1

2

Funkcjonowanie

Funkcjonowanie

gospodarki

gospodarki

w krótkim okresie

w krótkim okresie

3

Model agregatowego

Model agregatowego

popytu

popytu

–

– rynek pieniężny

rynek pieniężny

4

Kontynuujemy teorię agregatowego popytu

Główne tezy tej teorii

:

5

W krótkim okresie, to

popyt zmienia GNP

GNP

6

Zmia

ny po

pytu

prow

adzą

do zm

ian p

odaż

y

Zmian

y pod

aży p

rowad

zą

do zm

ian do

chodu

MR

MS



  VP



 MR

7

Na wielkość popytu agregatowego

wpływają dwie siły

Siły realne

Siły finansowe

MS

Do tej pory omówiliśmy

siły realne, teraz chcemy

zająć się siłami finansowymi

Chcemy je jednak omawiać

w nawiązaniu do sił realnych

przypomnijmy więc główne

pewniki związane z tymi siłami

8

Energią gospodarki jest wydatek autonomiczny

GNP =  A

Zmiany wydatku decydują o zmianie
aktywności gospodarczej

Pytanie:

Co w danym momencie decyduje o
poziomie wydatku autonomicznego

o poziomie wydatku współdecydują
zmienne finansowe, tj. popyt i podaż
pieniądza oraz stopa procentowa

9

Wprowadzamy pieniądz

Rynek

towarowy

Rynek

pieniężny

10

Wykorzystujemy do tego

celu poznane zależności

VP = MR

MR

VP

VP = MR

Warunek I

Pieniądz wtapiamy w część

równania zgody, modyfikując

odpowiednio to równanie

11

VP = MR

Q P

MR

to roczny dochód agregatowy

M

dochód ów technicznie obsług-
wany jest za pomocą pieniądza

12

VP = MR

Q P

M

Dany zasób pieniądza (

przeciętny banknot

)

nie jest w ciągu roku używany tylko raz

lecz kilka razy.

To ile razy przeciętny banknot

( masa pieniężna) był użyty w

ciągu roku oznaczamy

przez

V

V

13

VP = MR

Q P

M

V

V

ilość znaków pieniężnych równą

ilość znaków pieniężnych równą

dlatego dana masa

dlatego dana masa

pieniężna w ciągu

pieniężna w ciągu

roku wytwarza

roku wytwarza

M

M

V

V

14

VP = MR

Q P

V

V

M

M

V

V

ta ilość znaków pieniężnych
technicznie obsługuje roczny
dochód agregatowy

Roczny dochód agregatowy

wyrażony w znakach pienięż-

nych zapisujemy

M

V

15

VP = MR

Q P

M

V

16

VP = MR

Q P

M

V

=

GNP

 A

M

V

=

Sektor towarowy

Sektor pieniężny

17

R

Wzrost wartości sektora

pieniężnego wymu

sza stosowne zmiany w sektorze

towaro-

wym. Jest to konieczność

matematyczna

Stąd pytanie

W jaki sposób impuls zaistniały w sek-
torze pieniężnym przenoszony jest na

sektor towarowy

Dokonuje się to via mechanizm

stopy procentowej

Zmiany w sektorze finansowym powodują

zmiany stopy procentowej

Zmiany stopy procentowej prowadzą do

zmian wielkości wydatku autonomicznego

R

A =

M V

Sektor towarowy

Sektor pieniężny

18

R

A

A

GNP

19

Stopa procentowa

a wydatek autonomiczny

20

Stopa procentowa oddziałuje na

wszystkie składniki

wydatku autonomicznego

I
a
X
G

A

R

Funkcja inwestycji

Funkcja konsumpcji auton

Funkcja eksportu netto

Funkcja zakupów

rządowych

21

Funkcja
Inwestycji

Funkcja
Inwestycji

R

I

22

Inwestycje w skali makro są

Inwestycje w skali makro są

finansowane z oszczędności

finansowane z oszczędności

S I

dlaczego bankowa stopa procentowa

wpływa na poziom inwestycji i ich

zmiany ???

23

istnienie konkurencji

istnienie konkurencji

dlaczego bankowa stopa procentowa

wpływa na poziom inwestycji i ich

zmiany ???

Gdyby oszczędności musiały płynąć tylko

na inwestycje, to stopa procentowa

nie miała żadnego wpływu na inwestycje

Powodem jest

Konkurencja do oszczędności jest duża

Konkurencja do oszczędności jest duża

24

Formy lokat oszczędności

fundusz powierniczy

Konkurencja do oszczędności jest duża

Konkurencja do oszczędności jest duża

inwestycje

obligacje

lokaty terminowe

akcje

fundusz emerytalny

S

S

25

fundusz powierniczy

Aktywa

finansowe

inwestycje

bony

obligacje

lokaty terminowe

akcje

fundusz emerytalny

26

obligacje

lokaty terminowe

fundusz powierniczy

akcje

fundusz emerytalny

inwestycje

Aktywa

finansowe

bony

Bierzemy tylko jednego reprezen-

tanta aktywów finansowych , to

wystarczy, aby inwestycje w drodze

do oszczedności

natrafiały na konkurencję

Innymi słowy swoje oszczędności

możesz lokować

albo w bony albo w inwestycje

27

inwestycje

bony

Bony przynoszą dodatkowy
przychód w postaci odsetek

Inwestycje przynoszą tzw.

zysk produkcyjny

Kryterium wyboru

U podstaw decyzji

lokacyjnych leży

maksymalizacja przyszłego

docho-du z czynionych dziś

lokat

28

Przykład numeryczny

Przyjmijmy, iż chcesz upostaciowić swoje

oszczę-dności, które wynoszą 6000$.

Stoisz przed wyborem albo zainwestować

w produkcję lodów albo nabyć bony

.

swoje środki rozdysponujesz pomiędzy

bony i lody tak, aby osiągnąć z nich

maksimum

przychodu

Aby to uczynić, musisz znać wielkość zysku,
jaki osiągniesz lokując środki w bony i lody

29

Posiadane oszczędności parcelujesz na 100$
pakiety. Dysponujesz 60 pakietami

.

Dokonujesz symulacji:

jaki przychód uzyskasz z każdych

kolejnych

100 dolarów ulokowanych w bony i w
sprzęt
do produkcji lodów (inwestycje)

Tworzysz mapkę zysku z lokat w bony i lody

30

Mapka zysku

Mapka zysku

z bonów

z bonów

31

Za zgromadzone 6000$ kupujesz

bony stu dolarowe

B

Zysk z 100$ bonu

12$

R

Zysk, z każdego kolejnego
bonu jest taki sam, np. 12$

12 $ z bonu studolarowego to 12%

Stopa zwrotu każdego pojedynczego

bonu jest taka sama

32

Mapka zysku

Mapka zysku

z inwestycji

z inwestycji

33

Za swe oszczędności dokonujesz

inwestycji, gdzie jednostka inwesty-

cyjna wynosi 100$

MPK

n

O wielkości zysku, jaki osiągniesz z każ-
dej kolejnej 100$ inwestycji decyduje
wielkość produkcji z tejże inwestycji

Przyrost produkcji osiągany z każdej

kolejnej jednostki kapitału (inwetsycji)

nazywamy MPK

n

K

Na tym odcinku rządzi prawo

malejącej produktywności kapitału

przyrost produkcji, jaki towarzyszy

powiększaniu kapitału o jednostkę,

jest coraz mniejszy

34

MPK

n

K

przyrost produkcji, jaki towarzyszy

powiększaniu kapitału o jednostkę,

jest coraz mniejszy

17 jednostka nie przynosi już
żadnego efektu produkcyjnego

Marginalny produkt siedemnastej
jednostki kapitału wynosi zero

MPK

17

= 0

17-ta

jednostka wyznacza graniczny

poziom dopuszczalnych inwestycji

graniczne inwestycje to

inwestycje potencjalne

inwestycje potencjalne

inwestowanie ponad tą

wielkość przyniesie straty

35

K

MPK

n

e

graniczne inwestycje to

inwestycje potencjalne

inwestycje potencjalne

Potencjalne inwestycje

Potencjalne inwestycje

oznaczamy przez „

oznaczamy przez „ e

e

”

”

36

Od produktu marginalnego

Od produktu marginalnego

do

do

zysku z jednostki kapitału

zysku z jednostki kapitału

zysk zależy od produkcji

37

MPK

n

K

Produkt marginalny wyrażony
jest w jednostkach fizycznych
(

tonach, kg. litrach, paczkach

)

Gdy znana jest wartość zysku
jednostkowego „z

j”

to przemna-

żając tą wielkość przez MPK

otrzymujemy

Zysk jaki osiągniemy z 100$

lokując je w lody

Niechaj zysk jednostkowy

z kg lodów wynosi 50c

Zysk z kolejnych 100$ jednostek

kapitału ulokowanych w produk

cję lodów wyniesie

50

42

36

28

20

25

21

14

10

8

MPK

n

Zysk

z

100$

38

MPK

n

K

Zysk z kolejnych 100$ jednostek

kapitału ulokowanych w produk

cję lodów wyniesie

25

21

14

10

8

Zysk

z

100$

2
5

25 $ z inwestycji 100

dolarowej

to inaczej 25%

Zysk ze 100$ - wej inwestycji w

lody to stopa zwrotu R

n

R

n

Rentowność kolejnych

nakładów inwestycyjnych

jest coraz mniejsza

K

R

n

39

MPK

n

K

Zysk

z

100$

R

n

Kreślimy mapkę rentowności

Kreślimy mapkę rentowności

(zysku) kolejnych jednostek

(zysku) kolejnych jednostek

40

K

R

n

Zysk

z

100$

R

n

Kreślimy mapkę rentowności

Kreślimy mapkę rentowności

(zysku) kolejnych jednostek

(zysku) kolejnych jednostek

41

Porównujemy mapkę

zysku z bonów z mapką

zysku z inwestycji w

produkcję lodów

42

K

K

K

R

n

R

n

R

n

R

R

R

n

stopa zwrotu z jednostki

kapitału produkcyjnego

bankowa

stopa

procentowa

43

+

Rentowność tych inwestycji jest
większa od rentowności bonów

R

n

R

n

K

Rentowność tych inwestycji jest
mniejsza od rentowności bonów

R

R

n

44

Realizowane będą tylko te inwestycje,

Realizowane będą tylko te inwestycje,

których rentowność jest wyższa

których rentowność jest wyższa

od rentowności bonów

od rentowności bonów

R

n

R

n

K

R

n

R

Pozostałe oszczędności

Pozostałe oszczędności

ulokowane zostaną w bony

ulokowane zostaną w bony

inwestycje

inwestycje

bony

bony

45

R

n

R

n

K

13

R

n

R

Pozostałe oszczędności

Pozostałe oszczędności

ulokowane zostaną w bony

ulokowane zostaną w bony

Ilość realizowanych

inwestycji

w lody wyznacza ta

jednostka,

której rentowność

zrównuje

się z bankową stopą

procentową

R

n

= R

bony

bony

inwestycje

inwestycje

46

Formalizacja funkcji

inwestycji

47

R

n

R

Krzywa stopy

zwrotu w krótkim

okresie nie ulega zmianie

K

zmienia się tylko

stopa procentowa

z tej racji

To bankowa stopa procentowa

dokonuje selekcji inwestycji

48

K

e

Selekcja jest dokonywana w obrębie

granicznej wielkości dopuszczalnych

inwestycji „

e”

jedne z nich dopuszcza

do realizacji, pozostałe nie

R

n

R

49

K

Inwestycje dopuszczone

do realizacji

Inwestycje wycięte

z realizacji

e

Realizowane są tyko te

inwestycje,

które przeskakują próg

rentow-

ności wyznaczony przez

bankową stopę procentową

R

n

R

R

n

> R

R

n

< R

Te inwestycje, które nie wypełniają

wymogu rentowności nie są do -

puszczane do realizacji

50

Wyprowadzenie

Wyprowadzenie

wzoru

wzoru

51

e

0

1

2

3

4

K

Gdy stopa procentowa wynosi zero,

to realizowana jest graniczna wielkość

dopuszczalnych inwestycji

Wszystkie inwestycje są

dopuszczone do realizacji

Będziemy teraz stopę procentową

podnosić o jeden punkt procentowy

52

e

0

1

2

3

4

K

Inwestycje

realizowane

Inwestycje wycięte

Stopa procentowa rośnie

od zera do 1 procent

53

e

0

1

2

3

4

K

Inwestycje

realizowane

Inwestycje wycięte

Stopa procentowa rośnie o kolejny

punkt procentowy

54

e

0

1

2

3

4

K

Inwestycje

realizowane

Inwestycje wycięte

ZAPAMIĘTAJ

Wzrost stopy procentowej

powoduje spadek

realizowanych inwestycji

powód

Coraz więcej inwestycji

zostaje wyciętych

coraz mniej inwestycji jest w

stanie sprostać rosnącym

wymogom rentowności

55

0

1

2

3

4

K

Inwestycje wycięte

Inwestycje

realizowane

Stopa procentowa rośnie

o kolejny punkt procentowy

e

56

0

1

2

3

4

K

Wzrost stopy procentowej o je-

den punkt procentowy powodo-

wał wycięcie inwestycji o taką

samą wielkość

e

W każdym przypadku wielkość

W każdym przypadku wielkość

wycięcia była taka sama

wycięcia była taka sama

Wielkość tą oznaczamy przez „d”

