-

Identyfikacja zakażonych pacjentów

Identyfikacja zakażonych pacjentów

-

Izolacja

Izolacja

-

Kohortacja

Kohortacja

-

Eliminacja rezerwuaru (nosiciele

Eliminacja rezerwuaru (nosiciele

wśród pacjentów, personelu,

wśród pacjentów, personelu,

środowisko)

środowisko)

Ognisko epidemiczne w

Ognisko epidemiczne w

szpitalu

szpitalu

-

W Polsce 20-30 % zakazeń szpitalnych to

W Polsce 20-30 % zakazeń szpitalnych to

zakazenia epidemiczne

zakazenia epidemiczne

-

Etiologia ognisk epidemicznych: 62 %

Etiologia ognisk epidemicznych: 62 %

bakterie, 9% wirusy, 9 % grzyby, 4%

bakterie, 9% wirusy, 9 % grzyby, 4%

gruźlica, 17% inne

gruźlica, 17% inne

-

Najczęstsze ogniska epidemiczne:

Najczęstsze ogniska epidemiczne:

gronkowce MSSA, MRSA

gronkowce MSSA, MRSA

pałeczki jelitowe: ESBL -, ESBL +

pałeczki jelitowe: ESBL -, ESBL +

acinetobacter

acinetobacter

Jakie są zwiastuny

Jakie są zwiastuny

epidemii?

epidemii?

-

Zwiększenie częstości izolacji

Zwiększenie częstości izolacji

drobnoustrojów epidemicznych

drobnoustrojów epidemicznych

-

Gdy brak posiewów: zwiększenie

Gdy brak posiewów: zwiększenie

liczby powikłań np.reoperacje,

liczby powikłań np.reoperacje,

powtórne przyjęcia do oddziału,

powtórne przyjęcia do oddziału,

zwiększenie liczby zgonów, wzrost

zwiększenie liczby zgonów, wzrost

zużycia antybiotyków

zużycia antybiotyków

Epidemia szpitalna

Epidemia szpitalna

-

Co najmniej 2 przypadki powiązane

Co najmniej 2 przypadki powiązane

epidemiologicznie

epidemiologicznie

-

Grupa chorób o wspólnej etiologii

Grupa chorób o wspólnej etiologii

nabytych w wyniku ekspozycji podczas

nabytych w wyniku ekspozycji podczas

hospitalizacji

hospitalizacji

-

Może trwać krótko: kilka tygodni lub

Może trwać krótko: kilka tygodni lub

długo: rok i więcej

długo: rok i więcej

-

Przedłużający się stan epidemii

Przedłużający się stan epidemii

prowadzi do nowych mutacji

prowadzi do nowych mutacji

Definicja przypadku

Definicja przypadku

epidemicznego:

epidemicznego:

-

Potwierdzony: objawy kliniczne,

Potwierdzony: objawy kliniczne,

potwierdzenie laboratoryjne,

potwierdzenie laboratoryjne,

udowodniony związek epidemiologiczny

udowodniony związek epidemiologiczny

-

Prawdopodobny: objawy kliniczne bez

Prawdopodobny: objawy kliniczne bez

potwierdzenia laboratoryjnego,

potwierdzenia laboratoryjnego,

potwierdzony związek epidemiologiczny

potwierdzony związek epidemiologiczny

-

Podejrzany: częściowo może spełniać

Podejrzany: częściowo może spełniać

kryteria kliniczne oraz kryteria czasu i

kryteria kliniczne oraz kryteria czasu i

miejsca, nie ustalono związku

miejsca, nie ustalono związku

epidemiologicznego

epidemiologicznego

Ognisko epidemiczne

Ognisko epidemiczne

MSSA

MSSA

-

2 postacie ognisk epidemicznych:

2 postacie ognisk epidemicznych:

Szczep produkujący eksfoliatynę-dot. Oddziałów

Szczep produkujący eksfoliatynę-dot. Oddziałów

Noworodkowych- objawy: SSSS, pęcherzyca

Noworodkowych- objawy: SSSS, pęcherzyca

Szczep produkujący enterotoksynę-objawy:

