Maciej Ostrowski

Mariusz Postek

LOG

Rola informacji i wiedzy w zarządzaniu.

Informacja zawsze towarzyszyła i zapewne będzie towarzyszyć

procesom organizacji i zarządzania, jednak nigdy dotychczas nie była

tak cenna jak obecnie. Jest postrzegana jako podstawa uzyskania

przewagi konkurencyjnej, efektywności ekonomicznej i skuteczności

wszelkich procesów zarządczych, często uważana za najcenniejszy

zasób przedsiębiorstwa.

System Informacyjny

System informacyjny

To posiadająca wiele poziomów struktura pozwalająca

użytkownikowi na przetwarzanie, za pomocą procedur i

modeli, informacji wejściowych w wyjściowe. Natomiast

system

informatyczny jest wydzieloną,

skomputeryzowaną, częścią systemu informacyjnego.

Komputeryzacja systemów informacyjnych jest coraz

powszechniejszym sposobem zwiększenia sprawności

działania systemu zarządzania, ponieważ mimo

początkowych wydatków na szkolenia, oprogramowanie i

wdrożenie, system informatyczny umożliwia formalizację

struktury organizacyjnej, zwiększenie rozpiętości

kierowania, automatyzowanie zadań, dostarcza

niezwłocznie żądanych informacji, ułatwia pracę grupową

w przedsiębiorstwach posiadających wiele oddziałów.

System Informacyjny Zarządzania (SIZ)

-System Informacyjny przedsiębiorstwa jest

systemem złożonym, a decyduje o tym nie tylko to,

że podstawowym elementem systemu jest człowiek,

ale także to, że w skład systemu wchodzi wiele,

wzajemnie ze sobą powiązanych podsystemów

informacyjnych.

-Obserwujemy, że złożoność takiego systemu jest

proporcjonalna do integracji (współdziałania)

przedsiębiorstwa z jego otoczeniem.

-Tę część systemu informacyjnego przedsiębiorstwa,

która jest odpowiedzialna za zasilanie procesów

decyzyjnych można nazwać systemem

informacyjnym zarządzania (SIZ)

SIZ pełni wobec przedsiębiorstwa następujące

funkcje:

-stanowi główne źródło informacji, które pozwalają na

podjęcie decyzji kształtujących bieżącą sytuację

przedsiębiorstwa i jego dalszy rozwój;

-zapewnia interakcję między systemami zarządzania, a

systemem wykonawczym;

-wpływa na poziom kosztów ponoszonych przez

przedsiębiorstwo (przez stworzenie możliwości

podejmowania działań korygujących wcześniej podjęte

decyzje czy poprzez zapewnienie komunikacji między

nadawcami i odbiorcami informacji);

-przyczynia się do rozwoju konkurencyjnych produktów i

usług;

-pozwalają na znalezienie nowych, nieznanych wcześniej

zasobów materialnych (surowców, materiałów, energii).

Cechy jakościowe SIZ

Za najważniejsze cechy SIZ można uznać:



Celowość – właściwości i działanie służą osiąganiu celów

przedsiębiorstwa, a zwłaszcza misji i przyjętym strategiom

organizacji;



Wiarygodność – informacje pozyskiwane z systemu

informacyjnego opierają się na sprawdzalnych co do

prawdziwości i rzetelności źródłach oraz metodach

pozyskiwania informacji, jej przechowywania i

przetwarzania. W przypadku, gdy uzyskanie 100%

pewności nie jest możliwe powinno być skalkulowane

ryzyko, że mogą być błędne;



Dostępność – upoważnieni odbiorcy informacji

generowanych przez SI mogą ją uzyskać w dowolnym

czasie, z dowolnego miejsca i z pomocą różnych urządzeń;



Aktualność – informacje dostępne w SI są aktualizowane

tak często, jak jest to możliwe i konieczne;



Efektywność – suma korzyści uzyskiwanych z SI

powinna przewyższać koszty związane z jego

utrzymaniem;



Wydajność – system zapewnia wystarczającą

wydajność przy zachowaniu innych kryteriów

jakościowych;



