Amalgamaty

wady i zalety

Amalgamat (ortęcie)

to fizykochemiczne połączenie rtęci z
jednym lub wieloma metalami.

Amalgamaty:

• binarne (np. rtęć + srebro)
• ternarne (np. rtęć + dwa metale)
• pentarne
• oktarne

Rtęć zawsze stanowi zasadnicze medium łączące
mieszaniny

Amalgamaty ze względu na rodzaj i postać
proszku:

• wiórkowane, opiłkowane (cząstki nieregularne,

gruboziarniste)

• sferoidalne (postać spłaszczonych kulek)
• sferyczne (formy kuliste)
• mieszane

Amalgamaty ze względu na udział stosowanych
metali:

• nieszlachetne (Ag, Sn, Cu, Zn)
• szlachetne (Au, Pt, Pd, Ir)



niskosrebrowe

(Ag 45 - 55 %)



wysokosrebrowe

(Ag 65 - 75 %)



niskomiedziowe

(Cu 5 - 6 %)



wysokomiedziowe

(Cu 12 - 30 %)

Wolne od fazy gamma 2

Zawierające fazę
gamma 2

Konwencjonalne amalgamaty

zawierające fazę gamma 2

Są to amalgamaty srebrowo-cynowe (

niskomiedziowe

)

Cząsteczki tego stopu są kształtu nieregularnego, rzadziej

sferycznego.

1. Faza srebrowo-rtęciowa (gamma 1)

2. Faza cynowo-rtęciowa (gamma 2)

3. Faza srebrowo-cynowa

Faza gamma 2:

• korozja (może powodować uwalnianie jonów rtęci i cyny)
• najniższa twardość amalgamatów
• kurczliwość (złe przyleganie brzeżne, mikroprzeciek, próchnica

wtórna)

• ekspansja czyli rozszerzalność amalgamatu (pękanie ścian

zęba)

Amalgamaty

wolne od fazy gamma 2:

1. Wysokosrebrowe

2. Niskosrebrowe

3. Wysokomiedziowe

, tzw. drobno rozproszone (najlepsze)

• cząsteczki o kształcie sferycznym, okrągłym
• brak fazy gamma 2
• tworzą tylko fazę gamma 1 i fazę miedziowo-cynową
• bardzo dobre przyleganie brzeżne
• odpornośc na korozję
• nie uwalniają jonów rtęci

Idealne właściwości materiału do wypełnienia zębów

bocznych:

1. Estetyczne zabarwienie i półprzezroczystość

2. Proste postępowanie techniczne

3. Szybka, dokładna i nie niszcząca zęba technika wykańczania

wypełnienia

4. Nieprzenikliwość dla promieni rentgenowskich w celu kontroli

brzegu wypełnienia (zapobieganie uszkodzeniom przyzębia)

5. Nieprzepuszczalność i doskonała adaptacja brzeżna

6. Absolutna stabilność kształtu

7. Wysoka odporność na starcie (zniszczenie, zużycie)

Ryc. Preparowanie ubytku pod amalgamat polega na lekko

zbieżnym ukształtowaniu ścian.

AMALGAMATY

ZALETY:

 wytrzymałość mechaniczna
 trwałość (powyżej 20 lat)
 wiązanie przy dostępie śliny
 plastyczność
 łatwe w użyciu
 działanie bakteriostatyczne
 brak działania drażniącego na tkanki miękkie i
miazgę

AMALGAMATY

WADY:

 brak adhezji
 mało estetyczne
 przewodzenie cieplne
 przebarwienia zęba
 reakcje alergiczne (rzadko)
 mikroprzeciek
 makroretencja

Dziękujemy za
uwagę

Źródła:

 Stomatologia zachowawcza, zarys kliniczny, pod red.
Zbigniewa Jańczuka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2004,
 Zarys Kariologii pod red. Danuty Piątkowskiej, wyd.
Medyczne, Warszawa 2002
 Materiały do wypełnień we współczesnej dentystyce
odtwórczej, pod red. Leszka Ilewicza, α-medica press,
Ośrodek Wydawniczy „Augustana”, Bielsko-Biała 2003
 Propedeutyka stomatologii zachowawczej, Klaus M.
Lehmann, Elmar Hellwig, wyd. Urban & Partner, Wrocław
1994