ANALIZA

FINANSOWA

MAŁGORZATA TRENTOWSKA

2

ANALIZA FINANSOWA – istota i rodzaje

Analiza jest rozumiana jako metoda postępowania naukowego

polegająca na podziale badanego zjawiska na części i rozpatrywaniu
każdej z nich z osobna. Poznać można w ten sposób strukturę i
zależności badanego zjawiska, a w szczególności powiązania
przyczynowo-skutkowe oraz wykryć mechanizm jego funkcjonowania.

Analiza ekonomiczna jest to dyscyplina naukowa, która zajmuje się

wyszukiwaniem i mierzeniem związków zachodzących między
zjawiskami ekonomicznymi oraz wykrywaniem za pomocą różnych
metod badawczych, prawidłowości dotyczących zachowania się
podmiotów gospodarczych i ich reakcji na bodźce płynące z otoczenia.



Analiza finansowa jako część składowa analizy ekonomicznej



Analiza finansowa jako część składowa rachunkowości



Analiza finansowa w systemie zarządzania przedsiębiorstwem



Analiza finansowa a zarządzanie finansami

3

ZAKRES ANALIZY EKONOMICZNEJ W PRZEDSIĘBIORSTWIE

ANALIZA EKONOMICZNA

Analiza

finansowa

Analiza

techniczno - ekonomiczna

 Wstępna analiza bilansu

 Analiza rachunku wyników

 Ustalenie i ocena przepływów
pieniężnych

 Analiza kondycji finansowej
przedsiębiorstwa

 Czynnikowa analiza wyniku
finansowego (przychody ze
sprzedaży, koszty)

 Analiza produkcji

 Analiza zatrudnienia, płac
i wydajności

 Analiza wyposażenia
przedsiębiorstwa w środki trwałe

 Analiza gospodarki materiałowej

 Analiza postępu technicznego
i nowych uruchomień

4

ANALIZA FINANSOWA – istota i rodzaje

Celem analizy ekonomicznej jest dostarczenie instrumentów

zarządzania (stanowiących podstawę procesów decyzyjnych)
poprzez:



sporządzanie charakterystyki liczbowej ilustrującej działalność
przedsiębiorstwa oraz pozwalające na ocenę uzyskanych wyników,



ustalenie wyników, które miały wpływ na realizację danych
przedsięwzięć gospodarczych,



określenie przewidywanych wyników na podstawie informacji o
stanie czynników wytwórczych jakimi dysponuje przedsiębiorstwo
oraz o zmianach w jego otoczeniu

5

ANALIZA

FINANSOWA

ANALIZA

EFEKTYWNOŚCI EKONOMICZNEJ

DZIAŁALNOŚCI PRZEDSIĘBIORSTWA

ANALIZA SYTUACJI FINANSOWEJ

PRZEDSIĘBIORSTWA

ANALIZA FINANSOWA klasyfikacja

6

ANALIZA FINANSOWA klasyfikacja (różne kryteria)

ANALIZA FINANSOWA

Analiza retrospektywna

Analiza prospektywna

Analiza bieżąca

Analiza roczna Analiza długoterminowa

Analiza zewnętrzna

Analiza wewnętrzna

Analiza ogólna

(wstępna)

Analiza właściwa

(szczegółowa)

Analiza bieżąca

Analiza funkcjonalna Analiza kompleksowa Analiza decyzyjna

7

ANALIZA FINANSOWA – obszary

OBSZARY ANALIZY FINANSOWEJ

Płynność

Obrotowość

Rentowność

Zadłużenie

8

MIEJSCE ANALIZY FINANSOWEJ W FUNKCJONALNEJ

STRUKTURZE RACHUNKOWOŚCI I SYSTEMIE ZARZĄDZANIA

RACHUNKOWOŚĆ

RACHUNKOWOŚĆ

FINANSOWA

RACHUNKOWOŚĆ

ZARZĄDCZA

ROZLICZENIE Z

OTOCZENIEM

PODEJMOWANIE

DECYZJI

sprawozdawczość finansowa

rewizja gospodarcza

ANALIZA

FINANSOWA

9

ANALIZA FINANSOWA –

jako system retro- i prospektywny

Analiza retrospektywna

(sprawozdawczo-atestacyjna)

