I. Elementy teorii konfliktu

Podstawowe typy relacji społecznych

Podstawowe typy relacji społecznych:

•Współdziałanie

•Konflikt

konflikty interpersonalne

- konflikty intergrupowe

•Neutralność

„Konflikt niesie ze sobą szereg szans.”

H.R. Lűckart, Konflikt-Psychologie, Műnchen 1965, s.

559

-interpersonalne

- konstruktywne
(funkcjonalne)

-negocjowalne
(interesy, zasoby)

-trwałe

- regulowane
prawem

-intergrupowe

-destruktywne
(dysfunkcjonalne)

- nienegocjowalne
(wartości)

-sytuacyjne

-indyferentne
prawnie

KONFLIKTY -

rodzaje:

Spór – elementy definicji:

•Rozbieżność celów;

•Wzajemna zależność;

•Obustronna możliwość wpływu na
sytuację;

•Ujawnienie

Teoria gier (game theory)

J. von Neumann
O. Morgenstein
R. Luce
H. Raiffa

Konflikt

poziom
strukturalny

Istnienie dwu
lub więcej

zależnych od
siebie stron...

poziom
psychologicz
ny

... które

dostrzegają
niemożność

jednoczesnego
zaspokojenia

swoich potrzeb
i/lub interesów...

poziom
działania

... i które
podejmują

działania (często
przeciwstawne)

w celu zmiany
sytuacji

Reakcje państwa na konflikt:

•tłumienie (suppression)

•rozstrzyganie lub rozwiązywanie
(resolution)

•regulacja (regulation)

Metoda regulacji

cywilnoprawna

-równość podmiotów
(horyzontalna)
-równorzędność

interesów stron
(równorzędna ochrona

prawna)
-swoboda kształtowania

treści relacji

administracyjnopra

wna

-relacja podległościowa
(wertykalna)
-nierówna ochrona
interesów stron
-podmiot nadrzędny ma
możliwość kształtowania

sytuacji podmiotu
podrzędnego

Podstawy konfliktów
interpersonalnych:

•potrzeby

•pragnienia

•samoocena

Abraham Maslov

4. potrzeby indywidualne

(samorealizacja, uznanie)

3. potrzeby społeczne

2. potrzeby związane z poczuciem

bezpieczeństwa

1. potrzeby fizjologiczne i egzystencjalne

Pseudorozwiązania konfliktów

(na podstawie: S. Chełpa, T.Witkowski

„Psychologia konfliktu”)

1. Ignorowanie
2. Odwlekanie
3. Pozorna współpraca
4. Deprecjonowanie
5. Reorientacja
6. Separacja
7. Walka

Style indywidualnego reagowania na

konflikt

• unikanie

• łagodzenie

• rywalizacja

• kooperacja

• kompromis

aż

świadomość potrzeb i zdolność ich zaspokajania

(zrozumienie konfliktu)

unikanie

konfrontacja, rywalizacja

współpraca

ustępowanie

kompromis

mediacje

przeobrażeniowe

mediacje pozycyjne

1+1=1 1/2

1+1=8

„Bez kompromisu nie ma prawdy”

Mahatma Ghandi

???

Czynniki warunkujące

styl reagowania na konflikt

1. osobowość
2. doświadczenie
3. sytuacja
4. okoliczności
5. relacje z drugą stroną konfliktu
6. przedmiot konfliktu
7. stan emocjonalny

II. Elementy teorii

komunikacji

- człowiek jako

homo communicativus -

Stadia rozwoju komunikowania

społecznego:

1. Komunikacja niewerbalna

2. Mowa i język

3. Pismo

4. Druk i komunikowanie masowe

5. Era telekomunikacji

6. Era informatyzacji

Kod komunikacyjny – reguły, według których nadawca N
koduje swą wypowiedź, a odbiorca O ją „odkodowuje”.
Służy
Temu odpowiednie użycie znaków komunikacyjnych.

Kody:

-sformalizowane – otwarte

- werbalne - niewerbalne

Kompetencja komunikacyjna – stopień biegłości w
nawiązywaniu
i podtrzymywaniu skutecznej komunikacji.

Funkcje wypowiedzi

- Informacyjna

- Ekspresyjna
- Sugestywna
- Performatywna
- Normatywna
- Estetyczna
- Fatyczna
- Metajęzykowa

Znaki

• - język
• - „wypełniacze językowe”
• - gesty
• -postawy
• -symbole

Komunikacja werbalna i niewerbalna

Retoryka

Ars bene dicendi

Kinezjetyka

(kinetyka)

nauka o komunikacji

niewerbalnej poprzez

gesty, postawę,

mimikę i o

kulturowych

uwarunkowaniach

takiej komunikacji

Ray Birdwhistell

Proksemika

nauka o komunikacji

za pomocą

przestrzeni i dystansu

interpersonalnego

Edward T. Hall

„Ukryty wymiar”
„Bezgłośny język”

NADAWCA

Kto mówi?

EFEKT

Z jakim skutkiem

mówi?

ODBIORCA

Do kogo mówi?

KANAŁ

Przez jaki kanał

mówi?

KOMUNIKAT

Co mówi?

KOD

J ak mówi?

Modele komunikacyjne

MODEL LASSWELLA

NADAWCA

(propagandysta)

TREŚĆ MASOWEJ

PROPAGANDY

postawy

i zachowania

motywy

ODBIORCY

popędy ludzkie

MODEL PROPAGANDY

Serge'a Tchakhotine'a

Zasady konstruowania wypowiedzi

według reguł klasycznej retoryki

1. inventio

2. dispositio

3. elocutio

4. memoria

5. actio

PRZEKAZ

obszar doświadczenia

NADAWCA / kodujący

dekodujący / ADRESAT

Model Schramma
1).

Model Schramma

PRZEKAZ

2).

