Amfetamina i jej pochodne

Amfetamina



Ogólne informacje:



Nazwa
systematyczna:

1-fenylopropylo-2-

amina



Wzór
sumarycznyC9H13N



Masa molowa 135,2
g/mol

Sproszkowana sól amfetaminy

Amfetamina

znana również jako:
-benzedryna
-psychedryna
- perwityna



organiczny związek chemiczny o silnym działaniu

psychotropowym pobudzający ośrodkowy układ nerwowy



Jest mieszaniną racemiczną dwóch odmian prawoskrętnej

(2S)(+)-1-fenylo-2-aminopropanu (dekstroamfetamina) i

lewoskrętnej (2R)(-)-1-fenylo-2-aminopropanu

(lewoamfetamina), które różnią się działaniem

fizjologicznym



Amfetamina najczęściej przyjmowana jest w formie

siarczanu amfetaminy, rzadziej w postaci higroskopijnego

chlorowodorku, fosforanu czy winianu

Farmakokinetyka

Biodostępność:
doustnie 20–25%
donosowo 75%
doodbytniczo 95–99%
dożylnie 100%
Okres półtrwania:
10 dla D-izomeru
13 godzin dla L-izomeru
Wiązanie z białkami

osocza i tkanek15-40%

Metabolizm wątrobowy (CYP2D6)
Wydalanie nerkowe, przeważająca część w postaci

niezmienionej

Metabolizm



Główne drogi przemian to:

-hydroksylacja pierścienia aromatycznego do p-

hydroksyamfetaminy

-oksydatywna dezaminacja do ketonu

benzylometylowego

-β-hydroksylacja łańcucha bocznego



Hydroksylowe pochodne: p-hydroksyamfetamina i

norefedryna znalazły zastosowanie jako leki



Fenyloaceton może ulegać dalszej degradacji do

kwasu benzoesowego



Metabolity mogą być wydalane w postaci wolnej

lub sprzężonej z kwasem glukuronowym lub

glicyną

Metabolizm amfetaminy



Efekty zażycia:



silne pobudzenie psychomotoryczne



przyśpieszona akcja serca i szybki oddech



brak łaknienia



rozszerzenie źrenic



podwyższone ciśnienie krwi



bladość skóry



gonitwa myśli



wytrzeszcz oczu



jadłowstręt i światłowstręt



suchość w ustach



zmniejszoną wrażliwość na ból, głód oraz zmęczenie



rozgadanie



Efekty uboczne:



zmniejszony lub zwiększony popęd płciowy



problemy z erekcją



drżenie mięśni

Stężenie amfetaminy we krwi:
lecznicze - od 0,05 do 2 ľg/ml
toksyczne - od 1 do 3 ľg/ml
śmiertelne - ponad 0,5 ľg/ml (średnio 8,6 ľg/ml)

Skutki używania



Możliwe są poważne konsekwencje zdrowotne z
powodu wyczerpania organizmu. W przypadku
spożycia dużych ilości mogą się pojawiać takie
problemy jak:



zaburzenia wzroku i słuchu,



arytmia serca, mogąca w skrajnych przypadkach
powodować zawał,



wycieńczenie organizmu,



psychoza amfetaminowa.



Następnego dnia po zażyciu występują objawy

wyczerpania, takie jak np. potrzeba snu.

Najskuteczniejszym lekarstwem jest

przespanie kilku dodatkowych godzin. Po

zażywaniu kolejnych dawek przez wiele dni

(tzw. "ciąg") mogą wystąpić objawy bardzo

dużego wyczerpania organizmu, takie jak

bardzo silna potrzeba snu, ogólna ospałość,

depresja, utrata wagi, spadek odporności na

infekcje, silne migreny i zawroty głowy. Już

pierwsze zażycie może doprowadzić do tak

zwanej psychozy amfetaminowej.



amfetamina powoduje zanik poczucia głodu i

zmęczenia – spożywanie jej, połączone z sytuacją

wzmożonego wysiłku fizycznego (dyskoteka, uprawianie

sportu ekstremalnego, ciężka praca fizyczna), powoduje

niekiedy bardzo poważne konsekwencje na skutek

wyczerpania i odwodnienia, ze zgonem włącznie.



