WYKŁAD – 28.

„ PRAWNE FORMY PROWADZENIA

DZIAŁALNOŚCI

GOSPODARCZEJ ”.

Państwo stwarza, z poszanowaniem zasad równości i konkurencji,

korzystne warunki dla funkcjonowania i rozwoju mikroprzedsiębiorców,

małych i średnich przedsiębiorców, w szczególności przez:

inicjowanie zmian stanu prawnego sprzyjających rozwojowi

mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców, w tym

dotyczących dostępu do środków finansowych pochodzących z

kredytów i pożyczek oraz poręczeń kredytowych;

wspieranie instytucji umożliwiających finansowanie działalności

gospodarczej na dogodnych warunkach w ramach realizowanych

programów rządowych;  

wyrównywanie warunków wykonywania działalności gospodarczej ze

względu na obciążenia publicznoprawne;  

ułatwianie dostępu do informacji, szkoleń oraz doradztwa;  
wspieranie instytucji i organizacji działających na rzecz przedsiębiorców;  
promowanie współpracy mikroprzedsiębiorców, małych i średnich

przedsiębiorców z innymi przedsiębiorcami polskimi i zagranicznymi.  

Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co

najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał

średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz osiągnął roczny

obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz

operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w

złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu

sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły

równowartości w złotych 10 milionów euro.  

Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co

najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał

średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz osiągnął

roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług

oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w

złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu

sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły

równowartości w złotych 43 milionów euro

Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej

jednym z

dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniał średniorocznie mniej niż 10
pracowników oraz osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów,

wyrobów i

usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2
milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec

jednego z

tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.

 Kwoty obrotu lub sumy aktywów bilansu wyrażone w euro należy przeliczyć

na

złote według średniego kursu, który zostanie ogłoszony przez NBP w ostatnim

dniu

roku obrotowego.

Przedsiębiorstwo państwowe - jest samodzielnym, samorządnym i

samofinansującym się przedsiębiorcą posiadającym osobowość prawną

(Art. 1. ustawy o przedsiębiorstwach państwowych z 25.09.1981)

Samodzielność, samorządność – w kierowaniu przedsiębiorstwem - Organy

przedsiębiorstwa samodzielnie podejmują decyzje oraz organizują

działalność we wszystkich sprawach przedsiębiorstwa, zgodnie z

przepisami prawa i w celu wykonania zadań przedsiębiorstwa. Organy

państwowe mogą podejmować decyzje w zakresie działalności

przedsiębiorstwa państwowego tylko w wypadkach przewidzianych

przepisami ustawowymi (m. in. tworzenie przedsiębiorstwa, inicjowanie

aktu założycielskiego, decydująca rola w przekształceniach

własnościowych oraz przy likwidacji przedsiębiorstwa państwowego).

Samofinansowanie - pokrywanie wszelkich wydatków przedsiębiorstwa

uzyskiwanymi w toku jego funkcjonowania wpływami.

Samofinansowanie dotyczy zarówno działalności bieżącej, jak i

rozwojowej przedsiębiorstwa.

Przedsiębiorstwo posiadające osobowość prawną – nabycie osobowości

prawnej z chwilą wpisu do KRS

Przedsiębiorstwo państwowe powstaje na skutek decyzji organu

założycielskiego, którym jest naczelny lub centralny organ

administracji państwowej (np. NBP, banki państwowe, ministerstwa).

Są to organy zewnętrzne i ograniczone do zadań określonych w

ustawach. Organ założycielski odgrywa rolę: przy tworzeniu

przedsiębiorstwa, przy inicjowaniu aktu założycielskiego, w

przekształceniach własnościowych, przy likwidacji.

Cechowało je to, że było to przedsiębiorstwo będące osobą prawną typu

fundacyjnego i było wyodrębnione od Skarbu Państwa.

Organizację i zasady działania przedsiębiorstw państwowych regulują

przede wszystkim:

ustawa z 25.09.1981 roku o przedsiębiorstwach państwowych
ustawa z 25.09.1981 roku o samorządzie załogi przedsiębiorstwa

państwowego.

