Scalenia i podziały

nieruchomości

Realizacja Projektu Rozwoju Obszarów Wiejskich w

pewnych przypadkach wymagać będzie prowadzenia

procesu scalenia i podziału nieruchomości. Zabieg ten

dotyczyć będzie

w szczególności terenów przeznaczonych na cele

prowadzenia działalności usługowej, drobnego

przetwórstwa i działalności rzemieślniczej. Dla

obszarów wiejskich gdzie dywersyfikacja dochodów

ludności będzie nakierowana na rozwój agroturystyki,

co może wiązać się z koniecznością wydzielania

terenów przeznaczonych pod budownictwo

rekreacyjne i zabudowy domami jednorodzinnymi

także zabieg scalenia i podziału nieruchomości będzie

tym, który porządkuje przestrzeń.

• Procedury związane z tym zabiegiem

określa ustawa o gospodarce

nieruchomościami, ale również i art. 22

ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o

planowaniu

i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U.

Nr 80, póz. 717 ze zm.), który stanowi, że

„jeżeli plan miejscowy obejmuje obszary

wymagające przeprowadzenia scaleń

i podziałów nieruchomości, rada gminy, po

jego uchwaleniu, podejmuje uchwałę o przy

stąpieniu do scalenia i podziału

nieruchomości, zgodnie z przepisami

ustawy o gospodarce nieruchomościami".

Scalanie i podział, nieruchomości objęty jest

zarówno ustawą o gospodarce

nieruchomościami, jaki i ustawy o

planowaniu i zagospodarowaniu

przestrzennym.

Co więcej, to właśnie plan miejscowy może

wskazywać obszary wymagające

przeprowadzenia scaleń i podziałów

nieruchomości. Tym samym plan miejscowy

nie ustala jedynie szczegółowych warunków

scalenia i podziału nieruchomości jak to

stanowi art. 102 ustawy o gospodarce

nieruchomościami, lecz może je wyznaczyć.

Z istoty scalenia jednak wynika, że chodzi o

stworzenie korzystniejszych warunków

zagospodarowania i wykorzystania terenów.

Chodzi m.in. o poprawę struktury obszarowej terenów

objętych scalaniem i ponownym podziałem, a w

konsekwencji umożliwi realizację miejscowego

planu zagospodarowania przestrzennego.

Scalanie jest takim środkiem prawnym, który służy

realizacji zapisów miejscowego planu

zagospodarowania przestrzennego, będącego

przepisem gminnym (art. 14 ust. 8 ustawy o

planowaniu zagospodarowaniu przestrzennym) i

który to plan określa przeznaczenie i zasady

zagospodarowania terenów.

Przepisów rozdziału 2 ustawy o

scalaniu nieruchomości i ich
ponownego podziału na działki, w
myśl art. 101 ust. 3, nie stosuje się
do takich nieruchomości, które
zostały już objęte postępowaniem
scaleniowym na podstawie ustawy
o scalaniu i wymianie gruntów.

Realizacja tego procesu będzie także

konieczna w przypadku powiększania
do standardów UE działek
siedliskowych i budowy infrastruktury
związanej z ochroną środowiska
(oczyszczalnie ścieków, kolektory,
punkty utylizacji środków
chemicznych niewykorzystanych w
produkcji rolniczej).

Podjęcie uchwały przez radę gminy o

przystąpieniu do scalenia i podziału
nieruchomości musi znaleźć oparcie w
konkretnych zapisach planu miejscowego.

Brak takich zapisów uniemożliwia podjęcie

uchwały przez radę gminy. Wypływa z tego
jeszcze kolejny wniosek, że przy braku
planu nie jest również podjęcie uchwały o
przystąpieniu do scalenia i podziału.

Obszary zabudowane oraz przyszłej

zabudowy

Obszary zabudowy mieszkaniowej są ściśle

powiązane

z zagadnieniami związanymi z tzw. „odnową wsi”.

Cele związane z tym procesem zostały określone

w następujący sposób:

• wesprzeć starania gmin w dążeniu do stworzenia i

zmodernizowania,

• wiejskich urządzeń użyteczności publicznej,
• wzmocnić potencjał ekonomiczny terenów

wiejskich,

• złagodzić lub wyeliminować negatywne

oddziaływania na naturalny krajobraz.

Dyspozycja terenem w tym zakresie na etapie opracowania

Projektu powinna obejmować:

• tereny zabudowy mieszkaniowej,

• rezerwy terenów przeznaczone na powiększanie

istniejących działek siedliskowych (związane np. z

rozbudową zabudowań gospodarskich, rozbudową

budynków mieszkalnych w gospodarstwach

agroturystycznych),

• rezerwy terenowe na powstawanie nowych siedlisk,

związanych

z powiększaniem działek siedliskowych i tworzeniem osiedli

o charakterze letniskowym,

• tereny pod obiekty przetwórstwa rolnego i punkty skupu,

• obiekty użyteczności publicznej, sportowe, place zabaw,

warsztaty itp.,

• tereny wydzielane na utylizację odpadów i oczyszczalnie

ścieków (oczyszczalnie ścieków, myjnie maszyn rolniczych,

punkty utylizacji środków ochrony roślin, i odpadów).

Problemem gospodarstw rolnych jest także

odprowadzanie ścieków z gospodarstwa
domowego lub rolnego. W tym zakresie powinno
nastąpić propagowanie idei budowy
indywidualnych, przydomowych oczyszczalni
ścieków zlokalizowanych na działkach
siedliskowych.

Normy techniczne pozwalające na budowę takich

urządzeń, w pewnych przypadkach będą zmuszały
do powiększenia istniejących działek
siedliskowych. Projekt nowych terenów
budowlanych także będzie musiał uwzględniać te
wymogi.

Działka siedliskowa we współczesnym

gospodarstwie rolnym specjalizującym się

w produkcji zwierzęcej (bydło, trzoda

chlewna) powinna być znacznie

powiększona

i uwzględniać niezbędną powierzchnię

przewidzianą na:

• płyty obornikowe,

• zbiorniki na gnojówkę i gnojowicę,

• magazyny do przechowywania środków

ochrony roślin i nawozów sztucznych,

• przydomowe oczyszczalnie ścieków.

Spełnienie tych warunków powoduje,

że działka siedliskowa takiego
gospodarstwa powinna obejmować
obszar około
0,15 – 0,20 ha. w zależności od
rodzaju prowadzonej produkcji rolnej
(hodowla zwierząt rzeźnych, hodowla
bydła mlecznego, produkcja
roślinna).