Szczep produkujący enterotoksynę-objawy:

zatrucie pokarmowe

zatrucie pokarmowe

Szczep nie produkujący toksyn

Szczep nie produkujący toksyn

Wzrost liczby zakażeń miejsca operowanego,

Wzrost liczby zakażeń miejsca operowanego,

bakteriemia, zakażenia tkanek miękkich/kości

bakteriemia, zakażenia tkanek miękkich/kości

(na oddziałach noworodkowych)

(na oddziałach noworodkowych)

Ognisko MRSA

Ognisko MRSA

-

Prawdopodobne przeniesienie od innego

Prawdopodobne przeniesienie od innego

pacjenta

pacjenta

-

Czynniki ryzyka: wcześniejsze

Czynniki ryzyka: wcześniejsze

hospitalizacje, intensywna antybiotykoterpia

hospitalizacje, intensywna antybiotykoterpia

-

Konieczność izolacji kontaktowej

Konieczność izolacji kontaktowej

-

Badanie nosicielstwa w grupach ryzyka przy

Badanie nosicielstwa w grupach ryzyka przy

przyjęciu do szpitala

przyjęciu do szpitala

-

Doraźne badania nosicielstwa wśród

Doraźne badania nosicielstwa wśród

personelu

personelu

Najczęstsze ogniska

Najczęstsze ogniska

epidemiczne w latach 2004-

epidemiczne w latach 2004-

2006 w Polsce:

2006 w Polsce:

-

S. aureus MSSA, MRSA: zakażenia skóry

S. aureus MSSA, MRSA: zakażenia skóry

i tkanki podskórnej (pępek), zakażenia

i tkanki podskórnej (pępek), zakażenia

kości, sepsa

kości, sepsa

-

Klebsiella pneumoniae ESBL +/- :

Klebsiella pneumoniae ESBL +/- :

posocznica, kolonizacja przewodu

posocznica, kolonizacja przewodu

pokarmowego

pokarmowego

-

Acinetobacter baumannii

Acinetobacter baumannii

-

Pseudomonas aeruginosa

Pseudomonas aeruginosa

-

Enterococcus (VRE)

Enterococcus (VRE)

-

Serratia marcescens

Serratia marcescens

Zakażenia szpitalne u

Zakażenia szpitalne u

noworodków:

noworodków:



Wewnątrzmaciczne

Wewnątrzmaciczne



Nabyte

Nabyte



O wczesnym początku: do 4 (7) doby życia

O wczesnym początku: do 4 (7) doby życia



O późnym początku;powyżej 4 (7) doby życia

O późnym początku;powyżej 4 (7) doby życia



Zakażenia szpitalne: Jeśli > 72 h życia i nie

Zakażenia szpitalne: Jeśli > 72 h życia i nie

można udowodnić że zakażenie było obecne

można udowodnić że zakażenie było obecne

przed przyjęciem matki do szpitala

przed przyjęciem matki do szpitala

Zakażenia noworodków po

Zakażenia noworodków po

urodzeniu:

urodzeniu:



Przeniesienie zakażenia od matki,

Przeniesienie zakażenia od matki,

personelu medycznego, innych

personelu medycznego, innych

chorych dzieci lub ze środowiska

chorych dzieci lub ze środowiska

(zakażony sprzęt)

(zakażony sprzęt)



Endogenne: translokacja bakterii z

Endogenne: translokacja bakterii z

przewodu pokarmowego

przewodu pokarmowego

Zakażenia u noworodków

Zakażenia u noworodków

urodzonych przedwcześnie:

urodzonych przedwcześnie:



Im niższa masa ciała tym większa

Im niższa masa ciała tym większa

częstość sepsy i większa zapadalność

częstość sepsy i większa zapadalność

na zakażenia szpitalne

na zakażenia szpitalne



Częstość występowania sepsy:

Częstość występowania sepsy:

1000-1500g : 10%

1000-1500g : 10%

<1000g : 35%

<1000g : 35%

<750 g : 50 %

<750 g : 50 %

Przyczyny większej ilości

Przyczyny większej ilości

zakażeń u noworodków:

zakażeń u noworodków:



Niedojrzała skóra: duża niewidzialna utrata

Niedojrzała skóra: duża niewidzialna utrata

wody+nawilżanie-duża wilgotność

wody+nawilżanie-duża wilgotność



Urazy skóry i błon śluzowych związane ze stosowanym

Urazy skóry i błon śluzowych związane ze stosowanym

leczeniem i pielęgnacją: cewniki dożylne, moczowe, sondy,

leczeniem i pielęgnacją: cewniki dożylne, moczowe, sondy,

dreny

dreny



Niedojrzałość błony śluzowej przewodu pokarmowego oraz

Niedojrzałość błony śluzowej przewodu pokarmowego oraz

motoryki jelit

motoryki jelit



Nieprawidłowa kolonizacja przewodu pokarmowego

Nieprawidłowa kolonizacja przewodu pokarmowego



Niedobór sIgA

Niedobór sIgA



Niedojrzałość narządów i układów (układu

Niedojrzałość narządów i układów (układu

immunologicznego)

immunologicznego)



Ciężki stan ogólny spowodowany przez chorobę

Ciężki stan ogólny spowodowany przez chorobę

podstawową

podstawową



Trudne do pokrycia wysokie zapotrzebowanie

Trudne do pokrycia wysokie zapotrzebowanie

energetyczne-tym dłuższe żywienie pozajelitowe im

energetyczne-tym dłuższe żywienie pozajelitowe im

bardziej niedojrzały noworodek

bardziej niedojrzały noworodek

Przyczyny zakażeń u

Przyczyny zakażeń u

noworodków:

noworodków:



Inwazyjne procedury

Inwazyjne procedury



Stosowane leki: steroidy

Stosowane leki: steroidy

(prenatalnie nie szkodzą), H2-

(prenatalnie nie szkodzą), H2-

blokery, inhibitory pompy

blokery, inhibitory pompy

protonowej, indometacyna

protonowej, indometacyna



Zbyt duża liczba pacjentów w

Zbyt duża liczba pacjentów w

stosunku do ilości personelu i

stosunku do ilości personelu i

miejsca

miejsca

Sepsa u noworodków:

Sepsa u noworodków:



O wczesnym początku EONS < 72 h

O wczesnym początku EONS < 72 h

życia

życia



> 3 dni- poźna- LONS

> 3 dni- poźna- LONS



>60 dni życia VLONS

>60 dni życia VLONS

Etiologia sepsy u

Etiologia sepsy u

nowordków

nowordków



Klebsiella

Klebsiella



Pseudomonas

Pseudomonas



Enterobacter

Enterobacter



Escherichia coli

Escherichia coli

Objawy kliniczne sepsy u

Objawy kliniczne sepsy u

noworodków:

noworodków:



Hipotensja

Hipotensja



Bezdechy

Bezdechy



Wzdęcie brzucha, zalegania,

Wzdęcie brzucha, zalegania,

nietolerancja karmienia

nietolerancja karmienia



Tachy/bradykardia

Tachy/bradykardia



Spadek aktywności

Spadek aktywności

Wpływ środowiska na

Wpływ środowiska na

zakazenia noworodków:

zakazenia noworodków:



Ręce personelu: Klebsiella,

Ręce personelu: Klebsiella,

Enterobacter

Enterobacter



Zmniejszenie kolonizacji-jeśli

Zmniejszenie kolonizacji-jeśli

noworodkami opiekują się matki

noworodkami opiekują się matki

Zakazenie szpitalne w

Zakazenie szpitalne w

aspekcie prawnym

aspekcie prawnym



Zakażenie szpitalne oznacza:

Zakażenie szpitalne oznacza:

Zakażenie szpitalne związane z udzielaniem

Zakażenie szpitalne związane z udzielaniem

świadczeń zdrowotnych w przypadku gdy:

świadczeń zdrowotnych w przypadku gdy:

-nie pozostawało w momencie udzielania

-nie pozostawało w momencie udzielania

świadczeń zdrowotnych, w okresie

świadczeń zdrowotnych, w okresie

wylęgania

wylęgania

-wystąpiło po udzieleniu świadczeń

-wystąpiło po udzieleniu świadczeń

zdrowotnych w okresie nie dłuższym niż

zdrowotnych w okresie nie dłuższym niż

najdłuższy okres jego wylęgania

najdłuższy okres jego wylęgania

Zagrożenie zakażeniem

Zagrożenie zakażeniem

szpitalnym:

szpitalnym:



U wielu pacjentów zakażenie

U wielu pacjentów zakażenie

szpitalne jest nieuniknione w

szpitalne jest nieuniknione w

przebiegu hospitalizacji ze względu

przebiegu hospitalizacji ze względu

na współistniejące czynniki ryzyka

na współistniejące czynniki ryzyka



Jest to problem zdrowotny nie

Jest to problem zdrowotny nie

związany z naturalnym przebiegiem

związany z naturalnym przebiegiem

choroby

choroby

Monitoring poszpitalny

Monitoring poszpitalny



np.Pacjent po zabiegu operacyjnym

np.Pacjent po zabiegu operacyjnym

wypisany ze szpitala w 3 dobie- zakażenie

wypisany ze szpitala w 3 dobie- zakażenie

szpitalne wystąpiło 4-5 doba po operacji

szpitalne wystąpiło 4-5 doba po operacji



Szacuje się że około istnieje około 20 %

Szacuje się że około istnieje około 20 %

zakażeń „powypisowych”

zakażeń „powypisowych”



Np. po założeniu endoprotezy stawu

Np. po założeniu endoprotezy stawu

biodrowego przyjmuje się że w ciągu 1

biodrowego przyjmuje się że w ciągu 1

roku po operacji ewentualne wystąpienie

roku po operacji ewentualne wystąpienie

zakażenia można traktować jako

zakażenia można traktować jako

szpitalne

szpitalne

Jakie jest ryzyko zakażenia

Jakie jest ryzyko zakażenia

szpitalnego:

szpitalnego:



Skala punktowa ryzyka

Skala punktowa ryzyka



Czynniki zwiększające ryzyko

Czynniki zwiększające ryzyko

Na co zwracamy uwagę

Na co zwracamy uwagę

monitorując zakażenie?

monitorując zakażenie?



CRP

CRP



RTG kl.piersiowej

RTG kl.piersiowej



Badania bakteriologiczne krwi,

Badania bakteriologiczne krwi,

moczu

moczu



Stosowanie antybiotyków

Stosowanie antybiotyków

Definicja przypadku

Definicja przypadku

zakażenia szpitalnego:

zakażenia szpitalnego:



Potwierdzony: laboratoryjnie

Potwierdzony: laboratoryjnie



Prawdopodobny: typowe objawy

Prawdopodobny: typowe objawy

kliniczne bez potwierdzenia

kliniczne bez potwierdzenia

mikrobiologicznego

mikrobiologicznego



Podejrzenie: częściowo spełnia

Podejrzenie: częściowo spełnia

kryteria kliniczne

kryteria kliniczne

Czynniki zwiększjące ryzyko

Czynniki zwiększjące ryzyko

zakażenia szpitalnego:

zakażenia szpitalnego:



Immunosupresja

Immunosupresja



Niedobory odporności

Niedobory odporności



Choroby współistniejące np..cukrzyca

Choroby współistniejące np..cukrzyca



Wiek: dzieci do 1 rż, szczególnie: wcześniactwo

Wiek: dzieci do 1 rż, szczególnie: wcześniactwo



Długotrwałe stosowanie antybiotyków

Długotrwałe stosowanie antybiotyków



Inwazyjne procedury diagnostyczne, lecznicze i

Inwazyjne procedury diagnostyczne, lecznicze i

pielęgnacyjne-cewniki naczyniowe obwodowe

pielęgnacyjne-cewniki naczyniowe obwodowe

i centralne, cewnik moczowy, żywienie

i centralne, cewnik moczowy, żywienie

parenteralne, endoskopie

parenteralne, endoskopie

C.d. czynniki ryzyka:

C.d. czynniki ryzyka:



Przerwanie ciągłości tkanek: zabiegi

Przerwanie ciągłości tkanek: zabiegi

operacyjne, oparzenia

operacyjne, oparzenia



Długotrwałe lub wielokrotne

Długotrwałe lub wielokrotne

hospitalizacje: kolonizacja przewodu

hospitalizacje: kolonizacja przewodu

pokarmowego i układu oddechowego

pokarmowego i układu oddechowego

szczepami szpitalnymi

szczepami szpitalnymi



Pobyt w domu dziecka

Pobyt w domu dziecka

C.d. czynniki ryzyka:

C.d. czynniki ryzyka:



Ograniczenie diagnostyki

Ograniczenie diagnostyki

mikrobiologicznej !!!

mikrobiologicznej !!!



Ograniczenie ilości zlecanych badań !!!

Ograniczenie ilości zlecanych badań !!!



Nadużywanie w terapii empirycznej

Nadużywanie w terapii empirycznej

antybiotyków o szerokim spektrum-

antybiotyków o szerokim spektrum-

cefalosporyny III gen.

cefalosporyny III gen.



Stosowanie leków bez wskazań-zakażenia

Stosowanie leków bez wskazań-zakażenia

wirusowe

wirusowe



Zbyt krótki czas terapii

Zbyt krótki czas terapii



Ograniczenie stosowania terapii celowanej

Ograniczenie stosowania terapii celowanej

Działania mające na celu

Działania mające na celu

zapobieganie zakażeniom

zapobieganie zakażeniom

szpitalnym w tut. Centrum

szpitalnym w tut. Centrum

Pediatrii:

Pediatrii:



Działania profilaktyczne poprzez wdrażanie

Działania profilaktyczne poprzez wdrażanie

obowiązujących procedur i standardów

obowiązujących procedur i standardów



Kontrole przez zespół ds. zakażeń szpitalnych

Kontrole przez zespół ds. zakażeń szpitalnych

1 raz w tygodniu i w razie potrzeby

1 raz w tygodniu i w razie potrzeby

stosowania procedur i standardów

stosowania procedur i standardów

Ocena czystości bakteriologicznej

Ocena czystości bakteriologicznej

powierzchni , bielizny, sprzętu 1 raz na

powierzchni , bielizny, sprzętu 1 raz na

kwartał i w razie potrzeby

kwartał i w razie potrzeby



Każdy wynik jest dokumentowany a w

Każdy wynik jest dokumentowany a w

przypadku wyników nieprawidłowych

przypadku wyników nieprawidłowych

podejmowanie odpowiednich działań

podejmowanie odpowiednich działań

C.d.

C.d.



Rejestracja patogenów alarmowych

Rejestracja patogenów alarmowych



Rejestracja zakażeń szpitalnych

Rejestracja zakażeń szpitalnych



Nadzór nad procesem

Nadzór nad procesem

sterylizacyjnym

sterylizacyjnym



Współpraca z mikrobiologiem-

Współpraca z mikrobiologiem-

cykliczne spotkania zespołu

cykliczne spotkania zespołu

C.d.

C.d.



Czynna rejestracja zakazeń

Czynna rejestracja zakazeń

szpitalnych:

szpitalnych:



O/Chirurgiczny- (monitorowanie miejsc

O/Chirurgiczny- (monitorowanie miejsc

operowanych)

operowanych)



Wszystkie pozostałe Oddziały-

Wszystkie pozostałe Oddziały-

monitorowanie wkłuć obwodowych

monitorowanie wkłuć obwodowych



Nadzór epidemiologiczny infekcji

Nadzór epidemiologiczny infekcji

meningokokowych

meningokokowych

(wczesna

(wczesna

profilaktyka osób z kontaktu)

profilaktyka osób z kontaktu)

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę

.

.