Pierwsi socjologowie

i socjolożki.

Socjologia polska

Wykład 2

August Comte

1798-1857

Kurs filozofii pozytywnej,
Rozprawy o duchu filozofii

pozytywnej



prawo trzech
stadiów



imperializm
socjologiczny



twórca pozytywizmu
w socjologii

Pozytywizm



Światem społecznym rządzą
niezmienne prawa



Socjolog = reformator społeczny



Krytyka metafizyki



Naturalizm



Obiektywizm



Realizm



Neutralność nauki



Indukcja

Herbert Spencer

1820-1903

A System of Synthetic
Philosophy (10 tomów 1862-
-1896): w tym Zasady
socjologii



darwinizm społeczny



ewolucja społeczeństwa
od militarnego do
industrialnego



analogia organiczna
(społeczeństwo jako
organizm)

Emile Durkheim

1858-1917

Zasady metody socjologicznej
Elementarne formy życia

religijnego

Samobójstwa



„fakty społeczne”



homo duplex



badania empiryczne:

samobójstwa



solidarność

mechaniczna i

organiczna



twórca socjologizmu

Socjologizm



Naturalizm



rzeczywistość społeczna jako
rzeczywistość sui generis



socjologiczny imperializm



realizm socjologiczny

Karol Marks

1818-1883

Kapitał, Rękopisy

paryskie



Materializm
dialektyczny



analiza społeczeństwa
kapitalistycznego



prawo walki klas



zwolennik rewolucji
społecznej



krytyk nowoczesności

Max Weber

1864-1920

Gospodarka i

społeczeństwo,

Etyka protestancka a

duch kapitalizmu



polemika z Marksem



przedmiot socjologii:
działania społeczne



rozumienie - verstehen



typ idealny



zasada wolności od
wartościowań

Socjologia humanistyczna



аntynaturalizm: przedmiot badań i
metodologia



interakcja społeczna jako podstawowy
element społeczeństwa



podmiotowość jednostki



socjologia jako sposób rozumienia a nie
podstawa inżynierii społecznej

„

Powinniśmy postawić się na miejscu

podmiotu, który próbuje odnaleźć

drogę swojego życia na tym świecie, a

przede wszystkim powinniśmy

pamiętać, że to otoczenie pod którego

jest wpływem i do którego się

dostosowuje, stanowi jego Świat, a nie

obiektywny Świat nauki."

W.I. Thomas, F. Znaniecki

Początki socjologii
amerykańskiej



wpływ industrializacji i urbanizacji na
podejmowaną problematykę



wpływ chrześcijaństwa



pragmatyzm



pozytywistyczna orientacja



koncentracja na społeczności lokalnej



mikrosocjologia

Szkoła chicagowska



pragmatyzm filozoficzny



bezpośrednia obserwacja rzeczywistości



problematyka miasta



rozwój metod



Robert Park, Charles Horton Cooley,
George Herbert Mead, E.C. Hughes

Kobiety w historii
socjologii



podkreślanie faktu, że doświadczenia
kobiet, ich życie są równie ważne jak
doświadczenia mężczyzn



cel socjologii - reforma społeczna



główny problem socjologiczny:
nierówności społeczne

Harriet Martineau

1802-1876

How to Observe Morals

and Manners

Society in America



liczne analizy
empiryczne



główne zagadnienie:
nierówności społeczne

Jane Addams

1860-1935



założycielka „Hull
House”



rozwinięcie technik
badań jakościowych
- wywiady



Nagroda Nobla 1931

http://www.hullhouse.org/

Hull House -Chicago

Charlotte Perkins
Gilman

1860-1935



Women and
Economics



Stworzyła ogólną
teorię
społeczeństwa



zagadnienia
stratyfikacji płci

Pierwsze socjolożki
afroamerykańskie

Anna Julia Cooper

Ida Wells-Barnett

Socjologia polska 1



Do roku 1918: Józef Supiński, ks. Franciszek
Kurpiński, Ludwik Gumplowicz, Kazimierz
Kelles-Krauz. Leon Petrażycki, Franciszek
Bujak (monografie).



Okres międzywojenny: Jan Stanisław Bystroń,
Florian Znaniecki, Józef Chałasiński, Jan
Szczepański, Stanisław Czarnowski,
Aleksander Hertz

Socjologia polska 2



Okres II wojny światowej



1944-1948



Lata stalinizmu: 1949-1956



Okres popaździernikowy 1956-1968



1968-1989



1980-1989

Florian Znaniecki 1882-

1958



Socjologia

wychowania



Chłop polski w

Europie i Ameryce



Społeczne role

uczonych. Pisma

wybrane



Współczesne narody

Stanisław Ossowski

1897-

1963



Więź społeczna i

dziedzictwo krwi



Struktura klasowa

w społecznej

świadomości



O osobliwościach

nauk społecznych



O ojczyźnie i

narodzie

Józef Chałasiński

1904-

1979



Zorganizował łódzki
ośrodek socjologiczny,



Wprowadził metodę
pamiętnikarską i
autobiograficzną do badań
socjologicznych, zainicjował
konkursy na pamiętniki
chłopskie i robotnicze:
Młode pokolenie chłopów
(1938) na temat
kształtowania się ruchów
społecznych na wsi.

OGÓLNOPOLSKIE

BADANIA

SOCJOLOGICZNE

Diagnoza Społeczna

http://www.diagnoza.com/

Polski Generalny Sondaż

Społeczny

http://pgss.iss.uw.edu.pl