Wielkość tą oznaczamy przez „d”

57

0

1

2

3

4

K

e

„d”

to wskaźnik elastyczności inwestycji

względem stopy procentowej

Mówi on o ile zmaleją inwestycje,

gdy stopa procentowa wzrośnie

o jeden punkt procentowy

58

0

1

2

3

4

K

e

„

d

” wyznacza kąt nachy-

lenia funkcji inwestycji

K

R

=

d

59

e

Trójprocentowa stopa procentowa

wycina inwestycje rzędu

„

3d

”

K

0

1

2

3

4

60

0

1

2

3

4

K

e

W każdym przypadku wielkość

wycięcia była taka sama

Wielkość tą oznaczamy przez „d”

Trójprocentowa stopa procentowa

wycina inwestycje rzędu

„

3d

”

61

0

1

2

3

4

K

e

W każdym przypadku wielkość

wycięcia była taka sama

Wielkość tą oznaczamy przez „d”

Trójprocentowa stopa procentowa

wycina inwestycje rzędu

„

3d

”

62

0

1

2

3

4

K

e

W każdym przypadku wielkość

wycięcia była taka sama

Wielkość tą oznaczamy przez „d”

Trójprocentowa stopa procentowa

wycina inwestycje rzędu

„

3d

”

63

0

1

2

3

4

K

e

W każdym przypadku wielkość

wycięcia była taka sama

Wielkość tą oznaczamy przez „d”

Trójprocentowa stopa procentowa

wycina inwestycje rzędu

„

3d

”

Wielkość wyciętych

inwestycji

zapisujemy

Wielkość wyciętych

inwestycji

zapisujemy

d

d R

R

Wielkość realizowanych

inwestycji wynosi

Wielkość realizowanych

inwestycji wynosi

I = e - d

R

d

R

R

n

= R

64

Stopa procentowa

oddziałuje na poziom

inwestycji tylko drogą

regulacji skali wycięcia

WA

ŻN

E

I = e - d

R

stopa procentowa nie oddziałuje

na inwestycje potencjalne

65

Przykład numeryczny

66

Wielkość realizowanych

inwestycji wynosi

I = e - d

R

0

1

2

3

4

K

Niechaj

e = 1200, d = 100, R = 3

R = 3

I = 1200 - 100

3

900 = 1200 - 300

300

900

300

wartość inwestycji

o rentowności

poniżej trzech

procent

wartość inwestycji

o rentowności

powyżej trzech

procent

900

R

n

> R

R

n

<

R

67

I
a
X
G

R

I = e - d

R

na zmiany stopy „

R

”, podobnie jak inwestycje,

reagują konsumpcja autonomiczna,

oraz eksport netto

a = u - l

R

X = g - n

R

G = z - w

R

szczegóły: książka

ukryte slajdy do 79

89

Funkcja wydatku

autonomicznego

90

I =

e

- d

R

a =

u

- l

R

X =

g

- n

R

G =

z

- w

R

A =

e

- d

R

+

u

- l

R

+

g

- n

R

+

z

- w

R

(e + u + g
+ z)

A

Maksymalne wartości skład-

ników wydatku autonomicz-

nego, jakie zaistniałyby w

gospodarce, gdyby stopa

procentowawyniosła zero

Wydatek autonomiczny

potencjalny

Wydatek potencjalny to mak-

symalna wartość wydatku,

jaka może zaistnieć w gospo-

darce w danym okresie

A = I + a + X + G

A = I + a + X + G

91

I =

e

- d

R

a =

u

- l

R

X =

g

- n

R

G =

z

- w

R

A =

e

- d

R

+

u

- l

R

+

g

- n

R

+

z

- w

R

(e + u + g
+ z)

-

(d + l + n + w)

R

A

d

A =

e

- d

R

+

u

- l

R

+

g

- n

R

+

z

- w

R

92

(e + u + g
+ z)

-

(d + l + n + w)

R

A

d

A

-

d

R

Wartość wycięcia wydatku autonomicznego

potencjalnego dokonanego przez daną stopę

procentową

93

A*

=

A

-

d

R

Wydatek rzeczywisty to wydatek, jaki pozostał

z potencjalnego po „cięciu” stopy procentowej

d

R

Wydatek rzeczywisty

94

A*

=

A

-

d

R

Funkcja wydatku rzeczywistego

Stopa procentowa oddziałuje na

poziom wydatku rzeczywistego

tylko drogą regulacji skali wycięcia

wydatku potencjalnego

A*

=

A

-

d

R

d

R

Stopa procentowa nie oddzia-

łuje na wydatek potencjalny

95

A

-

d

R

A*

=

A

= e + u + g + z

R

A* A* GNP

Energią gospodarki jest wydatek rzeczywisty

To wydatek rzeczywisty uruchamia

To wydatek rzeczywisty uruchamia

proces mnożnikowy

proces mnożnikowy

96

WYDATEK RZECZYWISTY

WYDATEK RZECZYWISTY

NA WYKRESIE

NA WYKRESIE

97

R

A*

Wydatek potencjalny wzdłuż

całej linii jest stały

A

Wartość wydatku

potencjalnego

Przedłużając linię w dół

Przedłużając linię w dół

otrzymujemy

otrzymujemy

A

98

R

A*

A

Stopa procentowa przyjmuje

jednak wartość dodatnią

A

Część wydatku potencjalnego

Część wydatku potencjalnego

zostaje wycięta

zostaje wycięta

d

R

realizowana jest

realizowana jest

pozostała część

pozostała część

A - d

R

99

R

A*

A

A

A - d

R

A*

=

jest to wydatek

rzeczywisty

100

R

A*

A

Gospodarka przesuwa

się wzdłuż linii funkcji

wydatku rzeczywistego

Wydatek rzeczywisty zależy od

A*

=

A

-

d

R

stopy procentowej

wydatku potencjalnego

Gdy stopa procentowa maleje

101

R

A*

A

Wydatek rzeczywisty rośnie

102

R

A*

zmiany wydatku rzeczywistego

osiąganego z danego

wydatku potencjalnego

zmiany stopy procentowej powodują

A

103

A

A*

R

gdy wydatek potencjalny rośnie

to linia wydatku przesuwa

się równolegle w prawo

A*

=

A

-

d

R

104

A

R

A

gdy wydatek potencjalny rośnie

to linia wydatku przesuwa

się równolegle w prawo

A*

=

A

-

d

R

A*

105

A

R

A

gdy wydatek potencjalny rośnie

to linia wydatku przesuwa

się równolegle w prawo

A*

=

A

-

d

R

A*

106

A

R

A

gdy wydatek potencjalny rośnie

to linia wydatku przesuwa

się równolegle w prawo

A*

=

A

-

d

R

A*

107

A

R

A

gdy wydatek potencjalny rośnie

to linia wydatku przesuwa

się równolegle w prawo

A*

=

A

-

d

R

A*

108

A

R

wydatek rzeczywisty rośnie

A*

=

A

-

d

R

A*

A

109

R

A* A* GNP

Stopa procentowa

zmienia poziom GNP

GNP =  A*

A*

A

-

d

R

=

GNP =  ( A -

d

R )

110

GNP =  (

A

- d R)

Siły realne

Siły finansowe

Równanie ukazuje jak na GNP

oddziałują siły realne i siły finansowe

111

GNP =  (

A

- d R)

Równanie równowagi rynku towarowego

112

Równowaga rynkowa

po raz ostatni

113

Gdy odpływy nie równają się

dopływom to brak jest równowagi

Pytanie

:

W jaki sposób dochodzi do przy-

wrócenia zgodności pomiędzy

odpływami a przypływami

,

114

Funkcja odpływu

Funkcja dopływu

(1 - r) MR

To wydatek rzeczywisty

popytowy

załóżmy brak równowagi:

odpływy są większe od dopływów

>

w tej sytuacji prawa strona musi

dopasować się do lewej

w danym okresie wydatek

potencjalny jest stały i nie

ulegnie zmianie

A - d

R

W danym roku odpływy są stałe

a to dokonuje się za sprawą stopy procentowej

w tej sytuacji dopasowanie dopływów

do odpływów może dokonać się tylko

drogą regulacji skali wycięcia

WNIOSEK

stopa procentowa poprzez swe zmiany

dopasowuje odpływy do dopływów i

tą drogą zapewnia równowagę globalną

=

115

Ilustracja graficzna

Oszczędności - Inwestycje

116

R

I = e - d R

I, S

Stopa procentowa wynosi

S

S

Oszczędności wynoszą

Inwestycje wynoszą

117

S

R

I = e - d R

I, S

Inwestycje to jeszcze nie ma -

szyny, budynki, ale środki

finansowe, które je sfinansują

Kredyt inwestycyjny

118

S

R

I, S

w warunkach nierównowagi

siły wewnętrzne wywierają
presję na stopę procentową

Stopa procentowa maleje - inwestycje (kredyt) rosną

119

S

R

I, S

Stopa procentowa maleje - inwestycje (kredyt) rosną

120

S

R

I, S

Stopa procentowa maleje - inwestycje (kredyt) rosną

121

S

R

I, S

Stopa procentowa maleje - inwestycje (kredyt) rosną

122

S

R

I, S

Stopa procentowa maleje - inwestycje (kredyt) rosną

123

S

R

I, S

Wszystkie oszczędności zostają

wybrane na kredyt inwestycyjny

Stopa procentowa poprzez

swoje zmiany dopasowuje

odpływy do dopływów

.

124

S

R

I, S

POJĘCIA

bieżąca stopa procentowa

to stopa, jaka aktualnie

jest oferowana przez banki

stopa równowagi

to stopa która zapewnia

dopaso-

wanie dopływów do

odpływów

Przyczyną braku równowagi jest to, iż bieżąca stopa

procentowa jest za wysoka, albo za niska w

stosunku do stopy równowagi

Równowaga ma miejsce gdy

Bieżąca stopa procentowa

osiąga poziom stopy równowagi

R = R*

R*

125

126

Stopa procentowa - poprzez swe zmiany zapewnia

równowagę pomiędzy odpływami a dopływami

127

Rola stopy

Rola stopy

procentowej

procentowej

podsumowanie

128

Zmiana stopy procentowej zmienia poziom GNP

GNP = (

A

- d

R

)

Stopa procentowa poprzez swe
zmiany na-
prowadza gospodarkę na stan
równowagi

(

1 - r) MR = A - d

R

129

Zmiana stopy procentowej zmienia poziom GNP

GNP = (

A

- d

R

)

Stopa procentowa poprzez swe
zmiany na-
prowadza gospodarkę na stan
równowagi

(

1 - r) MR = A - d

R

Stopa procentowa wymusza określony przez stopę
poziom efektywności kraju (selektywna właściwość)

130

S

elektywna właściwość stopy procentowej

Stopa procentowa nie dopuszcza do realizacji

niedostatecznie efektywnych przedsięwzięć, w ten

sposób chroni gospodarkę przed chybionymi i

nierentownymi inwestycjami

chroni nasze oszczędności (one finansują

dopływy) przed „defraudacją”. Sprawia, że nasze

oszczędności są wykorzystane jak najefektywniej

jednocześnie

R

Gdyby stopa procentowa

nie działała selektywnie??

PYTANIE

PYTANIE

131

R

Przyjmijmy, iż dwa lata temu zdepono-

wałeś w banku 1000zł. Po dwu latach

wycofujesz oszczędności i dostajesz

1400zł.