KODUJ ĄCY

INTERPRETUJ ĄCY

DEKODUJ ĄCY

KODUJ ĄCY

INTERPRETUJ ĄCY

DEKODUJ ĄCY

Modele komunikacyjne – model Paula

Grice’a

zasady

ilości

(konkretność)

zasady
jakości

(wiarygodność
)

zasady
sposobu

(przejrzystość)

zasady
relacji

(adekwatność)

Zasady retoryki klasycznej

• Zasada organiczności (kompozycja

wypowiedzi)

• Zasada stosowności (tzw. „takt

retoryczny”)

• Zasada funkcjonalności (skuteczność)

Rodzaje tzw.argumentów

nierzeczowych

• ad baculinum
• ad crumenam
• ad personam
• ad vanitatem
• ad autoritatem
• ad misericordiam
• ad populum
• ad ignorantum

Sztuka przekonywania obejmuje

(tzw. tria ofocia dicendi)

sferę logiki

(logos)

sferę emocji

(ethos)

sferę woli

(pathos)

Prawa perswazji

1. prawo sympatii

2. prawo wzajemności

3. prawo „dowodu społecznego”

4. prawo spójności

5. prawo autorytetu

6. prawo niedoboru

Znaki komunikacji niewerbalnej

• sygnały parajęzykowe
• sygnały kinezjetyczne
• sygnały z zakresu proksemiki
• sygnały dotykowe
• sygnały z zakresu chronemiki
• elementy kontekstu sytuacyjnego

Funkcje komunikacji niewerbalnej

powielanie

sygnałów
werbalnych

zastępowan

ie
komunikacji
werbalnej

akcentowan

ie
wybranych

fragmentów
wypowiedzi

podważanie
efektów
komunikacji

werbalnej

III. Alternatynwne rozwiązywanie
sporów
(Alternative
Dispute
Resolution)

SĄD

MEDIATOR

STRONA

Rozstrzyganie

Rozwiązywanie

Rozstrzyganie i rozwiązywanie

sporów

rozstrzyganie

- podstawą są fakty
(przeszłość/teraźniejszość)

- kontrolę nad przebiegiem
konfliktu i jego zakończeniem
ma państwo (poprzez sądy i
organy adminitracyjne)

-heteronomiczność decyzji

rozwiązywanie

-podstawą są interesy
(teraźniejszość/przyszłość)

-kontrola nad przebiegiem
konfliktu i jego zakończeniem
pozostaje w gestii stron
konfliktu

-autonomiczność decyzji

"Prawością jest

sprawy sporne rozstrzygać raczej słowami aniżeli

czynami;

i orzeczenie rozjemcy przenosić nad wyrok sądu,

bo rozjemca dostrzega to, co prawe,

a sędzia widzi tylko ustawę..."

/Etyka Nikomachejska/

Arystoteles

Zarys historii rozwoju ADR

• geneza

• powstanie i rozwój

• formy podstawowe i mieszane

• przyczyny upowszechniania

alternatywnych form rozwiązywania
sporów

III a. Podstawy prawne

alternatywnego rozwiązywania

sporów

w prawie europejskim

Rekomendacje Rady Europy

1998 – mediacje rodzinne R(98)1
1999 – mediacje karne R (99)19
2001 – spory pomiędzy organami

administracji a jednostkami R (2001)9

2002 – mediacje cywilnoprawne R(2002)10

IV. Elementy teorii negocjacji

obszary negocjacyjne w prawie

polskim

Pojęcie negocjacji

• def. w/g H. Tendery-Waszczuk

• Sekwencja posunięć (ofert i ustępstw), polegających

głównie na wymianie słów i innych znaków
komunikacyjnych stron w celu osiągnięcia
wspólnego stanowiska w sytuacji wyjściowej
rozbieżności interesów stron.

• Posunięcia te polegają na wzajemnym

przekonywaniu się do modyfikacji ofert
początkowych w taki sposób, by obie strony
uzyskały korzyści i jednocześnie realizowały
wspólne interesy

Elementy niezbędne

dla zaistnienia sytuacji negocjacyjnej

• dobrowolność

• względna równorzędność stron

• współzależność

Nastawienie wobec sytuacji

negocjacyjnej

rywalizacyjne

(competetive

approach)

tzw. negocjacje

pozycyjne

(rywalizacyjne,

dystrybucyjne)

kooperacyjne

(cooperative

approach)

tzw. negocjacje

integracyjne

(kooperacyjne)

Model przebiegu negocjacji

1. decyzja
2. przygotowanie
3. otwarcie negocjacji
4. przebieg negocjacji
5. zamknięcie negocjacji
6. opracowanie rozwiązań
(7.) wcielenie porozumienia w życie

Modele negocjacji

• w/g R. Fishera i W. Ury’ego

• w/g G. Kennedy’ego

Obszary negocjacyjne w prawie

1. prawo międzynarodowe

2. prawo polskie

Obszary negocjacyjne

w prawie międzynarodowym

1. umowy międzynarodowe

2. zasada pokojowego rozwiązywania

sporów (KNZ)

Obszary negocjacyjne

w prawie polskim

• 1. Prawo cywilne/handlowe (zasada swobody

umów, zawarcie umowy, przetarg, umowa
przedwstępna);

• 2. Prawo pracy (umowy o pracę, układy zbiorowe

pracy)

• 3. Inne subgałęzie prawa (np. prawo o

zamówieniach publicznych, prawo bankowe,
postępowanie układowe)

Art. 353

. K. C. Strony zawierające umowę

mogą ułożyć stosunek prawny według swego

uznania, byleby jego treść lub cel nie

sprzeciwiały się właściwości (naturze)

stosunku, ustawie ani zasadom współżycia

społecznego.

DZIAŁ II. ZAWARCIE UMOWY

- negocjacje-

Art. 72. § 1. Jeżeli strony prowadzą negocjacje
w celu zawarcia oznaczonej umowy, umowa
zostaje zawarta, gdy strony dojdą do
porozumienia co do wszystkich jej postanowień,
które były przedmiotem negocjacji.§ 2. Strona,
która rozpoczęła lub prowadziła negocjacje z
naruszeniem dobrych obyczajów, w
szczególności bez zamiaru zawarcia umowy, jest
obowiązana do naprawienia szkody, jaką druga
strona poniosła przez to, że liczyła na zawarcie
umowy.

