Główne kierunki

profilaktyki patologii

społecznej (alkoholizm,

narkomania,
nikotynizm).

Profilaktyka w zakresie

przestępczości

nieletnich i przemocy.

Monika Węglarz

Patrycja Woźnik

Czym jest uzależnienie?

Nabyta silna potrzeba wykonywania jakiejś

czynności lub zażywania jakiejś substancji.
W praktyce określenie to ma kilka znaczeń.

Termin ten jest stosowany głównie do osób,

które nadużywają narkotyków (narkomania),
leków (lekomania), alkoholu (alkoholizm),
czy papierosów (nikotynizm). W szerszym
kontekście może odnosić się do wielu innych
zachowań, np. gier hazardowych, oglądania
telewizji, internetu, czy seksu.

Alkoholizm

Uzależnienie od alkoholu;

Biologiczne i socjologiczne

uwarunkowania

uzależnienia:

•

1. Biologiczne

•

A. Genetyczne:

•

a) pierwszego stopnia krewni osób uzależnionych;

•

b) dzieci osób uzależnionych;

•

c) nie wyklucza się możliwości dziedziczenia

predyspozycji biologicznej (biochemicznej) uzależnienia;

•

d) opisano geny (w chromosomie 1,13, a także kodujący

jeden z receptorów dopaminy) mające warunkować

uzależnienie.

•

B. Biochemiczne- zróżnicowanie dehydrogenazy

aldehydowej (ALDH) powoduje zmiany aktywności w

metabolizowaniu aldehydu octowego. Jego nadmiar w

obecności amin biogennych sprzyja wytworzeniu

alkaloidów (TIQ, THBC, SAL) mających wpływ poprzez

ośrodkowy układ nerwowy na wyzwolenie potrzeby picia

alkoholu.

• 2. Psychologiczne-

osoby z predyspozycją do

uzależnienia traktują alkohol jako środek

ułatwiający im funkcjonowanie i można im

przypisać następujące cechy:

• A. Niedojrzałość emocjonalna.

• B. Poczucie izolacji.

• C. Niska samoocena, nadmierna zależność.

• D. Zmienny stosunek do autorytetów.

• E. Trudności w wyrażaniu uczuć.

• F. Wysoki poziom niepokoju w relacjach

interpersonalnych.

• G. Poczucie winy.

• H. Perfekcjonizm.

• I. Uznanie alkoholu jako ośrodka szczególnej uwagi

i drogi do zaspokojenia potrzeb odczuwania

przyjaźni, zaufania i znaczenia oraz celu i sensu

życia.

• 3. Społeczne i ekonomiczne:

• A. Kulturowe- spożycie alkoholu jest ściśle związane z

obyczajowością i postawami społecznymi. Społeczeństwie

polskim, podobnie jak w Holandii, dezaprobata dla

pijaństwa jest połączona z tolerancją dla indywidualnych

osób uzależnionych. Niektóre społeczności akceptują

kontrolowane picie alkoholu. W innych, związanych często z

motywacją religijną, dominuje wzór abstynencji.

• B. Środowisko rodzinne przestrzegające własnych norm i

zwyczajów może w istotny sposób zmniejszyć, ale też i

zwiększać, ryzyko uzależnienia.

• C. Sytuacja polityczna i ekonomiczna kraju i jego

mieszkańców.

• D. Dostępność napojów alkoholowych:

• a) ekonomiczna (niska cena)

• b) terytorialna (duża liczba punktów sprzedaży)

• c) łatwość nabycia alkoholu przez osoby młodociane lub

nietrzeźwe

• d) istnienie nielegalnego systemu sprzedaży alkoholu z

przemytu lub z nielegalnej produkcji.

Objawy toksycznego działania alkoholu w zależności od

jego stężenia we krwi

• Źródło: Woynarowska- Edukacja zdrowotna,

podręcznik akademicki

Wzory picia alkoholu

•Źródło: Woynarowska- Edukacja zdrowotna, podręcznik
akademicki

Dwie perspektywy:

•Źródło: Woynarowska- Edukacja zdrowotna, podręcznik
akademicki

Obszary profilaktyki uzależnień i

innych zachowań problemowych

młodzieży

•Źródło: Woynarowska- Edukacja zdrowotna, podręcznik
akademicki

Źrodło: Komenda Głowna Policji

*Prawie 77% sprawcow przemocy wobec najbliższych było w chwili

popełnienia czynu

pod wpływem alkoholu.