Jeśli stopa prcentowa nie miałaby

właściwości selektywnej to teraz

za te 1400zł kupisz mniej aniżeli

dwa lata temu za 1000zł

S

elektywna właściwość stopy procentowej

Jeśli na oszczędzaniu ludzie

będą tracić

to:

to:

nie będzie oszczędności

nie będzie inwestycji

Nie będzie rozwoju

132

R

W długim okresie czasu selektywna

właściwość stopy procentowej

zapewnia gospodarce rozwój

133

Bieżące

GNP

Bieżąca

równowaga

Rozwój

R

R

pod

sum

ow

an

ie

Stopa procentowa

rządzi gospodarką

Kto ma wpływ na stopę pro-

centową ten ma władzę

nad gospodarką

134

R

Każdy decydent chcąc za pomocą stopy

procentowej zapewnić gospodarce

odpowiedni poziom GNP
równowagę globalną
długofalowy rozwój

Kto ma wpływ na stopę pro-

centową ten ma władzę

nad gospodarką

Musi wiedzieć przy pomocy jakich

sił oddziaływać na stopę procentową

i jak tych sił ich używać

Innymi słowy

Do tego celu potrzebna jest znajomość

czynników kształtujących poziom

stopy procentowej

W tym celu należy poznać

podaż pieniądza

popyt na pieniądz

135

Podaż

pieniądza

136

Ms = Cu +

D

p. poza bankiem

Przez pieniądz rozumiemy

p.

w banku

depozyty

Gotówka (banknoty i monety)

w obrocie pozabankowym

Nie wszystkie

depozyty to

pieniądze

.

i

Pieniędzmi w banku są tylko

depozyty czekowe

depozyty na żądanie

137

i

Pieniędzmi w banku są tylko

depozyty czekowe

depozyty na żądanie

karta debetowa

Karta

Karta

kredytowa

kredytowa

nie jest pieniądzem

nie jest pieniądzem

Pieniądzem musi być aktywem,

nigdy pasywem

138

W globalnej podaży pieniądza

dominują depozyty

Ms = Cu + D

M

M

s

s

Cu

Cu

D

139

Ms = Cu + D

W obrębie depozytów około 75 - 80%

to tzw. pieniądz bankowy

Cu

Cu

D

p

ie

n

ią

d

z

b

an

ko

w

y

140

Pieniądz bankowy, to

główny składnik podaży

masy pieniężnej

Ms = Cu + D

Cu

Cu

D

p

ie

n

ią

d

z

b

an

ko

w

y

141

Ms = Cu + D

Pieniądz tworzą dwie instytucje:

Bank centralny ( mennica)

Banki komercyjne

Efektem działalności

banków jest

pieniądz bankowy

Efektem działalności

mennicy jest

pieniądz gotówkowy

142

Ms = Cu + D

Stąd pytanie

Jak powstaje pieniądz

Jak powstaje pieniądz

bankowy ???

bankowy ???

Cu

Cu

D

p

ie

n

ią

d

z

b

an

ko

w

y

Pieniądz bankowy, to główny

składnik podaży masy pieniężnej

143

Podaż pieniądza w banku

Kreacja pieniądza bankowego

144

D

K

Re

Przyjmowanie

depozytów

Udzielanie

kredytów

Bank jest jedyną instytucją, która może

handlować cudzymi pieniędzmi

Źródłem udzielanego kredytu jest gotówka,

która wpłynęła w postaci depozytu

Pozostałe operacje

Zwrot

depozytów

Zwrot

kredytów

%

%

Operacje bierne

Operacje czynne

145

D

K

Re

Przyjmowanie
depozytów

Udzielanie
kredytów

Zwrot

depozytów

Zwrot

kredytów

%

%

Pytanie:

dlaczego banki nie boją się braku

wypłacalności

146

D

K

Re

Mamy tu dwa przeciwstawne procesy:

gotówka do banku napływa

gotówka z banku odpływa

te dwa przeciwstawne strumienie

w dłuższym czasie równoważą się

147

D

K

Re

Na ewentualność przewagi odpływu

nad napływem gotówki, banki są

zmuszone do utrzymywania rezerw

W banku są rezerwy przymusowe i dobrowolne

Rezerwy muszą być koniecznie

utrzymywane w gotówce

148

D

K

Re

Stopę rezerw oznaczamy przez „

r

”

(

rezerwy przymusowe i dobrowolne

)

Poziom rezerw wyznacza formuła

Re = r D

Tyle gotówki musi być zawsze w sejfie

149

Tworzenie pieniądza w banku oddaje

pierwsze prawo bankowe

150

Pierwsze prawo bankowe

Zaciągnąłeś w banku kredyt, np. 10 000. Za te

środki kupiłeś w małej firmie dobry komputer.
Firma część utargu lokuje w banku zakładając

sobie tam konto.

W ten sposób powstał nowy depozyt

Każdy kredyt -

poprzez osoby trzecie

-

tworzy nowy depozyt

151

Każdy kredyt -

poprzez osoby trzecie

- tworzy

nowy depozyt

Depozyt powstały na kanwie kredytu to

depozyt wtórny

(bezgotówkowy)

Depozyt pierwotny

(gotówkowy) to depozyt

liczony ilością gotówki, jaką bank dysponuje
i którą bank pożycza kredytobiorcom

D

b

D

g

Depozyty pierwotne - via mechanizm kre-

dytowania - tworzą depozyty wtórne

D

g

D

b

K

II

I

Depozyty wtórne to

pieniądz bankowy

152

Powrót do definicji

pieniądz bankowy

POJĘCIA

POJĘCIA

153

W banku są dwa rodzaje depozytów: pierwotne i wtórne

D = D

g

+ D

b

Pieniądz w banku

D

b

Pieniądz bankowy

154

D = D

g

+ D

b

Definicja podaży pieniądza przyjmuje postać:

Ms = Cu + D

Dg + D

b

Cu

Cu

D

p

ie

n

ią

d

z

b

an

ko

w

y

D

D

b

b

155

D = D

g

+ D

b

Definicja podaży pieniądza przyjmuje postać:

Ms = Cu + D

Dg + D

b

Cu

Cu

D

p

ie

n

ią

d

z

b

an

ko

w

y

D

D

b

b

D

D

g

g

156

Ms = Cu + D

Dg + D

b

Cu

Cu

D

p

ie

n

ią

d

z

b

an

ko

w

y

D

D

b

b

D

D

g

g

Cu

Cu

D

p

ie

n

ią

d

z

b

an

ko

w

y

D

D

b

b

D

D

g

g

157

Cu oraz Dg to gotówka w całej gospodarce,
nazywamy ją

bazą monetarną

(

M

B

)

M

B

= Cu + Dg

Ms = Cu + Dg + D

b

M

B

Cu

Cu

D

p

ie

n

ią

d

z

b

an

ko

w

y

D

D

b

b

D

D

g

g

M

M

B

B

158

M

B

pieniądz „menniczy”, gotówkowy

D

b

pieniądz bankowy, bezgotówkowy

Dwie definicje pieniądza

Ms = Cu + Dg + D

b

M

B

Ms = Cu + D

159

Ms = Cu + Dg + D

b

M

B

pieniądz gotówkowy (banknoty i monety)

tworzy tylko bank centralny.

Bank ten nie może tworzyć

pieniądza bezgotówkowego

pieniądz bezgotówkowy ( bankowy)

toworzą tylko banki komercyjne, ale

banki te nie mogą tworzyć

banki te nie mogą tworzyć

pieniądza gotówkowego

pieniądza gotówkowego

M

s

= Cu + +

D

b

M

B

+

160

Kwantyfikacja I prawa bankowego

Kwantyfikacja I prawa bankowego

Funkcja podaży pieniądza w banku

Funkcja podaży pieniądza w banku

Ile z danego depozytu gotówkowego powstanie

pieniądza w banku i tą drogą pieniądza bankowego?

161

Przykład numeryczny

Nowa gotówka napływa do banku.

Jej wysokość wynosi 6000zł.

Nowa gotówka zawsze pochodzi

Nowa gotówka zawsze pochodzi

z banku centralnego

z banku centralnego

BC

BC

BK

BK

B

Bank handlowy zaciąga pożyczkę

w banku centralnym

162

Przykład numeryczny

Kolor czerwony informuje o tym gdzie
znajduje się gotówka

Nowa gotówka - to dla banku

Nowa gotówka - to dla banku

handlowego depozyt pierwotny

handlowego depozyt pierwotny

Dg = 6000

r = 0,25

Stopa rezerw wynosi r = 0,25

163

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

nowa gotówka napływa

nowa gotówka napływa

do banku

do banku

6000

164

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

Bankier zabiera gotówkę i przenosi

Bankier zabiera gotówkę i przenosi

ją na dział „kredyty”, ale 25% sumy

ją na dział „kredyty”, ale 25% sumy

musi zamknąć w sejfie

musi zamknąć w sejfie

165

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

Bankier zabiera gotówkę i przenosi

Bankier zabiera gotówkę i przenosi

ją na dział „kredyty”, ale 25% sumy

ją na dział „kredyty”, ale 25% sumy

musi zamknąć w sejfie

musi zamknąć w sejfie

6000

166

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

Ktoś przychodzi do banku i zaciąga

kredyt.

Gotówka jest wyprowadzona poza bank

Ten ktoś kupuje w jakiejś firmie np. komputer

Ten ktoś kupuje w jakiejś firmie np. komputer

Firma komputerowa cały utarg przynosi

Firma komputerowa cały utarg przynosi

do banku i zakłada sobie konto

do banku i zakłada sobie konto

167

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

W ten sposób powstał

pierwszy

depozyt bezgotówkowy

168

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

sytuacja się powtarza

sytuacja się powtarza

169

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

sytuacja się powtarza

sytuacja się powtarza

170

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

sytuacja się powtarza

sytuacja się powtarza

171

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

Powstał kolejny

depozyt bezgotówkowy

172

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

Powstał kolejny

depozyt bezgotówkowy

dlaczego jest to depozyt

bezgotówkowy ?

z punktu widzenia osoby zakładającej

konto jest to depozyt gotówkowy

ale z punktu widzenia banku nie.

ale z punktu widzenia banku nie.

Ilość gotówki jaka jest w systemie

Ilość gotówki jaka jest w systemie

bankowym nie uległa zmianie

bankowym nie uległa zmianie

Ta gotówka, to dla banku

nie nowa lecz stara gotówka

173

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

dlaczego jest to depozyt

bezgotówkowy ?

z punktu widzenia osoby zakładającej

konto jest to depozyt gotówkowy

ale z punktu widzenia banku nie.

ale z punktu widzenia banku nie.

Ilość gotówki jaka jest w systemie

Ilość gotówki jaka jest w systemie

bankowym nie uległa zmianie

bankowym nie uległa zmianie

174

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

175

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

3375

2531

176

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

177

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

178

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

633

1898

179

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

633

1898

5

1898

180

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

633

1898

5

1898

475

1423

181

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

633

1898

5

1898

475

1423

1423

6

182

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

633

1898

5

1898

475

1423

1423

6

356

1067

183

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

633

1898

5

1898

475

1423

1423

6

356

1067

Są to depozyty wtórne zwane

pieniądzem bankowym

Każdy kolejny depozyt wtórny

jest coraz mniejszy

Jest to pieniądz

bezgotówkowy

184

Depozyt REZERWY Kredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

633

1898

5

1898

475

1423

1423

6

356

1067

185

Depozyt REZERWYKredyty

6000

1

1500

4500

4500

2

1125

3375

3375

3

844

2531

2531

4

633

1898

5

1898

475

1423

1423

6

356

1067

n

0

0

0

......

.......

......

6000

18000

Proces tworzenia depozytów

wtórnych trwa do czasu

aż cała gotówka zostanie

zamknięta w sejfie

Gdy tak się stanie to ilość pie-

niądza stworzonego przez bank

jest maksymalna.

Ilość pieniądza

w banku jest też maksymalna

24000

Z 6000 gotówki Bank stworzył 24000 pieniądza

w banku

Ilość

pieniądza bezgotówkowego (

bankowego

)

stworzonego przez bank wynosi

D

b

= 24000 - 6000 = 18000

186

6000

18000

24000

Z 6000 gotówki Bank stworzył 24000 pieniądza

w banku

Relacja pieniądza w banku do gotówki, która ten

pieniądz stworzyła wynosi

24000

6000 =

4

Tę samą relację oferuje

Jest to mnożnik

pieniądza bankowego

1

r

=

1

0,25

= 4

1

r

=

q

b

To mnożnik pieniądza

bankowego

Funkcja podaży pieniądza w banku przyjmuje postać

1

r

D

g

D =

Gdy proces tworzenia depozytów ustaje,

to cała gotówka jest w sejfie

Re

Jeśli r = 0,25, a ilość depozytów gotówkowych

Dg = 2000, to po zakończeniu procesu kreacji

w banku będzie 8000 depozytów w tym

pieniądza bankowego 6000

Ile wówczas wyniosą rezerwy ???

2000

187

Podaż pieniądza w całej gospodarce

(w banku i poza bankiem)

188

W gospodarce pieniądz funkcjonuje:
w banku i poza bankiem

Ms =

Cu

+

Dg + D

b

Do tej pory

zajmowaliśmy się

pieniądzem w banku

D =

1

r

D

g

sformułowaliśmy funkcję

podaży pieniądza w

banku

189

W gospodarce pieniądz funkcjonuje:
w banku i poza bankiem

D =

1

r

D

g

Teraz chcemy ustalić od

czego

zależy podaż pieniądza w

całej

gospodarce

Innymi słowy chcemy sformułować agregatową

(makroekonomiczną) funkcja podaży pieniądza

Aby to uczynić należy uwzględnić

pieniądz poza bankiem „

Cu

”

Drogą po temu jest sformułowanie
współ-
czynnika formy preferencji
płatności „c”

Ms =

Cu

+

Dg + D

b

190

Współczynnik formy preferencji płatności

Cu - to roczna wartość transakcji jaką Ty zrerali-
zowałeś posługując się gotówką ,

np. 1000

D

- to roczna wartość transakcji zrealizowanych

przez Ciebie przy pomocy czeków

np. 10000

informuje o Twoich

upodobaniach

w zakresie form regulacji

płatności

Cu

D

Dziesięć razy bardziej wolisz płacić

czekiem niż gotówką.