Art. 72

. § 1. Jeżeli w toku negocjacji strona udostępniła

informacje z zastrzeżeniem poufności, druga strona jest

obowiązana do nieujawniania i nieprzekazywania ich innym

osobom oraz do niewykorzystywania tych informacji dla

własnych celów, chyba że strony uzgodniły inaczej.§ 2. W razie

niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków, o

których mowa w § 1, uprawniony może żądać od drugiej

strony naprawienia szkody albo wydania uzyskanych przez nią

korzyści.

V. Mediacja

Zasady mediacji

• dobrowolność
• bezstronność i neutralność
• autonomia konfliktu
• poufność
• odformalizowanie
• dobra wiara
• szacunek

Przebieg mediacji - model

1.przygotowanie mediacji

2. otwarcie sesji mediacyjnej

3. prezentacja stanowisk przez strony

4. definiowanie problemów

5. wymiana propozycji rozwiązań

6. wypracowanie wspólnego rozwiązania

7. spisanie porozumienia (ugody)

8. zamknięcie sesji mediacyjnej

Podstawowe formy oddziaływania

mediatora

• - integracja

• -presja

• - łagodzenie

• - bierny udział

Rodzaje mediacji

• proceduralna

• merytoryczna

• transformacyjna

Zadania mediatora

co robić powinien?

- definiuje istotę konfliktu i

sporządza jego analizę;

- ustala i reguły

proceduralne i dba o ich
przestrzeganie;

- ułatwia komunikację;
- nie dopuszcza do eskalacji

konfliktu;

- dba o konkretność i

precyzję rozwiązań.

czego robić nie powinien?

- nie komentuje, nie ocenia,

nie doradza;

- nie docieka tzw. „prawdy

obiektywnej”,

- nie orzeka o winie
- pamięta, że nie jest:

sędzią, arbitrem,
terapeutą, doradcą.

Va. Mediacja

w polskim systemie prawnym

Elementy mediacji w postępowaniu

cywilnym

1.Art.10 i art. 223 § 1 k.p.c. - zasada dążności do

ugodowego załatwiania sprawy

2. Postępowanie pojednawcze i ugodowe (184-186

k.p.c.)

3. Mediacja (art. 183

– 183

k.p.c. )

Elementy mediacji w postępowaniu
cywilnym

• Art.10 k.p.c.
• W sprawach, w których zawarcie ugody

jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym
stanie postępowania dążyć do ich
ugodowego załatwienia.

W tych sprawach strony mogą także
zawrzeć ugodę przed mediatorem

(dodano

w nowelizacji z 2005 r.)

Postępowanie pojednawcze i ugodowe

• Art. 184. Sprawy cywilne, których charakter na to zezwala, mogą być uregulowane

drogą ugody sądowej zawartej przed wniesieniem pozwu. Sąd uzna ugodę za
niedopuszczalną, jeżeli jej treść jest niezgodna z prawem lub zasadami współżycia
społecznego albo rażąco narusza usprawiedliwiony interes jednej ze stron.

• Art. 185. § 1. O zawezwanie do próby ugodowej – bez względu na właściwość

rzeczową – można zwrócić się do sądu powiatowego ogólnie właściwego dla
przeciwnika. W wezwaniu należy oznaczyć zwięźle sprawę.

• § 2. Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie jednoosobowym.
• § 3. Z posiedzenia spisuje się protokół, a jeżeli doszło do ugody, osnowę jej wciąga

się do protokołu. Strony podpisują ugodę; niemożność podpisania ugody sąd
stwierdza w protokole.

• Art. 186. § 1. Jeżeli wzywający nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie

przeciwnika włoży na niego obowiązek zwrotu kosztów wywołanych próbą ugodową.

• § 2. Jeżeli przeciwnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie, sąd na

żądanie wzywającego, który wniósł następnie w tej sprawie pozew, uwzględni
koszty wywołane próbą ugodową w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

Mediacja w k.p.c. – kto inicjuje?

• Art. 183

. § 1. Mediacja jest dobrowolna.

• § 2. Mediację prowadzi się na podstawie umowy o

mediację albo postanowienia sądu kierującego strony do
mediacji. Umowa może być zawarta także przez wyrażenie
przez stronę zgody na mediację, gdy druga strona złożyła
wniosek, o którym mowa w art. 183

§ 1.

• § 3. W umowie o mediację strony określają w

szczególności przedmiot mediacji, osobę mediatora albo
sposób wyboru mediatora.

• § 4. Mediację

prowadzi

się

przed

wszczęciem

postępowania, a za zgodą stron także w toku sprawy.

Mediacja w k. p. c.

Mediacje „pozasądowe”:

• Art. 183

. Wniosek o przeprowadzenie

mediacji

zawiera

oznaczenie

stron,

dokładnie określone żądanie, przytoczenie
okoliczności

uzasadniających

żądanie,

podpis

strony

oraz

wymienienie

załączników. Jeżeli strony zawarły umowę
o mediację na piśmie, do wniosku dołącza
się odpis tej umowy.

Mediacja w k. p. c.

Mediacje sądowe

• Art. 183

. § 1. Sąd aż do zamknięcia pierwszego posiedzenia

wyznaczonego na rozprawę może skierować strony do
mediacji. Po zamknięciu tego posiedzenia sąd może skierować
strony do mediacji tylko na zgodny wniosek stron.

• § 2. Sąd może skierować strony do mediacji tylko raz w toku

postępowania.

• § 3. Postanowienie może być wydane na posiedzeniu

niejawnym. Mediacji nie prowadzi się, jeżeli strona w terminie
tygodnia od dnia ogłoszenia lub doręczenia jej postanowienia o
skierowaniu do mediacji nie wyraziła zgody na mediację.

• § 4. Przepisu § 1 nie stosuje się w sprawach rozpoznawanych w

postępowaniu nakazowym, upominawczym i uproszczonym.

Mediacja w k.p.c. – kto przeprowadza?

• Art. 183

. § 1. Mediatorem może być osoba fizyczna mająca

pełną zdolność do czynności prawnych, korzystająca w pełni
z praw publicznych.

• § 2. Mediatorem nie może być sędzia. Nie dotyczy to

sędziów w stanie spoczynku.

