System Zarządzania Kryzysowego w Polsce

Pojęcie Sytuacji Kryzysowej

Sytuacja kryzysowa rozumiana jest
jako stan narastającej niepewności
napięcia społecznego, stwarzający
zagrożenie dla integralności terytorialnej,
życia, zdrowia, mienia, strategicznej
infrastruktury, dziedzictwa kulturowego czy
środowiska. Dotyczy to również zdarzeń

o charakterze terrorystycznym. Chodzi jednak o taki stopień
zagrożenia, który nie wymaga wprowadzenia jednego ze
stanów nadzwyczajnych (stanu wojennego, stanu
wyjątkowego lub stanu klęski żywiołowej).

Centrum zarządzania

kryzysowego

Centrum spełnia funkcję punktu

koordynacyjnego i ośrodka łączności,

scalającego w codziennej działalności

służby ratownicze i komunalne

miasta, które zgodnie z przyjętymi

założeniami, ma integrować

działalność podmiotów biorących

bezpośredni i pośredni udział w

akcjach ratowniczych. Zostało ono

tak zorganizowane, aby możliwe było

kierowanie działaniami wszystkich

służb ratowniczych.

Zadania centrum

kryzysowego

•

pełnienie całodobowego dyżuru w celu zapewnienia przepływu

informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego;

•

współdziałanie z centrami zarządzania kryzysowego organów

administracji publicznej;

•

nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i

alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności;

•

współpraca z podmiotami realizującymi monitoring

środowiska;

•

współdziałanie z podmiotami prowadzącymi akcje ratownicze,

poszukiwawcze i humanitarne;

•

dokumentowanie działań podejmowanych przez centrum;

•

realizacja zadań stałego dyżuru na potrzeby podwyższania

gotowości obronnej państwa.

Plan Reagowania

Kryzysowego

Określa on zespół przedsięwzięć na wypadek

zagrożeń noszących znamiona klęski żywiołowej,
a w szczególności:

• zadania w zakresie monitorowania zagrożeń;
• bilans sił ratowniczych i środków technicznych

niezbędnych do usuwania skutków zagrożeń;

• procedury uruchamiania działań przewidzianych

w planie oraz zasady współdziałania, a także
sposoby ograniczania rozmiaru strat i usuwania
skutków zagrożeń.

System Alarmowania

Do ogłaszania (odwoływania) alarmów wykorzystywane są

następujące urządzenia:

• miejski system alarmowy,
• regionalne rozgłośnie radiowe i telewizyjne,
• radiowęzły i syreny zakładowe.

Stopnie alarmowania

Prezes Rady Ministrów z własnej inicjatywy, na wniosek właściwego ministra, kierownika

urzędu centralnego lub wojewody, może wprowadzić na całym terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej albo jego części, w drodze zarządzenia, następujący stopień

1) pierwszy stopień alarmowy – w przypadku uzyskania informacji o możliwości

wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub innego zdarzenia,

których rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia;

2) drugi stopień alarmowy – w przypadku uzyskania informacji o możliwości

wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub innego zdarzenia,

powodujących zagrożenie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej;

3) trzeci stopień alarmowy – w przypadku uzyskania informacji o osobach lub

organizacjach przygotowujących działania terrorystyczne godzące w bezpieczeństwo

Rzeczypospolitej Polskiej lub wystąpienia aktów terroru godzących

w bezpieczeństwo innych państw albo w przypadku uzyskania informacji

o możliwości wystąpienia innego zdarzenia godzącego w bezpieczeństwo

Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw;

4) czwarty stopień alarmowy – w przypadku wystąpienia zdarzenia o charakterze

terrorystycznym lub innego zdarzenia, powodujących zagrożenie bezpieczeństwa

Rzeczypospolitej Polskiej lub innych państw.

System Ratownictwa

medycznego

W skład systemu ratownictwa medycznego wchodzą:
• szpitalne oddziały ratunkowe,
• zespoły ratownictwa medycznego,
• Centrum Powiadamiania Ratunkowego (tworzone

na bazie Wielkopolskiego Urzędu Wojewódzkiego,
z możliwością odbioru numeru 112).

Budowle ochronne

Budowla ochronna jest to specjalnie

wykonana i wyposażona budowla

lub część budynku (najczęściej

podpiwniczenie) w celu

zapewnienia zbiorowej ochrony

ludności przed środkami rażenia,

skażeniami promieniotwórczymi i

chemicznymi, w tym toksycznymi

środkami przemysłowymi

Budowle ochronne mogą być przygotowywane z przeznaczeniem na ukrycie
w nich ludzi i zabezpieczenie przed zniszczeniem ruchomych dóbr kultury,
szczególnie ważnej dokumentacji, cennej aparatury oraz zapasów żywności i
leków.