Gotówka jest Ci jednak niezbędna

191

Cu

D

Dziesięć razy bardziej wolisz płacić

czekiem niż gotówką.

Gotówka jest Ci jednak niezbędna

Taka relacja obliczona dla

całego społeczeństwa to

C

u

D

Współczynnik formy

preferencji płatności

c

= c

192

C

u

D

= c

W skali makro jest on w miarę stały.

Z tej racji jest to parametr beha-

wioralny. Opisuje on upodobania

płatnicze całego społeczeństwa

wartość „

c”

na mocy behawioryzmu jest znana ad hoc

193

Ms =

Cu

+

Dg + D

b

Z tego wzoru obliczamy

C

u

Cu = c D

c D

C

u

D

= c

M

s

M

B

=

1 + c

r + c

=

q

o

Dokonując odpowiednich przekształceń otrzy-
mujemy pieniężny mnożnik ogólnogospodarczy

Mnożnik

„

q

o”

informuje o masie pieniężnej,

jaką uzyska się z jednej złotówki

pieniądza menniczego

194

Z wykorzystaniem mnożnika agregatową

funkcję podaży pieniądza zapisujemy

M

s

M

B

=

1 + c

r + c

=

q

o

1 + c

r + c

=

M

s

q

o

Jeśli qo = 3 , a baza monetarna 2000,
to podaż pieniądza wyniesie 6000.
W tej sumie 4000 to pieniądz bankowy

M

B

195

Podaż pieniądza w banku i całej gospodarce

W obu przypadkach podaż pieniądza

zależy od gotówki i mnożnika

M

s

= q

o

M

B

1

r

D

g

D =

Funkcja podaży pieniądza w banku

Agregatowa funkcja podaży pieniądza

Oba równania mówią o tym samym,

tj. o podaży pieniądza. Pierwsze o

podaży pieniądza w banku, drugie

o podaży w całej gospodarce.

Gotówka w banku

Gotówka w całej gospodarce

196

M

s

= q

o

M

B

1

r

D

g

D =

*

mnożnik bankowy „

1/r

” mówi, jak

„rozmnaża” się gotówka w banku;

mnożnik ogólnogospodarczy ”qo” mówi, jak

rozmnaża się gotówka w całej gospodarce

W obu przypadkach podaż pieniądza

zależy od gotówki i mnożnika

Mno

żnik

ogó

lnog

osp

oda

rczy

jest

zaw

sze

mni

ejsz

y od

ban

kow

ego

Dlaczego???

197

Od czego podaż pieniądza nie zależy

M

s

= q

o

M

B

Funkcja mówi od czego w skali
makro zależy podaż pieniądza,
w ten sposób mówi też od
czego nie zależy

Podaż nie zależy od

:

poziomu GNP

stopy procentowej

198

To po co zajmowaliśmy się podażą pieniądza?

stopy procentowej

Wprawdzie podaż pieniądza

nie zależy od stopy procentowej,

to jednak -

to jednak -

co potraktujmy jako tezę

co potraktujmy jako tezę

do udowodnienia

do udowodnienia- stopa procentowa

- stopa procentowa

zależy od podaży pieniądza

zależy od podaży pieniądza

M

M

s

s

R

R

199

to jednak -

to jednak -

co potraktujmy jako tezę

co potraktujmy jako tezę

do udowodnienia

do udowodnienia- stopa procentowa

- stopa procentowa

zależy od podaży pieniądza

zależy od podaży pieniądza

chcąc zrozumieć te zależności już teraz

przygotujmy pod to pole, tj. pokażmy:

podaż pieniądza na wykresie

kontrolę podaży pieniądza

skoro podaż pieniądza określa „R”, to,

to jak kontroluje się zasób pieniądza

będzie wpływać na stopę procentową

200

Podaż pieniądza na wykresie

Ms

R

Ms

Podaż pieniądza nie zależy

od stopy procentowej

201

R

Ms

Ms

Podaż pieniądza rośnie

Podaż pieniądza na wykresie

202

R

Ms

Ms

Ms

Podaż pieniądza na wykresie

Podaż pieniądza rośnie

203

R

Ms

Ms

Ms

Podaż pieniądza na wykresie

Podaż pieniądza rośnie

204

R

Ms

Ms

Ms

Podaż pieniądza na wykresie

Podaż pieniądza rośnie

205

R

Ms

Ms

Ms

Podaż pieniądza na wykresie

Podaż pieniądza rośnie

206

R

Ms

Ms

Ms

Podaż pieniądza na wykresie

Podaż pieniądza rośnie

207

R

Ms

Ms

Ms

Podaż pieniądza na wykresie

Podaż pieniądza rośnie

208

R

Ms

Ms

Stopa procentowa nie

ma wpływu na

zmiany podaży

pieniądza

Ms

Ms

Podaż pieniądza na wykresie

209

Kontrola podaży pieniądza

skoro podaż pieniądza określa „R” ,to

M

s

R

210

Kontrola podaży pieniądza

M

s

R

to jak steruje się zasobem pieniądza

to jak steruje się zasobem pieniądza

będzie wpływać na stopę procentową

będzie wpływać na stopę procentową

211

O podaży pieniądza decyduje państwo

a co z bankami

główne parametry podaży pieniądza

baza monetarna

i stopa obowiązkowych rezerw

są w rękach państwa.

Rząd określając bazę monetarną i stopę rezerw
zakreśla pole kreacji pieniądza bankowego.

r

r

M

B

Tej wielkości banki nie przekroczą

Banki mają jedynie wpływ na czas w którym, te

zakreślone przez rząd możliwości wykorzystają

Pieniądz bankowy

Pieniądz bankowy

Na czas wpływ ma stopa procentowa

212

Rząd oddziałuje na

Mnożnik

Bazę monetarną

Ms = q

o

M

B

213

Rząd a mnożnik

Ms = q

o

M

B

q

o

214

1 + c

r + c

q

o

=

jak zmiana mnożnika

jak zmiana mnożnika

zmienia podaż pieniądza?

zmienia podaż pieniądza?

Ms =

1 + c

r + c

M

B

Wzrost mnożnika sprawia, iż z tej

samej bazy monetarnej uzyskuję

się większą masę pieniężną.

215

1 + c

r + c

q

o

=

Wzrost mnożnika sprawia, iż z tej

samej bazy monetarnej uzyskuję

się większą masę pieniężną.

M

s

=

Cu

+

Dg

+

D

b

Ms =

1 + c

r + c

M

B

216

1 + c

r + c

q

o

=

Gdy zmienia się mnożnik to ilość gotówki

w banku i poza bankiem nie ulega zmianie

zmiana mnożnika zmienia tylko

ilość depozytów wtórnych

M

s

=

Cu

+

Dg

+

D

b

Który skła

dnik poda

ży rośnie?

217

1 + c

r + c

q

o

=

To upodobania społeczeństwa co do

korzystania z gotówki, czeków, kart

płatniczych decydują o poziomie c.

rząd oddziałując na mnożnik

oddziałuje tylko na rezerwy

Rząd chcąc zmienić podaż

pieniądza nie rusza „c”. Jest to

parametr behawioralny

218

rząd oddziałując na mnożnik

oddziałuje tylko na rezerwy

REZERWY

rezerwy

przymusowe

rezerwy

dobrowolne

oddziałuje na

stopa rezerw

obowiązkowych

1 + c

r + c

q

o

=

stopa

dyskontowa

ręczne sterowanie

219

Dlaczego stopa dyskontowa wpływa

na poziom rezerw?

Aby odpowiedzieć na to pytanie musimy

do naszych rozważań wprowadzić

BANK CENTRALNY

BANK CENTRALNY

BC

220

Bank centralny pełni bardzo wiele funkcji

dla nas istotna jest tu jedna

bank centralny - bankiem
banków

bankiem ostatniej

instancji

BC

221

Bank handlowy w zamian za przekazanie wielu

swych kompetencji bankowi centralnemu może w

sytuacji krytycznej zwrócić się do niego o pomoc

Bank centralny pomocy tej nie może odmówić

Bank centralny jest jak karetka

pogotowia wzywana na pomoc

może zażądać pożyczki gotówkowej

222

B.H.

Bank centralny

rynek

K

Stopa dyskontowa

Mechanizm „ karetki pogotowia

Mechanizm „ karetki pogotowia”

stopa dyskontowa to

stopa procentowa po

jakiej BC udziela

pożyczki bankom

handlowym

223

10%

B.H.

Bank centralny

rynek

K

7%

12%

Stopa dyskontowa

stopą karną

, która ma sprawić, iż banki

handlowe po kredyt do BC zwrócą się w ostateczności

chroni to bank centralny przed naduży-

waniem go przez banki handlowe

przyjmijmy, iż stopa dyskontowa

wynosi też 7%

7%

U kogo teraz bank handlowy wolałby

pożyczać gotówkę ???

224

Mechanizm stopy karnej

Mechanizm stopy karnej

Biorąc pożyczkę z banku centralnego bank komer-
cyjny odniesie z tego tytułu stratę

Więc po co ją bierze?

Aby przetrwać. Tą drogą uzyskuje czas,

który pozwala mu na poprawę sytuacji

225

Bank handlowy nie musi iść po gotówkę do banku
centralnego, może wcześniej sam stworzyć u siebie
zapas gotówki, po który sięgnie w trudnej sytuacji

.

Biorąc pożyczkę z banku centralnego bank komer-
cyjny odniesie z tego tytułu stratę

Zapas gotówki to tzw.

rezerwy dobrowolne.

Bank utrzymuje dwa rodzaje rezerw

muszą być utrzymywane

(o tym decyduje BC)

przymusowe

dobrowolne

mogą być utrzymywane

o tym ile decyduje BH

Mechanizm stopy karnej

Mechanizm stopy karnej

226

Zarówno kredyt z banku centralnego

jak i rezerwy dobrowolne przyniosą

bankowi handlowemu stratę

dlaczego utrzymywanie

rezerw dobrowolnych

przynosi bankowi stratę

227

Są tu dwa rodzaje strat

Strata na kanwie

Strata na kanwie

kredytu z

kredytu z

BC

BC

Strata tytułem

Strata tytułem

rezerw

rezerw

dobrowolnych

dobrowolnych

decyduje poziom

stopy dyskontowej

decyduje poziom

stopy od kredytów

S

S

BC

S

S

Re

228

Są tu dwa rodzaje strat

S

S

BC

S

S

Re

Bank porównuje ze sobą obie straty

wybiera mniejsze zło

229

S

S

BC

S

S

Re

Jeśli strata wynikła z kredytu zaciągniętego

w banku centralnym jest większa od straty

wynikłej z utrzymywania rezerw

dobrowolnych, to wtedy

:

Banki handlowe będą groma-

dziły rezerwy dobrowolne

Bank porównuje ze sobą obie straty

230

Jeśli stopa dyskontowa jest ustalona na poziomie,

który zachęca banki handlowe do utrzymywania

rezerw, to wówczas:

jakakolwiek zmiana stopy dyskontowej prowadzi

do zmiany poziomu rezerw dobrowolnych

231

nie wszystkie banki handlowe

utrzymują rezerwy dobrowolne

czynią to tylko

czynią to tylko

banki duże

banki duże

232

BC

BH

BH

BH

BH

BH

BH

potrzebujący bank

czynią to tylko

czynią to tylko

banki duże

banki duże

w tej sytuacji

nie musi zwracać się o pożyczkę do BC

pożyczkę może zaciągnąć w banku komercyjnym

pożyczkę może zaciągnąć w banku komercyjnym

233

BC

BH

BH

BH

BH

BH

BH

Mówimy o pożyczce

Mówimy o pożyczce

na rynku

na rynku

międzybankowym

międzybankowym

234

BC

BH

BH

BH

BH

BH

BH

międzybankowym

międzybankowym

Na tym rynku

obowiązuje

R

B

R

B

międzybankowa stopa

procentowa

WIBOR

WIBOR

235

BC

BH

BH

BH

BH

BH

BH

R

B

„

WIBOR

” jest mniejsza od stopy

dyskontowej banku centralnego

R

Dlatego

Dlatego

bank centralny ustala

stopę dyskontową

wzrost stopy dyskontowej

powoduje wzrost stopy na

rynku międzybankowym

236

BC

BH

BH

BH

BH

BH

BH

R

B

R

Oddziaływanie stopy dyskontowej

na poziom rezerw dobrowolnych

dokonuje się

nie bezpośrednio lecz pośrednio

237

BC

R

B

R

Zmiana stopy dyskontowej zmienia stopę

procentową na rynku międzybankowym

a ta

zmienia poziom rezerw dobrowolnych
utrzymywanych przez duże banki

rezerwy

dobrowolne

238

Skoro gdy bank potrzebuje pomocy to musi

zaciągnąć pożyczkę w
banku centralnym

albo

sięgnąć do rezerw

dobrowolnych

gromadził rezerwy przymusowe

skoro teraz nie sięga po nie???

to po co

239

Zmiany bazy monetarnej

Ms = q

o

M

B

M

B

M

s

R

240

Baza monetarna to gotówka w całej gospodarce tzn.

w systemie banków komercyjnych oraz u firm i

gospodarstw domowych.