• § 3. Organizacje społeczne i zawodowe mogą prowadzić listy

stałych mediatorów oraz tworzyć ośrodki mediacyjne.
Wpis na listę wymaga wyrażonej na piśmie zgody mediatora.
Informację o listach stałych mediatorów oraz o ośrodkach
mediacyjnych

przekazuje

się

prezesowi

sądu

okręgowego.

• Art. 436. § § 3. Mediatorami mogą być także kuratorzy

sądowi oraz osoby wskazane przez rodzinne ośrodki
diagnostyczno-konsultacyjne.

Mediacja w k.p.c. – cechy/zasady

skodyfikowane
- dobrowolność (art.

183

§ 1

)

- bezstronność (art.

183

)

- poufność (art.

183

art. 259

)

nieskodyfikowane
- odformalizowanie
- neutralność
- dobra wiara
- autonomia konfliktu

Mediacja w k.p.c. - przebieg

• Art. 183

. § 1. Wszczęcie mediacji przez stronę następuje z chwilą

doręczenia mediatorowi wniosku o przeprowadzenie mediacji, z dołączonym
dowodem doręczenia jego odpisu drugiej stronie.

• § 2. Mimo doręczenia wniosku, o którym mowa w § 1, mediacja nie zostaje

wszczęta, jeżeli:

• 1) stały mediator, w terminie tygodnia od dnia doręczenia mu wniosku o

przeprowadzenie mediacji, odmówił przeprowadzenia mediacji,

• 2) strony zawarły umowę o mediację, w której wskazano jako mediatora osobę

niebędącą stałym mediatorem, a osoba ta, w terminie tygodnia od dnia
doręczenia

jej

wniosku

przeprowadzenie

mediacji,

odmówiła

przeprowadzenia mediacji,

• 3) strony zawarły umowę o mediację bez wskazania mediatora i osoba, do

której strona zwróciła się o przeprowadzenie mediacji, w terminie tygodnia od
dnia doręczenia jej wniosku o przeprowadzenie mediacji, nie wyraziła zgody na
przeprowadzenie mediacji albo druga strona w terminie tygodnia nie wyraziła
zgody na osobę mediatora,

• 4) strony nie zawarły umowy o mediację, a druga strona nie wyraziła zgody na

mediację.

Mediacja w k.p.c. - przebieg

• Art. 183

. Mediator

niezwłocznie

ustala termin i miejsce posiedzenia
mediacyjnego.

Wyznaczenie

posiedzenia mediacyjnego nie jest
wymagane, jeżeli strony zgodzą się
na przeprowadzenie mediacji bez
posiedzenia mediacyjnego.

Mediacja w k.p.c. - przebieg

• Art. 183

. § 1. Z przebiegu mediacji sporządza się protokół, w

którym oznacza się miejsce i czas przeprowadzenia mediacji, a
także imię, nazwisko (nazwę) i adresy stron, imię i nazwisko oraz
adres mediatora, a ponadto wynik mediacji. Protokół podpisuje
mediator.

• § 2. Jeżeli strony zawarły ugodę przed mediatorem, ugodę

zamieszcza się w protokole albo załącza się do niego. Strony
podpisują ugodę. Niemożność podpisania ugody mediator
stwierdza w protokole.

• § 3. Mediator doręcza stronom odpis protokołu.
• Art. 183

. § 1. Po zawarciu ugody mediator niezwłocznie składa

protokół w sądzie, który byłby właściwy do rozpoznania sprawy
według właściwości ogólnej lub wyłącznej.

• § 2. W razie skierowania przez sąd sprawy do mediacji mediator

składa protokół w sądzie rozpoznającym sprawę.

Mediacja w k.p.c. - rezultat

• Art. 183

. § 1. Jeżeli zawarto ugodę przed mediatorem,

sąd, o którym mowa w art. 183

, na wniosek strony

niezwłocznie

przeprowadza

postępowanie

zatwierdzenia ugody zawartej przed mediatorem.

• § 2. Jeżeli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji,

sąd zatwierdza ją przez nadanie jej klauzuli wykonalności; w
przeciwnym

przypadku

sąd

zatwierdza

ugodę

postanowieniem na posiedzeniu niejawnym.

• Art. 183

. § 1. Ugoda zawarta przed mediatorem ma po jej

zatwierdzeniu przez sąd moc prawną ugody zawartej przed
sądem.

Mediacje w k.p.c. -

rezultat

• Art. 183

. § 3. Sąd odmawia nadania

klauzuli

wykonalności

albo

zatwierdzenia ugody zawartej przed
mediatorem, w całości lub części,
jeżeli ugoda jest sprzeczna z prawem
lub zasadami współżycia społecznego
albo zmierza do obejścia prawa, a
także gdy jest niezrozumiała lub
zawiera sprzeczności.

Elementy mediacji w prawie pracy

• - spory indywidualne (kodeks pracy)

• - spory zbiorowe (ustawa o

rozwiązywaniu sporów zbiorowych)

Elementy mediacji w prawie pracy

Kodeks pracy

Art. 243. Pracodawca

pracownik

powinni dążyć do polubownego
załatwienia sporu ze stosunku pracy.
(zasada dążności do ugodowego
załatwiania sprawy)

Elementy mediacji w prawie pracy – spory

indywidualne

•

K.p. Rozdział II, Postępowanie pojednawcze;

•

Art. 244. § 1. W celu polubownego załatwiania sporów o roszczenia

pracowników ze stosunku pracy mogą być powoływane komisje pojednawcze.

•

§ 3. Komisję pojednawczą powołują wspólnie pracodawca i zakładowa

organizacja związkowa, a jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa

organizacja związkowa - pracodawca, po uzyskaniu pozytywnej opinii

pracowników.

•

Art. 248. § 1. Komisja pojednawcza wszczyna postępowanie na wniosek

pracownika zgłoszony na piśmie lub ustnie do protokołu. Na wniosku

stwierdza się datę jego wpływu.

•

Art. 249. Komisja pojednawcza przeprowadza postępowanie pojednawcze w

zespołach składających się co najmniej z 3 członków tej komisji.

•

Art. 251. § 1. Komisja pojednawcza powinna dążyć, aby załatwienie sprawy

w drodze ugody nastąpiło w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Termin

zakończenia postępowania przed komisją pojednawczą stwierdza się w

protokole posiedzenia zespołu.

