Wywiad

Wywiad

w chorobach

w chorobach

układu pokarmowego

układu pokarmowego

UKŁAD POKARMOWY

UKŁAD POKARMOWY



stan jamy ustnej

stan jamy ustnej



trudności w przełykaniu

trudności w przełykaniu



niestrawność

niestrawność



pieczenie w dołku podsercowym

pieczenie w dołku podsercowym



ból w jamie brzusznej

ból w jamie brzusznej



zmiany masy ciała

zmiany masy ciała



częstość wypróżnień

częstość wypróżnień



cechy stolca

cechy stolca

Ogólne zasady zbierania wywiadu

Ogólne zasady zbierania wywiadu

WYWIAD

WYWIAD

UKŁADOWY

UKŁADOWY

Wywiad w chorobach układu

Wywiad w chorobach układu

pokarmowego

pokarmowego

Bóle brzucha

Wymioty

Biegunki

Zaparcia

BÓL

BÓL





główne umiejscowienie

główne umiejscowienie





promieniowanie

promieniowanie





charakter

charakter





nasilenie

nasilenie





czas trwania

czas trwania





częstość występowania lub okresowość

częstość występowania lub okresowość





specjalne okoliczności występowania

specjalne okoliczności występowania





czynniki zaostrzające

czynniki zaostrzające





czynniki łagodzące

czynniki łagodzące





zjawiska towarzyszące

zjawiska towarzyszące

Analiza wybranych objawów podmiotowych

Analiza wybranych objawów podmiotowych

Badanie kliniczne

Badanie kliniczne

Munro & Edwards

Munro & Edwards

www.vh.org

LOKALIZACJA i PROMIENIOWANIE BÓLU

LOKALIZACJA i PROMIENIOWANIE BÓLU

www.vh.org

LOKALIZACJA i PROMIENIOWANIE BÓLU

LOKALIZACJA i PROMIENIOWANIE BÓLU

www.vh.org

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

www.vh.org

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

www.vh.org

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

www.vh.org

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

www.vh.org

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

www.vh.org

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY BÓLÓW BRZUCHA

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

Napad kamicy żółciowej

Napad kamicy żółciowej

Zapalenie pęcherzyka

Zapalenie pęcherzyka

żółciowego

żółciowego

wg
Streichera

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

Zapalenie i rak trzustki

Zapalenie i rak trzustki

wg
Streichera

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

Perforacja wrzodu

Perforacja wrzodu

żołądka i dwunastnicy

żołądka i dwunastnicy

Ostre zapalenie

Ostre zapalenie

wyrostka robaczkowego

wyrostka robaczkowego

wg
Streichera

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

Zawał jelita

Zawał jelita

Niedrożność przewodu

Niedrożność przewodu

pokarmowego

pokarmowego

wg
Streichera

Kolka nerkowa

Kolka nerkowa

Zapalenie przydatków

Zapalenie przydatków

wg
Streichera

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

NASILENIE i CHARAKTER BÓLÓW

Wywiad w chorobach układu

Wywiad w chorobach układu

pokarmowego

pokarmowego

Bóle

brzucha

Wymioty

Biegunki

Zaparcia

- gwałtowne wyrzucenie treści pokarmowej z żołądka

- gwałtowne wyrzucenie treści pokarmowej z żołądka

w kierunku do jamy ustnej pod wpływem nagłego wzrostu

w kierunku do jamy ustnej pod wpływem nagłego wzrostu

ciśnienia śródbrzusznego wywołanego skurczem mięśni powłok

ciśnienia śródbrzusznego wywołanego skurczem mięśni powłok

brzusznych oraz skurczem i obniżeniem przepony.

brzusznych oraz skurczem i obniżeniem przepony.

WYMIOTY

WYMIOTY

Definicja:

Definicja:

Odruch wymiotny jest koordynowany poprzez ośrodek znajdujący się

Odruch wymiotny jest koordynowany poprzez ośrodek znajdujący się

w rdzeniu przedłużonym w grzbietowych częściach istoty siateczkowatej.

w rdzeniu przedłużonym w grzbietowych częściach istoty siateczkowatej.

Pobudzenie ośrodka wymiotnego następuje poprzez impulsy powstające

Pobudzenie ośrodka wymiotnego następuje poprzez impulsy powstające

w narządach przewodu pokarmowego oraz gardle, nerkach, pęcherzu

w narządach przewodu pokarmowego oraz gardle, nerkach, pęcherzu

moczowym, sercu, jajnikach i macicy.

moczowym, sercu, jajnikach i macicy.