Jest to gotówka, która służy do obsługi

obrotu towarowego

M

B

= Cu + Dg

241

Bazą monetarną nie jest gotówka prze-

chowywana w banku centralnym.

Banknoty zgromadzone w banku centralnym

to magazyn banknotów. Te bilety bankowe nie

obsługują obrotu gospodarczego

M

B

= Cu + Dg

242

Bank

centralny

Otoczenie gospodarcze

banku centralnego

243

Banknoty w

gospodarce

Banknoty w magazynie
banku centralnego

244

W

zro

st b

azy

m

on

eta

rn

ej

Banknoty z magazynu przedostają

się do gospodarki,

245

W

zro

st b

azy

m

on

eta

rn

ej

Banknoty z magazynu przedostają

się do gospodarki,

246

W

zro

st b

azy

m

on

eta

rn

ej

Banknoty z magazynu przedostają

się do gospodarki,

247

W

zro

st b

azy

m

on

eta

rn

ej

Banknoty z magazynu przedostają

się do gospodarki,

248

W

zro

st b

azy

m

on

eta

rn

ej

Banknoty z magazynu przedostają

się do gospodarki,

249

W

zro

st b

azy

m

on

eta

rn

ej

Banknoty z magazynu przedostają

się do gospodarki,

Zasób gotówki w gospodarce rośnie

250

W

zro

st b

azy

m

on

eta

rn

ej

Zasób gotówki w gospodarce rośnie

251

Spadek bazy

monetarnej

Banknoty z gospodarki są

przechwytywane przez bank centralny i

składowane w magazynie

252

Spadek bazy

monetarnej

Banknoty z gospodarki są

przechwytywane przez bank centralny i

składowane w magazynie

253

Spadek bazy

monetarnej

Banknoty z gospodarki są

przechwytywane przez bank centralny i

składowane w magazynie

254

Spadek bazy

monetarnej

Banknoty z gospodarki są

przechwytywane przez bank centralny i

składowane w magazynie

255

Spadek bazy

monetarnej

Banknoty z gospodarki są

przechwytywane przez bank centralny i

składowane w magazynie

256

Spadek bazy

monetarnej

Banknoty z gospodarki są

przechwytywane przez bank centralny i

składowane w magazynie

257

Spadek bazy

monetarnej

Banknoty z gospodarki są

przechwytywane przez bank centralny i

składowane w magazynie

258

Spadek bazy

monetarnej

Banknoty z gospodarki są

przechwytywane przez bank centralny i

składowane w magazynie

Ilość gotówki w gospodarce maleje

259

W jaki sposób bank centralny

przemieszcza banknoty na linii

gospodarka - magazyn BC

PYTANIE

Do tego celu służą :

Obligacje skarbu

Obligacje skarbu

państwa

państwa

WALUTA

WALUTA

260

sektor

pozarządowy

RZĄD

Rząd drukuje obligacje

261

Rząd drukuje obligacje

Obligacje nabywa społeczeństwo za gotówkę

262

Obligacje nabywa społeczeństwo za gotówkę

263

Obligacje nabywa społeczeństwo za gotówkę

264

Obligacje nabywa społeczeństwo za gotówkę

265

Obligacje nabywa społeczeństwo za gotówkę

Gotówka została wycofana z obiegu i napłynęła

do banku cenntralnego

Baza monetarna

Baza monetarna

zmalała

zmalała

266

WARUNEK

Gotówka uzyskana ze sprze-

daży bonów musi być zam-

knięta w sejfie. Nie może

być

ona użyta do sfinanso-

wania zakupów rządowych

Baza monetarna

Baza monetarna

zmalała

zmalała

PA

MI

ĘT

AJ

267

PA

MI

ĘT

AJ

Rząd wypuszcza obligacje najczę-

ściej nie po to, aby zmniejszyć

bazę monetarną lecz, po to,

aby pokryć deficyt budżetowy

Jeśli tak się dziej, to baza monetarna nie maleje

Spadek bazy monetarnej

jest rzadkością

Powszechnym zjawiskiem jest

Wzrost bazy
monetarnej

268

Wzrost bazy
monetarnej

Co roku rząd kilkakrotnie

wykupuje obligacje

Jeśli nie może ich odkupić za pieniądze z podatków,
wówczas sięga po nowo wyemitowane banknoty.

269

Jeśli nie może ich odkupić za pieniądze z podatków,
wówczas sięga po nowo wyemitowane banknoty.

270

Jeśli nie może ich odkupić za pieniądze z podatków,
wówczas sięga po nowo wyemitowane banknoty.

271

Jeśli nie może ich odkupić za pieniądze z podatków,
wówczas sięga po nowo wyemitowane banknoty.

272

Jeśli nie może ich odkupić za pieniądze z podatków,
wówczas sięga po nowo wyemitowane banknoty.

273

Jeśli nie może ich odkupić za pieniądze z podatków,
wówczas sięga po nowo wyemitowane banknoty.

Baza monetarna rośnie

WARUNEK

WARUNEK

Środki na wykup obligacji nie mogą pochodzić

z podatków. Obligacje muszą być wykupione

za pomocą banknotów wziętych z magazynu

Banku Centralnego

274

R

R

M

s

M

s

Ms =

1 + c

r + c

M

B

gdy rząd

gdy rząd

zwiększa stopę rezerw

podaż pieniądza

podaż pieniądza

zależy od rządu

zależy od rządu

podaż pieniądza maleje

275

R

R

M

s

Ms =

1 + c

r + c

M

B

gdy rząd

gdy rząd

zwiększa stopę rezerw

podaż pieniądza maleje

276

R

R

M

s

Ms =

1 + c

r + c

M

B

gdy rząd

gdy rząd

zwiększa stopę rezerw

podaż pieniądza maleje

M

s

277

R

R

M

s

M

s

gdy rząd

gdy rząd

zwiększa bazę

monetarną

podaż pieniądza rośnie

podaż pieniądza rośnie

M

s

Głównym narzędziem zmian

Głównym narzędziem zmian

zasobu pieniądza

zasobu pieniądza

jest baza monetarna

jest baza monetarna

Ms =

1 + c

r + c

M

B

278

Głównym narzędziem zmian

Głównym narzędziem zmian

zasobu pieniądza

zasobu pieniądza

jest baza monetarna

jest baza monetarna

M

M

s

s

=

=

q

q

o

o

M

M

B

B

Do zmian bazy monetarnej służą obligacje

B

B

kredyt

kredyt

lombardowy

lombardowy

operacje otwartego

operacje otwartego

rynku

rynku

R

R

stopa lombardowa

R

R

stopa interwencji

Ms =

1 + c

r + c

M

B

279

M

M

s

s

R

R

pamiętamy o tezie

pamiętamy o tezie

ale podaż pieniądza

ale podaż pieniądza

zmienia się

zmienia się

M

M

B

B

r

r

280

R

podaż pieniądza

popyt na pieniądz

Bieżące GNP

równowaga

rozwój

281

Popyt na pieniądz

Popyt na pieniądz

282

Pieniądz obsługuje agregatowy dochód

VP = MR

Q P

M

V

=

dochód otrzymujemy w postaci pieniężnej

i dochód wydajemy za pomocą pieniądza

Sekwencja dochodu

283

Sekwencja dochodu

Dochód

otrzymany

T

Dochód

przechowywany

Dochód

wydany

Dochód otrzymany nie jest

przez ludzi od razu wydawany

Powód

Powód

:

Brak synchronizacji w czasie. Kiedy

indziej ludzie otrzymują dochód,

a kiedy indziej go wydają.

Niezbędny jest zapas dochodu

zapewniający płynność

Przed wydaniem jest on przez krótszy,

Przed wydaniem jest on przez krótszy,

bądź dłuższy okres przechowywany

bądź dłuższy okres przechowywany

MR

MR

MS

MS

284

Postacie dochodu

dochód otrzymany występuje w formie pieniężnej

dochód wydany występuje w formie pieniężnej

dochód przechowywany może mieć różne postacie

Dochód

przechowywany

Dochód

otrzymany

T

Dochód

przechowywany

Dochód

wydany

pieniądz

pieniądz

285

dochód przechowywany może mieć różne postacie

Dochód

przechowywany

obligacje

lokaty terminowe

fundusz powierniczy

akcje

fundusz emerytalny

pieniądze

Aktywa

niepieniężne

bony

286

Dochód

otrzymany

Dochód

przechowywany

Dochód

wydany

T

pieniądz

pieniądz

pieniądz

pieniądz

Pieniądz

bony

pieniądze

bony

Dochód

przechowywany

Pieniądz

bony

Pieniądz i bony mają szczególną właściwość:

przechowują dochód (siłę nabywczą)

w czasie

na jakiej podstawie

konwencji

287

Dochód

otrzymany

Dochód

przechowywany

Dochód

wydany

T

pieniądz

pieniądz

pieniądz

pieniądz

Pieniądz

bony

T

Dochód

przechowywany

Pieniądz

bony

przechowują dochód (siłę nabywczą)

w czasie

Obligacje czynią to dobrze

pieniądz czyni to źle

po

wó

d

Obligacje przynoszą procenty,

a pieniądz nie. Dochód przecho-

wywany w pieniądzu „zżera” inflacja

dlaczego obligacje przynoszą

procenty, a pieniądz nie ???

tłumaczy to teoria płynności aktywów

(książka str. 208)

288

Kiedy ludzie nie będą chcieli prze-

Kiedy ludzie nie będą chcieli prze-

chowywać dochodu w obligacjach?

chowywać dochodu w obligacjach?

gdy stopa procen-

gdy stopa procen-

towa jest niska

towa jest niska

wtedy wolą trzymać

wtedy wolą trzymać

dochód w pieniądzu

dochód w pieniądzu

291

to ludzie, przy przechowywaniu

dochodu preferują obligacje

T

pieniądz

bony

pieniądz

pieniądz

BONY

Pieniądz do tego celu jest

najmniej predysponowany

gdy stopa procentowa nie jest niska

gdy stopa procentowa nie jest niska

292

T

pieniądz

bony

pieniądz

pieniądz

BONY

Innymi słowy

Innymi słowy

:

mądrzy ludzie nie przechowują

bogactwa w pieniądzu lecz bonach

pieniądz służy do innych celów

pieniądz służy do innych celów

293

Pieniądz jest niezbędny do kupna towarów

.

Prawdą jest, iż akcje, obligacje przynoszą dochód,

ale za akcje, obligacje nic nie można kupić.

Towary można nabywać tylko i wyłącznie za pomocą

pieniądza. Na tym polu pieniądz nie ma alternatywy,

jest monopolistą

Użyteczność pieniądza

a co z wymianą barterową?

Po to Fenicjanie wymyślili pieniądz,

aby ludzkość raz na zawsze odeszła

od wymiany barterowej

294

suknia

M

buty

bony

dom

samochód

wycieczka

Użyteczność pieniądza sprowadza się tylko
do zamiany jednej formy bogactwa na inną.

Popytem na pieniądz

Potrzebę posiadania pieniądza celem

kupna towarów nazywamy

295

Skoro pieniądz służy do kupna-sprzedaży towarów,

to ludzie sięgają po gotówkę dopiero, gdy:

chcą nabyć towary

pieniądz

T

Pojawienie się popytu na towary jest

tożsame pojawieniu się popytu na pieniądz

Gdy tak się stanie to jednostka sięga

po bony, które następnie spienięża

BONY

U jednostki popyt na pieniądz nie pojawi się

dopóty nie zapragnie ona nabyć towary

296

Dopóty jednostka nie zgłasza popytu na towary –

i tą drogą na pieniądz – to posiadany dochód

przechowuje w obligacjach

BONY

pieniądz

T

U jednostki popyt na pieniądz nie pojawi się

dopóty nie zapragnie ona nabyć towary

Dzięki temu dochód ów - oczekując na swoje

wydanie w postaci bonów - powiększa się

Rozumowanie to leży u podstaw

teorii popytu na pieniądz

Tobina i Keynesa

BONY

BONY

BONY

297

Normatywna teoria

popytu

na pieniądz Tobina

298

Zgromadzone bony (dochód) służą

do finansowania konsumpcji.