•

Art. 252. Ugodę zawartą przed komisją pojednawczą wpisuje się do

protokołu posiedzenia zespołu. Protokół podpisują strony i członkowie

zespołu.

Elementy mediacji w prawie pracy – spory

indywidualne

• Art. 254. Jeżeli postępowanie przed komisją pojednawczą nie doprowadziło

do zawarcia ugody, komisja na żądanie pracownika, zgłoszone w terminie 14
dni od dnia zakończenia postępowania pojednawczego, przekazuje
niezwłocznie sprawę sądowi pracy. Wniosek pracownika o polubowne
załatwienie sprawy przez komisję pojednawczą zastępuje pozew. Pracownik
zamiast zgłoszenia tego żądania może wnieść pozew do sądu pracy na
zasadach ogólnych.

• Art. 255. § 1. W razie niewykonania ugody przez pracodawcę podlega ona

wykonaniu w trybie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, po nadaniu
jej przez sąd pracy klauzuli wykonalności.

• § 2. Sąd pracy odmówi nadania klauzuli wykonalności, jeżeli ze złożonych akt

komisji wynika, że ugoda jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia
społecznego. Nie wyklucza to możliwości dochodzenia ustalenia niezgodności
ugody z prawem lub zasadami współżycia społecznego na zasadach
ogólnych.

• Art. 256. Pracownik może wystąpić do sądu pracy w terminie 30 dni od dnia

zawarcia ugody z żądaniem uznania jej za bezskuteczną, jeżeli uważa, że
ugoda narusza jego słuszny interes.

Elementy mediacji w prawie pracy – spory zbiorowe

ustawa z dnia 23 maja 1991 r. O rozwiązywaniu sporów zbiorowych
Art. 10. Jeżeli strona, która wszczęła spór, podtrzymuje zgłoszone żądania, spór ten prowadzony

jest przez strony z udziałem osoby dającej gwarancję bezstronności, zwanej dalej

mediatorem.

Art. 11. 1. Mediatora ustalają wspólnie strony sporu zbiorowego. Może być nim osoba z listy

ustalonej przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w uzgodnieniu z ogólnokrajową organizacją

międzyzwiązkową oraz ogólnokrajowym związkiem zawodowym reprezentatywnym dla

pracowników większości zakładów pracy.

Art. 12. Jeżeli przebieg postępowania mediacyjnego uzasadnia ocenę, że nie doprowadzi ono do

rozwiązania sporu (...) organizacja, która wszczęła spór, może zorganizować jednorazowo i

na czas nie dłuższy niż 2 godziny strajk ostrzegawczy.

Art. 13. 2. Jeżeli w związku z żądaniem objętym sporem jest konieczne ustalenie sytuacji

ekonomiczno-finansowej zakładu pracy, mediator może zaproponować przeprowadzenie w

tej sprawie ekspertyzy. Jeżeli strony nie postanowią inaczej, koszty ekspertyzy obciążają

zakład pracy.

3. Podjęcie czynności, o których mowa (...) upoważnia mediatora do wystąpienia do organizacji

związkowej z wnioskiem o przesunięcie terminu rozpoczęcia strajku na czas niezbędny do

dokonania ustaleń mogących mieć wpływ na wynik rozstrzygnięcia sporu.

Art. 14. Postępowanie mediacyjne kończy się podpisaniem przez strony porozumienia, a w razie

nieosiągnięcia porozumienia – sporządzeniem protokołu rozbieżności ze wskazaniem

stanowisk stron. Czynności tych dokonuje się przy udziale mediatora.

Art. 15. Nieosiągnięcie porozumienia rozwiązującego spór zbiorowy w postępowaniu

mediacyjnym uprawnia do podjęcia akcji strajkowej.

Elementy mediacji w administracji

i sądownictwie administracyjnym

Ugoda administracyjna (k.p.a.)

II.

Postępowanie mediacyjne przed sądem
administracyjnym (ustawa o
postępowaniu przed sądami
administracyjnymi)

Elementy mediacji w administracji – k.p.a.

• K. p. a. Art. 114. W sprawie, w której toczy się postępowanie przed

organem administracji publicznej, strony mogą zawrzeć ugodę - jeżeli

przemawia za tym charakter sprawy, przyczyni się to do uproszczenia lub

przyspieszenia postępowania i nie sprzeciwia się temu przepis prawa.

• Art. 115. Ugoda może być zawarta przed organem administracji publicznej,

przed którym toczy się postępowanie w pierwszej instancji lub postępowanie

odwoławcze, do czasu wydania przez organ decyzji w sprawie.

• Art. 117. § 1. Ugodę sporządza się w formie pisemnej. Powinna ona

zawierać: oznaczenie organu, przed którym została zawarta, datę

sporządzenia, oznaczenie stron, przedmiot i treść ugody, wzmiankę o jej

odczytaniu i przyjęciu, podpisy stron oraz podpis pracownika organu

administracji publicznej, upoważnionego do sporządzenia ugody.

• Art. 118. § 1. Ugoda wymaga zatwierdzenia przez organ administracji

publicznej, przed którym została zawarta.

• § 3. Organ administracji publicznej odmówi zatwierdzenia ugody zawartej z

naruszeniem prawa, nie uwzględniającej stanowiska organu (...) albo

naruszającej interes społeczny bądź słuszny interes stron.

• Art. 121. Zatwierdzona ugoda wywiera takie same skutki, jak decyzja

wydana w toku postępowania administracyjnego.

Elementy mediacji

w postępowaniu przed sądami

administracyjnymi

• ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r., Prawo o postępowaniu przed

sądami administracyjnymi

• Art. 115. § 1. Na wniosek skarżącego lub organu, złożony przed

wyznaczeniem rozprawy, może być przeprowadzone postępowanie
mediacyjne, którego celem jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności
faktycznych i prawnych sprawy oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do
sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa.

• § 2. Postępowanie mediacyjne może być prowadzone mimo braku

wniosku stron o przeprowadzenie takiego postępowania.