Osoby często spożywające amfetaminę mogą wpaść w

"ciąg amfetaminowy". Amfetamina nie powoduje

uzależnienia fizycznego lub jest ono bardzo słabe (może

objawiać się dusznościami i lekkimi zawrotami głowy), w

momencie odstawienia wywołuje jednak – jak każdy środek

pobudzający – uzależnienie psychiczne

Amfetamina przyjmowana dożylnie w postaci stężonych roztworów

(zbliżonych do nasyconego) powoduje:

-

rozpad czerwonych krwinek

-

jako ligand tworzy z żelazem(II) związki kompleksowe poprzez

które zachodzi utlenianie żelaza w hemoglobinie ze stopnia

utlenienia +2 na +3, a wiec nieodwracalne tworzenie

nieprzenoszącej tlenu methemoglobiny

-

Objawia się to sinieniem końców palców oraz ust, co może

prowadzić do mikrouszkodzeń mózgu z powodu niedotlenienia.



powoduje powstawanie zakrzepów w naczyniach, które

mogą stać się bezpośrednią przyczyną zawału serca lub

zatorów w ośrodkowym układzie krwionośnym



ryzyko wylewu podpajęczynówkowego. Ryzyko to bardzo

rośnie z wiekiem, gdyż naczynia tracą normalną elastyczność,

a więc i odporność na wzrost ciśnienia.



Najczęstszą przyczyną śmierci po
przedawkowaniu amfetaminy jest paraliż
mięśni oddechowych, a więc uduszenie się
lub zatrzymanie akcji serca wskutek arytmii
lub zawału.



Najczęstszymi powikłaniami są
mikrowylewy.



Niewielka część osób popełnia samobójstwo
wskutek psychozy amfetaminowej albo
samookalecza się w fazie odstawienia

Objawy zatrucia amfetaminą



Po zażyciu 30-100mg mogą wystąpić objawy zatrucia



Obraz kliniczny ostrego zatrucia: niepokój, drażliwość,
suchość w ustach, omamy, zlewne poty, rozszerzenie
źrenic, podwyższona temperatura ciała, bezsenność,
brak łaknienia, zaczerwieniona skóra, zaburzenie
czynności serca, podwyższenie ciśnienia tętniczego



Objawy zatrucia przewlekłego: znaczne wychudzenie,
gonitwa myśli, trudności z koncentracją uwagi, niskie
ciśnienie,zaparcia

W ciężkich ostrych zatruciach pojawia się „psychoza
amfetaminowa”:
-urojenia o treści prześladowczej
-niepokój
-stany lękowe rodzące agresję,
-zaburzenia orientacji,
-omamy słuchowe i wzrokowe,
-skłonności samobójcze a także szczypanie, drapanie itp.
Pod wpływem amfetaminy w mózgu uwalnia się duża
ilość dopaminy, jak w ostrej schizofrenii
Stopniowo dochodzi do zwolnienia czynności serca i
obniżenia ciśnienia tętniczego,
śmierć następuje na skutek porażenia ośrodka
oddechowego lub zatrzymania czynności serca

Objawy zatrucia amfetaminą

Amfetami
na

Metamfetam
ina

Efedryna

Meskalin
a

MDMA
(Extasy)

MMDA

MDA

2C-
B

2C-T-
7

TMA

DOM

Pochodne amfetaminy



Speed (metaamfetamina)

- To silnie uzależniająca

odmiana amfetaminy.

Różnica polega na szybszym

i silniejszym działaniu oraz

dłuższym okresie półtrwania.



