Instytucje i organy
Unii Europejskiej

Struktura instytucjonalna UE

Komisja Europejska główny organ

wykonawczy



Komisja jest politycznie

niezależną instytucją,

reprezentuje i dba o

interesy całej UE.



Siła napędzająca system

instytucjonalny UE:

zgłasza projekty aktów

prawnych, proponuje

kierunki polityki i

programy działania, a

także jest

odpowiedzialna za

wykonanie decyzji

Parlamentu i Rady.

Komisja Europejska

•

Skład i działanie

•

Komisja składa się z 27 członków, wybranych

z racji ich kompetencji i oferujących wszelkie

gwarancje niezależności. Członkowie Komisji

są mianowani przez Radę po zatwierdzeniu

przez Parlament Europejski na okres pięciu

lat.

•

Przewodniczącego Komisji wyznacza Rada

Europejska i zatwierdzana Parlament

Europejski.

Komisja Europejska



Komisja jest organem kolegialnym (wspólne

decyzje), podzielona na dyrekcje generalne, a

każda z nich jest odpowiedzialna za konkretną

dziedzinę działania.



Komisja jest politycznie odpowiedzialna przed

Parlamentem, który jest uprawniony do odwołania

jej (wotum nieufności).



Komisja uczestniczy we wszystkich sesjach

Parlamentu, podczas których ma obowiązek

objaśniać i uzasadniać kierunki swojej polityki.

Również regularnie odpowiada ona na pisemne i

ustne interpelacje zgłaszane przez

deputowanych.

Komisja Europejska

Na czele KE stoi
Przewodniczący –
José Manuel
Barroso (druga
kadencja) –
Portugalczyk

Komisja Europejska

Komisja Europejska

•

Siim Kallas Estonian Vice-President Transport

•

Joaquín Almunia Spanish Vice-President Competition

•

Catherine Ashton British Vice-President High Representative

of the Union for Foreign Affairs and Security Policy

•

Antonio Tajani Italian Vice-President Industry and

Entrepreneurship

•

Viviane Reding Luxembourgish Vice-President Justice,

Fundamental Rights and Citizenship

•

Neelie Kroes Dutch Vice-President Digital Agenda

•

Maroš Šefčovič, Słowacja, Wiceprzewodniczący, Stosunki

międzyinstytucjonalne i administracja

•

Na 27 członków Komisji jest 9 kobiet, czyli 30%.

•

W KE jest 7 wiceprzewodniczących (w tym 3 kobiety) .

Komisja Europejska



Bieżącymi zadaniami Komisji zajmują się jej urzędnicy

administracyjni, eksperci, tłumacze pisemni i ustni

oraz personel biurowy.



Europejska służba cywilna = 24 000 osób. W

rzeczywistości jest ona mniejsza niż liczba osób

zatrudnianych przez władze miejskie większości

dużych miast w Europie – deficyt zarządzania w UE.



Służba cywilna składa się z urzędników z każdego

kraju UE, wybranych w drodze konkurencyjnych

egzaminów, którzy współpracują ze sobą.

Funkcjonariusze Komisji – podobnie jak personel

pozostałych instytucji UE – są rekrutowani przez

Europejskie Biuro Doboru Kadr (EPSO):

europa.eu.int/epso

.

Komisja Europejska

•

Zespół 27 komisarzy obraduje w Brukseli raz w

tygodniu, zwykle w środy. Każdy punkt w porządku

obrad jest referowany przez komisarza

odpowiedzialnego za dany obszar polityki, a

Kolegium podejmuje w danej sprawie kolektywną

decyzję.

•

Personel Komisji pracuje w departamentach zwanych

Dyrekcjami Generalnymi (DG) oraz służbami (np.

Służby Prawne oraz Służby Tłumaczeniowe). Każdy

DG zajmuje się określonym obszarem polityki pod

kierunkiem Dyrektora Generalnego, który jest

odpowiedzialny przed jednym z komisarzy.

Komisja Europejska



To właśnie DG faktycznie opracowują i sporządzają
przedstawiane przez Komisję projekty aktów prawnych.



Najważniejsze DG to: DG ds. rynku wewnętrznego, DG

przemysłu, DG rolnictwa, DG spraw zagranicznych i na ogół są

one kierowane przez komisarzy z najsilniejszych państw



W KE istnieją „kontyngenty narodowe” – gwarantujące

równowagę narodową



Obowiązuje francuski model zarządzania – ścisłe przestrzeganie

drogi służbowej



KE rocznie przygotowuje ok. 230 projektów
rozporządzeń, 270 decyzji, 60 projektów decyzji, 290
komunikatów, memorandów i raportów,



Rocznie KE wydaje ok. 6 tys. rozporządzeń
wykonawczych.

P O L I C I E S



E X T E R N A L   and INTERNAL R E L A T I O N S:



Agriculture and Rural Development

 Development,

C

o

mpetition,  

Enlargement

, Economic and Financial Affairs 

EuropeAid - Co-operation Office, Education and Culture,  

External Relations

,

Employment, Social Affairs and Equal Opportunities

 

Humanitarian Aid

,

Enterprise and Industry

,  

Trade

,

Environment

 



G E N E R A L   S E R V I C E S: Fisheries and Maritime Affairs, 

Communication, Health and Consumer Protection,  

European Anti-Fraud Office

,

Information Society and Media

,   Eurostat,

Internal Market and Services

,  

Publications Office

,

Joint Research Centre

 ,

Secretariat General

Justice, Freedom and Security



 I N T E R N A L   S E R V I C E S:

Regional Policy

, Budget

Research

 

Bureau of European Policy AdvisersTaxation and Customs Union

 

Informatics

Transport and Energy

 

Infrastructures and Logistics - Brussels

   

Infrastructures and Logistics - Luxembourg

   

Internal Audit Service

   

Interpretation

   

Legal Service

   

Personnel and Administration

   

Translation

„Deficyt zarządzania” w Komisji
Europejskiej

•

„Jesteśmy pod wielką presją czasu i przeciążeni

obowiązkami, jednocześnie odczuwamy olbrzymie braki

kadrowe. Mój dział jest odpowiedzialny za 44 Dyrektywy i

89 innych regulacji; każdego miesiąca musimy

przygotowywać merytoryczne odpowiedzi na ok.350

zapytań. …do wykonania tego wszystkiego mam zaledwie

9 ludzi. W administracji USA podobny dział zatrudnia 600

pracowników”.

•

- fragment wypowiedzi urzędnika Komisji

Europejskiej, cytat za Burston Marsteller,

1991/Coen, 1997

„Deficyt zarządzania”

•

– na 10 tys. obywateli UE przypada tylko jeden

urzędnik zatrudniony w instytucjach Unii, a średnia

w państwach członkowskich na 10 tys. mieszkańców

przypada 322 urzędników.