Ośrodek wymiotny pobudzany jest też z wyższych ośrodków nerwowych.

Ośrodek wymiotny pobudzany jest też z wyższych ośrodków nerwowych.

Bodźce chemiczne i toksyczne pobudzają go za pośrednictwem

Bodźce chemiczne i toksyczne pobudzają go za pośrednictwem

chemoreceptorów w dnie komory IV.

chemoreceptorów w dnie komory IV.

WYMIOTY

WYMIOTY

WYMIOTY

WYMIOTY

Przyczyny:

Przyczyny:



Choroby przewodu pokarmowego

Choroby przewodu pokarmowego



zwężenie lub zamknięcie przełyku, stany zapalne błony śluzowej,

zwężenie lub zamknięcie przełyku, stany zapalne błony śluzowej,

wymioty odruchowe (towarzyszące)

wymioty odruchowe (towarzyszące)



Metaboliczne

Metaboliczne



mocznica, hiperkalcemia, ch. Addisona, ch. miąższu wątroby, kwasica ketonowa

mocznica, hiperkalcemia, ch. Addisona, ch. miąższu wątroby, kwasica ketonowa



Spowodowane lekami

Spowodowane lekami



glikozydy nasercowe, sulfonamidy sulfosalazyna, tetracykliny, metronidazol,

glikozydy nasercowe, sulfonamidy sulfosalazyna, tetracykliny, metronidazol,

chemioterapeutyki, analgetyki, narkotyki i inne

chemioterapeutyki, analgetyki, narkotyki i inne



Zatrucia

Zatrucia



ołowica, rozpuszczalniki

ołowica, rozpuszczalniki



Ciąża

Ciąża



Choroby ośrodkowego układu nerwowego

Choroby ośrodkowego układu nerwowego



migrena, wzrost ciśnienia śródczaszkowego, zaburzenia czynności błędnika,

migrena, wzrost ciśnienia śródczaszkowego, zaburzenia czynności błędnika,

wymioty psychogenne

wymioty psychogenne

WYMIOTY

WYMIOTY

Postępowanie:

Postępowanie:



Ustalenie występowania i czasu trwania wymiotów

Ustalenie występowania i czasu trwania wymiotów



wymioty poranne - np. ciąża

wymioty poranne - np. ciąża



wymioty psychogenne - zwykle kontrolowane

wymioty psychogenne - zwykle kontrolowane



wymioty późne - przeszkoda mechaniczna, z. po wagotomii,

wymioty późne - przeszkoda mechaniczna, z. po wagotomii,

neuropatia DM

neuropatia DM



wymioty nocne - np. w ch. wrzodowej żołądka i dwunastnicy

wymioty nocne - np. w ch. wrzodowej żołądka i dwunastnicy



Określenie związku z występowaniem bólu

Określenie związku z występowaniem bólu



Występowanie objawów ogólnych

Występowanie objawów ogólnych



apetyt,

apetyt,



zmiany masy ciała

zmiany masy ciała



Ocena wymiocin

Ocena wymiocin



Wywiad wsteczny i rodzinny

Wywiad wsteczny i rodzinny

Wywiad w chorobach układu

Wywiad w chorobach układu

pokarmowego

pokarmowego

Bóle

brzucha

Wymioty

Biegunki

Zaparcia

- częste oddawanie obfitych stolców o płynnej,

- częste oddawanie obfitych stolców o płynnej,

półpłynnej

półpłynnej

lub papkowatej konsystencji.

lub papkowatej konsystencji.

BIEGUNKI

BIEGUNKI

Definicja:

Definicja:

Za normę uważa się oddawanie uformowanego stolca rzadziej niż 3

Za normę uważa się oddawanie uformowanego stolca rzadziej niż 3

razy

razy

w ciągu doby (ale nie rzadziej niż jeden raz na 2 dni) w łącznej ilości

w ciągu doby (ale nie rzadziej niż jeden raz na 2 dni) w łącznej ilości

nie przekraczającej 250 g, zawierającego mniej niż 7 g tłuszczów.

nie przekraczającej 250 g, zawierającego mniej niż 7 g tłuszczów.

