Równowaga na rynku

dóbr i pieniądza

Połączona analiza IS i LM

model IS - LM

Równowaga na rynku

dóbr i pieniądza

LM

LM

IS

IS

Punkt E:

zarówno rynek
dóbr, jak i
rynek pieniądza
jest w
równowadze: i

0

jest stopą
procentową
równowagi, zaś
Y

0

to poziom

dochodu w
równowadze,
przy danym
poziomie
zmiennych
egzogenicznych
, a zwłaszcza:
podaży
pieniądza i
polityki
fiskalnej.

Y

Y

0

0

Y

Y

i

i

0

0

i

i

E

E

Równowaga na rynku dóbr i

pieniądza

LM

LM

IS

IS

Y

Y

0

0

Y

Y

i

i

0

0

i

i

E

E

Y >

Y >

AD

AD

M/P >

M/P >

L

L

Y >

Y >

AD

AD

M/P <

M/P <

L

L

Y <

Y <

AD

AD

M/P <

M/P <

L

L

Y <

Y <

AD

AD

M/P >

M/P >

L

L

Równowaga na rynku dóbr i

pieniądza: analiza algebraiczna

• Krzywa IS: Y = α

G

(Ā-bi)

• Krzywa LM: i = 1/h (kY - M/P)
• Równowaga: Y oraz i, dla których

spełnione są oba równania.

Równowaga na rynku dóbr i pieniądza: analiza

algebraiczna

h

b

P

M

A

Y

P

M

bk

h

b

A

bk

h

h

Y

P

M

h

b

A

Y

h

bk

P

M

kY

h

b

A

Y

G

G

G

G

G

G

G

G































































)

1

(

)]

(

[

•Podstawienie równania LM do równania IS daje:

Polityka fiskalna i monetarna

• Polityka gospodarcza w modelu ISLM

(zmiany parametrów i przesunięcia
krzywych)

• Zmiany w polityce fiskalnej i monetarnej

wpływają na gospodarkę poprzez mnożnik
polityki fiskalnej i monetarnej

• Skuteczność polityki fiskalnej i monetarnej

zależy od wartości parametrów.

• Zależność położenia i nachylenia IS i LM od

parametrów modelu a skuteczność polityki
fiskalnej i monetarnej.

Polityka fiskalna

• Mnożnik polityki fiskalnej pokazuje, jak

zmiana wydatków rządowych zmienia
dochód w równowadze (przy możliwych
zmianach stopy procentowej):

bk

h

h

G

P

M

h

b

A

G

Y

G

G

































)]

(

[

Polityka monetarna

• Mnożnik polityki monetarnej pokazuje, jak

zmiana w realnych zasobach pieniądza
zmienia dochód w równowadze (przy
dopuszczeniu możliwości zmian stopy
procentowej):

bk

h

b

h

b

P

M

P

M

h

b

A

P

M

Y

G

G











































)]

(

[

Skuteczność polityki

fiskalnej

• Mało skuteczna, gdy wywołany przezeń

wzrost stopy procentowej przenosi się

mocno na spadek inwestycji i na spadek

AD.

• Będzie tak, gdy:

– mała wrażliwość popytu na pieniądz na

zmiany stopy procentowej (zmiana popytu

na pieniądz wywołana zmianą G (przez

zmianę Y) musi być zrekompensowana

dużą zmianą stopy procentowej)

– inwestycje są bardzo wrażliwe na zmiany

stopy procentowej

Skuteczność polityki

fiskalnej

•

ΔY/ ΔG = β, gdzie β = α

ΔY/ ΔG = β, gdzie β = α

G

G

/(1+ kα

/(1+ kα

G

G

b/h)

b/h)

•

Wartość mnożnika β różni się od prostego

Wartość mnożnika β różni się od prostego

mnożnika keynesowkiego α

mnożnika keynesowkiego α

G

G

(przy stałej

(przy stałej

stopie procentowej): β < α

stopie procentowej): β < α

G

G

. Dlaczego?

. Dlaczego?

•

Mnożnik jest mały, jeśli h jest małe

Mnożnik jest mały, jeśli h jest małe

(stroma LM), jeśli b jest duże i jeśli α

(stroma LM), jeśli b jest duże i jeśli α

G

G

jest

jest

małe.

małe.

•

Mnożnik jest duży, jeśli h jest duże (płaska

Mnożnik jest duży, jeśli h jest duże (płaska

LM), jeśli b jest małe i jeśli α

LM), jeśli b jest małe i jeśli α

G

G

jest duże.

jest duże.

Skuteczność polityki

monetarnej

•

Mało skuteczna, jeśli spadek stóp procentowych
wywołany wzrostem podaży pieniądza słabo
oddziałuje na wzrost inwestycji.

•

Będzie tak, gdy:

–

wrażliwość popytu na pieniądz na stopy
procentowe jest duża (wzrost podaży pieniądza
nie da dużych obniżek stóp procentowych)

–

wrażliwość inwestycji na stopy procentowe
jest mała

Skuteczność polityki

monetarnej

•

ΔY / Δ(M/P) = (b/h)

ΔY / Δ(M/P) = (b/h)

β

β

Im większe b (oraz α

Im większe b (oraz α

G)

G)

)

)

tym

tym

wartość mnożnika jest większa

wartość mnożnika jest większa

(płaska IS)

(płaska IS)

•

Im mniejsze h, tym wartość

Im mniejsze h, tym wartość

mnożnika jest większa (strome

mnożnika jest większa (strome

LM)

LM)

Skuteczność polityki

gospodarczej: skrajne

przypadki

• Tzw. pułapka płynności: ludzie chcą

utrzymywać każdą ilość gotówki po
danej stopie procentowej

• Krzywa LM płaska, zmiana M/P nie

przesuwa jej

• Pełna skuteczność polityki fiskalnej

(brak efektu wypierania

• Brak skuteczności polityki pieniężnej

• Tzw. przypadek klasyczny: brak wrażliwości

popytu na pieniądz na zmiany stopy procentowej

– h

0, k ma wartość skończoną

– M/P = kY, czyli M = kPY
– Nominalny PKB (PY) zależy od ilości pieniądza

w gospodarce i szybkości jego obiegu – zgodne
z ilościową teorią pieniądza

• Krzywa LM jest pionowa
• Zachodzi pełny efekt wypierania
• Brak skuteczności polityki fiskalnej, pełna

skuteczność polityki pieniężnej

Skuteczność polityki

gospodarczej: skrajne

przypadki

Skuteczność polityki fiskalnej i

monetarnej w ISLM