Wskazania i

przeciwwskazania do wad

Wykonywanie ćwiczeń

W wykonywaniu ćwiczeń korekcyjnych główna uwaga powinna być zwrócona na

poprawność wykonania, to znaczy na przyjęcie i utrzymanie w czasie ćwiczenia

pozycji skorygowanej. Musi być ona widoczna:

a) w pozycji wyjściowej
b) w czasie ruchu
c) w pozycji końcowej
d) w czasie przerw między ćwiczeniami.

Poprawność wykonania ćwiczenia- wykonanie go z utrzymaniem pozycji

skorygowanej- jest czynnikiem kształtującym nawyk poprawnej postawy. Ważną

rolę w wykonaniu ćwiczeń korekcyjnych odgrywa oddychanie. Dużą grupę

ćwiczeń w korektywie stanowią ćwiczenia izometryczne, w czasie wykonywania

których występuje tendencja do wstrzymywania oddechu. W ćwiczeniach tych

należy zwrócić szczególną uwagę na wydech. Można to osiągnąć przez polecenie

dziecku:

a) głośnego syczenia (długie wymawianie głoski „s”)
b) głośnego liczenia ( np. do 100)
c) śpiewania lub recytowania wierszyka (szczególnie w grupach dzieci

młodszych)

1. Plecy okrągłe

Kręgosłup w całym swym przebiegu tworzy

nadmierne wygięcie ku tyłowi
(hiperkifoza). Na skutek powiększenia się
kifozy odcinka piersiowego sylwetka
odznacza się wyraźnym ogólnym
pochyleniem ciała ku przodowi, głowa
wysunięta znacznie ku przodowi. Ważnym
czynnikiem kifozy piersiowej są odstające
łopatki i zapadnięta klatka piersiowa.

Zalecenia:

* słuchanie radia lub muzyki w pozycji leżącej na plecach z

ramionami odwiedzionymi w bok i ugiętymi w stawach

łokciowych, nogi ugięte w stawach biodrowych i kolanach

* oglądanie programu telewizyjnego z laseczką trzymaną na

plecach w ciągu 20-30 minut

* w czasie siedzenia należy mieć dobre podparcie na

odcinek lędźwiowy i dolny piersiowy

* biurko musi posiadać odpowiednią wysokość, tak by nie

trzeba się nadmiernie pochylać

* pływanie stylem grzbietowym

Przeciwwskazania:

* stanie na rękach, na głowie
* skłony w przód
* podpory przodem o ramionach

wyprostowanych

* krążenia ramionami w przód przy pochyleniu

do przodu

* jazda na rowerze z niską kierownica
* siady skrzyżne z wyciągniętymi ramionami w

przód

* należy unikać wszystkich pozycji, które

zaokrąglają plecy i uwypuklają odcinek

piersiowy kręgosłupa

2. Plecy wklęsłe

Plecom wklęsłym towarzyszy

osłabienie mięśni brzucha,
pośladkowych wielkich oraz zginaczy
stawu kolanowego. Natomiast
nadmiernie napięte są mięśnie
grzbietu w odcinku lędźwiowym i
zginacze stawu biodrowego.

Zalecenia:

* siedząc na krześle należy mieć dobre

podparcie na odcinek lędźwiowy i piersiowy

dolny

* przybieranie często pozycji klęcznych
* leżenie codziennie 5-10 minut na plecach na

twardym podłożu, ręce splecione na karku,

łokcie na podłożu, nogi ugięte w stawach

kolanowych

* jazda na rowerze
* pływanie
* narciarstwo
* inne formy ruchowe

Przeciwwskazania:

* unikanie pozycji zwiększających

lordozę (łukowate wygięcie
kręgosłupa w stronę brzuszną)
lędźwiową

* gimnastyka artystyczna
* akrobatyka
* mostek, kołyska (z pozycji

wyjściowej- leżenie przodem)

3. Plecy płaskie

Wada ta charakteryzuje się spłaszczeniem

lub brakiem fizjologicznych wygięć
kręgosłupa. Występuje tu zmniejszone
przodopochylenie miednicy z prawidłowo
ruchomym kręgosłupem. Klatka
piersiowa jest płaska, a barki opadnięte.
Uważa się, że pierwotną przyczyna tej
wady jest nie wykształcenie się
prawidłowego przodopochylenia
miednicy.