•

Dlatego też w procesie przygotowywania projektu

aktu prawnego, szczególnie w fazie merytorycznego

ustalania szczegółów, urzędnicy chętnie zasięgają

opinii ekspertów i specjalistów w danej dziedzinie

•

Co więcej, już Traktaty Rzymskie, a następnie

Traktat o UE nałożyły na Komisje obowiązek

prowadzenia konsultacji z zainteresowanymi daną

kwestią środowiskami.

Kompetencje KE:

•

1. prawo inicjatywy legislacyjnej

•

2. realizacja polityk i budżetu UE

•

3. jest strażniczką traktatów („psem

łańcuchowym”)

•

4. reprezentuje UE na zewnątrz

Kompetencje KE:



1. Posiada niemal monopol na inicjatywę

ustawodawczą:



odpowiada za sporządzanie wniosków w

sprawie nowych aktów ustawodawczych, które

przedkłada Parlamentowi i Radzie UE



Rocznie przygotowuje ok. 230 projektów

rozporządzeń, 60 dyrektyw, 270 decyzji, 290

komunikatów i raportów,



Uczestniczy aktywnie w kolejnych etapach

procedur legislacyjnych.

Kompetencje KE:



2. Wdraża polityki i wykonuje budżet Unii

zapewnia zarządzanie i stosowanie budżetu
Unii; wdraża polityki i programy przyjęte przez
Parlament i Radę.

Jednym z przykładów polityki aktywnie

prowadzonej przez Komisję jest polityka
konkurencji: KE monitoruje działania karteli i
koncentracje przedsiębiorstw oraz upewnia się,
że państwa UE nie dotują swoich sektorów
gospodarki w taki sposób, który naruszałby
konkurencję.

Kompetencje KE:



3. Jest strażniczką traktatów („psem

łańcuchowym”)



- czuwa nad wprowadzaniem przepisów prawa

wspólnotowego przez osoby prywatne, Państwa Członkowskie

i inne instytucje.



może narzucić sankcje osobom prywatnym i

przedsiębiorstwom za naruszanie prawa UE.



może wszczynać postępowania o przestępstwo przeciwko

Państwom Członkowskim i wezwać je do naprawienia

zaistniałej sytuacji, może złożyć do Trybunału

Sprawiedliwości odwołanie w sprawie naruszenia prawa

wspólnotowego przez Państwa Członkowskie lub przez inne

instytucje

.

Kompetencje KE:

•

4. Reprezentuje UE na zewnątrz:

•

prowadzi w imieniu UE negocjacje w celu

zawarcia umów międzynarodowych z państwami

trzecimi lub z organizacjami międzynarodowymi

np. WTO.

•

Przykładem może być Umowa Cotonou, w której

przedstawiono warunki ważnego partnerstwa w

zakresie pomocy i handlu między UE a

rozwijającymi się krajami Afryki, Morza

Karaibskiego i Pacyfiku.

System komitetów -
komitologia



Współpraca KE z komitetami (przedstawiciele
państw) – forma kontroli Rady UE nad KE



Komitety: doradcze, administracyjne,
regulacyjne.



Komitologia – proces przyjmowania przez KE
aktów wykonawczych do aktów prawnych Rady
UE

W ilu językach pracują
instytucje UE?

•

W UE obowiązują 23 języki urzędowe: bułgarski,

angielski, czeski, duński, estoński, fiński, francuski,

grecki, hiszpański, irlandzki, litewski, łotewski,

maltański, niderlandzki, niemiecki, polski,

portugalski, rumuński, słowacki, słoweński,

szwedzki, węgierski i włoski. 

Koszt unijnych służb językowych, tj. tłumaczy

pisemnych i ustnych – (za 2005 rok) łączne roczne

koszty wynoszą 1,2 mld EUR, co stanowi 1 %

rocznego budżetu ogólnego UE. Podzielona przez

liczbę ludności Unii, kwota ta daje koszt 2,28 EUR

na obywatela rocznie.

Aktualności KE:



Priorytety: „Europa 2020”: promocja przemysłu emitującego małe ilości

CO2, inwestowanie w badania i rozwój, lansowanie gospodarki cyfrowej

i modernizacja sektora kształcenia i szkoleń, wzmocnienie wspólnego

rynku i zmniejszenie deficytu budżetowego w krajach UE (obecnie 20

państw przekracza próg 3% deficytu)



Nie mięczak, lecz ryba – KE na wniosek Francji (lobby rolnicze) zaliczyła

pospolitego ślimaka winniczka do kategorii ryb lądowych.



Europejska rewolucja spadkowa – KE przygotowała projekt aktu

prawnego, w którego jeśli obywatel jednego kraju Unii żył i umarł w

innym państwie UE, to spadkobierców obowiązuje prawo spadkowe

kraju, w którym mieszkał zmarły chyba że zmarły zarządził inaczej. Ta

propozycja KE przyniosłoby wielkie zmiany w sytuacji Polaków za

granicą, spadek Polaków zamieszkałych np. w WB mógłby być

dziedziczony według prawa brytyjskiego - nawet jeśli wszyscy

spadkobiercy mieszkają w Polsce i tam też jest dziedziczony majątek. A

prawo brytyjskie nie zna m.in. polskiej klauzuli zachowku, która niejako

zmusza do oddania części spadku współmałżonkowi i dzieciom.

Parlament Europejski

Parlament Europejski



Skład i działanie



Parlament Europejski składa się obecnie z 736

deputowanych wybranych w wyborach powszechnych i

bezpośrednich na okres pięciu lat.



Liczba deputowanych w każdym państwie zależy od

liczby jego ludności. Członkowie Parlamentu zasiadają

zgodnie z przynależnością polityczną we frakcjach

partyjnych.





Członkowie Parlamentu rozdzieleni są na wiele komisji i

delegacji specjalnych. Sprawozdania sporządzane przez

komisje parlamentarne poddawane są głosowaniu na

posiedzeniu plenarnym. Posiedzenie to poświęcone jest

również interpelacjom skierowanym do Komisji i do

Rady, obradom pilnym i oświadczeniom prezydencji.

Kompetencje

1 Władza ustawodawcza – ograniczone

kompetencje

•

Parlament współdecyduje wraz z Radą UE w

tworzeniu aktów prawnych.

•

Akty prawne przyjmowane są za wspólną zgodą

Parlamentu i Rady, a zgoda Parlamentu na tekst

końcowy jest niezbędna do jego przyjęcia.

•

2 Kontrola budżetu

Parlament dzieli władzę budżetową z Radą

Zatwierdza ostatecznie budżet, kontroluje

jego wykonanie i udziela absolutorium z
jego wykonania.

3 Kontrola władzy wykonawczej



Komisja ponosi polityczną odpowiedzialność

przed PE. Parlament zatwierdza

przewodniczącego i członków Komisji i może ich

odwołać.



Parlament bada regularnie sprawozdania Komisji

i przekazuje Komisji i Radzie zapytania pisemne i

ustne.