Niezawodność – Pod tym pojęciem rozumie się także

powtarzalność w tym sensie, że przy powtórzeniu

określonego zapytania SI wygeneruje taką samą

odpowiedź;



Elastyczność – system zapewnia zachowanie

pozostałych parametrów jakościowych na

niezmienionym poziomie w różnych warunkach jego

użytkowania. Elastyczność polega także na

możliwości adaptacji SI do zmieniających się

warunków (parametryzacja);



Kompleksowość – system zaspokaja ilościowo i

asortymentowo oczekiwania jego użytkowników;



Poufność – system zapewnia dostęp do określonej

informacji tylko upoważnionym odbiorcą. W

skomputeryzowanych SI osiąga się to poprzez

zróżnicowanie praw dostępu, w tradycyjnych poprzez

rozwiązania organizacyjne;



Bezpieczeństwo – system zapewnia nienaruszalność

zbiorów danych i informacji oraz procedur ich

przetwarzania chroniąc je przed nieuprawnioną

ingerencją z zewnątrz;



Przyjazność – system w maksymalny sposób ułatwia

dostęp jego użytkowników. W skomputeryzowanych SI

osiąga się to poprzez poprawne zbudowanie

formularzy;



Inteligencja – system ma wbudowane mechanizmy

będące symulacją ludzkiej inteligencji: wnioskowania,

przetwarzania informacji, uczenia się, reagowania na

sygnały z otoczenia, symulowania rzeczywistości.

Osiąga się to poprzez wykorzystywanie metod sieci

neuronowych w SI.

Management Information

Systems

Istnieje wiele definicji systemów informacyjnych

zarządzania. Nie należy utożsamiać MIS tylko i

wyłącznie z systemem komputerowym, bowiem

pojęcie to ma znacznie szerszy charakter. Należy

raczej odnieść się do procesu podejmowania decyzji w

organizacji, który oparty jest na podstawowych celach

organizacji. Proces decyzyjny ma bezpośredni wpływ

na strukturę i efektywne działanie systemu

informacyjnego, którego celem jest przede wszystkim

wspomaganie tego procesu.

System MIS cechuje:

- możliwości zbierania i magazynowania danych

niezbędnych do przetwarzania w informacje

przydatne do wspomagania procesów

decyzyjnych,

- dostarczanie informacji odpowiedniej osobie,

formie i na czas,

- dostarczanie informacji za pomocą rożnych

kanałów komunikacyjnych,

- łatwość obsługi i dostępu do informacji,

- zabezpieczenie przed włamaniem i

niekontrolowanym dostępem,

- niezawodność funkcjonowania

.

Dobry system teleinformatyczny pozwala

monitorować każdy element firmy,

wspomagając procesy organizacji i

zarządzanie. Skuteczne i dobrze przemyślane

narzędzia informatyczne ułatwiają szybki

rozwój firmy, a stosowane coraz

powszechniej elementy tzw. sztucznej

inteligencji sprawiają, że stają się one coraz

bardziej elastyczne.

Na tle poziomów zarządzania (operacyjny,

taktyczny, strategiczny) oraz rodzaju

ustrukturalizowania decyzji można wyróżnić

systemy informacyjne zarządzania, takie jak:

- systemy transakcyjne,
- biurowe systemy informacyjne,
- systemy informacyjne zarządzania,
- systemy wspomagania decyzji,
- systemy informacyjne kierownictwa,
- systemy wspomagania kierownictwa,
- systemy eksperckie,
- systemy oparte o bazy wiedzy.