Budowle ochronne przygotowuje się w okresie pokoju i w czasie wojny. Mogą
one być przygotowywane jako schrony o określonej normami technicznymi
wytrzymałości konstrukcyjnej oraz jako ukrycia bez szczególnych wymogów
wytrzymałościowych (ukrycia zastępcze). Na ukrycia mogą być
wykorzystane podziemne obiekty komunikacyjne (metro, parkingi),
handlowe, usługowe, magazynowe itp.

Rządowe centrum

bezpieczeństwa

Będzie monitorowało potencjalne zagrożenia, uruchamiało procedury związane

z zarządzaniem kryzysowym oraz zajmowało się planowaniem cywilnym.

Centrum ma także współpracować ze strukturami Organizacji Traktatu

Północnoatlantyckiego oraz Unii Europejskiej.

Utworzone na szczeblu centralnym

Do zadań Rządowego Centrum Bezpieczeństwa należy m. in.:

1. realizacja spraw z zakresu planowania cywilnego,
2. monitorowanie potencjalnych zagrożeń,
3. uruchamianie, w przypadku zaistnienia zagrożeń, procedur

związanych z zarządzaniem kryzysowym,

4. współpraca ze strukturami NATO i Unii Europejskiej oraz

innymi organizacjami międzynarodowymi,

5. zapewnienie obiegu informacji między krajowymi i

zagranicznymi organami i strukturami zarządzania
kryzysowego.

STRUKTURA ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO w RP

PRZEZES RADY MINISTRÓW

RZĄDOWY ZESPÓŁ ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

WOJEWODA

STAROSTA

WÓJT,

URMISTRZ,

REZYDENT

MIASTA

RZĄDOWE

CENTRUM

BEZPIECZEŃSTWA

Centra

zarządzania

kryzysowego

ZESPOŁY

ZARZĄDZANI

A

KRYZYSOWEG

O

MINISTER

CENTRALNY

ORGAN

ADMINISTRACJI

RZĄDOWEJ

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym

Art. 5.

1. Na poziomie krajowym, wojewódzkim, powiatowym i gminnym tworzy się

plany

reagowania kryzysowego.
2. W skład planów reagowania kryzysowego, o których mowa w ust. 1,

wchodzą

następujące elementy:
1) plan główny zawierający:
a) charakterystykę zagrożeń oraz ocenę ryzyka ich wystąpienia, w tym
mapy ryzyka i zagrożenia powodziowego,
b) charakterystykę sił i środków, w tym stan rezerw państwowych, oraz
ocenę możliwości ich wykorzystania,
c) analizę funkcjonowania administracji publicznej, jej skuteczności i
możliwości wykorzystania w sytuacjach kryzysowych,
d) przewidywane warianty działań w sytuacjach kryzysowych,
e) wskazanie trybu aktualizacji planu oraz poszczególnych załączników
funkcjonalnych;
2) procedury reagowania kryzysowego określające zespół przedsięwzięć na
wypadek sytuacji kryzysowych, w czasie stanów nadzwyczajnych i w czasie
wojny, a w tym:
a) zadania w zakresie monitorowania zagrożeń,
b) bilans i tryb uruchamiania sił i środków niezbędnych do usuwania
skutków zagrożeń,
c) uruchamianie działań przewidzianych w planie reagowania kryzysowego
oraz zasady współdziałania, a także sposoby ograniczania rozmiarów

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym

Art. 7.

1.

Rada Ministrów sprawuje zarządzanie kryzysowe na terytorium

Rzeczypospolitej
Polskiej.
2. W przypadkach niecierpiących zwłoki zarządzanie kryzysowe sprawuje
Minister właściwy do spraw wewnętrznych, zawiadamiając niezwłocznie o
swoich działaniach Prezesa Rady Ministrów.
3. Decyzje podjęte przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych
Podlegają rozpatrzeniu na najbliższym posiedzeniu Rady Ministrów.
4. Prezes Rady Ministrów, w drodze zarządzenia niepodlegającego ogłoszeniu,
określa wykaz zadań i procedur NSPK, w tym sposoby i tryb ich uruchamiania,
zwany dalej „wykazem przedsięwzięć NSPK”.

Art. 8.

1. Przy Radzie Ministrów tworzy się Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego,
zwany dalej „Zespołem”, jako organ opiniodawczo-doradczy właściwy w

sprawach

inicjowania i koordynowania działań podejmowanych w zakresie zarządzania

kryzysowego.

W skład Zespołu wchodzą:
1) Prezes Rady Ministrów - przewodniczący;
2) Minister Obrony Narodowej i minister właściwy do spraw wewnętrznych -
zastępcy przewodniczącego;
3) Minister Spraw Zagranicznych;
4) Minister Koordynator Służb Specjalnych - jeżeli został powołany.

Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym

Art. 9.