• „SPRAWDŹ, CZY TWOJE PICIE JEST BEZPIECZNE”
• Szkolne Kampanie Antyalkoholowe
• Program MSDN AA
• 1 czerwca - Dzień bez alkoholu

Narkomania

• Źródło:www.narkomania.gov.pl/serwis16.pdf

• Kampania Antynarkotykowa „Bliżej siebie – dalej

od narkotyków”

• „Brałeś? Nie jedź!” – kampania antynarkotykowa
• "Dopalacze mogą wypalić" - nowa kampania

antynarkotykowa

• Narkotyki? Nie wchodzę!

• Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Narkomanii

w Łodzi

• Społeczna Kampania Antynarkotykowa 2009

Nikotynizm

Z biologicznego punktu widzenia

najważniejszymi składnikami dymu

tytoniowego są:

• - substancje karcinogenne
• - substancje drażniące
• - tlenek węgla
• - nikotyna

• Rzuć fajki, czyli kampania reklamowa przeciwko paleniu

tytoniu

• 31 maja - Światowy Dzień bez Papierosa

• Rzuć palenie, zanim palenie rzuci Ciebie

Przemoc

• PRZEMOC- wywieranie wpływu na proces myślowy,

zachowanie lub stan fizyczny osoby bez jej przyzwolenia.
Wyróżnia się przemoc fizyczną i przemoc psychiczną.

RODZAJE PRZEMOCY:

Przemoc psychiczna to wywieranie wpływu na proces

myślowy, zachowanie lub stan fizyczny osoby bez jej

przyzwolenia przy użyciu środków komunikacji

interpersonalnej.

Typowymi środkami przemocy psychicznej są groźba,

inwektywa(obraza słowna wyrażona mową lub pismem, przez

przypisanie danej osobie cech negatywnych.) i molestowanie

psychiczne.

Przemoc fizyczna- działania z użyciem siły, których

rezultatem jest nieprzypadkowe zranienie- bicie, popychanie,

potrząsanie, kopanie…

Przemoc seksualna- działa w obszarze zachowań

seksualnych- zmuszanie do seksu, do nieakceptowanych form

współżycia..

Przemoc ekonomiczna- prowadzi do uzależnienia

finansowego od partnera- ograniczanie dostępu do pieniędzy,

odbieranie zarobionych pieniędzy, zmuszanie do pożyczania…

Zaniedbanie- niezaspokojenie potrzeb fizycznych i

emocjonalnych- niedożywienie, brud, brak opieki medycznej,

chłód emocjonalny, obojętność.

Istotą przemocy jest demonstrowanie i wykorzystywanie siły

i władzy po to, żeby przejąć kontrolę nad drugą osobą,

narzucić jej swoją wolę.

Źródło: http://reklamaspoleczna.blox.pl

Źródło:
www.feminoteka.pl

• Fundacja dzieci niczyje
• Przełam przemoc – kampania przeciw przemocy w

rodzinie

• Kampania – 16 Dni Przeciw Przemocy ze względu na

Płeć

• Kampania społeczna „Dzieciństwo bez przemocy”
• KAMPANIA PRZECIW PRZEMOCY W RODZINIE

"POWSTRZYMAĆ PRZEMOC DOMOWĄ"

• Kampania przeciwko przemocy Amnesty

International

• Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w

Rodzinie "Niebieska Linia"

Dwa kierunki pomagania ofiarom przemocy domowej:

1. Interwencja kryzysowa

• -zapewnienie bezpieczeństwa i zatrzymanie przemocy

• - złagodzenie objawów reakcji kryzysowej- lęku, myśli

samobójczych

• - odzyskanie poczucia mocy- przywrócenie umiejętności

radzenia sobie

• - pomoc medyczna

• - intensywność kontaktów
2. Pomoc psychologiczna

• - uznanie istnienia przemocy bez obwiniania się za nią

• - zdobycie umiejętności podejmowania decyzji

• - uznanie własnych uczuć i prawa do dokonywania wyborów

• - odreagowanie traumatycznych wydarzeń

• - nawiązanie nowych relacji z ludźmi

Kontakt z przemocą jest trudnym

doświadczeniem…

Osoby pomagające i interweniujące często

mają poczucie frustracji i niechęci…

Zachowanie ofiar bywa niezrozumiałe,

irytujące i zniechęcające do
pomagania…

Trudno jest skutecznie pomagać innym bez

przekonania o słuszności swoich działań i
bez świadomości własnych emocji i
przekonań…

„…Patrzę w przyszłość raczej ze

smutkiem niż z nienawiścią.
Patrzę w przyszłość raczej z
nadzieją niż z rozpaczą. Nigdy
nie zapomnę, ale nie muszę stale
pamiętać. Byłem ofiarą, jestem
ocalały…”