Ice (metylamfetamina) -

To prawie 100- procentowa

metaamfetamina,

sprzedawana w postaci

bezbarwnych kryształków

przeznaczonych do palenia

Ecstasy (MDMA)

Jest zaliczana do amfetamin metylowych, które

czasami traktowane są jako substancje

halucynogenne, ponieważ ich budowa chemiczna

przypomina strukturę meskaliny.
Ecstasy oprócz MDMA zawierają też kofeinę,

amfetaminę i speed.
W niektórych przypadkach przyjęcie tego środka

wiąże się z ryzykiem udaru termicznego, ataku

serca lub krwotoku mózgowego.

Metody oznaczania

Metoda mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej

(SPME) w fazie nadpowierzchniowej

Rodzaj badanego materiału: krew i mocz
Urządzenie do SPME ma kształt zbliżony do strzykawki.

Najważniejszym jego elementem jest włókno kwarcowe

pokryte fazą stacjonarną. Procedura analityczna SPME

obejmuje zasadniczo dwa podstawowe etapy

W pierwszym etapie włókno jest doprowadzane do kontaktu z

próbką w fazie gazowej (lub w fazie ciekłej), w wyniku czego

dochodzi do sorpcji analitów.

W drugim etapie włókno jest wystawiane na działanie wysokiej

temperatury w gorącym dozowniku chromatografu gazowego,

a uwolnione anality przenoszone są do kolumny

chromatograficznej



wstępne kondycjonowanie włókna SPME w gorącym dozowniku

chromatografu gazowego przez czas konieczny do oczyszczenia

włókna (w praktyce od pół godziny do nawet kilku godzin.)



przygotowanie próbki moczu i krwi do analizy końcowej.



przeniesienie do szklanego naczyńka po 1 ml próbki, dodanie

wzorca amfetaminy oraz roztworu węglanu potasu



Zamknięcie szczelnie naczyńka i wymieszanie zawartości



W trakcie termostatowania próbki amfetamina jest uwalniana

do fazy nadpowierzchniowej.



Po 20 min włókno SPME wprowadza się do fazy

nadpowierzchniowej wewnątrz naczyńka i eksponuje przez 5

min.



Termiczna desorpcja analitów w gorącym dozowniku

chromatografu gazowego uwalnia substancje, które są dalej

rozdzielane i oznaczane w układzie chromatograficznym GC-

FID.

POSTĘPOWANIE:



ZALETY



metoda pozwala na kilkukrotny wzrost czułości oznaczenia

amfetaminy w stosunku do tradycyjnej metody analizy w fazie

nadpowierzchniowej.



ograniczenie ilości koniecznych operacji analitycznych (mniejsze

ryzyko popełnienia błędu grubego i systematycznego,

dodatkowo znaczne skrócenie czasu analizy.



Metoda jest prosta a jej koszty są relatywnie niskie.



w metodzie SPME całkowicie wyeliminowano zużycie drogich i

toksycznych rozpuszczalników



ograniczenie wpływu związków utrudniających miarodajne

oznaczenie końcowe



WADY



Potrzeba stosunkowo częstej kalibracji oraz szczególnej dbałości

o czystość włókna sorpcyjnego.



konieczność dokładnego kontrolowania i odtwarzania

parametrów procesu sorpcji i desorpcji analitów z włókna

Zalety i wady

Metoda skriningowa

FPIA - Fluorescence Polarization Immunoassay



W metodzie tej

-antygen jest znakowany barwnikiem fluoryzującym (np.

fluoresceiną)

- Występująca we krwi lub moczu substancja psychoaktywna

wypiera znakowany fluoresceiną antygen z kompleksu antygen-

przeciwciało

-Pociąga to za sobą zmianę polaryzacji fluorescencji mierzoną

przez odpowiedni system detektorowy.



niska specyficzność metody może być przyczyną wyników

fałszywie dodatnich tj. wskazujących na obecność narkotyku u

osób, które go nie przyjmowały. Aby zmniejszyć liczbę takich

wyników, wprowadzono pojęcie "progu czułości" (ang. cutoff level

lub Minimal Allowable Threshold - MAT) to jest minimalnego

stężenia narkotyku w moczu, które musi być przekroczone, aby

można było uznać wynik za dodatni.

Dziękuję za uwagę :)