Rocznie jest to ok. 4 000 pytań do KE oraz 400

pytań do Rady UE



Może utworzyć tymczasowe komisje śledcze w

celu kontrolowania domniemania wykroczeń lub

niewłaściwego stosowania prawa

wspólnotowego.

Szersze kompetencje PE
po Traktacie z Lizbony

•

Traktat lizboński nadaje PE nowe kompetencje

ustawodawcze: teraz decyduje on o większości

unijnego prawa.

•

Ponad 40 nowych obszarów, między innymi rolnictwo,

polityka energetyczna, imigracja i fundusze unijne

znalazło się w obrębie procedury współdecydowania,

w której PE dzieli po równo władzę z Radą UE.

•

Parlament ma ostatnie słowo w sprawie budżetu UE.

Większa władza oznacza większą odpowiedzialność.

Polityczna rola PE:

•

Parlament Europejski jest forum, na którym

swoje stanowiska przedstawiają przywódcy i

politycy.

•

Stał się on rzecznikiem działań zewnętrznych i

wewnętrznych Unii, umożliwiając posłom, a

zatem i obywatelom udział w kształtowaniu ich

wizji polityki europejskiej.

•

Główne dziedziny zainteresowań PE to: polityka

zagraniczna, globalizacja, obrona praw człowieka,

prawa obywatelskie itp.



Parlament Europejski

mianuje

Europejskiego

Rzecznika Praw

Obywatelskich,

upoważnionego do

otrzymywania skarg

dotyczących

przypadków złego

administrowania

działaniami instytucji

bądź organów UE.

Organizacja Parlamentu



Parlament Europejski

jest jedyną instytucją

ponadnarodową,

której członkowie są

demokratycznie

wybierani w

powszechnych

wyborach

bezpośrednich.



Jest on

przedstawicielem

obywateli Państw

Członkowskich.

Parlament Europejski

•

Zgodnie z ogólną

zasadą miejsca są

podzielone

proporcjonalnie do

liczby mieszkańców

każdego kraju.

•

Każde Państwo

Członkowskie posiada

stałą liczbę miejsc:

maksymalnie 99 a

minimalnie – 5.

•

Od następnej kadencji:

max. 96, min. 6

•

Liczebność:

•

1962

–162 posłów

•

1979

–410 posłów

•

1981

–434 posłów

•

1986

–518 posłów

•

1994

–567 posłów

•

1999

–626 posłów

•

2004

–732 posłów

•

2007

-785 posłów

•

2009

–736 posłów

Siedziba Parlamentu
Europejskiego

•

PE ma trzy siedziby – w Brukseli, w

Luksemburgu i w Strasburgu (Francja).

•

Posiedzenia całego Parlamentu

(„posiedzenia plenarne”) odbywają się w

Strasburgu i w Brukseli.

•

Posiedzenia komisji parlamentarnych

odbywają się w Brukseli.

•

Luksemburg jest siedzibą administracji

Parlamentu – Sekretariatu Generalnego.

Organizacja PE

•

Przewodniczący

•

Posłowie

•

Grupy (frakcje) polityczne

•

Komisje parlamentarne

•

Delegacje

•

Organy polityczne

•

Sekretariat Generalny

Parlament Europejski



Przewodniczący PE od

stycznia 2012:

Martin Schulz z frakcji

socjaldemokratycznej



Przewodniczący jest

wybierany na odnawialny

okres dwóch i pół roku, to

jest na połowę kadencji.

Przewodniczący

reprezentuje Parlament

na zewnątrz i w

stosunkach z innymi

instytucjami UE.

Komisje parlamentarne

•

Komisje są odpowiedzialne za przygotowanie prac

sesji plenarnych Parlamentu.

- opracowują sprawozdania na temat projektów

legislacyjnych i przedstawiają na posiedzeniach

plenarnych

•

Komisje stałe – 20 według sektorów: np. sprawy

zagraniczne, rozwój, handel międzynarodowy,

budżet

•

Komisje śledcze – ds. naruszenia lub

niewłaściwego stosowania prawa UE.

Posłowie w PE

•

Parlament Europejski składa się z 736 posłów,

wybranych w 27 Państwach Członkowskich..

•

Od 1979 r. posłowie są wybierani w powszechnych

wyborach bezpośrednich na okres 5 lat.

•

Każde Państwo Członkowskie określa własną

ordynację wyborczą, lecz stosuje identyczne zasady

demokratyczne, to jest prawo do głosowania w

wieku 18 lat, równość płci i tajność głosowania.

•

Wspólne zasady: bezpośredni i powszechny

charakter wyborów, zasada proporcjonalności i

odnawialny mandat pięcioletni.

Grupy (frakcje) polityczne
w PE



Posłowie są członkami grup politycznych ; do grup wstępują bez

względu na narodowość, w zależności od poglądów politycznych.

Obecnie w PE istnieje 7 grup politycznych. Aby utworzyć grupę

polityczną, potrzeba 25 posłów reprezentujących co najmniej

jedną czwartą Państw Członkowskich. Grupy polityczne:



EPP : Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy

Demokraci)



S&D : Grupa postępowego sojuszu socjalistów i demokratów w

Parlamencie Europejskim



ALDE : Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz

Europy



GREENS/ EFA : Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie



ECR : Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy



GUE/ NGL : Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy

Europejskiej / Nordycka Zielona Lewica



EFD : Europa Wolności i Demokracji



NA : Niezrzeszeni

Skład PE 2009-2014:

EPP : Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrześcijańscy Demokraci)

S&D : Grupa postępowego sojuszu socjalistów i demokratów w Parlamencie Europejskim

ALDE : Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy

GREENS/ EFA : Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie

ECR : Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy

GUE/ NGL : Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej/Nordycka Zielona Lewica

EFD : Europa Wolności i Demokracji

NA : Niezrzeszeni

Skład PE 2009-2014:

Skład PE 2009-2014:

•

EPP : Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrzescijańscy
Demokraci)

•

S&D : Grupa postępowego sojuszu socjalistów i demokratów
w Parlamencie Europejskim

•

ALDE : Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na
rzecz Europy

•

GREENS/ EFA : Grupa Zielonych / Wolne Przymierze
Europejskie

•

ECR : Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy

•

GUE/ NGL : Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy
Europejskiej/Nordycka Zielona Lewica

•

EFD : Europa Wolności i Demokracji

•

NA : Niezrzeszeni

Grupa Europejskiej Partii
Ludowej



EPP

- w kadencji 2009-2014 jako Europejska Partia Ludowa - Europejscy

Demokraci – największa frakcja –  265 posłów ze wszystkich 27 krajów Unii,

stanowi liczącą się siłę na arenie polityki europejskiej. Powstała w 1953r.



W szerszej perspektywie, jedenastu premierów państw UE jak i

Przewodniczący Komisji Europejskiej wywodzi się z tej politycznej orientacji.



