Hinduizm – określenie zbiorcze na

grupę wierzeń religijnych,
wyznawanych głównie na Półwyspie
Indyjskim

Istnieje bardzo wiele odłamów hinduistycznych,

różniących się zarówno wierzeniami na temat Boga,

praktykami religijnymi.

Wszystkich wyznawców łączy przede wszystkim:

1)Szacunek dla świętych ksiąg – Wed
2)Wiara w reinkarnację – Moksza /sansara/
3) Wiara w prawo akcji i reakcji (Karma)
4) Dążenie do wyzwolenia (osiągnięcie stanu

oświecenia)

W hinduizmie istnieje wiara w

bóstwa męskie i żeńskie

(dewy/dewi), które są zwykle

traktowane jako emanacje

jedynego Boga lub jako istoty

niższe np. aniołowie

WIARA W JEDNEGO BOGA POD

RÓŻNYMI POSTACIAMI

Hinduizm ma najbogatszy panteon

ze wszystkich religii. Czczone bóstwa
mają znaczenie symboliczne, w dużej
mierze zależne od regionu. Każda z
głównych grup wierzeń w hinduizmie
uznaje swojego dewa za przejaw
Absolutu/Brahmana lub Iśwarę

Najpowszechniejszy jest kult:

WISZNU

Jeden z Trimurti -

trójcy hinduistycznej

tworzonej wraz z:

• Brahmą
• Śiwą (Sziwą)

Przedstawiany jest

z niebieską

skórą oraz czterema

ramionami, które

symbolizują jego

nadludzką moc

ŚIWA/SZIWA

Śiwa to bóg o trzech

oczach . „Trzecie„ oko
jest okiem
mistycznym,
zamkniętym,
położonym na środku
czoła. W
hinduizmie nazywane
jest okiem poznania.

DEWI

Ofiara ognia na cześć
Dewi

Jest bóstwem
dobrotliwym, lecz
traktowana całkowicie
niezależnie przejawia
groźne aspekty swojej
postaci (Durgi i Kali).

GANESIA

Syn Śiwy, mający głowę słonia,
usuwa wszelkie przeszkody
i zapewnia powodzenie w

różnych

przedsięwzięciach. Uznawany
jest za boga obfitości i

dobrobytu.

Patron kupców i bankierów.
Uosabia witalność i żywotność.

BRAHMA

Stwórca wszechświata,
bywa przedstawiany
jako czterogłowy
mężczyzna , odziany

w Krysznadźinambara
(skórę z czarnej antylopy)

Podstawy wiary:

Hinduizm kreśli cztery cele życia ludzkiego,

nazywane „drogami postępowania”:

1.

Rozkosz zmysłową (kama)

2.

Zdobywanie dóbr ziemskich (artha)

3.

Wypełnianie obowiązków, zwłaszcza

religijnych (dharma)

4.

Osiąganie wyzwolenia (moksza)

KAŻDY Z TYCH CELÓW JEST WYŻSZY OD

POPRZEDNIEGO!

Ostatecznym i najwyższym celem ludzkiego życia

jest MOKSZA – wyzwolenie się i wybawienie od

wszelkich powiązań ze światem, od cyklicznych

narodzin i jednoczenie z

rzeczywistością ostateczną.

1.Droga wiedzy (dżnanamarga) – w której zawierają

się joga i praktyki ascetyczne, zdobywanie mądrości

duchowej

2.Droga czynu (karmamarga) – wiąże się ze

zrozumieniem faktu, że żyjemy w świecie, w którym

należy wykonywać pewne prace i spełniać obowiązki

(bezinteresowne działanie)

3.Droga oddania (bhaktimarga) - miłość i oddanie

CYKL NARODZIN

ETYKA – fundamentalne

założenia

• Równość (wszyscy są częścią boga)

• Opanowanie, spokój, nie wyrządzanie krzywd

• Zakaz zabijania rozumiany jako zakaz niszczenia

jakiejkolwiek żywej istoty, nie tylko istoty ludzkiej

• Oddawanie czci bogu

• Spełnianie obowiązku społecznego i religijnego

• Szacunek dla świętych krów

• Unikanie przemocy

• Zachowanie czystości ciała i umysłu

NALEŻY SZANOWAĆ OSÓBY POCHODZĄCE

Z INNEJ WARNY – KASTY!