Pieniądz jest tylko pośrednikiem

pieniądz

T

BONY

BONY

T

pieniądz

Ale jednostka za pomocą bonów

chce realizować dwa cele:

BONY

299

BONY

BONY

T

BONY

finansować z

nich konsumpcję

Ale jednostka za pomocą bonów

chce realizować dwa cele:

Cele

maksymalizować- bez szkody

dla konsumpcji - procenty

pieniądz

T

KONSUMPCJA

–

PROCENTY

O tym, jak pogodzić te dwa

z pozoru sprzeczne cele stanowi

FORMUŁA TOBINA

300

Formuła Tobina

założenia

301

Roczny poziom konsumpcji jest przez
jednostkę

ustalany z wyprzedzeniem - „

C

”.

Zaplanowany poziom konsumpcji wyznacza

wartość bonów, które sfinansują konsumpcję

C = B

C = d 365

roczny poziom

konsumpcji

B

Przy planowaniu konsumpcji jednostka przyjmuje, iż

dzienna wartość konsumpcji jest w ciągu roku stała

d

Jednostka nie sprzedaje od razu wszystkich
bonów. Czyni to stopniowo.

Za każdym razem jak przyjdzie do banku
sprzedaje tylko określoną partię bonów

b

otrzymane pieniądze

M

D

kieruje

na zakup towarów

b = M

D

gdy zasób pieniądza zostanie już

wyczerpany, to przychodzi znowu

do banku i sprzedaje następną,

taką samą partię bonów

itd., itd., itd

b = B

C = d 365

B = C

b = M

D

302

Kluczowym problemem jest określenie
wielkości każdorazowo sprzedawanych
bonów (ilości wybieranej gotówki).

Od wielkości wybranej gotówki
zależy:

na ile dni wybrana gotówka wystarczy

(znane jest „d”),

co ile dni będziemy chodzić do banku

sprzedawać bony

b

Pierwsze przybliżenie

MAK

SYM

A

303

Dawkę bonów „b” należy tak dobrać

aby bez szkody dla konsumpcji

–

osiągnąć z bonów przeznaczo-

nych na konsumpcję, maksy-

malny

–

w skali roku

–

przychód

b

!

MAK

SYM

A

304

Z doborem dawki „

b

” wiąże się czas,

a z czasem:

wielkość uzyskanych i utraconych odsetek

Uzyskane odsetki

Utracone odsetki

to odsetki jakie dany bon
przyniósł w ciągu roku

to odsetki, jakich dany bon na
skutek spieniężenia nie przyniósł

procenty

procenty

305

Niechaj b = 1200$, R = 10% W ciągu roku

bon przyniósłby 120$

rok

120 $

Cztery razy sprzedajemy bony

Cztery razy sprzedajemy bony

pierwszy na początku roku

306

Niechaj b = 1200$, R = 10% W ciągu roku

bon przyniósłby 120$

drugi bon sprzedawany

jest po kwartale

120 $

30$

90 $

Uzyskane odsetki

Utracone odsetki

307

Niechaj b = 1200$, R = 10% W ciągu roku

bon przyniósłby 120$

Bon sprzedawany jest po trzech kwartałach

120 $

Uzyskane odsetki

Utracone odsetki

90$

30$

Im dłużej dany, pojedynczy bon „leżakuje”

tym mniej utraconych odsetek,

tym większy przychód z procentów

308

Im dłużej dany, pojedynczy bon „leżakuje”

tym mniej utraconych odsetek,

tym większy przychód z procentów

W globalnym (rocznym) rachunku

Nie liczą się utracone odsetki z

danego pojedynczego bonu,

lecz z wszystkich bonów

Nie liczy się przychód z danego poje-

dynczego bonu lecz z wszystkich bonów

Przychód z

wszystkich bonów

(B)

będzie w ciągu roku maksymalny jeśli

ilość utraconych odsetek będzie

minimalna.

309

Przychód z

wszystkich bonów

(B)

będzie w ciągu roku maksymalny jeśli

ilość utraconych odsetek będzie

minimalna.

MAK

SYM

A

Przybliżenie drugie

Dawkę bonów „b” należy tak dobrać

aby bez szkody dla konsumpcji

- osiągnąć z bonów przeznaczo-

nych na konsumpcję, minimalny

poziom utraconych odsetek

b

Minimum utraconych odsetek

310

Ilość utraconych w ciągu roku odsetek

będzie minimalna, jeśli codziennie

sprzedawalibyśmy porcję bonów wyzna-

czoną przez dzienną dietę

Minimum utraconych odsetek

311

Ilość utraconych w ciągu roku odsetek

będzie minimalna, jeśli codziennie

sprzedawalibyśmy porcję bonów wyzna-

czoną przez dzienna dietę

b = d

W ciągu roku trzeba pójść

do banku 365 razy !!!

312

W ciągu roku trzeba pójść

do banku 365 razy !!!

techniczne koszty

transformacji ()

Z każdym pójściem do banku (transformacją

bonów) związane są koszty

Składają się na nie

Opłaty brokerskie

Koszt utraconego czasu

Koszty przejazdu

313

Finansowanie konsumpcji via bony po-

ciąga za sobą dwa rodzaje kosztów:

koszt utraconych odsetek

techniczny koszt

transformacji

C R

2 n

 n

koszty roczne

n - ilość transformacji

314

koszt utraconych odsetek

techniczny koszt

transformacji

C R

2 n

 n

Łączne koszty roczne zapiszemy

K

=

C R

2 n



 n

dawka bonów powinna być tak dobrana,

aby łączny koszt finansowania konsumpcji

via bony

był w skali roku jak najmniejszy

b

MAK

SYM

A

Ostatnie przybliżenie

315

Kryterium dawki gwarantującej minimum

kosztów spełnia formuła

R

C

2

D

M

b











dawka bonów powinna być tak dobrana,

aby łączny koszt finansowania konsumpcji

via bony

był w skali roku jak najmniejszy

b

ten wzór uzyskany jest

ten wzór uzyskany jest

z funkcji kosztów

z funkcji kosztów

K

=

C R

2 n



 n

316

Rytm

Rytm

Tobina

Tobina

Jeśli koszt ma być minimalny, to dawka wskazana

przez wzór, musi być realizowana w

określonym
rytmie

Kryterium dawki gwarantującej minimum

kosztów spełnia formuła

R

C

2

D

M

b











317

Rytm

Rytm

Tobina

Tobina

R

C

2

D

M

b











Przyjmijmy, iż wykazana przez wzór pier-

wiastkowy dawka wynosi 600$, a dzienna

dieta 20$ dziennie.

600 $

Po ile

$

$

30

co ile dni

Ile razy w

roku

12

b = 600$; d = 20$

318

Wpływ stopy procentowej na
gospodarkę doko -
nuje się nie za pośrednictwem podaży
pieniądza, lecz za pośrednictwem
popytu na pieniądz

R

C

2

D

M

b











Gdyby ludzie na zmiany stopy procentowej

nie reagowali zmianami popytu na pieniądz,

to stopa procentowa nie odgrywałaby

żadnej roli w gospodarce

R

Bieżące GNP

równowaga

R

rozwój

PYTANIE

Jak ludzie reagują

na zmiany

stopy procentowej

Jak zmiana stopy

procentowej

zmienia rytm Tobina

R

C

2

D

M

b











319

Stopa procentowa a rytm Tobina

Zmiana R nie zmienia poziomu

zaplanowanej

konsumpcji

.

Jednostka czyni wszystko, aby

jej poziom, miesięcznej, kwartalnej,

konsumpcji nie ulegał zmianie

320

I kwartał

II kwartał

Chcemy pokazać, jak zmiana stopy procentowej

zmienia popyt na pieniądz (rytm Tobina)

R = 8

R = 6

321

I kwartał

II kwartał

Z formuły Tobina wynikło, iż dawka
wybieranej gotówki wynosi 400$.

Roczny poziom konsumpcji

wynosi 4800

400

R = 6

d = 13,7$

C = 1200

322

I kwartał

C = 1200

II kwartał

Na początku stycznia jednostka

udaje się do banku i wybiera 400$

Codziennie przeciętnie konsumuje za 13,7 $.

Wybrana suma wystarcza na miesiąc

400

R = 6

323

I kwartał

II kwartał

400

Po miesiącu, gdy zasób pieniądza wyczerpał się,
jednostka udaje się do banku po następne 400$

W trzecim miesiącu sytuacja się powtarza

R = 6

C = 1200

324

I kwartał

400

W czwartym miesiącu

(nowy kwartał)

stopa procentowa rośnie

z 6 do 8%.

R = 8%

Poziom konsumpcji nie ulega zmianie

C = 1200

II kwartał

R = 6

C = 1200

325

I kwartał

400

R = 8%

C = 1200

II kwartał

Nowa dawka wynosi teraz nie 400$ ale 300$.

300

Dawka ta starcza nie

na 30 lecz na 23 dni

W II kwartale jednostka do banku

uda się nie trzy, lecz cztery razy

R = 6

C = 1200

326

I kwartał

400

R = 8%

C = 1200

II kwartał

300

W obu kwartałach jednostka wydała tyle samo (1200$)

ale uczyniła to obracając inną dawką pieniężną

.

W pierwszym wybierała trzy razy po 400$,

w drugim cztery razy po 300$

R = 6

C = 1200

327

Rytm Tobina

reasumpcja i wnioski

328

R

R

Gdy stopa procentowa rośnie,

to jednostka

chcąc utrzymać

ten sam poziom konsumpcji:

ogranicza popyt na pieniądz

(M

D

maleje)

ale za to częściej udaje się

do banku

W ten sposób

Jednostka szybciej

obraca pieniądzem

Szybkość obiegu

pieniądza

(v)

rośnie

M

D

C

V

329

Wzrost stopy procentowej

wymusza:

R

R

M

D

V

spadek popytu

na pieniądz

wzrost szybkości

obiegu pieniądza

Wzrost szybkości obiegu

pieniądza rekompensuje

spadek popytu na pieniądz

330

Stopa procentowa, popyt na pieniądz

i szybkość obiegu pieniądza,

to parametry ściśle ze sobą sprzężone

Zmiana jednego z nich

prowadzi do zmiany

dwóch pozostałych

Trójkąt wzajemnych

zależności

R

R

M

D

V

331

Ku makroekonomicznej

Ku makroekonomicznej

funkcji

funkcji

popytu na pieniądz

popytu na pieniądz

332

Teoria Tobina może być stosowana do

objaśniania zachowań

:

:

jednostki

poszczególnych podmiotów

gospodarczych

gospodarki jako całości

333

Jeśli do wzoru w miejsce indywidualnej planowa-

nej konsumpcji podstawimy wziętą z rocznika

statystycznego agregatową wartość konsumpcji

to otrzymamy

:

Zasób gotówki jakim powinny były w minionym

okresie posłużyć się gospodarstwa, jeśli

koszt realizacji konsumpcji miał być minimalny

R

C

2

D

M









C

nie ile zgłosiło

,

ale ile powinno było zgłosić

336

to otrzymamy

:

Jeśli do wzoru Tobina w miejsce „C” podstawimy

wziętą z rocznika statystycznego wartość GNP

wielkość popytu na pieniądz, jaki w minionym
okresie powinno było zgłosić całe społeczeństwo,
jeśli do końca przestrzegało zasad optymalizacji

R

C

2

D

M









GNP

nie ile zgłosiło, lecz ile powinno było zgłosić

337

Uogólnienie

Uogólnienie

popyt na pieniądz zależy od dwóch sił

:

stopy procentowej

poziomu GNP

R

GNP

2

D

M









w skali makro

w skali makro

Na te dwie siły niewrażliwa

była podaż pieniądza

Ms = q

o

M

B

338

Teoria Tobina jest teorią normatywną.

Stanowi ona nie o tym, jak ludzie postępują,

lecz o tym jak powinni postępować,

aby koszt realizacji konsumpcji (GNP)

był w skali roku jak najmniejszy.

Pod tym względem przypomina

dziesięć przykazań Mojżesza

339

W rzeczywistości społeczeństwo

posługuje się zawsze większym

zasobem pieniądza od tego, jaki

wymaga formuła Tobina

1000 1200

Tobin

rzeczywistość

Powodem rozbieżności jest ortodoksyjny

(matematyczny),

system wartości, jaki Tobin zakłada

Najważniejszym celem człowieka jest

Walka o minimalny poziom kosztu

obsługi konsumpcji

340

PY

TA

NI

E

Co dla decydenta ekonomicznego,

(

który chce skutecznie

kształtować zachowania ludzkie

)

jest ważniejsze

znajomość tego, jak ludzie

powinni postępować

czy też

znajomość tego jak ludzie

w rzeczywistości postępują

O tym jak ludzie w rzeczywistości kształtują

swój popyt na pieniądz stanowi behawioralna

teoria popytu na pieniądz Keynesa

341

PYTANIE

To po co zajmowaliśmy się teoria normatywną?