• Art. 116. § 1. Postępowanie mediacyjne prowadzi sędzia lub referendarz

sądowy wyznaczony przez przewodniczącego wydziału.

• § 2. Posiedzenie mediacyjne odbywa się z udziałem stron.

Elementy mediacji

w postępowaniu przed sądami

administracyjnymi

• Art. 116. § 3. Z przebiegu posiedzenia mediacyjnego spisuje się

protokół, w którym zamieszcza się stanowiska stron, a w

szczególności dokonane przez strony ustalenia co do sposobu

załatwienia sprawy. Protokół podpisuje prowadzący postępowanie

mediacyjne oraz strony.

• Art. 117. § 1. Na podstawie ustaleń dokonanych w postępowaniu

mediacyjnym, organ uchyla lub zmienia zaskarżony akt albo wykonuje

lub podejmuje inną czynność stosownie do okoliczności sprawy w

zakresie swojej właściwości i kompetencji (tzw. autokontrola).

• § 2. Jeżeli strony nie dokonają ustaleń co do sposobu załatwienia

sprawy, podlega ona rozpoznaniu przez sąd.

• Art. 118. § 1. Na akt wydany na podstawie ustaleń, o których mowa

w art. 117 § 1, można wnieść skargę do wojewódzkiego sądu

administracyjnego w terminie trzydziestu dni od dnia

doręczenia aktu albo wykonania lub podjęcia czynności. Skargę sąd

rozpoznaje łącznie ze skargą wniesioną w sprawie na akt lub

czynność, w której przeprowadzono postępowanie mediacyjne.

Mediacja w sprawach karnych – k.k.

• Kodeks karny - Rozdział VI, Zasady wymiaru kary i środków karnych
• Art. 53. § 1. Sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach

przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała
stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz
biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w
stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania
świadomości prawnej społeczeństwa.

• § 2. Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób

zachowania się sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim,
rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i
rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste
sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po
jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub
zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a
także zachowanie się pokrzywdzonego.

• § 3. Wymierzając karę sąd bierze także pod uwagę pozytywne wyniki

przeprowadzonej mediacji pomiędzy pokrzywdzonym a sprawcą albo ugodę
pomiędzy nimi osiągniętą w postępowaniu przed sądem lub prokuratorem.

Mediacja w sprawach karnych k.p.k.

• Kodeks postępowania karnego
• Art. 23a. § 1. Sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator,

może z inicjatywy lub za zgodą pokrzywdzonego i oskarżonego, skierować
sprawę do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia
postępowania mediacyjnego między pokrzywdzonym i oskarżonym.

• § 2. Postępowanie mediacyjne nie powinno trwać dłużej niż miesiąc, a

jego okresu nie wlicza się do czasu trwania postępowania
przygotowawczego.

• § 5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, warunki,

jakim powinny odpowiadać instytucje i osoby uprawnione do
przeprowadzenia mediacji, sposób ich powoływania i odwoływania, zakres
i warunki udostępniania akt instytucjom i osobom uprawnionym do
przeprowadzenia mediacji oraz sposób i tryb postępowania mediacyjnego,
mając na uwadze potrzebę skutecznego przeprowadzenia tego
postępowania.

• Art. 341 § 3, art. 489. § 1 k.p.k.

Mediacja w sprawach karnych

– rozporządzenie wykonawcze

•

Rozporządzenie z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie postępowania mediacyjnego

w sprawach karnych

•

§ 1. Rozporządzenie określa:

•

1) warunki, jakim powinny odpowiadać instytucje i osoby uprawnione do

przeprowadzenia postępowania mediacyjnego;

•

2) sposób powoływania i odwoływania instytucji i osób uprawnionych do przeprowadzenia

postępowania mediacyjnego;

•

3) zakres i warunki udostępniania akt sprawy instytucjom i osobom uprawnionym do

przeprowadzenia postępowania mediacyjnego;

•

4) sposób i tryb postępowania mediacyjnego.

•

§ 3. Postępowanie mediacyjne może również prowadzić osoba godna zaufania, która:

•

1) posiada obywatelstwo polskie;

•

2) korzysta w pełni z praw cywilnych i obywatelskich;

•

3) ukończyła 26 lat;

•

4) biegle włada językiem polskim;

•

5) nie była karana za przestępstwo umyślne;

•

6) posiada umiejętności likwidowania konfliktów oraz wystarczającą do przeprowadzania

postępowania mediacyjnego wiedzę, w szczególności w zakresie psychologii, pedagogiki,

socjologii, resocjalizacji lub prawa;

•

7) daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków;

•

8) została wpisana do wykazu, o którym mowa w § 4 ust. 1.

Mediacja w sprawach karnych – k.p.k.

• Art. 23a k.p.k.
• § 3. Postępowania mediacyjnego nie może

prowadzić (...), czynny zawodowo sędzia,
prokurator, adwokat, radca prawny, a
także aplikant do tychże zawodów albo
inna osoba zatrudniona w sądzie,
prokuraturze lub innej instytucji
uprawnionej do ścigania przestępstw.

Mediacja w sprawach karnych

– rozporządzenie wykonawcze

•

§ 4. 1. W sądzie okręgowym prowadzi się wykaz instytucji i osób godnych zaufania,
uprawnionych do przeprowadzania postępowania mediacyjnego, zwany dalej
"wykazem".

•

2. Wpis do wykazu następuje na wniosek, do którego dołączyć należy dokumenty
potwierdzające spełnienie warunków określonych odpowiednio w § 2 ust. 1 pkt 1 i 2
lub w § 3 pkt 1-6.

•

§ 5. 1. Prezes sądu okręgowego wpisuje do wykazu instytucję lub osobę godną
zaufania, wyrażającą gotowość przeprowadzania postępowania mediacyjnego, po
stwierdzeniu spełnienia warunków (...). Od decyzji o odmowie wpisu przysługuje
zainteresowanemu odwołanie do prezesa sądu apelacyjnego.

•

§ 6. 1. Prezes sądu okręgowego skreśla z wykazu instytucję lub osobę godną zaufania:

•

1) na jej wniosek;

•

2) w razie śmierci osoby godnej zaufania lub likwidacji instytucji;

•

3) w razie utraty jednego z warunków (...)