PRZESZŁOŚĆ

Analiza prospektywna

(planistyczno – decyzyjna)

PRZYSZŁOŚĆ

TERAŹNIEJSZOŚĆ

Zasoby i procesy gospodarcze w przedsiębiorstwie

czas

cza

s

10

ANALIZA FINANSOWA

ANALIZA PORÓWNAWCZA

ANALIZA STRUKTURY

ANALIZA WSKAŹNIKOWA

ANALIZA WYBRANYCH ZAGADNIEŃ

11

ANALIZA STRUKTURY SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH



Analiza struktury sprawozdania finansowego polega na ustaleniu i
ocenie udziału poszczególnych jego pozycji cząstkowych w
odpowiedniej zbiorczej wielkości danego sprawozdania



Wersja ogólna lub szczegółowa

%

i

S

%

100

%





A

A

S

i

i

A

A

S

i

i



Wskaźnik struktury dla i-tej pozycji sprawozdania, i = 1….j,
wyrażony – odpowiednio – w procencie lub ułamku

i

A

Wartość w złotych pozycji sprawozdania wchodzącej w skład wielkości
zbiorczej A

A

Wielkość zbiorcza dla i-tej pozycji
sprawozdania

i

S

12

ANALIZA STRUKTURY BILANSU

POZYCJA

Wartość
w mln zł

Wskaźnik

struktury w

%

Aktywa trwałe

1.Rzeczowe aktywa trwałe
2.Inwestycje długoterminowe
3.Długoterminowe rozliczenia

międzyokresowe

4.Wartości niematerialne i prawne

Aktywa obrotowe

1. Zapasy
2. Należności
3. Inwestycje krótkoterminowe
4. Krótkoterminowe rozliczenia

międzyokresowe

AKTYWA

100,00

13

ANALIZA STRUKTURY BILANSU

POZYCJA

Wartość
w mln zł

Wskaźnik

struktury w

%

Aktywa trwałe

1.Wartości niematerialne i prawne
2.Rzeczowe aktywa trwałe
3.Inwestycje długoterminowe
4.Długoterminowe rozliczenia

międzyokresowe

AKTYWA TRWAŁE

100,00

14

ANALIZA STRUKTURY BILANSU



Struktura aktywów bilansu będzie uzależniona od szeregu czynników,

do których należą między innymi: rodzaj prowadzonej działalności,

poziom wyposażenia technicznego, efektywność wykorzystania

majątku oraz sposób wyceny składników majątkowych



Struktura pasywów zależeć będzie od posiadanych przez

przedsiębiorstwo kapitałów własnych oraz od rodzaju i wykorzystania

kapitałów obcych



Dokonując oceny struktury bilansu, przypomnieć należy, że w

rozwijającym się przedsiębiorstwie uzasadnione jest stopniowe

zwiększanie aktywów trwałych przy jednoczesnym aktywów

obrotowych



W zakresie aktywów pożądane jest również zmniejszenie należności i

zapasów



Inkasowane środki pieniężne poprawiają wypłacalność, a także mogą

być wydatkowane na różne cele



Rosnący stan należności jeśli nie wiąże się je ze wzrostem obrotów ze

sprzedaży i nie ma charakteru przejściowego, może ograniczać

zdolność płatniczą



Wzrost zapasów w przypadku malejącej ich obrotowości również nie

jest pożądany

15

ANALIZA STRUKTURY BILANSU



Po stronie pasywów pożądany jest wzrost kapitałów własnych przy
malejącym udziale zobowiązań (szczególnie krótkotrwałych)



Duży udział kapitałów własnych wiąże się ze znacznym
samofinansowaniem i mocną pozycją finansową podmiotu



Niekiedy wydaje się celowa analiza struktury wyodrębnionych grup czy
części bilansu np. należności i roszczeń, należności krajowe i zagraniczne