1) ze względu na formę - Przedsiębiorstwa państwowe mogą być tworzone

jako:

przedsiębiorstwa działające na zasadach ogólnych

(komercyjne) – nastawione są na osiąganie

zysku, na jego maksymalizację, to jest cel ich działania
przedsiębiorstwa użyteczności publicznej (niekomercyjne)- mają przede

wszystkim na celu bieżące i nieprzerwane zaspokajanie potrzeb

ludności. W szczególności przedsiębiorstwa te mają na celu produkcję

lub świadczenie usług w zakresie:

inżynierii sanitarnej,
komunikacji miejskiej,
zaopatrzenia ludności w energię elektryczną, gazową i cieplną,
zarządu państwowymi zasobami lokalowymi,
zarządu państwowymi terenami zielonymi,
usług pogrzebowych i utrzymania urządzeń cmentarnych,
usług kulturalnych.

2) ze względu na organ założycielski - Przedsiębiorstwa państwowe

tworzone są przez:

naczelne oraz centralne organy administracji państwowej,
Narodowy Bank Polski i banki państwowe,
W uzasadnionych przypadkach przedsiębiorstwa państwowe mogą być

tworzone przez inne organy niż centralne organy administracji

państwowej.

3) inne rodzaje: Przedsiębiorstwa mieszane – prowadzą działalność na

bazie kapitału państwowego, powoływane są w drodze umowy -

Organy administracji państwowej mogą tworzyć i likwidować

przedsiębiorstwa międzynarodowe wspólnie z innymi państwami

spółka – to zrzeszenie osób powołanych w drodze czynności cywilno –

prawnych dla realizacji wspólnego co do zasady celu gospodarczego
na bazie wkładów wniesionych przez wspólników.

Z tej definicji wynika:
spółki są korporacjami, czyli „zrzeszeniami osób”
korporacyjny charakter spółek – nie ma spółki, w której nie występowali

by wspólnicy (członkowie)

Do powstania spółki dojść może tylko i wyłącznie w drodze czynności

cywilno – prawnych. Tylko ta czynność może stanowić akt erekcyjny
(założycielski) oraz źródło stosunku spółki. Co do zasady ta
czynność cywilno - prawna przybiera charakter umowy. Wyjątek -
kiedy spółka jest jednoosobowa – wtedy nie przybiera postaci
umowy, a jednostronnego oświadczenia woli tego założyciela (kiedy
prawo taką możliwość dopuszcza).

Wspólnota celu – spółka ma sens, jeżeli wspólnicy chcą realizować

wspólny dla nich cel, a cel ten winien być, co do zasady celem

gospodarczym. Wyjątek stanowią spółki z o. o. Spółki mogą być

przedsiębiorcami, ale co do zasady nie muszą być, gdyż to do istoty

spółki nie należy.

Wspólnicy maja obowiązek wniesienia wkładu (stanowi to minimum

obowiązku wspólnika). Te wkłady stanowią bazę, na której spółka

rozwija działalność.

POSTACI WKŁADU
Wkłady niekapitałoweto wkłady, które nie mają wymiernej wartości

ekonomicznej, nie da się ich przedstawić w formie pieniężnej.Postaci

wkładu:postać świadczenia pracypostać świadczenia usługklientela

Wkłady kapitałoweto wkłady, które mają wymierną wartość

ekonomiczną. Można je wyliczyć i przedstawić w formie

pieniężnej.Postaci wkładu:wkłady pieniężnekapitałowe wkłady

niepieniężne (aporty)

Z prawnego punktu widzenia rozróżniamy 5 podziałów:
I podział – przeprowadzony wedle kryterium czysto prawnego. Źródłem

prawa jest akt normatywny, który reguluje charakter spółki.

Wyróżniamy tutaj trzy grupy spółek:

grupa I – spółki prawa cywilnego
grupa II – spółki prawa handlowego
grupa III – spółki prawa administracyjnego
spółki prawa cywilnego – to te, których status prawny regulują przepisy

kodeksu cywilnego, do kategorii tej zalicza się spółkę cywilną i cichą.

spółki prawa handlowego – to te, których status prawny regulują przepisy

kodeksu spółek handlowych, przyjmuje on zasadę numerus clausus

(polegającą na wyliczeniu tych spółek). Ten zamknięty katalog spółek

tworzą: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka

komandytowo – akcyjna, spółka z o. o. i spółka akcyjna

spółki prawa administracyjnego – ich status prawny reguluje prawo

administracyjne, są to te spółki, które powołane zostały dla

prowadzenia działalności publicznej. Zaliczamy do nich dwie spółki:

spółkę leśną (przepisy o lasach) i spółkę wodną.