Biorąc pod uwagę narodowość deputowanych, największy blok stanowią

Niemcy - jest ich 49. Najmniej - po jednym pośle - mają Dania i Estonia.    

 W EPP- zasiadają chrześcijańscy demokraci i konserwatyści.. Od 1999 jest to

najliczniejsza grupa w Parlamencie. Obecnie ma dużą przewagę nad

politycznym rywalem -  Grupą Socjalistyczną.



          

W ostatnich wyborach w 2009 grupa odniosła sukces zdobywając 36%

głosów. Jako największej z parlamentarnych grup, EPP przysługuje większość

kluczowych stanowisk w PE. Obecnie członkowie grupy pełnią rolę

przewodniczących 9 spośród 22 komisji i podkomisji w Parlamencie.

Przewodniczący Parlamentu  oraz  czterech spośród 14 

Wiceprzewodniczących pochodzi z tej grupy

Postępowy Sojusz
Socjalistów i
Demokratów

•

Solidarność i sprawiedliwość społeczna oraz zapewnienie

stabilności systemu socjalnego - to podstawowe założenia

socjaldemokratów, socjalistów i członków S&D.

•

Są drugą pod względem liczności grupą w PE. Grupa

zdobyła 25% głosów w wyborach w 2009 roku, co dało jej

członkom 184 miejsc w PE.

•

Posłowie pochodzą ze wszystkich krajów i zasiadają we

wszystkich komisjach parlamentarnych, siedmiu z nich

objęło funkcję przewodniczących komisji.

•

Najwięcej posłów: N-23, H-21, Wł-21, Fr-14, WB-13, Pl-7.

Grupa Porozumienie
Liberałów i Demokratów
na rzecz Europy

•

ALDE to partia centrowa, liczy  84 posłów z 19

krajów i jest trzecim pod względem wielkości

ugrupowaniem w Parlamencie.

•

Grupa łączy zdecydowanie federalistyczną

orientację z poszanowaniem krajowych

różnorodności – centrum.

•

Najliczniej reprezentowani są w ALDE Włosi, zaraz

po nich Brytyjczycy i Francuzi. Liberałowie i

Demokraci odgrywają często rolę łącznika ponad

politycznymi podziałami.

Europejscy
Konserwatyści
i Reformatorzy (ECR)

•

ECR podziela wiarę we współpracę państw

narodowych, dzięki której można budować

stabilną Europę opartą na różnorodności.

•

Opowiada się za zasadą subsydiarności uważając,

iż pozwala ona, w interesie obywateli, na

sprawiedliwy podział kompetencji pomiędzy UE a

władze państwowe i lokalne.

•

Jest to młoda frakcja – od 2009r.

•

Obecnie grupa liczy 54 posłów, w tym z Pl -15

(PiS-11, PJN-3, NZ-1), WB -26 (PK), Cz-9 (ODS).

Grupa Zielonych /
Wolny Sojusz
Europejski

•

Program: kwestie ekologii oraz walka o

zagwarantowanie sprawiedliwej równowagi między

reformami gospodarczymi i kwestiami socjalnymi, a

także reprezentowanie „narodów bez państw”.

•

Młoda frakcja – od 1999 r. w PE, ale wcześniej Zieloni

pojawili się w PE w latach 80-tych.

•

Wolne Przymierze Europejskie – na rzecz demokracji i

praw narodów nie posiadających własnego państwa

oraz praw regionów europejskich do samostanowienia.

•

Grupę tworzy 55 posłów z 13 krajów. Wśród nich

niemiecka delegacja jest najliczniejsza (14)

•

i z Francji (7).

Zjednoczona Lewica
Europejska - Nordycka
Zielona Lewica

•

 

GUE/NGL to ekosocjaliści i eurokomuniści , jest szóstą pod

względem wielkości grupą w Parlamencie Europejskim.

Obejmuje 35 posłów z 12 państw i stanowi płaszczyznę

współpracy dla partii o orientacji lewicowej. Z Niemiec – 8,

Fr-5, Cz-4, Port-4.

•

Grupa deklaruje chęć budowania "innej Europy: socjalnej,

pokojowej, demokratycznej, feministycznej, ekologicznej

Europy, solidarnej z ludźmi całego świata"

 

GUE/NGL powstała w 1991 r. Posłowie wywodzą się z 12 krajów

Unii. W skład grupy wchodzi szesnaście różnych partii

europejskich: komunistycznych, lewicowych i socjalistycznych.

Europa Wolności i
Demokracji - EFD

•

To eurosceptycy, liberałowie i konserwatyści.

•

Program: sprzeciw wobec Konstytucji Europejskiej oraz

przeciwstawienie się "centralizacji i biurokratyzacji Europy".

Powstała w lipcu 2004, obecnie grupa liczy 32 posłów z 9 krajów

(WB-9, Wł-9).

•

Sami członkowie określają się rozmaicie jako: "krytycy UE,

eurosceptycy albo eurorealiści".

Największym blokiem w grupie jest brytyjska Partia Niepodległości

(UKIP – 9 członków)). Prowadzi otwartą kampanię postulując

wystąpienie WB z UE.

•

Pozostali członkowie grupy są reformistami akceptującymi

członkowstwo swoich krajów w Unii, jednakże domagającymi się

"mniejszej centralizacji, nie rozmywania suwerenności narodowej i

pozostawienia większej władzy w rękach parlamentów narodowych".

•

Niezrzeszonych posłów w PE jest 27.

Polscy posłowie w PE:

•

Europejska Partia Ludowa: PO (25)+PSL
(3)

•

Europejscy Konserwatyści i
Reformatorzy: PiS-11, PJN-3, NZ-1

•

Sojusz Socjalistów i Demokratów: SLD-
UP-7

Poziom frekwencji w wyborach
do PE:

Podział mandatów w PE
według płci

•Źródło: TNS opinion we współpracy
z PE.

Rok wyborów

Mężczyźni (%)

Kobiety (%)

1979-1984

84

16

1984-1989

82

18

1989-1994

81

19

1994-1999

74

26

1999-2004

70

30

2004-2009

69

31

2009

65

35

Roczny kalendarz prac PE

•

Co roku Parlament przyjmuje roczny

kalendarz prac.

•

Dzieli się on na sesje i posiedzenia.

•

Kalendarz ten przewiduje:

•

12 czterodniowych plenarnych sesji co

miesiąc w Strasburgu i 6 dodatkowych

dwudniowych sesji miesięcznych w

Brukseli,

•

2 tygodnie w miesiącu na posiedzenia

komisji parlamentarnych i delegacji

międzyparlamentarnych,

•

1 tydzień w miesiącu na posiedzenia

grup politycznych,

•

4 tygodnie rocznie poświęcone

wyłącznie na pracę posła do PE w jego

okręgu wyborczym i umożliwiające mu

obecność na jego terenie.