T y p y s y s te m ó w in f o r m a c y jn y c h

I n f o r m a ti o n

S y s te m s

S y s t e m y

I n f o r m a c y j n e

O p e r a ti o n s

S u p p o r t

S y s te m s

S y s t e m y W s p a r c ia

O p e r a c y j n e g o

M a n a g e m e n t

S u p p o r t S y s te m s

S y s t e m y

W s p o m a g a n ia

Z a r z a d z a n ia

T r a n s a c ti o n

P r o c e s s i n g

S y s te m s

S y s t e m y

T r a n s a k c y j n e

P r o c e s s C o n to r l

S y s te m s

E n te r p r i s e

C o l l a b o r a ti o n

S y s te m s

( s y s te m y

w s p ó ł p r a c y w

p r z e d s i ę b i o r s tw i e )

M a n a g e m e n t

I n f o r m a ti o n S y s te m s

S y s t e m y

I n f o r m a c y j n e

Z a r z a d z a n i a

D e c i s i o n

S u p p o r t S y s te m s

S y s t e m y

W s p o m a g a n ia

D e c y z j i

E x e c u ti v e

I n f o r m a ti o n s y s te m s

S y s t e m y

I n f o r m a c y j n e

K i e r o w n i c t w a

E w o lu c ja s y s te m ó w in f o r m a ty c z n y c h

d o w s p o m a g a n ia z a r z ą d z a n ia

S E T - S y s t e m y e w i d e n c y j n o -

t r a n s a k c y j n e

S I D - S y s t e m y i n f o r m a c y j n o -

d e c y z y j n e

S W D - S y s t e m y w s p o m a g a n i a

d e c y z j i

Z S I - Z i n t e g r o w a n e s y s t e m y

i n f o r m a t y c z n e

S I K - S y s t e m y i n f o r m o w a n i a

k i e r o w n i c t w a

S E - S y s t e m y e k s p e r c k i e
S S I - S y s t e m y s z t u c z n e j

i n t e l i g e n c j i

Z S I

S E

S S I

System Informacyjny, a System

Informatyczny.

System informatyczny – jest to zbiór powiązanych ze sobą elementów,

którego funkcją jest przetwarzanie danych przy użyciu techniki

komputerowej. Lub Wyodrębniona część systemu informacyjnego, w którym

do przetwarzania danych zastosowano środki i metody informatyczne, a

zwłaszcza sprzęt i oprogramowanie komputerów.

Elementy: 

- sprzęt (hardware)

- oprogramowanie (software)

- baza danych

- telekomunikacja (Internet)

- ludzie

- organizacja

System informacyjny – można go określić jako posiadającą wiele

poziomów strukturę pozwalającą użytkownikowi na przetwarzanie, za

pomocą procedur i modeli, informacji wejściowych w wyjściowe lub układ

odpowiednich elementów, którego zadaniem jest przetwarzanie danych.

System informacyjny częściowo

skomputeryzowany

System informatyczny

System informacyjny całkowicie

skomputeryzowany

System informacyjny to

skomputeryzowana część systemu

informatycznego

System Informacyjny „Domena człowieka”

„Domena maszyn” System Informatyczny.

Składowe elementy Systemu Informacyjnego (SI) SI =

{P,I,T,O,M,R}

P – zbiór podmiotów, które są użytkownikami systemu.

I – zbiór informacji o sferze realnej, czyli jej stan i zachodzące w niej

zmiany

(tzw. zasoby informacyjne).

R – relację pomiędzy poszczególnymi zbiorami.

M – Zbiór meta-informacji, czyli opis systemu informacyjnego i jego

zasobów informacyjnych.

O – zbiór rozwiązań rynkowych stosownych w danej organizacji.

T – zbiór narzędzi technicznych stosownych w procesie pobierania,

przesyłania, przetwarzania, przechowywania i wydawania informacji.

System Informatyczny (SiT)

Zasoby systemu informatycznego:

- Ludzkie – potencjał wiedzy ukierunkowany na

rozwiązywanie

problemów systemu;

- Informacyjne – zbiory danych przeznaczone do

przetwarzania; - Proceduralne – algorytmy, procedury,

oprogramowanie;

- Techniczne – sprzęt komputerowy, sieci

telekomunikacyjne,

nośniki danych

Funkcje systemy informatycznego:

gromadzenie informacji,

przetwarzanie informacji,

przechowywanie informacji,

prezentacja informacji,

przesyłanie informacji.

