STUDIA NIESTACJONARNE- POMOSTOWE

ROK I SEMESTR I POZIOM C

Wstęp

Omówienie

metod,

technik

i

narzędzi

badawczych należy rozpocząć od zdefiniowania
ich pojęć. Według A. Kamińskiego:

„metoda badań to zespół teoretycznych
uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i
instrumentalnych

obejmujących

najogólniej

całość postępowania badacza, zmierzającego
do

rozwiązania

określonego

problemu

naukowego”.

Wstęp

Technika natomiast definiowana jest:

„jako

czynność

praktyczna,

regulowana starannie wypracowanymi

dyrektywami,

pozwalającymi

na

uzyskanie optymalnie sprawdzonych

informacji, opinii, faktów”.

Metoda indywidualnych
przypadków

Zwana

również

jest

studium

indywidualnego przypadku lub metodą

kazuistyczną

(łac. casus – przypadek).

Metoda indywidualnych
przypadków

Metoda bardzo często stosowana jest
przez studentów, szczególnie przy pisaniu
prac licencjackich, oraz przez lekarzy
opisujących rzadkie przypadki kliniczne.

W przeciwieństwie do pielęgniarstwa, w
którym nie ma publikacji naukowych z
wykorzystaniem omawianej metody.

Metoda indywidualnych
przypadków

Praca związana z poznawaniem jednostki określana
jest w języku angielskim jako case study, czyli
studium

przypadku

polega

głównie

na

zgromadzeniu wszelkich informacji dotyczących
badanego przypadku.

Drugi etap nazywany jest case work, czyli pracą z
przypadkiem i dotyczy wykorzystania wcześniej
zdobytych informacji w diagnozie i późniejszej
pracy nad daną jednostką.

Metoda indywidualnych
przypadków

Metoda ta polega na analizie jednostkowych losów
ludzkich wynikających ze specyficznej sytuacji
klinicznej, rzadko opisywanej w piśmiennictwie,
lub

na

analizie

sytuacji

psychospołecznej

kulturowej osoby, która wynika z choroby i jej
następstw, a także leczenia z nastawieniem na
rozpoznanie

problemów

zdrowotnych

i

opracowanie modelu opieki pielęgniarskiej.

Metoda indywidualnych
przypadków

Z punktu widzenia lekarskiego metoda ta

jest stosowana w celu przedstawienia

konkretnego przypadku chorobowego bądź

serii przypadków w aspekcie diagnozy,

leczenia i profilaktyki.

Metoda indywidualnych
przypadków

Natomiast w pielęgniarstwie sprowadza się
do poznania złożonych problemów jednostki
wynikających z rozpoznania choroby i jej
następstw, szczególnie w odniesieniu do:



niepełnosprawności,



chorób

o

przewlekłym

procesie

i

niepomyślnym rokowaniu.

Metoda indywidualnych
przypadków

Zastosowanie tej metody w badaniach

pielęgniarskich ma nie tylko walor

poznawczy, ale również praktyczny.

Metoda ta jest zaliczana do metod

badania jakościowego, stąd obarczona

jest indywidualizmem badacza oraz

trudnościami w budowaniu uogólnień.

Metoda indywidualnych
przypadków

W metodzie indywidualnego przypadku

wykorzystywane

są

różne

techniki

badawcze, co wynika z tego, że badaną

jednostkę można charakteryzować na

wiele sposobów.

Metoda indywidualnych
przypadków

Do najczęściej stosowanych technik należy

zaliczyć:



obserwowanie,



wywiad,



analizę dokumentów, w tym medycznych

(np. historie choroby, wyniki badań, karty

obserwacyjne, samokontroli),



wytwory (np. zdjęcia, prace, obrazy),



oraz skale i testy (np. test sprawności, skala

samoobsługi, czynności życia codziennego).

Metoda indywidualnych
przypadków

Obserwowanie.

Obserwacja rozszerza swój zakres na otoczenie,

w którym dana jednostka przebywa. Z. Skorny

uważa,

że

podstawowym

przedmiotem

obserwacji są:



warunki, w których aktualnie przebywają

osoby obserwowane i z którymi pozostają

najczęściej w kontakcie,



sytuacje, w których uczestniczą w charakterze

czynnych lub biernych ich członków,



reakcje obserwowanych osób na nowe warunki

i sytuacje.

Metoda indywidualnych
przypadków

Wyróżnia się kilka typów wywiadów:



nie skategoryzowany

- daje możliwość swobody w formułowaniu

pytań oraz zmieniania ich kolejności, stawianie pytań dodatkowych



skategoryzowany

- ogranicza kolejność i brzmienie stawianych pytań



jawny - badany poinformowany jest o celach i przedmiocie wywiadu,

musi być on skategoryzowany



ukryty

- stosowany w przypadku gdy przedmiotem wywiadu są

drażliwe zagadnienia, badania postaw, motywacji i innych, badany nie

jest poinformowany o przedmiocie rozmowy



jawny nieformalny

- to luźna rozmowa, podczas której badający

usiłuje przez stosowne jej ukierunkowanie uzyskać interesujące go dane



jawny formalny

- gdy badany orientuje się o fakcie przeprowadzania z

nim wywiadu



indywidualny



zbiorowy

- ma uzasadnienie gdy przedmiotem badań są opinie, fakty

jednorodnej grupy, wywiadom zbiorowym towarzyszą emocje dodatnie i

ujemne, mogące mieć znaczenie dla wiarygodności badań.

Bibliografia



Helena Lenartowicz, Maria Kózka,
Metodologia badań w pielęgniarstwie,
Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Warszawa 2010,



Z. Skorny, Obserwacje, interpretacje i
charakterystyki , Warszawa 1968.



A. Podgórecki, Charakterystyka nauk
praktycznych, Warszawa 1962,