Wybory w Polsce do PE

•

W Polsce podczas wyborów do PE 5% próg
wyborczy dla partii politycznych

•

Czynne prawo wyborcze – 18 lat i nie
pozbawiony tych praw

•

Bierne prawo wyborcze – 21 lat, prawo do
głosowania, nie został skazany za przestępstwo,
na stałe zamieszkują w Polsce lub innym prawie
członkowskim UE od co najmniej 5 lat.

•

Ordynacja proporcjonalna

Specyficzne cechy PE:

•

PE jako „dom spokojnej starości”

•

Wysoka rotacja deputowanych (50%)
nowych członków

•

Wysoki poziom absencji deputowanych

•

Prointegracyjna socjalizacja deputowanych

•

Podział partyjny delegacji danego kraju
odzwierciedla system partyjny tam
istniejący

Prawo do złożenia petycji do

PE

•

Każdy obywatel (oraz organizacja, przedsiębiorstwo, stowarzyszenie) ma
prawo złożenia petycji do PE w sprawie, która wchodzi w zakres działalności
UE

•

Petycja może mieć formę skargi lub wniosku i może dotyczyć spraw leżących w
interesie publicznym lub prywatnym.

•

Petycja może zawierać indywidualny wniosek, skargę lub komentarz dotyczący
stosowania prawa UE, lub też wezwanie PE do przyjęcia stanowiska w danej
sprawie.

•

Petycje te umożliwiają Parlamentowi zwrócenie uwagi na wszelkie przypadki
naruszenia praw obywateli UE przez państwo członkowskie, władze lokalne lub
instytucję.

•

Najczęściej petycje dotyczą ochrony środowiska i praw obywateli

•

W 2010 r. złożono 1655 petycji (głównie przez internet)

Aktualności w PE

Rada Europejska

Rada Europejska

•

Jest to zinstytucjonalizowana forma spotkań

szefów państw i rządów (tj. prezydentów i/lub

premierów) wszystkich państw UE oraz

Przewodniczącego Komisji Europejskiej.

•

Rada Europejska spotyka się cztery razy do roku

lub częściej w celu uzgodnienia ogólnej polityki UE

oraz dokonania weryfikacji osiągniętego postępu.

•

Spotkania te są nazywane szczytami, gdyż Rada

decyduje o kierunkach rozwoju i strategii działania

UE.

Rada Europejska

•

Kompetencje: „nadaje Unii impulsy niezbędne do jej
rozwoju i określa ogólne wytyczne jej polityki”,
Odgrywa wiodącą rolę w procesie integracji
europejskiej

•

Na czele Rady Europejskiej stoi Przewodniczący Rady
Europejskiej (2,5 letnia kadencja, obecnie Herman Van
Rompuy – dotychczasowy premier Belgii), zwany
nieformalnie prezydentem UE.

•

Jego zadania: reprezentowanie Unii na zewnątrz w
sprawach WPZiB. Nie ma już rotacyjnego półrocznego
przewodniczenia przez dane państwo w RE.

Rada Europejska

•

Organy UE mają w stosunku do RE
charakter wykonawczy

•

Decyzje podejmowane są przez RE nie w
drodze głosowania, ale na zasadzie
kompromisu i konsensusu

Rada UE: głos państw
członkowskich

Rada UE – główny organ
legislacyjny



Rola: Organ legislacyjny UE reprezentujący
państwa członkowskie.



Członkowie: Jeden minister z każdego kraju UE.



Prezydencja: Zmienia się rotacyjnie co 6
miesięcy.



Posiedzenia: W Brukseli

Rada UE

•

Rada jest głównym organem
decyzyjnym UE. Podobnie jak
PE, Rada została powołana w
latach 50. na mocy traktatów
założycielskich.

•

Reprezentuje państwa
członkowskie, a w jej
obradach uczestniczy jeden
minister z każdego rządu
krajowego UE.

Rada UE



Różni ministrowie uczestniczą w różnych
posiedzeniach w zależności od rodzaju zagadnień w
porządku obrad.



Jeśli Rada ma obradować nad problemami ochrony
środowiska, w obradach weźmie udział Minister
Ochrony Środowiska z każdego państwa UE; w tym
przypadku będzie ona zwana Radą Ochrony
Środowiska.



Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych zajmuje
się stosunkami UE z innymi krajami oraz sprawami
ogólnymi

Rada UE



Wysoki przedstawiciel ds. WPZiB w Radzie

UE.



Wysoki przedstawiciel (obecnie Catherine Ashton) przewodniczy

Radzie ds. Zagranicznych oraz jest odpowiedzialny za realizację WPZiB,

w której potrzebna jest jednomyślność państw członkowskich. Jest

także odpowiedzialny za implementację decyzji podjętych przez Radę i

Radę Europejską. Ważne jest budowanie konsensusu.



Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych (GAERC) jest podzielona

na Radę ds. Zagranicznych (FAC), której będzie przewodniczył wysoki

przedstawiciel, oraz Radę ds. Ogólnych (GAC), której prezydencję będą

rotacyjnie sprawować państwa członkowskie. Zakres działania FAC

obejmuje całość działań zewnętrznych UE (w tym służba działań

zewnętrznych), a więc również politykę handlową i politykę rozwojową.

W GAC będą podejmowane decyzje związane z rozszerzeniem UE.

Wysoki przedstawiciel pełni funkcję wiceprzewodniczącego KE.

Rada może obradować w
dziewięciu różnych konfiguracjach:

•

sprawy ogólne i stosunki zewnętrzne (teraz

podzielone na dwie),

•

sprawy gospodarcze i finansowe (ECOFIN),

•

wymiar sprawiedliwości i sprawy wewnętrzne,

•

zatrudnienie, polityka społeczna, ochrona zdrowia

i konsumenta,

•

konkurencyjność (rynek wewnętrzny, przemysł i

badania),

•

transport, telekomunikacja i energetyka,

•

rolnictwo i rybołówstwo,

•

ochrona środowiska,

•

edukacja, młodzież i kultura.

Kompetencje Rady :

•

1. Uchwala akty prawne UE.

W wielu

dziedzinach dzieli władzę ustawodawczą z

Parlamentem Europejskim.

•

2. Koordynuje ogólną politykę

gospodarczą państw członkowskich.

•

3. Zawiera umowy międzynarodowe

między UE a państwami trzecimi lub

organizacjami międzynarodowymi.

Kompetencje Rady cd.



4. Wraz z Parlamentem Europejskim

zatwierdza budżet UE.



5. Określa kierunki Wspólnej Polityki

Zagranicznej i Bezpieczeństwa,

opierając się na wytycznych ustalonych

przez RE





6. Koordynuje współpracę między

krajowymi organami sądowymi i służbami

policyjnymi w sprawach kryminalnych

Jak zorganizowana jest praca
Rady?