BIEGUNKI

BIEGUNKI

Przyczyny:

Przyczyny:



Substancje osmotycznie czynne nie wchłaniane przez

Substancje osmotycznie czynne nie wchłaniane przez

nabłonek jelitowy

nabłonek jelitowy



Upośledzenie wchłaniania przez nabłonek jelitowy

Upośledzenie wchłaniania przez nabłonek jelitowy

(wrodzone lub nabyte)

(wrodzone lub nabyte)



Niedobór:

Niedobór:



enzymów hydrolitycznych trzustki,

enzymów hydrolitycznych trzustki,



kwasów żółciowych,

kwasów żółciowych,



soku żołądkowego,

soku żołądkowego,



enzymów rąbka szczoteczkowego jelit

enzymów rąbka szczoteczkowego jelit



Nadmierne wydzielanie jelitowe

Nadmierne wydzielanie jelitowe



Zaburzenia czynności autonomicznego układu nerwowego

Zaburzenia czynności autonomicznego układu nerwowego



Łączne j.w.

Łączne j.w.

BIEGUNKI

BIEGUNKI

Podział biegunek ostrych:

Podział biegunek ostrych:



Pochodzenia zakaźnego

Pochodzenia zakaźnego



bakterie, wirusy, pasożyty

bakterie, wirusy, pasożyty



Pochodzenia toksycznego

Pochodzenia toksycznego



endogenne: mocznica

endogenne: mocznica



egzogenne: As, Hg, P, amanityna, toksyny bakteryjne

egzogenne: As, Hg, P, amanityna, toksyny bakteryjne



Pochodzenia lekowego

Pochodzenia lekowego



leki przeczyszczające, cytostatyki i antybiotyki

leki przeczyszczające, cytostatyki i antybiotyki



Pochodzenia alergicznego

Pochodzenia alergicznego



spozycie pokarmów lub reakcja na poziomie układu

spozycie pokarmów lub reakcja na poziomie układu

pokarmowego

pokarmowego



Pochodzenia psychicznego

Pochodzenia psychicznego

BIEGUNKI

BIEGUNKI

Podział biegunek przewlekłych:

Podział biegunek przewlekłych:



Wywołane zmianami zapalnymi

Wywołane zmianami zapalnymi



zmiany zakaźne

zmiany zakaźne



rzeżączka, tbc, lablioza, glistnica, tasiemczyca....

rzeżączka, tbc, lablioza, glistnica, tasiemczyca....



zmiany niezakaźne

zmiany niezakaźne



ch.Leśniowskiego-Crohna, colitis ulcerosa, popromienne zap. jelit, w

ch.Leśniowskiego-Crohna, colitis ulcerosa, popromienne zap. jelit, w

kolagenozach

kolagenozach



Anomalie anatomiczne jelit

Anomalie anatomiczne jelit



przetoki żołądkowo-okrężnicze, zespół krótkiego jelita

przetoki żołądkowo-okrężnicze, zespół krótkiego jelita



Pochodzenia nowotworowego

Pochodzenia nowotworowego



raki j.cienkiego lub grubego, rakowiak, chłoniaki, gruczolakowatość okrężnicy,

raki j.cienkiego lub grubego, rakowiak, chłoniaki, gruczolakowatość okrężnicy,

polipy

polipy



Pochodzenia alergicznego

Pochodzenia alergicznego



ch.Schonleina-Henocha, celiakia, nadwrażliwość na składniki pokarmowe

ch.Schonleina-Henocha, celiakia, nadwrażliwość na składniki pokarmowe



Pochodzenia metabolicznego

Pochodzenia metabolicznego



skrobiawica, hipogammaglobulinemia, abetaproteinemia, awitaminozy (gł. B),

skrobiawica, hipogammaglobulinemia, abetaproteinemia, awitaminozy (gł. B),

defekt wchłaniania chlorków w jelitach, zespoły wadliwego wchłaniania

defekt wchłaniania chlorków w jelitach, zespoły wadliwego wchłaniania

wywołane upośledzoną czynnością wydzielniczą żołądka, trzustki, wątroby

wywołane upośledzoną czynnością wydzielniczą żołądka, trzustki, wątroby

BIEGUNKI

BIEGUNKI

Podział biegunek przewlekłych:

Podział biegunek przewlekłych:



Zaburzenia endokrynne

Zaburzenia endokrynne



niedoczynność gruczołów przytarczycznych

niedoczynność gruczołów przytarczycznych



VIP-oma, gastrinoma, nowotwory wytwarzające prostaglandyny

VIP-oma, gastrinoma, nowotwory wytwarzające prostaglandyny



nadczynność tarczycy

nadczynność tarczycy



niewydolność nadnerczy

niewydolność nadnerczy



enteropatia cukrzycowa

enteropatia cukrzycowa



Czynniki toksyczne

Czynniki toksyczne



przewlekłe zatrucie arsenem, alkoholem

przewlekłe zatrucie arsenem, alkoholem



Leki

Leki



środki przeczyszczjące

środki przeczyszczjące



Zaburzenia czynnościowe

Zaburzenia czynnościowe



jelito drażliwe

jelito drażliwe



biegunki psychogenne

biegunki psychogenne

Wywiad w chorobach układu

Wywiad w chorobach układu

pokarmowego

pokarmowego

Bóle

brzucha

Wymioty

Biegunki

Zaparcia

- stan patologiczny, w którym opróżnianie się jelit

- stan patologiczny, w którym opróżnianie się jelit

nie odbywa się co 24h, lecz znacznie rzadziej, raz na 2,4,6 dni;

nie odbywa się co 24h, lecz znacznie rzadziej, raz na 2,4,6 dni;

wskutek zalegania mas kałowych w jelicie grubym stają się one

wskutek zalegania mas kałowych w jelicie grubym stają się one

zbite i twarde, a akt defekacji bolesny...

zbite i twarde, a akt defekacji bolesny...

ZAPARCIA

ZAPARCIA

Definicja:

Definicja:

Na ogół przyjmuje się, że o zaparciu świadczy

Na ogół przyjmuje się, że o zaparciu świadczy

oddanie mniej niż 3 stolców na tydzień

oddanie mniej niż 3 stolców na tydzień

ZAPARCIA

ZAPARCIA

Przyczyny

Przyczyny

ORGANICZNE

ORGANICZNE

CZYNNOŚCIOWE

CZYNNOŚCIOWE



Osłabienie mięśni tłoczni

Osłabienie mięśni tłoczni

brzusznej oraz krocza

brzusznej oraz krocza

choroby wyniszczające

choroby wyniszczające

oraz siedzący tryb życia

oraz siedzący tryb życia



Rozszerzenie jelita grubego

Rozszerzenie jelita grubego

wrodzone lub nabyte

wrodzone lub nabyte



Ch.układu nerwowego

Ch.układu nerwowego

wiąd rdzenia,

wiąd rdzenia,

guzy ogona końskiego

guzy ogona końskiego



Upośledzenie drożności jelit

Upośledzenie drożności jelit

rak jelita grubego, nacieki neo

rak jelita grubego, nacieki neo



Zmiany zapalne:

Zmiany zapalne:

ch.ziarniniakowe: L-C, tbc, kiła;

ch.ziarniniakowe: L-C, tbc, kiła;

colitis ulcerosa; zap.popromienne

colitis ulcerosa; zap.popromienne



Zaparcia nawykowe

Zaparcia nawykowe



Skurcze zwieracza odbytu w dystonii

Skurcze zwieracza odbytu w dystonii

neurowegetatywnej oraz w przebiegu:

neurowegetatywnej oraz w przebiegu:

zap.żylaków odbytu,

zap.żylaków odbytu,

ropni okołoodbytniczych,

ropni okołoodbytniczych,

zapalenia przydatków

zapalenia przydatków



Zaparcia spastyczne w dystonii

Zaparcia spastyczne w dystonii

neurowegetatywnej jelit oraz w przebiegu

neurowegetatywnej jelit oraz w przebiegu

ch.wrzodowej, kamicy żółciowej, kamicy

ch.wrzodowej, kamicy żółciowej, kamicy

nerkowej, zap.przydatków

nerkowej, zap.przydatków



Zaparcia atoniczne

Zaparcia atoniczne



zab.endokrynologiczne

zab.endokrynologiczne



zab.metaboliczne

zab.metaboliczne

(hiperkalcemia, hipokalemia)

(hiperkalcemia, hipokalemia)



ch.neurologiczne i psychiatryczne

ch.neurologiczne i psychiatryczne



działanie leków (opiaty, wapń, papaweryna)

działanie leków (opiaty, wapń, papaweryna)