Głównie dla poznania

i zrozumienia trójkąta

wzajemnych zależności

R

R

M

D

V

Ta zależność leży u podstaw

teorii Keynesa.

Nie sposób zrozumieć
teorii Keynesa bez
zrozumienia trójkąta
wzajemnej zależności

342

Behawioralna teoria

popytu

na pieniądz Keynesa

343

Dochód, jaki ludzie przechowują w walorach
finansowych utrzymują w dwóch postaciach

:

:

pieniądze

bony

Dochód przechowywany = M

Dochód przechowywany = M

D

D

+ B

+ B

D

D

M

D

B

D

czy sprzeczność z Tobinem???

NIE

Co innego oznacza przechowywanie

Co innego oznacza przechowywanie

dochodu w pieniądzu przez jednostkę,

dochodu w pieniądzu przez jednostkę,

a co innego przez całe społeczeństwo

a co innego przez całe społeczeństwo

Dochód przechowywany = M

Dochód przechowywany = M

D

D

+ B

+ B

D

D

?

?

344

Dochód przechowywany = M

Dochód przechowywany = M

D

D

+ B

+ B

D

D

Dochód przechowywany w walorach

finansowych ma cenną właściwość:

Utrzymuje on względnie stałą

relację w stosunku do GNP (MR)

Dochód przechowywany

GNP

constans

MR

Dochód przechowywany w walorach finansowych

gromadzony jest przez wiele lat, natomiast MR (GNP)

to bieżący, czyli tegoroczny produkt

345

Dochód przechowywany = M

Dochód przechowywany = M

D

D

+ B

+ B

D

D

Dochód przechowywany

GNP

constans

=

k

k

Współczynnik „

k”,

to parametr beha-

wioralny - opisuje on w miarę trwały

sposób gospodarowania dochodem.

MR

Przy jego pomocy dochód przechowywany

w walorach finansowych zapisujemy

Dochód przechowywany

=

k MR

346

Dochód przechowywany = M

Dochód przechowywany = M

D

D

+ B

+ B

D

D

k

Przy jego pomocy dochód przechowywany

w walorach finansowych zapisujemy

Dochód przechowywany

=

k MR

k MR

=

=

M

M

D

D

+ B

+ B

D

D

stąd

347

O poziomie dochodu upostaciowionego

w bonach decyduje stopa procentowa

R

Rośnie stopa procentowa rośnie

dochód upostaciowiony w bonach

R

B

O tym ile pod wpływem wzrostu stopy

procentowej o jeden punkt procentowy

zostanie dodatkowo zakupionych

bonów decyduje parametr

h

.

h

Jest to parametr behawioralny

opisujący siłę naszej chytrości

h =

R

B

k MR

=

=

M

M

D

D

+ B

+ B

D

D

Jeśli h = 300, to oznacza to,

iż jeżeli stopa procentowa

wzrośnie o jeden punkt pro-

centowy, to ludzie kupią

dodatkowe bony za 300

348

k MR

=

=

M

M

D

D

+ B

+ B

D

D

R

h

Ilość dochodu upostaciowionego

w bonach zapisujemy

B

D

= h R

h R

349

k MR

=

=

M

M

D

D

+ B

+ B

D

D

R

h

B

D

= h R

h R

stopa procentowa jest od

stopa procentowa jest od

bonów, a nie pieniadza

bonów, a nie pieniadza

pieniądz procentów

pieniądz procentów

nie przynosi

nie przynosi

350

Przekształcając to równanie względem M

D

otrzy-

mujemy behawioralną funkcję popytu na pieniądz:

k MR

=

=

M

M

D

D

+ B

+ B

D

D

h R

M

D

=

k

MR - h

R

GNP

351

R

GNP

2

D

M









O popycie na pieniądz decydują dwie siły :

stopa procentowa

poziom GNP

O tym jak społeczeństwo postępuje pod

wpływem zmian stopy procentowej i GNP

informują parametry behavioralne

M

D

=

k

MR - h

R

GNP

352

Determinanty popytu

na pieniądz

M

D

=

k

GNP

- h

R

353

Najpierw omówimy jak na zmiany popytu wpływają

zmiany stopy procentowej, przyjmując w tym celu

stały poziom GNP

Potem ukażemy jak na zmiany popytu na pieniądz

wpływa zmiana GNP, przyjmując w tym

celu stały poziom stopy procentowej

M

D

=

k

GNP

- h

R

354

ROLA

STOPY PROCENTOWEJ

M

D

=

k

GNP

- h

R

355

M

D

= k

GNP

- h

R

Jeśli R rośnie, to ludzie kupują więcej obligacji

.

R

B

ilość dochodu upostaciowio-
nego w obligacjach rośnie

356

M

D

= k

GNP

- h

R

Wzrost ten dokonuje się

kosztem

pieniądza.

Jego zasób
maleje w takim samym stopniu w jakim rosną
bony

k GNP = M

D

+ h

R

Ilość dochodu w bonach na skutek wzrostu R wzrosła,

ale skoro lewa strona równania nie ulega zmianie,

to prawa strona także nie zmienia się

W tej sytuacji, koniecznie musi zmaleć ilość

dochodu upostaciowionego w pieniądzu (M

D

)

357

Wzrost stopy procentowej

Wzrost stopy procentowej

powoduje

powoduje

k GNP = M

D

+ h

R

358

R

Wzrost popytu

na bony

Spadek popytu

na pieniądz

B

M

O sile tej zależności

informuje parametr „h”

h

Wzrost stopy procentowej

Wzrost stopy procentowej

powoduje

powoduje

359

„h” raz jeszcze

h

popyt na bony

rośnie o 300

popyt na pieniądz

spada o 300

jeśli h = 300

to wzrost stopy procen-

towej o jeden punkt

powoduje, że

powoduje, że

360

h

Najpierw zmienia się popyt

na bony, a potem dopiero

popyt na pieniądz

Popyt na bony kształtuje

popyt na pieniądz

O wielkości popytu na
pieniądz decydują bony

Ilustracja

graficzna

361

R

Dochód przechowywany „k GNP

”

kąt nachylenia linii wyznacza h

lina popytu na pieniądz i bony

362

R

Dochód przechowywany „k GNP

”

od czego jest ta stopa procentowa ???

od czego jest ta stopa procentowa ???

363

R

Dochód przechowywany „k GNP

”

M

D

B

Pieniądze

bony

bony

364

R

Dochód przechowywany „k GNP”

Stopa procentowa rośnie

365

R

Dochód przechowywany „k GNP”

Ilość dochodu w bonach rośnie,

dochód w pieniądzu maleje,

366

R

Dochód przechowywany „k GNP

”

Ilość dochodu w bonach rośnie,

dochód w pieniądzu maleje,

367

R

Dochód przechowywany „k GNP

”

Ilość dochodu w bonach rośnie,

dochód w pieniądzu maleje,

368

R

Dochód przechowywany „k GNP”

Ilość dochodu w bonach rośnie,

dochód w pieniądzu maleje,

369

R

Dochód przechowywany „k GNP”

Ilość dochodu w bonach rośnie,

dochód w pieniądzu maleje,

370

R

Dochód przechowywany „k GNP”

Ilość dochodu w bonach rośnie,

dochód w pieniądzu maleje,

371

ROLA GNP

M

D

=

k

GNP

- h

R

372

o sile tej zależności decyduje

parametr behawioralny „k”

Gdy dochody ludności rosną (wzrost GNP),

to ilość dochodu przechowywanego w

walorach finansowych też rośnie

k

GNP

=

=

M

M

D

D

+

+

B

B

D

D

h R

Dochód przechowywany

=

k MR

GNP

M

D

= k

GNP

- h

R

wzrost GNP oznacza wzrost dochodu

przechowywanego w walorach finansowych

373

i jeśli w tej sytuacji

i jeśli w tej sytuacji

M

D

= k

GNP

- h

R

stopa procentowa nie zmienia się (ilość bonów stała),

to dochód w bonach jest constans i cały przyrost docho-

du przechowywanego upostaciawia się w pieniądzu

wzrost GNP oznacza wzrost dochodu

przechowywanego w walorach finansowych





M

D

= k

GNP

374

R

Stan wyjściowy

M

B

375

R

GNP rośnie

Linia popytu na pieniądz prze-

suwa się równolegle na prawo

rośnie dochód przechowywany

w walorach finansowych

k GNP

376

R

GNP rośnie

Linia popytu na pieniądz prze-

suwa się równolegle na prawo

rośnie dochód przechowywany

w walorach finansowych

k GNP

377

R

GNP rośnie

Linia popytu na pieniądz prze-

suwa się równolegle na prawo

rośnie dochód przechowywany

w walorach finansowych

k GNP

378

R

GNP rośnie

Linia popytu na pieniądz prze-

suwa się równolegle na prawo

rośnie dochód przechowywany

w walorach finansowych

k GNP

379

R

GNP rośnie

Linia popytu na pieniądz prze-

suwa się równolegle na prawo

rośnie dochód przechowywany

w walorach finansowych

k GNP

rośnie popyt na pieniądz

rośnie popyt na pieniądz

380

Popyt na pieniądz a rząd

381

Popyt na pieniądz pozostaje w ścisłym
związku z popytem na obligacje

popyt na pieniądz maleje

popyt na pieniądz maleje

wiadomo, że rośnie stopa procentowa to:

popyt na bony rośnie

popyt na bony rośnie

ale.....

ale.....

R

R

382

popyt na pieniądz maleje

popyt na pieniądz maleje

popyt na bony rośnie

popyt na bony rośnie

ale.....

ale.....

R

R

Stopę procentową i emisję

Stopę procentową i emisję

bonów określa rząd

bonów określa rząd

383

Popytem na pieniądz

Popytem na pieniądz

steruje rząd

steruje rząd

popyt na pieniądz nie zależy od

popyt na pieniądz nie zależy od

społeczeństwa, zależy od rządu

społeczeństwa, zależy od rządu

in

ac

ze

j

posługuje się do tego celu

obligacjami i stopą procentową

384

R

podaż pieniądza

popyt na pieniądz

Bieżące GNP

równowaga

rozwój

385

ZESTAWIENIE

PODAŻY Z POPYTEM

386

Równowaga na rynku
„ pieniądz - obligacje

”

Rola stopy procentowej

387

Specyfika rynku pieniężnego

brak konkurencji

tylko popyt dopasowuje

się do podaży, podaż

wyznacza popyt

388

całkowitym monopolistą na rynku jest rząd

W jego rękach są instrumenty oddziaływania
zarówno na podaż jak i na popyt na pieniądz.

brak konkurencji

389

W jego rękach są instrumenty oddziaływania
zarówno na podaż jak i na popyt na pieniądz.

Na popyt

Na podaż

całkowitym monopolistą na rynku jest rząd

-

wpływa nie bezpośrednio lecz pośrednio

posługując się

obligacjami

-

podstawowym instrumentem jest baza

monetarna, którą rząd zmienia posługując
się

obligacjami

(operacje otwartego rynku)

390

Obligacje są instrumentem jednoczes-

nego oddziaływania rządu zarówno na

podaż jak i na popyt na pieniądz

ręczne sterowanie

ręczne sterowanie

rynkiem pieniężnym

rynkiem pieniężnym

391

obligacje

Podaż

pieniądza

Popyt na

pieniądz

Dzięki temu, iż w rękach rządu obligacje służą do regu-
lacji poziomu podaży jak i popytu na pieniądz, to osią-
gana jest równowaga na rynku pieniężnym.

=

Kierunek dostosowania jest jednak jednostronny

Nigdy odwrotnie

do poziomu podaży pieniądza

rząd dopasowuje popyt na pieniądz

392

Podaż

pieniądza

Popyt na

pieniądz

Dzięki temu, iż w rękach rządu obligacje służą do regu-
lacji poziomu podaży jak i popytu na pieniądz, to osią-
gana jest równowaga na rynku pieniężnym.

=

do poziomu podaży pieniądza

rząd dopasowuje popyt na pieniądz

i to jest druga specyfika, wyni-

i to jest druga specyfika, wyni-

kająca z monopolu rządowego

kająca z monopolu rządowego

konsekwencja

393

Rząd sterując

-

przy pomocy

obligacji i stopy ich zwrotu

-

wielkością popytu na pieniądz,

naprowadza ów popyt na

pożądaną przez się wielkość

podaży pieniądza

!

konsekwencja

ręczne sterowanie rynkiem pieniężnym

394

k

MR

Dochód w walorach

finansowych

R

k

MR

395

Rządowi znana jest wartość dochodu jaki ludzie

chcą przechowywać w walorach finansowych.