COREPER



Każde państwo członkowskie UE posiada w Brukseli

przedstawicielstwo, które je reprezentuje i broni jego

narodowych interesów na szczeblu UE. Osoba stojąca

na czele każdego przedstawicielstwa jest

ambasadorem swojego kraju akredytowanym przy UE.



cotygodniowe spotkania w ramach Komitetu Stałych

Przedstawicieli (COREPER). Komitet przygotowuje

obrady Rady, z wyjątkiem kwestii związanych z

rolnictwem przygotowywanych przez specjalny

Komitet ds. Rolnictwa.



COREPER jest wspierany przez liczne grupy robocze, w

których skład wchodzą urzędnicy z administracji

krajowych.

Prezydencja Rady

•

Przewodnictwo w Radzie zmienia się
rotacyjnie co sześć miesięcy.

•

Każdy kraj UE kolejno obejmuje kierownictwo nad
ustalaniem porządku obrad Rady i przewodniczy wszystkim
spotkaniom przez okres sześciu miesięcy, podejmując
decyzje legislacyjne i polityczne oraz wypracowując
kompromisy między państwami członkowskimi.

Państwa sprawujące

prezydencję:

Rok

1 I – 30 VI

1 VII – 31 XII

2000

Portugalia

Francja

2001

Szwecja

Belgia

2002

Hiszpania

Dania

2003

Grecja

Włochy

2004

Irlandia

Holandia

2005

Luksemburg

Wielka Brytania

2006

Austria

Finlandia

2007

Niemcy

Portugalia

2008

Słowenia

Francja

2009

Czechy

Szwecja

2010

Hiszpania

Belgia

2011

Węgry

Polska

2012

Dania

Cypr

2013

Irlandia

Łotwa

2014

Grecja

Włochy

Program prezydencji Polski w
UE:

Tryb funkcjonowania Rady

•

Obrady są tajne.

•

Członkowie Rady reprezentują interesy państw.

•

Przedstawiciele państw muszą uczestniczyć

osobiście (wyjątkowo dopuszczalny jest

pełnomocnik).

•

Posiedzenia Rady są przygotowywane przez

Komitet Stałych Przedstawicieli

(COREPER I i

COREPER II)

•

Decyzje w mniej kontrowersyjnych sprawach są

podejmowane przez COREPER i tylko formalnie

zatwierdzane przez Radę.

Tryb podejmowania decyzji



W zależności od istotności sprawy Rada podejmuje

decyzje:

▫

większością zwykłą – jest to domyślny sposób

podejmowania uchwał, jednak w praktyce stosuje się go

tylko do spraw technicznych;

▫

większością kwalifikowaną – obecnie uchwala się tak

większość decyzji merytorycznych;

▫

jednomyślnie – obecnie rzadko stosowane, ograniczono

jego używanie na rzecz większości kwalifikowanej; dalsze

ograniczenie przewiduje projekt Traktatu z Lizbony

Większość kwalifikowana w Radzie

Rozkład głosów ważonych

Państwo

do 2004

od 2004

Niemcy

10

29

Wielka Brytania

10

29

Francja

10

29

Włochy

10

29

Hiszpania

8

27

Polska

8

27

Holandia

5

13

Grecja

5

12

Czechy

5

12

Belgia

5

12

Węgry

5

12

Portugalia

5

12

Szwecja

4

10

Austria

4

10

Słowacja

3

7

Dania

3

7

Finlandia

3

7

Litwa

3

7

Irlandia

3

7

Łotwa

3

4

Słowenia

3

4

Estonia

3

4

Cypr

2

4

Luksemburg

2

4

Malta

2

3



W przypadku głosowania większością

kwalifikowaną każdemu z państw przypisuje

się określoną liczbę głosów ważonych



Od 1 listopada 2004:

▫

jeśli akt głosowany będzie na wniosek KE: 232 na

321 głosów (72,27%);

▫

w pozostałych przypadkach: 232 głosy oddane

przez co najmniej 2/3 ogółu (czyli 17) państw;

▫

w każdym przypadku członek Rady będzie mógł

zażądać sprawdzenia, czy państwa stanowiące

większość kwalifikowaną stanowią co najmniej 62%

ogółu ludności Unii; jeśli nie – uchwała nie zostanie

podjęta.



Dalsze zmiany w sposobie głosowania

większością kwalifikowaną przewiduje projekt

Traktatu z Lizbony. Zniesiony ma być system

głosów ważonych (od 2014r.), ma go zastąpić



system podwójnej większości:



jeśli akt głosowany będzie na wniosek Komisji

lub Ministra Spraw Zagranicznych: zwykła

większość państw reprezentujących co

najmniej 3/5 (60%) ludności Unii;



w pozostałych przypadkach: większość 2/3

państw reprezentujących co najmniej 3/5

(60%) ludności Unii.

Mechanizm z Joaniny



pozwoli mniejszości krajów UE na podwyższenie wymogów

dotyczących większości potrzebnej do wydania aktu prawnego

przez Radę. Jeśli grupie członków Rady nie wystarczy głosów do

zablokowania określonej uchwały, będą mogły mimo to odwlekać

podjęcie decyzji w tej sprawie. Warunkiem będzie odpowiednia

wielkość tej grupy (do 2017: kraje reprezentujące co najmniej

75% ludności lub 75% liczby państw niezbędnych do utworzenia

mniejszości blokującej; od 2017: 55% ludności lub 55% liczby

państw niezbędnych do utworzenia mniejszości blokującej).



Traktat mówi o możliwości odwlekania podjęcia decyzji przez

"rozsądny czas".



Do 2014r. będzie w Radzie UE obowiązywał system głosowania wg

Traktu z Nicei. Później system podwójnej większością(55% państw

reprezentujących co najmniej 65% ludności Unii). Jednak do

2017r. każde państwo będzie mogło zażądać powtórzenia danego

głosowania zgodnie z nicejskim systemem głosów ważonych.

Ile razy w Radzie głosowano, kto
wygrywał, kto przegrywał, kto się
wstrzymywał?



W 2006 r. Rada UE, na szczeblu COREPER I podjęła

189 decyzji w obszarach, gdzie można głosować.

Faktycznych głosowań było 36, pozostałe decyzje

podjęto jednomyślnie.



Które państwa przegrały głosowania?

W 5 przypadkach Polska była w grupie państw, które

zostały przegłosowane: 3 razy nasz ambasador

głosował przeciw, dwa razy się wstrzymał.

Państwa, które zostały przegłosowane: 0- Słowacja,

Luksemburg; 1- Hiszpania, Czechy i Estonia; 5-

Niemcy; 7- Wielka Brytania; 8-Holandia

"Siła głosu nie jest najważniejsza"



Państwa przegrywają głosowanie w Radzie z różnych
przyczyn. Okazuje się, że siła głosu nie jest najważniejsza,
istotna jest szybkość przygotowania stanowiska (np. Niemcy
przegrywają głosowania bo zwlekają z ustaleniem
stanowiska),



Mniejszość blokującą sformowano tylko raz
W 2006 r. w Radzie UE tylko jeden raz udało się sformować
tzw. mniejszość blokującą – 7.11. 2006 r. głosowanie
dotyczące słynnej dyrektywy o czasie pracy. Decyzję
zablokowały: Francja, Hiszpania, Włochy, Grecja i Cypr (bez
Polski).