Istotna jest także struktura z podziałem na należności ze względu na ich
termin wymagalności (przed terminem czy przeterminowane)



Należy również oceniać poziom należności od poszczególnych odbiorców



Za pozytywny objaw należy uznać wzrost zobowiązań długoterminowych



Wskaźniki struktury mogą być porównywane nie tylko w czasie, ale i w
przestrzeni; porównywać można wskaźniki jednej firmy z inną (o
podobnym profilu) lub ze średnimi wynikami dla danej branży



Analiza ta daje podstawy do wszechstronnej oceny zmian zaistniałych w
stanie majątkowo-finansowym przedsiębiorstwa; pozwala jednak
zorientować się w tendencjach zmian, a także może stanowić punkt
wyjścia do dalszych różnokierunkowych prac analitycznych

16

ANALIZA STRUKTURY RACHUNKU ZYSKÓW I STRAT



Na ogół przy analizie struktury rachunku zysków i strat za wielkość
zbiorczą przyjmuje się przychody netto ze sprzedaży produktów,
towarów i materiałów (trudności w interpretacji wyników)



Analiza struktury poszczególnych kategorii przychodów i kosztów
oraz ich udziału w przychodach i kosztach ogółem (wewnętrzna
struktura)



Analiza struktury rentowności poszczególnych działalności

17

ANALIZA PORÓWNAWCZA

(czasowa)



Analiza porównawcza polega na ustaleniu wzrostu lub zmniejszenia
poszczególnych składników sprawozdań finansowych w czasie



Przy jej przeprowadzeniu stosuje się metody statystyczne i uproszczone



Do metod statystycznych należą metody wyznaczania trendu wielkości
finansowych, wskaźników struktury czy wskaźników finansowych
metodą najmniejszych kwadratów, analiza harmoniczna itp,



Metody uproszczone obejmujące:



analizę dynamiki



analizę przyrostu (tempa zmian)



Zarówno dynamika, jak i przyrost mogą być obliczane w stosunku do
bazy porównań:



stałej - daną wielkość porównuje się z wielkością z jednego obranego w
przyszłości momentu (okresu bazowego),



zmiennej (łańcuchowej) - porównuje się wielkości za dwa kolejne okresy
(bieżący i poprzedni)

18

ANALIZA PORÓWNAWCZA

(czasowa)



Dynamika od bazy stałej (d

s

)



Dynamika od bazy zmiennej (d

z

)

n – liczba okresów
A

1

- wartość pochodząca z okresu bazowego = 100%

A

m

– wartość badana

%

100

%

1





A

A

d

m

s

1

A

A

d

m

s



%

100

%

1







m

m

z

A

A

d

1





m

m

z

A

A

d

19

ANALIZA PORÓWNAWCZA (czasowa)

Jeżeli wskaźnik dynamiki jest:



wyższy od 100% (1,0) to dana wielkość z okresu na okres rośnie



równy 100% (1,0) – dana wielkość nie zmienia się



mniejszy od 100% (1,0) – dana wielkość maleje

Interpretacja zależy od badanej wielkości

20

ANALIZA PORÓWNAWCZA

(czasowa)



Przyrost od bazy stałej (p

s

)



Przyrost od bazy zmiennej (p

z

)

%

100

%

1

1







A

A

A

p

m

s

1

1

A

A

A

p

m

s





%

100

1

1

%











m

m

m

z

A

A

A

p

1

1









m

m

m

z

A

A

A

p

21

ANALIZA PORÓWNAWCZA (czasowa)

Stosowanie w praktyce uproszczonej analizy czasowej sprawia jednak

pewne kłopoty, które dotyczą:



właściwej informacji o zastosowanej metodzie



sprzecznościach interpretacyjnych w razie wahań badanej
wielkości



merytorycznej weryfikacji otrzymanych wyników



asymetrii przy wzroście i spadku badanej wielkości wyrażonej w %
(lub ułamku)



ujęcia i interpretacji wielkości ujemnych i zerowych

22

ANALIZA PORÓWNAWCZA (czasowa)