Przy plecach płaskich

wskazane są ćwiczenia:

* ogólnokoordynacyjne
* oddechowe
* gry i sporty
* pływanie

Przeciwwskazania:

* pływanie na plecach
* wszelkie wydłużenia, zwisy
* ślizgi
* ćwiczenia w siadach skrzyżnym i

prostym

4. Plecy okrągło- wklęsłe

Wadzie tej towarzyszy duże osłabienie

( rozciągnięcie ) prostownika grzbietu
w odcinku piersiowym, a wzrost jego
napięcia w odcinku lędźwiowym.
Osłabieniu ulegają również mięśnie
brzucha i pośladkowe, natomiast
przykurczeniu ulegają mięśnie
obręczy barkowej i klatki piersiowej.

Celem ćwiczeń w

postępowaniu korekcyjnym

przy plecach okrągło -

wklęsłych jest :

* zwiększenie ruchomości kręgosłupa w

poszczególnych odcinkach

* rozciągnięcie skróconych mięśni; w obrębie

klatki piersiowej - mięśni piersiowych

większych i mniejszych; w

obrębie miednicy i lędźwi – mięśni

prostowników grzbietu odcinka lędźwiowego

oraz zginaczy stawu biodrowego

*wzmocnienie mięśni rozciągniętych, tj. mięśni

grzbietu odcinka piersiowego

Ponadto w programie korekcji

tej wady znajdują zastosowanie

ćwiczenia:

* ćwiczenia oddechowe
* ćwiczenia odruchu prawidłowej

postawy ciała

* gry i zabawy ruchowe
* pływanie

W korekcji tej wady stosuje się ćwiczenia

specjalne stosowane podczas korekcji

pleców okrągłych oraz wklęsłych. Należy

unikać pozycji lordozujących i kifozujących.

5. Boczne skrzywienie

kręgosłupa- skolioza

Skolioza, czyli boczne skrzywienie kręgosłupa jest

wadą postawy polegająca na

wielopłaszczyznowym odchyleniu linii kręgosłupa

od stanu poprawnego.

Odchylenie to występuje w płaszczyznach:
* czołowej - kręgosłup wygina się w bok: w prawo

lub w lewo,

* strzałkowej - pogłębia się wygięcie kifotyczne lub

lordotyczne,

* poprzecznej - następuje rotacja ( obrót ) kręgów, co

prowadzi do powstania garbu.

Domeną gimnastyki korekcyjnej powinny być tzw.
Postawy skoliotyczne i skoliozy. Bardziej
zaawansowane przypadki wymagają postępowania
rehabilitacyjnego.W wyglądzie dziecka z postawą
skoliotyczną i skoliozą I najczęściej obserwuje
się:a)asymetrię ustawienia barków, b) asymetrię
ustawienia łopatek,c) asymetrię trójkątów talii,d)
odchylenie linii wyrostków kolczystych od pionu
w zakresie do 30

Program postępowania

korekcyjnego obejmuje:

* ćwiczenia mięśni grzbietu oraz pozostałych mięśni
posturalnych
* ćwiczenia ogólnorozwojow
* ćwiczenia oddechowe
* ćwiczenia odruchu prawidłowej postawy ciała
* gry i zabawy sportowe
* pływanie

Celem ćwiczeń jest wyrównanie skrzywienia, usunięcie przykurczu

więzadeł i mięśni- zwłaszcza w obrębie grzbietu i

miednicy, zrównoważenie sił układu mięśniowego, podniesienie

ogólnej wydolności fizycznej i wyrobienie nawyku prawidłowej

postawy ciała. Dominują ćwiczenia symetryczne mięśni grzbietu w

pozycjach niskich odciążeniu. Ważną role odgrywają ćwiczenia

oddechowe.