Polska nie zawsze potrafi wykorzystać swoją
siłę głosu.

Deficyt demokracji w UE



- polega na tym, że to organy władzy

wykonawczej posiadają głównie kompetencje

tworzenia prawa UE, a nie Parlament Europejski,



- w Unii Europejskiej podobnie jak we wszystkich

innych organizacjach międzynarodowych – to

rządy (władza wykonawcza), a nie parlamenty

reprezentują poszczególne państwa w

instytucjach wspólnotowych i to głównie rządy

tworzą prawo Unii Europejskiej.

•

Zasada podziału władzy wg
Monteskiusza w systemie
demokratycznym:

•

Władza ustawodawcza – Parlament (jedno
lub dwuizbowy)

•

Władza wykonawcza – rząd, Rada
Ministrów

•

Władza sądownicza – niezawisłe sądy

Jak ograniczyć deficyt
demokracji w UE?



W UE występuje deficyt demokratyczny, nawet po

najnowszych reformach. UE krytykowana jest za brak

dostatecznego oparcia się na regułach

demokratycznych. Proces decyzyjny odbywa się przy

niewielkim udziale Parlamentu Europejskiego.



W celu zredukowania tego deficytu

demokratycznego podjęto określone działania:



- rozszerzenie kompetencji Parlamentu

Europejskiego,



- ograniczenie funkcji Rady UE i Komisji Europejskiej,



- wprowadzenie obowiązku prowadzenia konsultacji z

obywatelami we wszystkich instytucjach UE,



- zwiększenie przejrzystości procesów decyzyjnych i

legislacyjnych,

Trybunał Sprawiedliwości UE –
rozbudowany organ
sądowniczy



Trybunał Sprawiedliwości UE

– w jego skład

wchodzą:



Trybunał Sprawiedliwości, Sąd I instancji i

Sąd ds. Służby Publicznej.



siedziba w Luksemburgu



- jeden z organów głównych UE, pełniący funkcję sądu

międzynarodowego, konstytucyjnego i

administracyjnego.



powstał na mocy traktatu o EWWiS. W 1989 r. przy

Trybunale utworzono Sąd Pierwszej Instancji, którego

orzecznictwo dotyczy spraw osób fizycznych i prawnych.

Skład Trybunału

Sprawiedliwości:



- 27 sędziów, mianowanych

przez państwa członkowskie.



Muszą spełniać przesłanki

powoływania na najwyższe

stanowiska sędziowskie lub są

najwybitniejszymi autorytetami

w dziedzinie prawa.



Sędziowie są przedstawicielami

UE i nie mogą orzekać w

sprawach, których stroną jest

państwo, które ich

nominowało.



Wybierają spośród siebie

przewodniczącego; obecnie

funkcję tę pełni



Vassilios Skouris

Trybunał Sprawiedliwości



polskim sędzią jest

Marek Safjan



Przy Trybunale działa 8

rzeczników generalnych

(adwokatów)

obsadzanych na

sześcioletnią kadencję.



Co trzy lata dokonuje

się częściowej wymiany

składu sędziowskiego i

adwokackiego (rotacja).

Kompetencje TS:

•

Trybunał Sprawiedliwości

•

- dokonuje wykładni prawa UE, aby zapewnić
jego stosowanie w taki sam sposób we wszystkich
państwach UE

•

- rozstrzyga spory prawne między rządami a
instytucjami UE.

•

- rozpatruje sprawy wnoszone przez osoby
fizyczne, przedsiębiorstwa lub organizacje, które
uważają, że ich prawa zostały naruszone przez
instytucje UE.

Kompetencje TS



1. orzeka o legalności aktów prawnych

wydawanych przez inne organy UE oraz ich

zgodności z Traktatami,

Akty prawne wydane przez organy WE mogą być

zaskarżane, jeśli zostały wydane mimo braku

kompetencji do ich wydania, naruszają istotne

wymogi proceduralne, a także w przypadku

bezczynności organu (braku decyzji) naruszającej

postanowienia Traktatu. Trybunał ponadto rozstrzyga

spory kompetencyjne między organami Wspólnot.

Kompetencje TS

•

2. dokonuje obowiązującej wykładni

aktów prawnych,

ETS zapewnia jednolitą wykładnię prawa

wspólnotowego przez wydawanie na wniosek

sądu państwa członkowskiego orzeczeń

wstępnych. W przypadku wątpliwości

interpretacyjnych sąd krajowy może zwrócić

się do TS z wnioskiem o dokonanie

interpretacji prawa wspólnotowego.

Kompetencje TS



na wniosek KE podejmuje decyzje wobec
państw nie wypełniających zobowiązań
traktatowych (przypadek Polski w sprawie
budowy autostrady przez dolinę rzeki
Rospudy),



rozpoznaje spory między państwami
członkowskim lub między państwami a KE,



dokonuje rewizji wyroków Sądu I Instancji,

•

Ze skargą do Trybunału

mogą wystąpić organy

UE, państwa

członkowskie,

natomiast osoby

fizyczne i prawne nie są

do tego upoważnione.

•

Orzeczenia Trybunału

mają charakter

ostateczny.

•

Urzędowym językiem

Trybunału jest język

francuski.

Sąd Pierwszej Instancji

•

- trybunał powołany w 1989r. na mocy JAE

dla odciążenia TS.

•

Skład: obejmuje 4 izby rozstrzygające

spory osób fizycznych i prawnych z UE.

Odwołanie się od jego orzeczeń możliwe

jest jedynie w kwestiach proceduralnych.

•

Wszystkie sprawy rozpatrywane w

pierwszej instancji mogą być tematem

apelacji do TS.

Sąd Pierwszej Instancji

Kompetencje:

•

skarg wniesionych przez osoby fizyczne lub prawne na akty, których są
adresatami lub które dotyczą ich bezpośrednio i indywidualnie oraz na akty
regulacyjne, które dotyczą ich bezpośrednio i nie wymagają wydania
środków wykonawczych;

•

skarg państw na nieważność aktów ustawodawczych, aktów Rady, KE EBC
PE zmierzających do wywarcia skutków prawnych wobec podmiotów
trzecich,

•

skarg państw członkowskich, instytucji Unii oraz, w ograniczonym zakresie,
osób fizycznych i prawnych na zaniechania Komisji, Parlamentu
Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady

•

skarg o odszkodowanie za szkody wyrządzone przez instytucje Unii lub
pracowników;

•

skarg na decyzje Rady w sprawach pomocy publicznej i środków
ochronnych w handlu;

•

skarg na decyzje Europejskiego Banku Centralnego.