Trudności interpretacyjne (1)



Jeżeli występują sezonowe lub przypadkowe wahania badanej
wielkości, to można tak dobrać długość okresu badanego, że
wskaźniki dynamiki od stałej lub zmiennej bazy, wykazany
zostanie wzrost lub spadek tej wielkości w zależności od potrzeb



Jeżeli wiadomo, że taki układ może wystąpić, bezpiecznie jest
obliczyć wskaźniki dynamiki od obu baz, co oczywiście jest
pracochłonne



Niekiedy, gdy liczba badanych okresów nie jest duża, czy wzrost
wskaźników liczonych od bazy stałej wykazuje na kontynuację
tendencji wzrostowych, czy też dynamika wskaźników od bazy
zmiennej świadczy o zarysowaniu się nowego trendu

23

ANALIZA PORÓWNAWCZA (czasowa)

Trudności interpretacyjne (2)



Należy właściwie obliczyć zarówno bazę stałą, jak i zmienną, co
jest pracochłonne,



Może nie być wiadomo czy następuje osłabienie trendu
wzrostowego czy nie, jeśli okres badania nie jest wystarczająco
długi,



Odpowiednio dobierając okres badawczy, można wykazać
osłabiony bądź intensywny wzrost

24

ANALIZA PORÓWNAWCZA (czasowa)

Merytoryczna weryfikacja otrzymanych wyników (trudności

interpretacji)



Bardzo wysokie lub niskie wskaźniki dynamiki (przyrostu) należy
traktować z pewną podejrzliwością; sama wartość wskaźnika nie
może najczęściej stanowić jedynej przesłanki oceny
przedsiębiorstwa



bazą porównań (niska/wysoka)



poziomu wskaźników jest charakterystyczny dla branży



specyfika sytuacji przedsiębiorstwa (faza rozwoju)



taki sam poziom wzrostu lub spadku w wartościach %, nie jest równy
wzrostowi lub spadkowi wyrażonemu w złotych (właściwość rachunku
procentów)

25

ANALIZA PORÓWNAWCZA (czasowa)



Zmodyfikowane formuły dynamiki (baza zmienna D

z

, baza

stałą D

s

) –

A. Żwirbra, „Niektóre dyskusyjne problem badań analitycznych (propozycje

metodologiczne), Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości 2002, nr 7.



Obliczanie wskaźników przyrostu –

propozycja K..Wawrzyniaka,

M.Zwolanowska „Dynamika zmiennych ekonomicznych przyjmujących wartości
ujemne” (Wiadomości Statystyczne 1998,nr 4) oraz R.Pałczyńskiej-Gościniak
„Dylematy analizy finansowej w ocenie zasadności kontynuacji działalności
przedsiębiorstwa”, Zeszyty Teoretyczne Rady naukowej Stowarzyszenia
Księgowych w Polsce 2001, nr 3)

%

100

|

|

1







m

m

z

A

A

D

%

100

|

|

1





A

A

D

m

S

0

%,

100

|

|

1

1

1















m

m

m

m

z

A

gdy

A

A

A

P

0

%,

100

|

|

1

1

1









A

gdy

A

A

A

P

m

S

26

ANALIZA PORÓWNAWCZA



Proponuje się również następujące formuły obliczania



Zaletą tej formuły jest prawidłowe określenie zmian badanej

wielkości, jej wadą to, że przyrost zawsze wynosi 100% lub

-100%, niezależnie od skali faktycznych zmian wartości

badanego zjawiska

0

%,

100

|

|

|

|

1

1

,















m

m

m

m

m

m

A

gdy

A

A

A

A

A

P

Z

27

OCENA OGÓLNEJ SYTUACJI MAJĄTKOWEJ I FINANSOWEJ



„złota zasada finansowa” – kapitał nie może być związany z danym
składnikiem majątku dłużej niż wynosi okres pozostawania tego
kapitału w przedsiębiorstwie



wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem własnym (stałym)