Do zadań Zespołu należy:
1) przygotowywanie propozycji użycia sił i środków niezbędnych do opanowania
sytuacji kryzysowych;
2) doradzanie w zakresie koordynacji działań organów administracji rządowej,
instytucji państwowych i służb w sytuacjach kryzysowych;
3) opiniowanie sprawozdań końcowych z działań podejmowanych w związku
z zarządzaniem kryzysowym;
4) opiniowanie potrzeb w zakresie odtwarzania infrastruktury lub przywrócenia
jej pierwotnego charakteru;
5) opiniowanie i przedkładanie do zatwierdzenia Radzie Ministrów krajowego
planu reagowania kryzysowego;
6) opiniowanie i przedkładanie do zatwierdzenia Radzie Ministrów krajowego
i wojewódzkich planów ochrony infrastruktury krytycznej;
7) opiniowanie projektów zarządzeń Prezesa Rady Ministrów dotyczących
wykazu przedsięwzięć NSPK;
8) opiniowanie projektów decyzji Rady Ministrów dotyczących wprowadzania
przedsięwzięć z wykazu przedsięwzięć NSPK;
9) organizowanie współdziałania ze związkami ochotniczych straży pożarnych
w sytuacjach kryzysowych.
2. Zespół realizuje, do czasu wprowadzenia stanu wojennego i uruchomienia

systemu kierowania obroną państwa, zadania wynikające z Planu

Reagowania Obronnego Rzeczypospolitej Polskiej, będącego dokumentem

wykonawczym do Polityczno-Strategicznej Dyrektywy Obronnej

Rzeczypospolitej Polskiej.

Podział zagrożeń

I. KATASTROFY NATURALNE

1. Powodzie
2. Huragany i silne wiatry
3. Susza
4. Trzęsienia ziemi
5. Anomalie pogodowe
6. Wyładowania atmosferyczne
7. Epidemie
8. Plagi zwierzęce

II. KATASTROFY TECHNICZNE

1. Pożary
2. Awarie chemiczne
3. Komunikacyjne
4. Budowlane
5. Awarie urządzeń infrastruktury technicznej

III. AKTY TERRORU

IV. ZAKŁÓCENIA BEZPIECZEŃSTWA I PORZĄDKU

PUBLICZNEGO

Instytucje zarządzania

Kryzysowego

• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji

• Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe

• Komenda Główna Straży Granicznej

• Komenda Główna Policji

• Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej

• Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe

• Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe

 

      

 

   

   

 

   

   

 

      

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Narodowy system pogotowia obronnego

Jest to zespół zasad, procedur i przedsięwzięć realizowanych w ramach

systemu obronności państwa, w warunkach zewnętrznego zagrożenia

bezpieczeństwa państwa kryzysem lub wojną, mający na celu

zapewnienie adekwatnego do potrzeb reagowania na te zagrożenia.

W związku z przekształceniem Systemu Pogotowia NATO w System

Reagowania Kryzysowego NATO w Polsce trwa transformacja

Narodowego Systemu Pogotowia Obronnego w Narodowy System

Pogotowia Kryzysowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej

zintensyfikowano prace nad utworzeniem jednego systemu, w ramach

którego będzie możliwe zarządzanie we wszystkich sytuacjach

kryzysowych – zarówno militarnych, jak i niemilitarnych. Narodowy

System Pogotowia Kryzysowego obejmuje pięć zasadniczych

komponentów, w tym: opcje zapobiegania, środki reagowania

kryzysowego, przeciwdziałanie zaskoczeniu, przeciwdziałanie agresji i

stopnie alarmowe. Wprowadzenie tego systemu pozwoli na realizację

naszych zobowiązań sojuszniczych w ramach obrony kolektywnej.

Narodowy System Pogotowia Obronnego

obejmuje trzy grupy środków i przedsięwzięć:

1. Podwyższanie gotowości obronnej państwa, w tym podwyższanie gotowości

obronnej podsystemu (organów) kierowania, podwyższanie gotowości

bojowej podsystemu militarnego (SZ RP) oraz podwyższanie gotowości

obronnej podsystemu pozamilitarnego (pozamilitarnych ogniw obronnych).

2. Podejmowanie działań przeciwko zaskoczeniu przez odpowiednie do

zagrożenia rozwinięcie całych sił zbrojnych lub ich określonych komponentów

i osiągnięcie przez nie gotowości do użycia przeciwko agresorowi.

3. Podwyższanie gotowości obronnej państwa, której istotą jest elastyczne

dostosowanie poziomu gotowości systemu obronności państwa do

reagowania na zagrożenia zewnętrznego bezpieczeństwa państwa. W

rzeczywistości chodzi nie tylko o wprowadzanie wyższych stanów gotowości

obronnej, ale również – w odpowiednim czasie – niższych stanów gotowości,

w sytuacji gdy zagrożenie zewnętrznego bezpieczeństwa państwa będzie

stopniowo niwelowane.

Przygotowali:

Karpowicz Katarzyna

Kędzierska Justyna

Kundzicz Maciej

Łapiński Dariusz