10.05.21

1

Opracowanie tematu

na podstawie książki

M. Karkowskiej i w.

Czarneckiej

„Przemoc w
szkole”

10.05.21

2

Zj

awisko

przemocy w

edukacji

szkolnej

10.05.21

3

Przemoc

jest pojęciem, które może być

rozumiane w różny sposób.

Wg. Kwiecińskiego –

„ przemoc bezpośrednia” - ( osobista)

jest odczuwana przez podmiot jako czynność użycia

przeważającej siły ( mocy, przewagi, dominacji)

fizycznej, bądź jako opresja psychiczna, czy jako

stan zależności i realizacji potrzeb i interesów od

podporządkowania się innemu podmiotowi

indywidualnemu, zbiorowemu lub pośredniczonemu

przez organizację.

10.05.21

4

Przemoc

definiowana bywa także jako

„

użycie siły połączone z zamachem na

społecznie akceptowane dobro”

Wg. Dąbrowskiej- Bąk-

szkoła jest źródłem

negatywnych przeżyć.

W traktowaniu

wychowanków dominuje naruszenie

godności połączone z agresją fizyczną i

słowną, presją dydaktyczną i

demonstrowaniem władzy oraz brakiem

kwalifikacji merytorycznych nauczyciela.

10.05.21

5

Przemoc

objawia się

inaczej w szkołach:

wiejskich miejskich

dominuje

brutalność

-wyzwiska

-rękoczyny

demonstrowanie

władzy

- straszenie

- złośliwa presja

dydaktyczna

10.05.21

6

Przemoc

można też zdefiniować

jako „oddziaływanie na

wychowanka siłą fizyczną lub

psychiczną w celu przymuszenia go

do podporządkowania się woli

wychowawcy”.

10.05.21

7

Sama instytucja szkoły

zawiera wiele elementów

przymusu:

- przymus uczęszczania - siedzenie w ławkach
- podporządkowanie rytmowi lekcji i przerw

-

- przebywanie w grupie klasowej

- narzucane treści dydaktyczne

10.05.21

8

Szkoła jako

„instytucja

totalna”

Życie w niej toczy się według określonych reguł,

w jednym i tym samym miejscu

i jest podporządkowane tej samej władzy.

Dzień lekcyjny jest ściśle

zaplanowany przy pomocy z góry

narzuconych założeń.

Poszczególne czynności i zadania

stawiane uczniom maja wymiar

instrumentalny, służą realizacji

oficjalnych zadań instytucji, która

jest szkoła.

10.05.21

9

W

„instytucji totalnej”

są

również bariery ograniczające

kontakt ze światem

zewnętrznym:

zamknięte
drzwi

ogrodzenia

mury

10.05.21

10

„Aktem przemocy”

jest każda sytuacja, w

której

uniemożliwia się lub utrudnia innym

zaangażowanie w proces poszukiwania.

Uczniowie są tylko

biernymi przedmiotami

a rola ich polega na

przyswajaniu,

przechowywaniu i

odtwarzaniu wiedzy

nagromadzonej w ich

umysłach przez

nauczycieli.

10.05.21

11

Szkoła z założenia, ze wzg. na cechy tkwiące w jej

charakterze, może być rozumiana jako

„przestrzeń

przemocy”.

Witkowski

zauważa, że o efektach socjalizacji

decydują

nie tyle wybrane techniki pedagogiczne, co

odpowiedni poziom postrzegania świata,

przekazywany przez instytucje a więc i szkołę.

Niski poziom funkcjonowania szkoły

, rozrywanie

więzi uczniów z klasą, z której oni się wywodzą,

niedrożność kanałów kształcenia, przedwczesne

„naznaczanie”, ograniczenie horyzontów myślenia-

prowadzić mogą do blokowania rozwoju, zamiast go

wspierać.

10.05.21

12

W szkole jest jeszcze jeden rodzaj przemocy

definiowany jako:

„narzucanie znaczeń i interpretacji symboli

zastanej kultury”.

Jest to „

przemoc symboliczna”

, oparta na

legalnym prawie do narzucania i wpajania tego, co

służy interesom klas panujących, poparta

autorytetem pedagogicznym.

10.05.21

13

Powodzenie w edukacji nie jest wynikiem

zdolności ucznia lub jego aspiracji, ale

rezultatem wyposażenia kulturowego

wyniesionego z domu.

10.05.21

14

Żadna z opisanych form przemocy:

- opresja psychiczna,

- strukturalna,

- symboliczna

nie występuje samodzielnie,

nakładają się na siebie i wzmacniają wzajemnie.

Szkoła wymusza na dziecku nieświadome

podporządkowanie się zastanej rzeczywistości.

10.05.21

15

Skutki przemocy

mogą mieć charakter

bezpośredni lub odległy; psychiczny lub fizyczny.

Rozwój i normalne funkcjonowanie osobowości są

nie do pogodzenia z przemocą, ponieważ bierne

poddanie się cudzej kontroli wyklucza autonomię.

Przyswajanie się do tego co serwowane przez

szkołę, wypacza osobowość i rozumienie świata

lub prowadzi do wyuczonej bezradności i

nieumiejętności radzenia sobie w życiu.

10.05.21

16

Dziękuję za uwagę...

Prezentacja przygotowana przez

s. Małgorzatę Buchholc SM

II PO i PR

THE END