wskaźnik pokrycia majątku obrotowego kapitałem obcym
krótkoterminowym

długookresowy kapitał
długoterminowy majątek

≥ 1

krótkoterminowy kapitał
krótkoterminowy majątek

≤

1

28

OCENA OGÓLNEJ SYTUACJI MAJĄTKOWEJ I FINANSOWEJ



„złota reguła bilansowa” - według, której podziałowi aktywów
na majątek trwały i obrotowy odpowiada w pasywach podział na
kapitał związany długoterminowo i kapitał związany
krótkoterminowo

wskaźnik

zastosowania

kapitałów własnych

=

kapitał własny

majątek trwały

wskaźnik zastosowania

kapitałów obcych

=

kapitał obcy

majątek obrotowy

29

OCENA OGÓLNEJ SYTUACJI MAJĄTKOWEJ I FINANSOWEJ



„złota reguła bankowa” – zgodnie z którą majątek trwały
winien być finansowany kapitałem stałym (własnym i
długoterminowym kapitałem obcym). Majątek obrotowy powinien
być w części sfinansowany kapitałem krótkoterminowym, a w
części kapitałem stałym
Z powyższego wynika, iż kapitały:



długoterminowe mogą być wykorzystane zarówno na
finansowanie inwestycji jak i działalności bieżącej,



krótkoterminowe nie powinny w ogóle angażowane w
finansowanie majątku trwałego przedsiębiorstwa, gdyż grozi to
utratą płynności finansowej.

30

OCENA OGÓLNEJ SYTUACJI MAJĄTKOWEJ I FINANSOWEJ

wskaźnik

struktury

kapitału

kapitał własny

kapitał obrotowy

wskaźnik

struktury

majątku

majątek trwały

majątek obrotowy

=

=

wskaźnik struktury kapitału określa relację kapitałów własnych do

kapitałów obrotowych. Im wyższy poziom wskaźnika, tym
większa niezależność finansowa.

wskaźnik struktury majątku informuje o stopniu unieruchomienia

majątku. Wskaźnik te zależy od rodzaju prowadzonej działalności

31

OCENA OGÓLNEJ SYTUACJI MAJĄTKOWEJ I FINANSOWEJ

wskaźnik ogólnej

sytuacji

finansowej

kapitał własny

majątek

trwały

kapitał obcy

majątek obrotowy

=

:

wskaźnik ogólnej

sytuacji finansowej

kapitał własny

kapitał obrotowy

majątek trwały

majątek obrotowy

=

:

Wzrost wskaźnika ogólnej sytuacji finansowej świadczy o jej
poprawie

32

ANALIZA PŁYNNOŚCI



Analiza płynności ma na celu dostarczenie informacji o zdolności
podmiotu do wywiązywania się z krótkoterminowych zobowiązań
tzn. tych, które są płatne w ciągu jednego roku



Do oceny płynności służy:



Wartość kapitału pracującego (obrotowego netto)



Wskaźnik bieżącej płynności



Wskaźnik płynności szybki (bieżący szybki)



Wskaźnik pokrycia zobowiązań bieżących środkami pieniężnymi

33

ANALIZA PŁYNNOŚCI – kapitał pracujący



Kapitał pracujący jest to nadwyżka aktywów bieżących podmiotu nad jego
zobowiązaniami w danym okresie



Kapitał pracujący określa tę część majątku obrotowego, która pozostałaby w
podmiocie po uregulowaniu zobowiązań bieżących



Jest to część aktywów bieżących, która nie jest finansowana zobowiązaniami
bieżącymi, lecz kapitałami stałymi



Wielkość kapitału pracującego może być wyznaczona dwoma sposobami:



podejście kapitałowe

kapitał pracujący = kapitał stały – majątek trwały



podejście majątkowe

kapitał pracujący = aktywa bieżące – zobowiązania bieżące

Wielkość tego kapitału, a szczególnie jego wzrost w wielkościach
bezwzględnych i względnych, świadczy o umacnianiu się pozycji finansowej
przedsiębiorstwa
Dodatni kapitał pracujący niezbędny jest w przedsiębiorstwie celem
zmniejszenia ryzyka wynikającego z finansowania środków obrotowych
Kapitał pracujący może wystąpić jako: dodatni, zerowy, ujemny kapitał

