SARCOPTES SCABIEI

Systematyka

Domena-eukarioty

Królestwo-zwierzęta

Typ-stawonogi

Podtyp-szczękoczułkowce

Gromada-pajęczaki

Rząd-roztocze

Rodzina-świerzbowcowate

Rodzaj-Sarcoptes

Gatunek-świerzbowiec ludzki

Kosmopolityczny pasożyt skóry.

Samica jest barwy białawej, lekko

owalna, spłaszczona grzbietowo-

brzusznie. Posiada hipostom w

kształcie trójkąta, bez ząbków.

Szczękoczułki podobne do

szczypców. Nogi ma krótkie,

stożkowate, pierwsze dwie pary

zaopatrzone w przyssawki, kolejne

dwie pary zakończone szczecinkami.

Samiec jest podobny, ale mniejszy

i posiada nogi, z wyjątkiem trzeciej

pary, zaopatrzone w przyssawki.

Postacią inwazyjną jest larwa. Zarażenie

następuje przy bezpośrednim kontakcie z

osobą chorą (np. podawanie ręki), za

pośrednictwem wspólnej pościeli,

ręczników i ubrań.

Cykl rozwojowy

1.Larwa drąży w warstwie rogowej naskórka

około jednomilimetrowy kanalik, w którym

przekształca się w ośmionożną nimfę.

2.Po linieniu nimfa przeistacza się w samca

lub w drugie stadium nimfy, z której

powstanie samica (pozostaje w wylince

nimfy aż do zapłodnienia).

3.Samica po zapłodnieniu drąży w naskórku

ślepo zakończone korytarze długości kilku

milimetrów i składa w nich po 2-3 jaja.

4. Po ok. 3 dniach wykluwają się z jaj

larwy wyposażone w sześć kończyn ,

które wychodzą na powierzchnię skóry i

dojrzewają w torebkach włosowych,

Cechy cyklu rozwojowego

Cykl rozwojowy trwa 2 – 3 tygodnie.

- Samica w skórze żywiciela żyje ok. 4

tygodni; poza ciałem żywiciela może

żyć do 10 dni;

- Żywicielem właściwym świerzbowca

jest człowiek;

S. Scabiei wywołuje świerzb (scabies,

sarcoptosis)!

Zmiany zlokalizowane są głównie na

rękach między palcami, na nadgarstkach,

łokciach,także w pachwinach, okolicach

brzucha, piersi i narządów płciowych. U

dzieci zmiany mogą być zlokalizowane na

całej skórze.

Głównym objawem jest charakterystyczny

świąd nasilający się w nocy.

Obserwuje się grudki obrzękowe,

pęcherzyki, oraz przeczosy.

Drapanie skóry sprzyja rozprzestrzenianiu

się pasożyta na obszary zdrowej skóry

oraz wtórnym zakażeniom bakteryjnym.

Stwierdzenie charakterystycznych

norek świerzbowcowych (dobrze

widoczne po zabarwieniu nalewką

jodową) sugerują zakażenie S.scabiei.

Świerzbowiec znajdujący się na końcu

kanalika widoczny jest jako biały lub

szary punkt – można go po wyjęciu

obejrzeć pod mikroskopem w kropli 5

% NaOH.

W leczeniu ludzi z reguły używa

się maści. Leki:

-Novoscabin w płynie;

-Crotamiton w płynie lub w maści;

Leczeniem muszą zostać objęte

wszystkie osoby z najbliższego

otoczenia chorego!