•

Przemysław

Przemysław

Fijałkowski

Fijałkowski

•

Izabella Ligęza

Izabella Ligęza

•

Rafał Mellem

Rafał Mellem

•

Katarzyna Sorek

Katarzyna Sorek

Zmiany twardych

Zmiany twardych

tkanek zęba jako

tkanek zęba jako

wynik narażenia na

wynik narażenia na

toksyny środowiskowe

toksyny środowiskowe

– przebarwienia

– przebarwienia

zębów

zębów



Barwa zęba różni się w zależności od rejonu

Barwa zęba różni się w zależności od rejonu

uzębienia i części zęba.

uzębienia i części zęba.



Zależy od koloru szkliwa, jego grubości i

Zależy od koloru szkliwa, jego grubości i

transparencji, czyli przezierności.

transparencji, czyli przezierności.



Barwa prawidłowego uzębienia waha się od

Barwa prawidłowego uzębienia waha się od

niebiesko-białej, szarobiałej, do żółtawej.

niebiesko-białej, szarobiałej, do żółtawej.

Większość zębów jest bardziej żółta

Większość zębów jest bardziej żółta

przyszyjkowo, gdzie szkliwo jest cieńsze i

przyszyjkowo, gdzie szkliwo jest cieńsze i

zębina mocniej prześwituje, a niebieskawa

zębina mocniej prześwituje, a niebieskawa

przy brzegu siecznym lub powierzchni

przy brzegu siecznym lub powierzchni

żującej, gdzie jest grubsza warstwa szkliwa.

żującej, gdzie jest grubsza warstwa szkliwa.

Przebarwienia są spowodowane:



Czynnikami

Czynnikami

wewnątrzpochodny

wewnątrzpochodny

mi

mi



Czynnikami

Czynnikami

zewnątrzpochodny

zewnątrzpochodny

mi

mi

CZYNNIKI

CZYNNIKI

ZEWNĄTRZPOCHODNE

ZEWNĄTRZPOCHODNE

:

:



W tym przypadku barwnik
gromadzi się

w osłonce nabytej na szkliwie zęba,
w złogach nazębnych i tkankach

zęba położonych najbardziej
zewnętrznie.



Źródłem barwnika

są substancje, z

którymi ząb styka się w jamie ustnej,
np. naturalne i sztuczne barwniki
pożywienia zawarte m.in. w kawie i
herbacie, winie, smażonych potrawach
i chlorofil pochodzenia roślinnego.



Zła higiena jamy ustnej również przyczynia się do
nagromadzenia osadu mogącego przybierać barwę
żółtą



Bakterie chromochłonne wytwarzają
barwniki po których zęby przybierają
najczęściej zielonkawy,
pomarańczowy, brązowy lub czarny



Tytoń działa poprzez rozpuszczanie w
ślinie substancji smołowatych i ich
penetracji do zagłębień i szczelin
szkliwa



Spośród leków podawanych doustnie

zęby przebarwiają preparaty żelaza,

które łączy się z siarkowodorem

pochodzenia bakteryjnego tworząc

siarczek żelaza



Z powodu przewlekłych krwawień z

dziąseł styka się z zębami zielona

biliwerdyna, będąca produktem

rozpadu hemoglobiny

Nieobojętne dla koloru zębów

Nieobojętne dla koloru zębów

materiały i leki

materiały i leki

stomatologiczne:

stomatologiczne:



Amalgamat - ciemnoszary

Amalgamat - ciemnoszary



cermety (zawierające sole srebra) -

cermety (zawierające sole srebra) -

szary

szary



fluorek cyny - żółtobrązowy

fluorek cyny - żółtobrązowy



chlorek cynku - żółty

chlorek cynku - żółty



azotan srebra - czarny

azotan srebra - czarny



chlorheksydyna, listeryna, sanguinaryna

chlorheksydyna, listeryna, sanguinaryna

i cetylopirydyna (zawarte są w

i cetylopirydyna (zawarte są w

płukankach) – żółtobrązowy lub czarny

płukankach) – żółtobrązowy lub czarny

CZYNNIKI

CZYNNIKI

WEWNĄTRZPOCHODNE:

WEWNĄTRZPOCHODNE:



miejscowe

miejscowe



ogólnoustrojowe

ogólnoustrojowe



Miejscowe

Miejscowe

-urazy zębów

-urazy zębów

- martwica miazgi

- martwica miazgi

- krwotoki do kanalików zębinowych

- krwotoki do kanalików zębinowych

- leki i materiały stosowane do wypełniania zębów

- leki i materiały stosowane do wypełniania zębów

- mineralizacja komory zęba w wyniku urazu zęba

- mineralizacja komory zęba w wyniku urazu zęba

- leki i materiały endodontyczne stosowane przy

- leki i materiały endodontyczne stosowane przy

wypełnianiu kanałów korzeniowych

wypełnianiu kanałów korzeniowych

- uszkodzenia zawiązków zębów stałych

- uszkodzenia zawiązków zębów stałych

- próchnica

- próchnica

- ścieranie się zębów

- ścieranie się zębów



Przebarwienia ogólnoustrojowe

Przebarwienia ogólnoustrojowe

powodowane są przez choroby

powodowane są przez choroby

systemowe i przyjmowanie leków.

systemowe i przyjmowanie leków.



Większość z nich działa w trakcie

Większość z nich działa w trakcie

rozwoju zęba, czyli przed jego

rozwoju zęba, czyli przed jego

wyrznięciem się do jamy ustnej.

wyrznięciem się do jamy ustnej.