34

Poziom kapitału pracującego

– Dodatni kapitał

pracujący

Majątek trwały < Kapitał własny

Majątek obrotowy

Majątek trwały

Kapitał własny

Zobowiązania

długoterminowe

Zobowiązania bieżące

Kapitał

pracujący

Majątek trwały = Kapitał własny

Majątek obrotowy

Majątek trwały

Kapitał własny

Zobowiązania

długoterminowe

Zobowiązania bieżące

Kapitał

pracujący

Majątek trwały > Kapitał własny

Majątek trwałe

Majątek obrotowy

Kapitał własny

Zobowiązania

długoterminowe

Zobowiązania bieżące

Kapitał

pracujący

35

Poziom kapitału pracującego

Zerowy kapitał pracujący

Majątek trwały = Kapitał stały (kapitał własny + zobowiązania

długoterminowe

Majątek trwały

Majątek obrotowy

Kapitał własny

Zobowiązania

długoterminowe

Zobowiązania bieżące

Ujemny kapitał pracujący

Majątek trwały = Kapitał stały

Majątek trwały

Majątek obrotowy

Kapitał własny

Zobowiązania

długoterminowe

Zobowiązania bieżące

36

ANALIZA PŁYNNOŚCI –

wskaźnik bieżącej płynności

wskaźnik bieżącej

płynności

aktywa bieżące

zobowiązania

bieżące

=

określany mianem wskaźnika kapitału pracującego
informuje o zdolności podmiotu do spłaty krótkoterminowych
zobowiązań

z zasobów obrotowych

wskazuje w jakim stopniu bieżące aktywa pokrywają lub są zdolne
pokryć

bieżące zobowiązania

im wyższy poziom tego wskaźnika, tym sytuacja korzystniejsza
bezpieczny poziom tego wskaźnika powinien oscylować wokół 1,5 – 2

(majątek obrotowy zaangażowany w przedsiębiorstwie powinien być

1,5 - 2 razy większy niż suma zobowiązań)
wskaźnik niższy od 1 wskazuje, że środki obrotowe w całości
finansowane są

krótkoterminowymi zobowiązaniami, a także część tych zobowiązań

finansuje

majątek trwały, którego nie można tak szybko zamienić na gotówkę

wskaźnik zbyt wysoki – nadpłynność w firmie – nieefektywne
działanie, które może być wynikiem posiadania
niezagospodarowanych środków pieniężnych, trudno zbywalnych
zapasów oraz należności trudnych do ściągnięcia lub niskiego
stopnia wykorzystania zobowiązań bieżących

37

ANALIZA PŁYNNOŚCI –

wskaźnik płynności szybki

wskaźnik

płynności

szybki

aktywa bieżące

– (zapasy + rozliczenia międzyokresowe czynne)

zobowiązania bieżące

=

wskaźnik

płynności

szybki

aktywa płynne (zasoby

płynne)

zobowiązania bieżące

=

aktywa płynne = środki pieniężne + inne krótkoterminowe aktywa finansowe
+należności

mierzy natychmiastową zdolność firmy do spłacania długów
wyłączono zapasy i rozliczenia międzyokresowe czynne, jako że nie
mogą być odpowiednio szybko zamienione na gotówkę
wskaźnik ten powinien być wyższy od 1

38

ANALIZA PŁYNNOŚCI –

wskaźnik pokrycia zobowiązań

bieżących środkami

pieniężnymi

wskaźnik pokrycia

zobowiązań

bieżących

środkami

pieniężnymi

środki pieniężne

+ papiery wartościowe przeznaczone do

obrotu

zobowiązania bieżące

=

określa ile zobowiązań bieżących może być pokryte najbardziej

płynnym majątkiem (pieniądz i jego ekwiwalenty)