PODZIAŁ SPOŁECZNY

Społeczność Indii składa się z tzw. kast :

1. Bramini - członkowie najwyższej kasty -
kapłańskiej

2. Wojownicy - klasa rządząca

3. Kupcy i rolnicy, rzemieślnicy
4. Robotnicy (siudrowie) - dawni wojownicy
5. Osoby wykonujące zawody nieczyste

Pomimo, że dyskryminacja kastowa jest zakazana od
1948 roku występuje jednak do dziś (zwłaszcza, jeśli chodzi
o sprawy małżeństwa).

ŚWIĘTA, TRADYCJE,

OBRZĘDY

Wiążą się najczęściej ze zmianami pór

roku, mitami Ramajany i opowieściami o
Krysznie. Wiele obrzędów, rytuałów i
świąt hinduskich jest obchodzonych przez
wszystkich mieszkańców Indii,
niezależnie od przynależności religijnej.
Niektóre mają charakter wyłącznie
regionalny, inne zaś są powszechnie
znane i świętowane na terenie całych
Indii.

WAŻNE ZNAKI I GESTY

• Dotykanie czyichś stóp – jest oznaką szacunku. Stopy są dla Hindusów

najbardziej nieczystą częścią ciała, gdyż mają bezpośredni kontakt z ziemią

i brudem. Dotknięcie ich oznacza, że dana osoba otacza nas wielkim

szacunkiem

• Złożenie rąk poprzez zetknięcie opuszków palców – zazwyczaj

połączone z wypowiedzeniem „namaste” jest formą powitania,

odpowiednikiem zachodniego podania ręki

• Zabarwiony na czerwono przedziałek na głowie – jest oznaką mężatki.

Wdowy barwią tylko część przedziałka

• Bindi- ozdobny znak na czole pomiędzy łukami brwiowymi – kropka, która

zaznacza najważniejszy punkt ciała od starożytnych czasów. Jest to przywilej

kobiety zamężnej. Kobiety wierzą, że kropka na czole jest dobrze wróżącym

znakiem małżeństwa, wprowadza powodzenie i gwarantuje jej to bycie

strażniczką domowego ogniska

CHARAKTERYSTYCZNY STRÓJ (SARI, DHOTI)

• Sztuczne zapłodnienie- brak ograniczeń, ale często nie jest

praktykowane z powodu braku dostępności

• Antykoncepcja- „używanie środków antykoncepcyjnych i

innych sposobów antykoncepcji są hańbiącą metodą

ograniczania rodziny, stanowiącą wulgarną formę materialnego

zanieczyszczenia”

?!

• Aborcja- uważana jest za zbrodnię i za jeden z najcięższych

grzechów. Hinduizm głosi, że zarodek ludzki jest świadomą

istotą, godną ochrony, ponieważ dusza inkarnuje (jedno z

wcieleń przyjmowanych przez żywą istotę ) się w chwili poczęcia

bardziej ceni się synów, niż córki
Aborcja została zalegalizowana w Indiach w roku

1971

?!

• Małżeństwo- jest wartością świętą i świętym obowiązkiem

• Rozwód- prawo przewiduje rozwód w ostatecznych sytuacjach,

kiedy nie ma już szans na pomyślne pożycie. Jednak opinia
społeczna piętnuje takie osoby

W przypadku rozwodu kobieta może
zabrać jedynie to, w co jest ubrana!