System Informacyjny a System

Informatyczny

Problem w rozróżnieniu Systemu Informacyjnego (SI), a
Systemu Informatycznego (SiT) powstał w latach 70-tych XX
wieku, to właśnie wtedy w języku polskim zaczęto stosować to
drugie pojęcie. Wiele nieporozumień wynika z dużego
podobieństwa pomiędzy nazwami tychże systemów. Co do
problemu to jest on obcy w krajach zachodnich, gdyż te już w
latach 60-tych rozróżniły te dwa pojęcia. Ukazało się tam
wiele precyzyjnych opracowań definiujących pojęcie SI oraz
SiT. Wiele środowisk jednak wciąż podejmuje badania nad
tematyką Systemów Informacyjnych. Są to głównie studenci,
kształcący się w zakresie nauk związanych z zarządzaniem.

Przyszli menadżerowie muszą widzieć potencjał jaki jest

w skomputeryzowanych systemach zarządzania. Takie

rozwiązanie pozwala obniżyć koszty poprzez

zminimalizowanie wypłacanych pensji dla księgowych,

czy też osób, których pracę może wykonać komputer. O

ile komputery są mistrzami w szybkich obliczeniach to

nie są one w stanie myśleć tak jak człowiek, nie

posiadają one tak złożonych procesów myślowych.

Dlatego do kierowania firmą, która posiada określoną

strategię potrzebna jest osoba (człowiek potrafi

przetwarzać dane oraz posiada zaawansowaną sferę

przetwarzania informacji w procesach myślenia) a nie

nawet najbardziej zaawansowana technologicznie

maszyna.

Architektura systemu zintegrowanego

zarządzania

Przykład przedsiębiorstwa, w którym nie ma

systemu informatycznego i gdzie przypływ

informacji między poszczególnymi działami nie

pozwala nadzorować etapu realizacji

poszczególnych procesów wewnątrz firmy.



Podsumowując:

- Pracownicy działu zakupów nie poinformowali o ilości

zakupionych puszek

- Mimo braku potwierdzenia zgodności opakowań z

normą zakładową towar przewieziono do magazynu

- Nie określono miejsca gdzie puszki się znalazły –

trudno było udowodnić, że zardzewiałe puszki

przewieziono już od dostawcy (kwestia reklamacji

puszek)

WNIOSKI

Tak więc po dłuższych rozważaniach można śmiało

powiedzieć, że jak na razie System Informacyjny

(człowiek) przewyższa System Informatyczny

(komputer). Nawet wprowadzenie w przyszłości coraz to

bardziej zaawansowanych technologicznie rozwiązań

takich jak Interfejs głosowy oraz sieci neuronowe nie

wpłyną drastycznie na ten stan rzeczy. Jako przykład

można podać komputer grający w szachy z człowiekiem.

Komputer nie potrafi sam „wymyślić” zagrania (choć w

porównaniu do człowieka liczy on o wiele szybciej),

potrafi zagrać tylko tak jak zaprogramował go człowiek.

Cele wdrażania systemu informacyjnego



ułatwianie gromadzenia informacji niezbędnych do

funkcjonowania danego procesu,



usprawnianie analizy zebranych danych i informacji,



możliwość przekształcenia nieustrukturalizowanego

procesu w rutynowo przebiegającą transakcję,



ułatwienie wprowadzania zmian w kolejności przebiegu

procesu,



umożliwienie łatwego dostępu do zasobów wiedzy i

ekspertyz oraz ich swobodnego transferu,



umożliwienie eliminacji zbędnych pośredników z procesu,



umożliwienie łatwego monitorowania przebiegu zarówno

całego procesu, jak i jego poszczególnych elementów,



możliwość zastępowania czynnika ludzkiego w procesie

lub też zmniejszanie jego udziału.

Dziękujemy za uwagę.

Źródła:



„ Systemy informacyjne biznesu”, Kisielnicki Jerzy,

Sroka Henryk, Agencja Wydawnicza Placet,

Warszawa 2005.



http://www.wsz-pou.edu.pl/biuletyn/druk.php?p=&s

trona=biul_pyt33&nr=33



http://pl.wikipedia.org/wiki/System_informacyjny