Wskazania:

* pływanie, zwłaszcza stylem

klasycznym

* jazda na nartach
* jazda na rowerze
* zabawy na czworakach
* dużo ruchu na świeżym powietrzu
* umiarkowany bieg

Przeciwwskazania:

* skoki
*dźwiganie
*przewroty i mostki
*nadmiar skłonów w przód
*długotrwała i nieprawidłowa

pozycja, np. przy TV,- dłuższe
wysiłki w pozycji
stojącej

6. Wady klatki piersiowej

Wyróżniamy kilka typów fizjologicznych

klatki piersiowej. W zależności od
stopnia wysklepienia klatki piersiowej
mówimy o klatce piersiowej
spłaszczonej, płaskiej, beczkowatej. Do
patologicznych wad klatki piersiowej
zaliczamy dwie jej postacie:

1.

klatkę piersiową lejkowatą

2.

klatkę piersiową kurzą

Klatka piersiowa kurza

Cechuje ją zniekształcenie mostka, który tworzy silne

uwypuklenie do przodu na kształt dzioba łodzi. W wyniku tego,

żebra tracą kształt wygięty, tworząc poniżej sutków wyraźną

wklęsłość. Rozróżnia się dwie postacie klatki piersiowej kurzej.

W pierwszej postaci uwypuklona jest tylko rękojeść mostka.

Druga postać charakteryzuje się wysunięciem do

przodu trzonu mostka.

Stosując ćwiczenia specjalne dążymy do:
a) zwiększenia ruchomości w stawach barkowych i kręgosłupa
b) wzmocnienia mięśni grzbietu i pozostałych mięśni

posturalnych

c) rozciągnięcia boków klatki piersiowej oraz dolnych łuków

żeber,m. in. poprzez wzmocnienie mięśni skośnych brzucha

Klatka piersiowa lejkowata

Określana również jako szewska jest następstwem

wrodzonego zaburzenia rozwoju przepony lub też

nieproporcjonalnego rozrostu chrząstek żebrowych

w stosunku do jej elementów. Charakteryzuje

się lejkowatym zapadnięciem dolnej części mostka i

przylegających odcinków żeber. Jeżeli dno "lejka"

wpada ściśle w linii środkowej, zmiany są

symetryczne, jeżeli przesunięte jest w lewo lub w

prawo od linii środkowej, zmiany są asymetryczne.

Stosując ćwiczenia specjalne dążymy do:
a) zwiększania ruchomości w stawach barkowych,
b) wzmocnienia mięśni grzbietu i pozostałych

mięśni posturalnych

Program postępowania

korekcyjnego

obejmuje:

* ćwiczenia mięśni grzbietu oraz

pozostałych mięśni posturalnych

* ćwiczenia ogólnorozwojowe
* ćwiczenia oddechowe
* ćwiczenia odruchu prawidłowej

postawy ciała

* gry i zabawy sportowe
* pływanie

Kolana koślawe

Kolano koślawe - czyli skierowane do

wewnątrz. Odznacza się
charakterystycznym ułożeniem,
skierowanym przyśrodkowo. Uda w
stosunku do podudzia tworzą literę
"X" - w pozycji stojącej są od siebie
oddalone

Zalecenia i

przeciwwskazania w

przypadkach niewielkiej

koślawości:

1.Dążyć do odciążenia stawów kolanowych we

wszelkich możliwych warunkach:

a.przy istniejącej nadwadze starać się o jej

zmniejszenie,

b.w czasie dnia wyłączenie - możliwie w

największym stopniu - pozycji stojącej,

c.na lekcjach wf unikać pozycji rozkrocznej, siadu

na piętach ze stopami i podudziami na zewnątrz;

2.

Przeciwdziałać współistniejącemu

płaskostopiu

Kolana szpotawe

W tej wadzie oś podudzia tworzy z osią uda

kąt otwarty do wewnątrz, tzn. odcinek

obwodowy, jakim jest podudzie, w stosunku

do stawu kolanowego jest w

przywiedzeniu.Przy kolanie szpotawym

trzon kości udowej , piszczelowej i

strzałkowej ugięty jest na zewnątrz.