•

2. Prezes sądu okręgowego może skreślić z wykazu instytucję lub osobę godną
zaufania w razie niewykonywania lub nienależytego wykonywania obowiązków
związanych z prowadzeniem postępowania mediacyjnego.

•

3. Od decyzji o skreśleniu z wykazu zainteresowanemu przysługuje odwołanie do
prezesa sądu apelacyjnego.

Mediacja w sprawach karnych

(rozporządzenie wykonawcze)

przebieg

• § 7. 1. W postanowieniu o skierowaniu sprawy do

postępowania mediacyjnego sąd, a w postępowaniu

przygotowawczym prokurator lub inny uprawniony organ

powołuje do prowadzenia postępowania mediacyjnego w konkretnej

sprawie instytucję lub osobę godną zaufania spośród wpisanych do

wykazu.

• § 8. W postanowieniu, o którym mowa w § 7, należy wskazać w

szczególności:

• 1) nazwę instytucji lub imię i nazwisko osoby godnej zaufania

wyznaczonej do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego;

• 2) dane osobowe oskarżonego lub podejrzanego i pokrzywdzonego;
• 3) określenie czynu zarzucanego oskarżonemu lub podejrzanemu

wraz z podaniem jego kwalifikacji prawnej;

• 4) zakres i sposób udostępnienia akt w danej sprawie;
• 5) termin zakończenia postępowania mediacyjnego, z

uwzględnieniem

art. 23a

§ 2 Kodeksu postępowania karnego.

Mediacja w sprawach karnych

(rozporządzenie wykonawcze)

przebieg

• § 10. 1. Sąd, prokurator lub inny uprawniony organ, kierując

sprawę do postępowania mediacyjnego, udostępnia
przedstawicielowi instytucji albo osobie godnej zaufania, zwanej
dalej "mediatorem", informacje z akt sprawy jedynie w zakresie
niezbędnym do przeprowadzenia tego postępowania. Informacje te
powinny zawierać dane osobowe pokrzywdzonego i podejrzanego
lub oskarżonego, określenie czynu zarzucanego podejrzanemu lub
oskarżonemu wraz z podaniem jego kwalifikacji prawnej i
niezbędnych dla postępowania mediacyjnego okoliczności jego
popełnienia.

• 4. Udostępnienie akt sprawy może nastąpić tylko w obecności

upoważnionego pracownika organu prowadzącego
postępowanie. W uzasadnionych przypadkach organ ten może
zarządzić wydanie mediatorowi kserokopii dokumentów z akt
sprawy lub zezwolić na sporządzenie odpisów w zakresie
określonym w ust. 1-3.

Mediacja w sprawach karnych

(rozporządzenie wykonawcze)

przebieg

• § 11. Niezwłocznie po doręczeniu postanowienia, o którym mowa

w § 7, mediator:

• 1) nawiązuje kontakt z pokrzywdzonym i podejrzanym lub

oskarżonym, ustalając termin i miejsce spotkania z każdym z nich;

• 2) przeprowadza z podejrzanym lub oskarżonym i

pokrzywdzonym spotkania indywidualne, informując o istocie i
zasadach postępowania mediacyjnego oraz przysługujących im
uprawnieniach;

• 3) przeprowadza spotkanie mediacyjne z udziałem podejrzanego

lub oskarżonego i pokrzywdzonego;

• 4) pomaga w sformułowaniu treści ugody między podejrzanym

lub oskarżonym i pokrzywdzonym oraz sprawdza wykonanie
wynikających z niej zobowiązań.

Mediacja w sprawach karnych

(rozporządzenie wykonawcze)

przebieg

• § 12. Jeżeli nie jest możliwe bezpośrednie spotkanie podejrzanego lub

oskarżonego z pokrzywdzonym, mediator może prowadzić postępowanie
mediacyjne w sposób pośredni, przekazując każdemu z nich informacje,
propozycje i zajmowane przez drugą stronę stanowisko co do zawarcia
ugody.

• § 13. 1. Po przeprowadzeniu postępowania mediacyjnego mediator

sporządza pisemne sprawozdanie i niezwłocznie przedstawia je organowi,
który skierował sprawę do takiego postępowania.

• 2. Sprawozdanie powinno zawierać:
• 1) sygnaturę akt sprawy;
• 2) nazwę instytucji lub imię i nazwisko osoby godnej zaufania

przeprowadzającej postępowanie mediacyjne;

• 3) informacje o liczbie, terminach i miejscach spotkań indywidualnych oraz

wspólnych, a także wskazanie osób biorących w nich udział;

• 4) informację o wynikach postępowania mediacyjnego;
• 5) podpis mediatora.
• 3. W razie zawarcia ugody stanowi ona załącznik do sprawozdania.

Mediacja w sprawach karnych - skutki

Zależą od tego, na jakim ETAPIE procesu karnego podjęto

mediację i jak się ona zakończyła. Zawsze decyduje sąd

Przykładowo mogą to być:
• - łagodniejszy wymiar kary,
• - wpływ na obowiązki probacyjne oskarżonego/skazanego
• - warunkowe umorzenie postępowania karnego;
• - warunkowe zawieszenie wykonania kary
• -środek karny: naprawienie szkody;
• - skazanie bez przeprowadzania rozprawy

Mediacja w sprawach nieletnich

• Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o

postępowaniu w sprawach nieletnich

• Art. 3a. § 1. W każdym stadium postępowania

sąd rodzinny może, z inicjatywy lub za zgodą
pokrzywdzonego i nieletniego, skierować sprawę
do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu
przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. .

• § 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze

rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb
przeprowadzania mediacji (...)

Kto to jest „nieletni”?

• K.k. Art. 10. § 1. Na zasadach określonych w tym kodeksie

odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat

(zasada).

• § 2. Nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu

zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156

§ 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 3,

art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach

określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień

rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym

przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki

wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne (wyjątek).

• Osoby poniżej tego wieku – „nieletni”
• Czynów popełnionych prze osoby nieletnie nie nazywa się

przestępstwami i osoby takie nie podlegają odpowiedzialności

karnej

Kto to jest „nieletni”?

• Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich używa

pojęcia nieletni w 3 znaczeniach:
a)osoby które nie ukończyły 18 lat w stosunku do
których stosuje się środki wychowawcze w związku z
występującą demoralizacją,
b) osoby między 13 a 17 rokiem życia wobec których
toczy się postępowanie o czyny karalne wypełniające
znamiona przestępstw,
c)osoby do ukończenia 21 roku życia wobec których
wykonywane są orzeczone środki wychowawcze lub
poprawcze określone w ustawie.

Mediacja w sprawach nieletnich

• rozporządzenie z dnia 18 maja 2001 r. w

sprawie postępowania mediacyjnego w
sprawach nieletnich

• § 2. Do postępowania mediacyjnego kieruje się w

szczególności sprawy, których istotne okoliczności
nie budzą wątpliwości.

Mediacja w sprawach nieletnich – kto

przeprowadza

• § 3. Sąd może przekazać sprawę w celu przeprowadzenia

postępowania mediacyjnego osobie godnej zaufania, która:

•

ukończyła 26 lat,

•

korzysta z pełni praw cywilnych i publicznych,

•

biegle włada językiem polskim w mowie i piśmie,

•

posiada

wykształcenie

zakresu

psychologii,

pedagogiki,

socjologii,

resocjalizacji

lub

prawa

oraz

doświadczenie w zakresie wychowania lub resocjalizacji młodzieży,

•

posiada umiejętności rozwiązywania konfliktów oraz

nawiązywania kontaktów międzyludzkich,

•

daje rękojmię należytego wykonywania obowiązków,

•

odbyła szkolenie dla mediatorów, o którym mowa w § 8,

•

została wpisana do wykazu, o którym mowa w § 7 ust.

Mediacja w sprawach nieletnich – kto

przeprowadza

•

§ 6. 1. Mediatorem nie może być czynny zawodowo:

•

sędzia, prokurator, asesor i aplikant sądowy lub prokuratorski

oraz inna osoba zatrudniona w sądzie, prokuraturze, Policji lub w innej

instytucji uprawnionej do ścigania przestępstw,

•

adwokat i aplikant adwokacki, radca prawny i aplikant

radcowski, notariusz, asesor i aplikant notarialny,

•

komornik, aplikant komorniczy i pracownik jego kancelarii,

•

funkcjonariusz i pracownik Służby Więziennej,

•

pracownik

placówki

opiekuńczo-wychowawczej,

zakładu

poprawczego lub schroniska dla nieletnich,

•

pracownik instytucji lub członek organizacji zajmujących się

świadczeniem pomocy dla ofiar przestępstw lub działalnością na ich rzecz.

•

2. Mediatorem nie może być również ławnik sądowy w czasie trwania kadencji

oraz społeczny kurator sądowy.

•

3. Mediatorem w danej sprawie nie może być osoba, która w sprawie

nieletniego była świadkiem, wydawała opinię, sporządzała wywiad

środowiskowy lub prowadziła terapię nieletniego, a także osoba, co do której

zachodzi okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną

wątpliwość co do jej bezstronności.

Mediacja w sprawach nieletnich - przebieg

• § 9. 1. W postanowieniu o skierowaniu sprawy do postępowania

mediacyjnego sąd rodzinny określa termin, w którym powinien
otrzymać sprawozdanie z przebiegu i wyników postępowania
mediacyjnego, nie dłuższy niż 6 tygodni. W wyjątkowych przypadkach,
gdy istnieje duże prawdopodobieństwo zawarcia ugody, sąd może
termin ten przedłużyć na czas określony, nie dłuższy niż 14 dni.

• 2. Termin, o którym mowa w ust. 1, biegnie od daty doręczenia osobie

godnej zaufania (...) postanowienia o skierowaniu sprawy do
postępowania mediacyjnego.

• § 10. W

postępowaniu

mediacyjnym

uczestniczą:

nieletni,

pokrzywdzony oraz rodzice lub opiekun nieletniego, a jeżeli
pokrzywdzonym jest małoletni - także jego rodzice lub opiekun, zwani
dalej "uczestnikami".

• § 11. Postępowanie mediacyjne przeprowadza się za zgodą

wszystkich uczestników. Zgoda ta może być cofnięta w każdym
stadium postępowania mediacyjnego.

100

Mediacja w sprawach nieletnich - przebieg

• § 14. Po skierowaniu sprawy do postępowania mediacyjnego mediator:
•

zapoznaje się z informacjami zawartymi w aktach sprawy,

•

nawiązuje kontakt z uczestnikami i odbiera od nich zgodę

na udział w postępowaniu mediacyjnym,

•

przeprowadza z uczestnikami spotkania indywidualne,

informując o istocie i zasadach postępowania mediacyjnego oraz roli i
uprawnieniach uczestników,

•

przeprowadza

spotkanie

mediacyjne

udziałem

wszystkich uczestników,

•

pomaga

sformułowaniu

treści

ugody

między

uczestnikami i sprawdza wykonanie wynikających z niej zobowiązań,

•

sporządza sprawozdanie dla sądu rodzinnego z przebiegu i

wyników przeprowadzonego postępowania mediacyjnego.

101

Mediacja w sprawach nieletnich - przebieg

• § 17. 1. Po przeprowadzeniu postępowania mediacyjnego mediator

sporządza pisemne sprawozdanie, które przedstawia sądowi
rodzinnemu.

• 2. Sprawozdanie powinno zawierać:
•

sygnaturę sprawy, nazwisko, imię i adres osoby godnej

zaufania lub instytucji przeprowadzającej postępowanie mediacyjne,

•

informacje o liczbie, terminach i miejscach spotkań

indywidualnych oraz wspólnych, a także wskazanie osób biorących w
nich udział,

•

informację o wynikach postępowania mediacyjnego.

• 3. Sprawozdanie nie może ujawniać przebiegu spotkań ani też

zawierać ocen zachowania uczestników w ich trakcie oraz treści ich
oświadczeń, chyba że uczestnik wyraźnie wniesie o ujawnienie tych
danych odnośnie do jego osoby.

• 4. W razie zawarcia ugody załącza się ją do sprawozdania.