R

Na tą

wie

lkość

nie m

a wp

ływu

k

MR

396

Rząd ustala podaż pieniądza

R

k

MR

M

S

397

Ustalając daną wielkość podaży pieniądza, rząd pragnie,
aby ludzie zgłosili dokładnie taki popyt na pieniądz

M

S

R

Ms = M

D

k

MR

398

Aby tyle wyniósł popyt na pieniądz to resztę dochodu

przechowywanego odprowadzona musi zostać w obligacje

Ms = M

D

M

S

R

B = k MR - Ms

k

MR

399

Rząd wypuszcza taką ilość obligacji

Ms = M

D

R

k

MR

M

S

Bs

400

Ms = M

D

R

k

MR

M

S

Bs

Chcąc wyprzedać wszystkie wyemitowane bony, rząd

musi podyktować odpowiednią stopę procentową

nie może być ona

ani za duża ani

za mała

401

Ms = M

D

R

k

MR

M

S

Bs

współczynnik elastyczności popytu
na pieniądz względem R

ustalając stopę pro-

centową rząd musi

znać

h

h

402

Ms = M

D

R

k

MR

M

S

Bs

h

h

B

D

=

h

R

B

s =

=

B

s

/

h

R

403

Ms = M

D

R

k

MR

M

S

Bs

h

h

Graficznie

Współczynnik „h” decyduje o kącie
nachyleni linii popytu na pieniądz

R*

404

Ms = M

D

R

k

MR

M

S

R*

Jeśli rząd zaoferuje stopę procentową „R

*

”, to

wszystkie wyemitowane bony zostaną sprzedane.

Popyt na bony zrówna się z ich podażą.

Wówczas popyt na pieniądz

zrówna się z podażą pieniądza

Bs

B

s

= B

D

405

Ms = M

D

R

M

S

R*

Bs

B

s

= B

D

to rynek pieniężny będzie w równowadze, gdy

równowaga wystąpi także na rynku bonów

Skoro bony służą do regulacji podaży pieniądza

R

Bs = B

D

Ms = M

D

406

Ms = M

D

R

M

S

R*

Bs

B

s

= B

D

R

Bs = B

D

Ms = M

D

Najpierw równowaga

na rynku bonów, potem

na rynku pieniężnym

Droga do równowagi na

rynku pieniężnym

prowadzi przez równowagę

na rynku bonów

407

R

Bs = B

D

Ms = M

D

Równowagę na rynku

bonów (pieniądza)

osiąga się dzięki sto-

wnej stopie procentowej

408

Zestawienie

popytu z podażą

zrodziło stopę procentową

R

R*

M

S

409

R

R*

M

S

Stopa procentowa jest

tym parametrem, który

i tą drogą

i tą drogą

równoważy popyt i podaż na obligacje

równoważy popyt i podaż na pieniądz

410

Równanie równowagi
rynku pieniężnego

R

Bs = B

D

Ms = M

D

411

R

Bs = B

D

Ms = M

D

Skoro popyt na pieniądz jest

zawsze dopasowywany do

wielkości podaży, to równo-

wagę na rynku rynku pienię-

żnym można zapisać

M

s

=

M

D

lub

M

s

D

= k

GNP

- h

R

Dla oznaczenia tej samej

wartości podaży i popytu

M

s

D

używać będziemy
symbolu

M

M

Jest to równanie

równowagi

rynku pieniężnego

412

Zmiany stanu

równowagi

co i jak zmienia

co i jak zmienia

stopę procentową

stopę procentową

413

co i jak zmienia

stopę procentową

Ms

R

M,B

pieniądz

bony

Stan równowagi zmienia

się pod wpływem

:

zmian GNP

zmiany podaży pieniądza

414

Ms

R

M,B

pieniądz

bony

GNP stałe

zmiany podaży pieniądza

Spadek podaży pieniądza

415

Ms

R

M,B

Spadek podaży pieniądza

Rząd wypuszcza dodatkowe bony, zasób gotówki

maleje, maleje tym samym podaż pieniądza

416

Ms

R

M,B

Rząd wypuszcza dodatkowe bony, zasób gotówki

maleje, maleje tym samym podaż pieniądza

417

Ms

R

M,B

Rząd wypuszcza dodatkowe bony, zasób gotówki

maleje, maleje tym samym podaż pieniądza

418

Ms

R

M,B

Rząd wypuszcza dodatkowe bony, zasób gotówki

maleje, maleje tym samym podaż pieniądza

419

Ms

R

M,B

Rząd wypuszcza dodatkowe bony, zasób gotówki

maleje, maleje tym samym podaż pieniądza

420

Ms

R

M,B

Rząd wypuszcza dodatkowe bony, zasób gotówki

maleje, maleje tym samym podaż pieniądza

421

Ms

R

M,B

Podaż pieniądza zmalała o tyle o ile wzrósł

dochód przechowywany w bonach

422

Ms

R

M,B

Spadek podaży pieniądza doprowadził

do wzrostu stopy procentowej

Przypomnijmy

Choć podaż pieniądza

nie zależy od stopy

procentowej

1+ c

r + c

=

M

s

M

B

to

stopa procentowa

zależy od

podaży pieniądza

423

Ms

R

M,B

Rząd chcąc sprzedać dodatkową partię bonów musi
stosownie zachęcić społeczeństwo do ich nabycia

Wzrost stopy procentowej

ma dwa źródła

:

Skoro masa towarowa (GNP) nie maleje i ma być

wykupiona przy pomocy mniejszej masy pieniężnej,

to musi wzrosnąć szybkość obiegu pieniądza

.

Zapewnia

to

wzrost

stopy procentowej

R

R

M

D

V

Teoria Tobina

424

Ms

R

M,B

wzrost podaży

pieniądza

zmiany podaży pieniądza

425

Ms

R

M,B

wzrost podaży

pieniądza

Rząd wykupuje stare obligacje posługując się

nowo wyemitowanymi banknotami. Zasób

pieniądza rośnie, zasób bonów maleje

R

426

Ms

R

M,B

Rząd wykupuje stare obligacje posługując się

nowo wyemitowanymi banknotami. Zasób

pieniądza rośnie, zasób bonów maleje

427

Ms

R

M,B

Rząd wykupuje stare obligacje posługując się

nowo wyemitowanymi banknotami. Zasób

pieniądza rośnie, zasób bonów maleje

428

Ms

M,B

Rząd wykupuje stare obligacje posługując się

nowo wyemitowanymi banknotami. Zasób

pieniądza rośnie, zasób bonów maleje

429

Ms

R

M,B

Rząd wykupuje stare obligacje posługując się

nowo wyemitowanymi banknotami. Zasób

pieniądza rośnie, zasób bonów maleje

430

Ms

R

M,B

Rząd wykupuje stare obligacje posługując się

nowo wyemitowanymi banknotami. Zasób

pieniądza rośnie, zasób bonów maleje

431

Ms

R

M,B

Podaż pieniądza wzrosła o tyle,

o ile zmalał zasób bonów

432

Ms

R

M,B

Wzrost podaży pieniądza doprowadził

do spadku stopy procentowej

Spadek stopy

procentowej

ma dwa

powody

433

Ms

R

M,B

Spadek stopy

procentowej

ma dwa

powody

Pieniądze uzyskane ze sprzedaży bonów ludzie kierują

na giełdę papierów wartościowych, ceny papierów

wartościowych rosną, a to obniża stopę ich zwrotu

1

1

434

Pieniądze uzyskane ze sprzedaży bonów ludzie kierują

na giełdę papierów wartościowych, ceny papierów

wartościowych rosną, a to obniża stopę ich zwrotu

w

ten sposób rząd „

zbija

” stopę zwrotu na giełdzie

rząd będzie wypuszczał

nowe

bony.

Muszą one pokonać giełdę

za jakiś czas

Ale skoro na giełdzie stopa zwrotu wcześniej

spadła, to teraz można ją pokonać oferując

nowe

obligacje po niższej, aniżeli

poprzednio stopie procentowej

1

1

435

Ms

R

M,B

Spadek stopy

procentowej

ma dwa

powody

1

1

Pamiętaj

ten spadek stopy procentowej

nie dotyczy starych , ale

nowych obligacji

436

R

M,B

Spadek stopy

procentowej

ma dwa

powody

Skoro masa towarowa (GNP) nie maleje i ma być

wykupiona przy pomocy większej masy pieniężnej,

to musi zmaleć szybkość obiegu pieniądza.

Ms

2

2

Zapewnia

to

spadek

stopy procentowej

R

R

M

D

V

Teoria Tobina

437

Ms

R

Rząd zmieniając podaż pieniądza może

Rząd zmieniając podaż pieniądza może

osiągnąć dowolny poziom stopy procentowej

osiągnąć dowolny poziom stopy procentowej

438

zmian GNP

zmiany podaży pieniądza

Ms

R

M,B

Stan równowagi zmienia

się pod wpływem

:

439

Ms

R

M,B

Wzrost GNP

Podaż pieniądza stała

zmian GNP

440

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

441

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

442

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

443

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

444

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

445

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

446

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

447

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

448

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

449

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP

450

Ms

R

M,B

GNP rośnie - linia popytu na pieniądz

przesuwa się równolegle w górę

Wzrost GNP wymusił wzrost

stopy procentowej

Wzrost GNP

POWÓD

451

Ms

R

M,B

Wzrost GNP

POWÓD

Masa towarowa ( GNP) rośnie a zasób pieniądza

służący do jego obsługi nie

M

s

Aby wyprzedać wszystkie towary, to dana masa

pieniężna musi zacząć krążyć szybciej.

W tej sytuacji

Zapewnia

to

wzrost

stopy procentowej

R

R

M

D

V

Teoria Tobina

452

Czynniki określające zmiany

poziomu stopy procentowej

(reasumacja

)

453

Stopa procentowa ulega zmianie

pod wpływem dwóch sił:

o sile reakcji R decyduje

parametr h

Wzrostu bądź spadku GNP

(

podaż pieniądza stała

)

o sile reakcji R na zmiany GNP

decyduje parametr „ k ”

Wzrostu bądź spadku

zasobu

pieniądza (

GNP constans

),





M

M





GNP

GNP

454

Stopa procentowa ulega zmianie

pod wpływem dwóch sił:





M

M





GNP

GNP

R

h

k

455

Zakończenie

Zakończenie

456

Rząd skupiając w swym ręku determinanty

podaży i popytu na pieniądz, doprowadza -

via mechanizm stopy procentowej -

do wzrostu lub spadku GNP

Oddziaływanie rządu na gospodarkę

za pomocą pieniądza

(stopy procentowej) nazywamy

polityką monetarną

polityką monetarną

457

Pas transmisyjny

polityki monetarnej

M

s

M

D

A

*

A

*



GNP

Ilustracja graficzna

B

D

s

Rynek pieniężny

Rynek towarowy

R

458

R

Ms

Rynek
pieniężny

Panująca na rynku pieniężnym stopa procentowa wyzna-

cza poziom rzeczywistego wydatku autonomicznego

GNP

MS

MR

R

A*

Wydatek

autonomiczny

A

459

R

Ms

Rynek
pieniężny

R

A*

Wydatek

autonomiczny

GNP

MS

MR

Wydatek rzeczywisty uruchamia proces
mnożnikowy i określa poziom GNP

460

R

Ms

Rynek
pieniężny

R

A*

Wydatek

autonomiczny

GNP

MS

MR

Podaż pieniądza rośnie

461

R

R

A*

GNP

MS

MR

Podaż pieniądza rośnie

M

s

Rynek
pieniężny

Wydatek

autonomiczny

462

R

R

A*

GNP

MS

MR

Stopa procentowa maleje

Rynek
pieniężny

Wydatek

autonomiczny

M

s

463

R

GNP

MR

Rynek
pieniężny

M

s

wydatek rzeczywisty osiągany

z potencjalnego rośnie

R

A*

MS

Wydatek

autonomiczny

464

R

GNP

MR

Rynek
pieniężny

M

s

wydatek rzeczywisty osiągany

z potencjalnego rośnie

R

A*

MS

Wydatek

autonomiczny

Uruchamia się dodatkowy

proces mnożnikowy

GNP rośnie

465

R

GNP

MR

Rynek
pieniężny

M

s

R

A*

MS

Wydatek

autonomiczny

rynek pieniężny poprzez

stopę procentową wpływa

na rynek towarowy

466

Do tej pory przedstawiliśmy jedynie

instrumenty polityki monetarnej

O tym jak prowadzić politykę monetarną

i fiskalną, aby osiągać zamierzone cele

mówimy w następnym wykładzie

467

Dziękuje

my

468

Dziękuje

my

Do

zobaczenia

!!!

469

Dziękuje

my

Do

zobaczenia

!!!

470

Dziękuje

my

Do

zobaczenia

!!!

471

Dziękuje

my

Do

zobaczenia

!!!

472

Dziękuje

my

Do

zobaczenia

!!!

473

Dziękuje

my

Do

zobaczenia

!!!

474

Do

zobaczenia

!!!

Dziękuje

my