Więzadło poboczne zewnętrzne jest

rozciągnięte a poboczne wewnętrzne –

nadmiernie napięte. Mięśnie dwugłowe uda

i strzałkowe są rozciągnięte, pozostałe

zginacze (półścięgnisty, półbłoniasty,

dwugłowy) - mają tendencję do przykurczu

Wskazania i

przeciwwskazania:

Są odwrotne niż przy koślawości.

Przeciwwskazany jest np. siad
skrzyżny. W ćwiczeniach z
zastosowaniem redresji biernej,
wkłada się między kostki poduszkę,
a kolana ściąga się pasem lub taśmą

Wady stóp

Do najczęściej występujących wad stóp należą:
* stopa płaska
* stopa płasko – koślawa
* stopa poprzecznie płaska
* stopa szpotawa
* stopa wydrążona
Rzadziej spotykane to:
* stopa końska
* stopa piętowa

Najczęstszą wadą, chorobą współczesności, jest
płaskostopie czynnościowe, zwane też
płaskostopiem statycznym.

Wskazania i przeciwwskazania przy płaskostopiu:

Wskazania:
*kąpiele w ciepłej wodzie z dodatkiem soli
*chodzenie i bieganie po urozmaiconym terenie i
podłożu
* uprawianie sportów w tym: pływania, narciarstwa
gimnastyki artystycznej

Przeciwwskazania:
* długotrwałe stanie
* dźwiganie dużych ciężarów
* zeskoki i skoki bierne na twarde podłoże
*duże rozkroki w pozycji stojącej
* niektóre sporty, jak piłka nożna, jazda na łyżwach

Współpraca z lekarzem

Dziecko z wadą postawy powinno

pozostawać pod opieką lekarza
rehabilitacji i ortopedy. Lekarz i
instruktor powinni omawiać wyniki
terapii, występujące trudności i
wspólnie wyznaczać bieżące cele w
korygowaniu wady dziecka

Współpraca z rodzicami

Warunki, w jakich żyje, uczy się i wypoczywa dziecko

w znacznym stopniu wpływa na jego postawę.

Wiele wad postawy powstaje na skutek

niekorzystnych wpływów środowiskowych. Bez ich

zmiany, bez usunięcia czynników powodujących

powstanie i utrwalanie wady postawy, niemożliwe

jest osiągnięcie korekcji postawy. Rodzice powinni

współpracować z instruktorem w procesie

korygowania postawy swojego dziecka. Należy

umożliwić im udział w lekcjach gimnastyki

korekcyjnej (prowadzić tzw. lekcje otwarte).

Rodzice poznają wówczas ćwiczenia, uczą się na co

zwracać uwagę w czasie ich wykonywania, poznają

zestawy ćwiczeń domowych

Do obowiązku rodziców

należy zapewnienie

dziecku:

a) właściwego trybu życia: nie

przeciążanie obowiązkami i
umożliwienie dużej dawki ruchu,
zwłaszcza na świeżym powietrzu

b) odpowiednich mebli (biurko, krzesło,

łóżko, oświetlenie)

c) racjonalnego odżywiania

Postawa prowadzącego

Postawa prowadzącego zajęcia, jego fachowość, zaangażowanie,

stosunek do uczestników może mieć decydujący wpływ na chęć

uczestnictwa ćwiczących w zajęciach gimnastyki korekcyjnej i na

skuteczność oddziaływań korekcyjnych. Do zadań instruktora

gimnastyki korekcyjnej należy:

a) dobór pozycji wyjściowych i ćwiczeń
b) dobór przyborów i narządów
c) kontrola poprawności wykonania ćwiczeń
d) indywidualizowanie ćwiczeń i dostosowanie ich do potrzeb

poszczególnych osób.

Prowadzący zajęcia korekcyjne powinien:
a) umieć mobilizować ćwiczących do wysiłku
b) odpowiednio uatrakcyjniać zajęcia przez stosowanie różnorodnych

przyborów

c) współpracować z lekarzem i rodzicami
d) być uśmiechniętym i jednakowo serdecznym w stosunku do

wszystkich