II podział – który za kryterium przyjmuje podmiotowość prawną spółek.

Podmiotowość prawną ma ten kto ma zdolność prawną.

spółki mające podmiotowość prawną z uwagi na to, że są osobami

prawnymi. Są to: spółka z o. o. oraz spółka akcyjna (od momentu

sądowej rejestracji!!!)

spółki mające podmiotowość prawną z uwagi na to, że są ułomnymi

osobami prawnymi. Są to: spółka jawna, partnerska, komandytowa,

komandytowo – partnerska oraz spółki: akcyjna i z o. o. w organizacji,

czyli od momentu zawiązania do momentu sądowej rejestracji.

spółki pozbawione podmiotowości prawnej. Są to: spółka cywilna i cicha

III podział – z punktu widzenia przedsiębiorcy
spółki, które muszą być przedsiębiorcami, czyli: spółka jawna,

partnerska, komandytowa i komandytowo – partnerska

spółki, które mogą ale nie muszą być przedsiębiorcami, czyli spółka z o.

o. i akcyjna

spółki, które nie mogą i nigdy nie są przedsiębiorcami, czyli spółka cicha i

cywilna IV podział – według kryterium składu osobowego

spółki wieloosobowe – których skład tworzy dwóch lub więcej wspólników.

Wyłącznie wieloosobowe mogą być spółki jawne, komandytowe,

komandytowo-akcyjne, ciche i cywilne, co do zasady także spółki

partnerskie (wyjątek – przez jeden rok może funkcjonować w

jednoosobowym składzie)

spółki jednoosobowe – spółki z o. o. i akcyjne

V podział – według kryterium substratu spółki. Substrat jest to,

to co legło u podstaw powstania spółki.

Cechy konstrukcyjne Spółki osobowej :
1)Mogą być tylko i wyłącznie wieloosobowe, a nie jednoosobowe.
2)Trwałość składu osobowego - mają sens tylko w ściśle określonym składzie

osobowym. (Nie oznacza to jednak niezmienności tego składu. Każda zmiana

składu osobowego wymaga zgody wszystkich wspólników.

3) Obowiązek współdziałania wspólnie dla realizacji celu spółki.
4) Prowadzenie spraw spółki i jej reprezentacja należy do wspólników.
5) Równość praw i obowiązków wspólników. (Wyjątek – jeżeli wspólnicy uregulują

prawa i obowiązki w umowie)

6) Wkłady mogą mieć zarówno kapitałowy jak i nie kapitałowy charakter
7) Brak osobowości prawnej
8) Nie mogą mieć organów (funkcja reprezentacyjna przysługuje samym

wspólnikom)

9) O ile przepis szczególny nie stanowi inaczej – własność i inne prawa majątkowe

przypadają wspólnikom, a nie spółce. (Na zasadzie wspólności majątkowej)

10) O ile przepis szczególny nie stanowi inaczej zobowiązanie zaciągnięte w związku

z działalnością spółki osobowej jest zobowiązaniem nie spółki ale wspólników.

Z tego tytułu wspólnicy za te zobowiązania odpowiadają jako za własny dług.

Cechy konstrukcyjne Spółki kapitałowej :
1)Wieloosobowy lub jednoosobowy skład
2) Zmienność składu osobowego, która znajduje swój wyraz w zasadzie swobody

obrotu udziałami lub akcjami.

3) Brak obowiązku współdziałania wspólników dla realizacji celów spółki.
4) Odsunięcie wspólników od prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji.
5) Zróżnicowanie uprawnień spółkowych w zależności od wielkości wniesionego

kapitału.

6) Wkłady maja wyłącznie kapitałowy charakter.
7) Są osobami prawnymi (mają osobowość prawną
8) Mają organy
9)Własność i inne prawa majątkowe przypadają spółce jako osobie prawnej, a nie

wspólnikom.

10) Zobowiązania zaciągnięte w związku z działalnością spółki kapitałowej jest

zobowiązaniem spółki jako osoby prawnej i tylko spółka za to zobowiązanie

odpowiada, a osobista odpowiedzialność wspólnika za to zobowiązanie jest

wyłączona.