• Eutanazja, samobójstwo - śmierć z wyboru i aprobowana jako

ucieczka od przywiązania do własnego „ja”, które cierpi, daje
możliwość uwolnienia się od niewygodnej formy życia i przejścia
do następnego życia (reinkarnacja). Ci, którzy podejmują decyzję
samobójczą, jak i ci, którzy dokonują eutanazji, powinni się
uwolnić od złych zamierzeń, namiętności i egoizmu

• Homoseksualizm- jest zabroniony przez prawo i religię. Według

badań socjologicznych w Indiach na 100 mężczyzn, dwudziestu
jest homoseksualistami

• Masturbacja- jest zabroniona przez religię

• Reanimacja - jest zabroniona, gdyż narusza to pozytywną

karmę - ktoś, kto mógł się odrodzić w lepszym wcieleniu

poprzez tę czynność traci tą szansę

• Transplantacja - nie ma zakazów religijnych zabraniających

oddawania narządów po śmierci. Jest to indywidualna decyzja

• Narkotyki - są legalne, nawet te, które zwykle w większości

krajów są zabronione (opium, marihuana, kokaina)

• Życie towarzyskie (randki, taniec, zabawy)- są ściśle

ograniczone ramami, przez system kastowy

• Ciało po śmierci jest palone (kremowane), ponieważ nie ma

ono większego znaczenia i nie oczekuje się jego

zmartwychwstania – dawniej na stosie palono również wdowę.

ŚMIERĆ/KREMACJA

1) Wymioty i / lub mocz mogą być postrzegane jako „złe znaki śmierci”

2) Dotknięcie lub kontakt ze zmarłym lub jego płynami i wydalinami,

zobowiązuje do oczyszczenia (kąpiel lub składanie ofiar z jedzenia itp.)

3) Jeżeli śmierć nastąpiła w domu, rodziny mogą chcieć położyć ciało na

podłodze i skierować głowę zmarłego na północ, pozycja ta
symbolizuje bliskość do Matki Ziemi i wolność od ograniczeń
fizycznych, ułatwia wędrówkę duszy

4) Autopsja jest dopuszczalna tylko wtedy jeżeli jest konieczna

5) Osoby dorosłe poddaje się kremacji (oczyszczenie), 10-13 dni po śmierci

rodzina jest nieczysta

6) Zmarłe dzieci nie potrzebują oczyszczenia przewidzianego podczas kremacji

7) Jeżeli śmierć nastąpiła w szpitalu należy dać rodzinie czas, aby mogła sama

umyć chorego, zabalsamować jego ciało. Nie wolno otwierać okien na sali
chorych!

8) Kapłan może na nadgarstku, albo na szyi zawiązać wstążkę. Czasami również

w celu zapewnienia zmarłemu błogosławieństwa nalewa się mu
wody do ust.

HOSPITALIZACJA

• Brak równowagi ciała i ducha – choroba

• Ból i cierpienie mogą być postrzegane jako skutek grzechu w tym

lub poprzednim życiu

• Medytacja może być stosowana jako interwencja w bólu zamiast

stosowania leków przeciwbólowych

• Prysznice są preferowane od kąpieli

• Wegetarianizm (jedzenie wołowiny jest zabronione) – Hindusi

często nie używają sztućców podczas spożywania posiłków,

pozostawiają część jedzenia dla biednych

• Hindusi odmawiają leków w kapsułkach (np. krowy, świnie są

źródłem do produkcji niektórych kapsułek)

• Duży wpływ na decyzję chorego ma najstarszy członek rodziny

• Hindusi noszą bogatą biżuterię, w razie absolutnej konieczności

usunięcia tych obiektów oddanie całości rodzinie

CIĄŻA, PORÓD

• Jeżeli kobieta jest w ciąży, odprawia się specjalne ceremonie

i religijne rytuały, aby zapewnić zdrowie zarówno

dziecku, jak i matce, a także aby odgonić demony i

złe duchy

• Podczas narodzin, zanim zostanie odcięta pępowina, ojciec dotyka

ust dziecka złotą łyżką, lub pierścieniem zanurzonym w miodzie,

wypowiadając przy tym 3x do prawego ucha dziecka specjalne

słowa modlitwy, po to, aby zapewnić dziecku długie życie

• Specjalne rytuały odprawia się również przez cały okres

noworodkowy dziecka,

• Bardziej ceni się narodziny syna, niż córki

KOBIETY PO PORODZIE TRAKTOWANE SĄ JAKO NIECZYSTE!