39

SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH

– dynamiczna ocena płynności



sprawozdanie z przepływów środków pieniężnych:



przedstawia skąd pochodzą środki pieniężne i na co zostały
wydatkowane



pozwala ustalić wzrost lub zmniejszenie stanu środków
pieniężnych na koniec okresu w porównaniu do stanu na
początek okresu, czyli o ile wzbogaciło się przedsiębiorstwo lub
jaką kwotę gotówki utraciło w analizowanym okresie



pozwala ustalić zmiany jakie nastąpiły w stanie środków
pieniężnych oraz określić na ile wynikały one z działalności:
operacyjnej, inwestycyjnej, finansowej



w prawidłowo funkcjonującym przedsiębiorstwie saldo przepływów
gotówkowych z działalności operacyjnej powinno być dodatnie

40

ANALIZA PŁYNNOŚCI –

wskaźniki cash flow



WSKAŹNIKI WYSTARCZALNOŚCI GOTÓWKOWEJ

wskaźnik ogólnej

wystarczalności
gotówki

gotówka netto z działalności

operacyjnej

spłata zobowiązań długoterminowych

+ wypłata dywidend + zakupy majątku trwałego

=

wskaźnik ogólnej

wystarczalności gotówki

na spłatę długów ogółem

gotówka netto z działalności

operacyjnej

zobowiązania

ogółem

=

wskaźnik wystarczalności

gotówki operacyjnej na

spłatę

długów długoterminowych

gotówka netto z działalności

operacyjnej

zobowiązania długoterminowe

=

41

ANALIZA PŁYNNOŚCI –

wskaźniki cash flow



WSKAŹNIKI WYSTARCZALNOŚCI GOTÓWKOWEJ

Wskaźnik reinwestycji

gotówki operacyjnej

gotówka netto z działalności operacyjnej

środki trwałe + inwestycje

+ pozostałe aktywa + kapitał obrotowy

=

wskaźnik wystarczalności

gotówki operacyjnej

na zakup środków trwałych

gotówka netto z działalności operacyjnej

wydatki na środki

trwałe

=

wymienione wskaźniki powinny wykazywać tendencje rosnącą
mogą być porównywalne w czasie, ale również z innymi podmiotami
wskaźniki wystarczalności gotówkowej informują, czy wygenerowana

z działalności operacyjnej gotówka wystarcza na spłatę zobowiązań
i inne wydatki

42

ANALIZA PŁYNNOŚCI –

wskaźniki cash flow



WSKAŹNIKI WYDAJNOŚCI GOTÓWKOWEJ

wskaźnik wydajności

gotówkowej sprzedaży

gotówka netto z działalności operacyjnej

sprzedaż

=

wskaźnik gotówki

netto do zysku

gotówka netto z działalności

operacyjnej

zysk z działalności operacyjnej

=

wskaźnik

wydajności

gotówkowej

gotówka netto z działalności operacyjnej

średnia wartość

majątku

=

43

ANALIZA FINANSOWA – analiza obrotowości



Wskaźniki aktywności – wskaźniki obrotowości, sprawności
działania, efektywności, przy pomocy których ocenia się sposób
wykorzystania aktywów przez jednostkę



Analiza prowadzona przy zastosowaniu tych wskaźników powinna
dać odpowiedź na pytanie, czy ilość aktywów zgromadzona przez
jednostkę jest właściwa, zbyt wysoka czy też zbyt niska do skali
prowadzonej działalności



Wskaźniki obrotowości są wskaźnikami mieszanymi. Do ich
wyznaczania używane są pozycje rachunku zysków i strat (tzw.
strumienie) i pozycje bilansu (tzw. zasoby)