Przebawienia

Przebawienia

ogólnoustrojowe

ogólnoustrojowe

wewnątrzpochodne

wewnątrzpochodne



Przedawkowanie antybiotyków z grupy

Przedawkowanie antybiotyków z grupy

tetracyklin

tetracyklin



Przedawkowanie fluoru

Przedawkowanie fluoru



Niektóre choroby ogólnoustrojowe

Niektóre choroby ogólnoustrojowe

- Zwłóknienie torbielowe trzustki –

- Zwłóknienie torbielowe trzustki –

zęby szare

zęby szare

- Przebyta choroba hemolityczna noworodków –

- Przebyta choroba hemolityczna noworodków –

zęby szare, niebieskawe, zielonkawe

zęby szare, niebieskawe, zielonkawe

- Niedoczynność nadnerczy –

- Niedoczynność nadnerczy –

zęby żółte

zęby żółte

- Niedoczynność tarczycy –

- Niedoczynność tarczycy –

zęby mlecznobiałe

zęby mlecznobiałe

- Nadczynność tarczycy –

- Nadczynność tarczycy –

zęby niebieskobiałe

zęby niebieskobiałe

- Nadczynność przedniego płata przysadki –

- Nadczynność przedniego płata przysadki –

zęby żółtawo szare

zęby żółtawo szare

- Choroby genetyczne np. wrodzona porfiria –

- Choroby genetyczne np. wrodzona porfiria –

zęby różowe, różowobrązowe lub

zęby różowe, różowobrązowe lub

ciemnobrazowe

ciemnobrazowe

w świetle ultrafioletowym

w świetle ultrafioletowym

wykazują czerwoną fluorescencje

wykazują czerwoną fluorescencje

- Choroby dziedziczne np. dziedziczna dysplazja

- Choroby dziedziczne np. dziedziczna dysplazja

szkliwa i zębiny –

szkliwa i zębiny –

zęby żółtobrązowe

zęby żółtobrązowe

-

Dziedziczna osteodystrofia – zęby są małe,

Dziedziczna osteodystrofia – zęby są małe,

matowobiale

matowobiale

-

- Żółtaczka noworodków – zęby są

- Żółtaczka noworodków – zęby są

koloru

koloru

żółtobrązowego

żółtobrązowego

Najwięcej polekowych przebarwień
zębów występuje w wyniku przyjmowania
tetracyklin

.

Poszczególne pochodne tetracyklin
powodują odmienne przebarwienia:



żółte

żółte

– oksytetracyklina, tetracyklina i

– oksytetracyklina, tetracyklina i

demeklocyklina,

demeklocyklina,



szarobrązowe

szarobrązowe

– chlorotetracyklina.

– chlorotetracyklina.

Antybiotyki te powodują

Antybiotyki te powodują

przebarwienia ograniczone jedynie

przebarwienia ograniczone jedynie

do części tkanki powstającej w

do części tkanki powstającej w

czasie stosowania leku. Klinicznie

czasie stosowania leku. Klinicznie

widoczne jest to jako pasma o różnej

widoczne jest to jako pasma o różnej

szerokości znajdujące się na różnej

szerokości znajdujące się na różnej

wysokości korony zęba.

wysokości korony zęba.

W następstwie przyjmowania tetracyklin

W następstwie przyjmowania tetracyklin

w okresie odontogenezy dochodzi do

w okresie odontogenezy dochodzi do

charakterystycznego przebarwienia

charakterystycznego przebarwienia

zębów, dającego złotą fluorescencję w

zębów, dającego złotą fluorescencję w

świetle ultrafioletowym. Anomalia ta

świetle ultrafioletowym. Anomalia ta

jest rezultatem łączenia się tetracyklin

jest rezultatem łączenia się tetracyklin

na drodze helacji z wapniem

na drodze helacji z wapniem

hydroksyapatytów, głównie zębiny, i

hydroksyapatytów, głównie zębiny, i

tworzenia się barwnych związków.

tworzenia się barwnych związków.

Dla powstania przebarwień

Dla powstania przebarwień

tetracyklinowych zębów mlecznych

tetracyklinowych zębów mlecznych

krytyczny jest okres od 5-6 miesiąca

krytyczny jest okres od 5-6 miesiąca

życia płodowego – ponieważ tetracykliny

życia płodowego – ponieważ tetracykliny

przenikają przez barierę łożyska – do

przenikają przez barierę łożyska – do

pierwszego roku życia dziecka.

pierwszego roku życia dziecka.

Natomiast dla uzębienia stałego okres

Natomiast dla uzębienia stałego okres

ten stanowi czas od urodzenia do 8 roku

ten stanowi czas od urodzenia do 8 roku

życia. Wykazano istotny związek między

życia. Wykazano istotny związek między

intensywnością przebarwienia, a dawką

intensywnością przebarwienia, a dawką

antybiotyku i czasem trwania kuracji.

antybiotyku i czasem trwania kuracji.

Fluoroza

Fluoroza



Przyczyną jest zbyt duża zawartość

Przyczyną jest zbyt duża zawartość

fluoru w wodzie pitnej i pożywieniu.

fluoru w wodzie pitnej i pożywieniu.



Choroba w swojej najlżejszej postaci

Choroba w swojej najlżejszej postaci

objawia się plamami kredowymi na

objawia się plamami kredowymi na

zębach. Plamy te wywołują nadżerkę

zębach. Plamy te wywołują nadżerkę

szkliwa. Powoduje to zwiększenie

szkliwa. Powoduje to zwiększenie

kruchości i twardości szkliwa

kruchości i twardości szkliwa