RELIGIA I LECZENIE

• Hindusi uważają, iż lek sam w sobie nie jest w stanie im pomóc. Razem

z leczeniem powinna iść w parze cisza, spokój, wypoczynek itd.

• Niektórzy wierzą, iż sama wiara ma moc ich uzdrowić

• Przyjmują dużo leków, zwłaszcza narkotycznych

Leki są akceptowane, zarówno jak i krew oraz preparaty krwiopochodne

• Jeżeli jeden członek rodziny jest chory, to zazwyczaj cała rodzina

znajduje się przy jego łóżku, opiekuje się nim i decyduje o procesie

leczenia. Rodzinie powinno mówić się wszystko.

• Ludzie, którzy stracą kończynę/y, nie są wykluczani ze wspólnoty. Jest

to raczej traktowane jako związek z grzechami z poprzedniego życia

• Oddawanie i przeszczepianie narządów jest powszechnie akceptowane

• W Hinduizmie propagowane jest ziołolecznictwo

HIGIENA

• Dla Hindusów bardzo ważna jest higiena osobista.

Przynajmniej raz dziennie Hindus potrzebuje się umyć,
ponieważ według ich wierzeń przynosi to oczyszczenie, nie
tylko ciała, ale przede wszystkim ducha

• Hindusi kąpią się przed śniadaniem. Uważają, iż kąpiel

wykonana po posiłku jest dla nich szkodliwa

• Nie można dolewać zimnej wody do gorącej. Jeżeli woda

jest za gorąca, najlepiej wypuścić całą wodę i nalać jeszcze
raz o odpowiedniej temperaturze, niż
dolewać zimnej!

 

MAŁŻEŃSTWO

KOBIETA

• Opieka nad rodziną – szacunek

męża oraz społeczeństwa Główną

rolą kobiety jest wierność i służba

mężowi

• Jeżeli zamężna kobieta rozmawia z

obcym mężczyzną, nie powinna

utrzymywać z nim kontaktu

wzrokowego, co może jedynie robić

w przypadku rozmowy ze swoim

mężem. Nie może również podawać

ręki na powitanie. Rozmawiając z

mężem, ojcem, lub dziadkiem

powinna również spuszczać wzrok

na znak szacunku

• Według Hinduizmu jakiekolwiek

publiczne okazywanie uczuć przez

kobietę jest złe w oczach bogów,

dlatego jest to zakazane

• Kobiety zarabiają mniej niż

mężczyźni

• Tradycja wymagała, aby kobiety żyły

skromnie w „cieniu” swoich mężów.

• Kobiety powinny być zawsze

zadbane, pachnące i ładnie ubrane

dla swoich mężów

MĘŻCZYZNA

• Witając się, najpierw powinno się

przywitać z mężem, dopiero

później

z żoną

• Wszelkich informacji udziela mąż

np. w szpitalu, udzielając

informacji na temat swojego

dziecka

• Mąż powinien czule kochać żonę,

troszczyć się o nią, dostarczać

upominki i zbytki, nie wolno jej bić

i surowo karcić,

ponieważ grozi to rozgniewaniem

się bogów

• Ojciec jest najważniejszą osobą

w rodzinie

• Synowie żyją z rodzicami.

Najstarszy mężczyzna w rodzinie

kontroluje finanse

Bibliografia

1. Banek K. Religie Wschodu. W: Religie Wschodu i

Zachodu, red. Zarzycka E., Warszawa: Wydawnictwo

Szkolne i Pedagogiczne; 1992, str. 18-56

2. Słuszkiewicz E. Religie Indii. W: Religie Azji Afryki

Ameryki Australii i Oceanii, red. Kupis B., Warszawa:

Iskry; 1980, str. 64-95

3. Słuszkiewicz E. Religie Indii. W: Zarys dziejów religii,

red. Keller J., Warszawa: Iskry; 1988, str. 53-78

4. Tokarczyk A.: Religie świata - Hinduizm, Warszawa:

Krajowa Agencja Wydawnicza; 1986

5. http://www.bbc.co.uk/religion/religions/hinduism/deiti

es/, data dostępu 30.11.2009r., godzina 15.00-18.00

Dziękuję za uwagę