Sąd do spraw Służby Publicznej UE

•

Sąd do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej

rozpatruje, w pierwszej instancji, spory miedzy

Unią a jej pracownikami.

•

Odwołania od jego orzeczeń rozpatruje Sąd,

jednak prawo do odwołania ograniczone jest do

kwestii prawnych.

Trybunał Obrachunkowy
(Rewidentów Księgowych)

od 1977 r.

•

Powierzono mu zadanie

pełnienia kontroli finansowej

we WE: badanie zgodności z

prawem i prawidłowości

wszystkich wydatków i

dochodów oraz ocenę

racjonalności i prawidłowości

zarządzania finansami.

•

sporządza sprawozdanie z

wykonania budżetu, które

staje się podstawą do

uchwalenia przez PE

absolutorium dla Komisji.

•

Składa się z piętnastu osób,

mianowanych na sześć lat

przez Radę UE,

Komitet Ekonomiczno-
Społeczny

•

– organ doradczy i

opiniodawczy

•

Reprezentuje przedstawicieli

zorganizowanego

społeczeństwa

obywatelskiego,

wywodzących się z różnych

grup zajmujących się

działalnością gospodarczą i

społeczną, np. pracodawcy,

związki zawodowe , rolnicy,

konsumenci i pozostałe

grupy interesów.

Komitet Ekonomiczno-
Społeczny

•

Podstawowe funkcje:

•

- przedstawia opinię wobec KE, PE i Rady w

kwestiach dotyczących polityki gospodarczej

i społecznej. Opinie Komitetu nie są dla nich

wiążące, mają wyłącznie charakter doradczy.

•

zachęca społeczeństwo obywatelskie do

większego angażowania się w kształtowanie

polityki UE

•

wzmacnia rolę społeczeństwa

obywatelskiego w krajach nienależących do

UE oraz pomaga tworzyć struktury doradcze.

Komitet Ekonomiczno-
Społeczny

•

Obecnie w KES zasiada 344 członków. Polsce

przyznano 21 miejsc. Liczba członków z każdego

państwa UE odzwierciedla wielkość jego populacji.

Zgłaszani przez państwa członkowskie kandydaci

są mianowani przez Radę UE na okres 4 lat.

•

Członkowie wybierają spośród siebie

przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących.

Obecnie funkcje przewodniczącego Komitetu

sprawuje Staffan Nilsson.

Grupy w KES:

•

I. Pracodawcy – przedstawiciele sektorów

przemysłowych, małe i średnie przedsiębiorstwa, izby

handlowe, handlu hurtowego i detalicznego,

bankowości i ubezpieczeń, transportu i rolnictwa.

•

II. Pracownicy - obejmuje zatrudnionych wszystkich

kategorii, od pracowników fizycznych po kadrę

kierowniczą. Wywodzą się z krajowych organizacji

związków zawodowych.

•

III. Grupa reprezentuje różnorodne interesy:

organizacje

pozarządowe, organizacje rolnicze, małe

przedsiębiorstwa, rzemiosło, wolne zawody, organizacje

konsumenckie i ekologiczne, stowarzyszenia reprezentujące

rodzinę, kobiety, itp.

Komitet Regionów

•

- organ doradczy i opiniodawczy UE
(powołany w 1994) reprezentujący
interesy ponad 250 regionów w UE.

Komitet Regionów

•

Obecnie liczba członków KR wynosi 344 – są

to przedstawiciele organizacji

samorządowych państw członkowskich.

Polsce przypada 21 miejsc.

•

Kandydaci na członków KR są wyznaczani

przez rządy państw UE. Następnie Rada

zatwierdza mandaty członków na cztery

lata.

•

Członkowie Komitetu są całkowicie

niezależni politycznie w wykonywaniu

swoich obowiązków.

Kompetencje:
opiniodawczo-doradcze

•

- reprezentuje stanowiska władz lokalnych i

regionalnych wobec ustawodawstwa UE poprzez

wydawanie opinii na temat propozycji legislacyjnych

KE

•

- Komisja i Rada są zobowiązane do zasięgania opinii

KR w sprawach, które bezpośrednio dotyczą władz

lokalnych i regionalnych,

•

- Komitet może również wyrażać opinie z własnej

inicjatywy i przedkładać je Komisji, Radzie a także PE.

•

- W KR istnieje sześć komisji, m.in: Komisja ds.

Polityki Spójności Terytorialnej (COTER), Komisja ds.

Polityki Gospodarczej i Społecznej (ECOS), Komisja

ds. Zrównoważonego Rozwoju (DEVE).

Europejski Bank Centralny

•

To bank centralny
UE, a także bank
emisyjny w
odniesieniu do
waluty euro,
przyjętej przez 17
krajów Unii.
Siedzibą EBC jest
Frankfurt nad
Menem.

Kompetencje EBC:

•

EBC jest bankiem centralnym Unii
Europejskiej i w tym charakterze odpowiada
za:

•

nadzorowanie systemów bankowych w
krajach Unii;

•

zbieranie danych statystycznych potrzebnych
dla prowadzenia polityki monetarnej;

•

funkcjonowanie systemów płatniczych
(zwłaszcza systemu TARGET);

•

zapobieganie fałszerstwom banknotów;

Europejski Bank Centralny

•

Przy realizacji zadań EBC współpracuje z

bankami centralnymi w ramach:

•

Europejski System Banków Centralnych (ESBC):

27 banków centralnych krajów UE (w tym NBP)

•

Eurosystem: 17 banków centralnych strefy euro

•

EBC jest niezależny w zakresie prowadzonej

przez siebie polityki monetarnej od jakichkolwiek

władz krajowych lub unijnych - jest on uznawany

za najbardziej niezależny bank centralny na

świecie.

Europejski Bank Centralny

•

W węższym zakresie, EBC

jest bankiem emitującym

wspólną walutę i

prowadzącym politykę

monetarną w strefie euro,

m.in. poprzez ustalanie

podstawowych bankowych

stóp procentowych oraz

operacje rynku otwartego.

•

W tym zakresie EBC jest

wspierany przez 17 banków

centralnych krajów, które

przyjęły walutę euro -

tworzą one ściślej

współpracującą grupę

zwaną Eurosystemem.

Władze EBC

•

Naczelną władzą EBC jest Rada Prezesów, która

decyduje o działaniach EBC, w tym o kierunku

prowadzonej przez niego polityki monetarnej.

•

Zarząd EBC składa się z prezesa, wiceprezesa

oraz czterech członków mianowanych przez rządy

państw Eurosystemu.

•

•

Prezes NBP jest członkiem Rady Ogólnej EBC.

Prezes EBC

•

Mario Draghi
Prezes EBC

•

Włoch, profesor ekonomii,

•

Były wiceprezes i dyrektor
amerykańskiego banku
inwestycyjnego Goldman
Sachs