Analizę obrotowości majątku przeprowadzić można w różnych
przekrojach, obliczając:



wskaźnik obrotowości aktywów,



wskaźnik obrotowości aktywów trwałych i wskaźnik efektywności
wykorzystania majątku obrotowego,



wskaźnik obrotowości poszczególnych składników majątku

44

ANALIZA FINANSOWA – wskaźniki obrotowości



WSKAŹNIK OBROTOWOŚCI AKTYWÓW



WSKAŹNIK OBROTOWOŚCI AKTYWÓW TRWAŁYCH

wskaźnik obrotowości aktywów

sprzedaż ogółem

aktywa ogółem

=

wskaźniki informują jaka wartość sprzedaży przypada na jedną złotówkę

zaangażowanego majątku

oceniając wartość tego wskaźnika trzeba brać pod uwagę poziom umorzenia

majątku

pozytywnym objawem jest tendencja rosnąca

(wyższa efektywność zaangażowanego majątku)

efektywność wykorzystania majątku różni się w zależności od rodzaju działalności
cechą majątku trwałego jest niski poziom obrotowości, majątku obrotowego

wyższy stopień

Wskaźnik obrotowości

aktywów trwałych

sprzedaż ogółem

aktywa trwałe

=

45

ANALIZA FINANSOWA – wskaźnik obrotowości



WSKAŹNIK ROTACJI NALEŻNOŚCI



WSKAŹNIK ROTACJI NALEŻNOŚCI W DNIACH

wskaźnik rotacji

należności

sprzedaż

należności

=

wskaźnik rotacji

należności

w dniach

przeciętny stan

należności x 360

sprzedaż

=

46

ANALIZA FINANSOWA – wskaźniki obrotowości



WSKAŹNIKI ROTACJI ZAPASÓW



WSKAŹNIK ROTACJI ZAPASÓW W DNIACH

wskaźnik

rotacji zapasów

koszt wytworzenia sprzedanych produktów

zapasy

=

wskaźnik rotacji

zapasów w dniach

zapasy x 360

przychody netto ze sprzedaży

=

47

ANALIZA FINANSOWA

– analiza zadłużenia (wspomagania finansowego)



WSKAŹNIK OGÓLNEGO ZADŁUŻENIA



WSKAŹNIK ZADŁUŻENIA KAPITAŁU WŁASNEGO ZOBOWIĄZANIAMI

wskaźnik

ogólnego zadłużenia

zobowiązania ogółem

aktywa ogółem

=

im niższy poziom tego wskaźnika, tym sytuacja firmy jest

korzystniejsza (mniejszy udział kapitału obcego w finansowaniu
działalności)

wskaźnik
zadłużenia
kapitału
własnego

zobowiązania ogółem

kapitał własny

=

pokazuje stopień wypłacalności, czyli margines bezpieczeństwa wierzycieli

oraz zdolność podmiotu do przetrwania niepomyślnych czasów

48

ANALIZA FINANSOWA

– analiza zadłużenia (wspomagania finansowego)



WSKAŹNIK ZADŁUŻENIA DŁUGOTERMINOWEGO



WSKAŹNIK POKRYCIA ZADŁUŻENIA KAPITAŁAMI WŁASNYMI
(samofinansowania)

Wskaźnik pokrycia

zadłużenia

kapitałami

własnymi

kapitał własny

zobowiązania ogółem

=

Wskaźnik zadłużenia

długoterminowego

zobowiązania długoterminowe

kapitał własny

=

49

ANALIZA FINANSOWA

– wskaźniki oceny zdolności i wiarygodności kredytowej



WSKAŹNIK ZDOLNOŚCI KREDYTOWEJ



WSKAŻNIK POKRYCIA OBSŁUGI DŁUGU

wskaźnik

zdolności kredytowej

zysk netto + amortyzacja

kapitał obcy

=

wskaźnik pokrycia

obsługi długu

zysk netto

raty kapitałowe + odsetki

50

ANALIZA FINANSOWA

– wskaźniki oceny zdolności i wiarygodności kredytowej



WSKAŹNIK ZDOLNOŚCI DO SPŁATY ODSETEK



WSKAŹNIK POKRYCIA DŁUGU

wskaźnik zdolności

do spłaty odsetek

zysk brutto + odsetki

odset

ki

=

51

ANALIZA FINANSOWA

– wskaźniki wykorzystania kapitału



WSKAŻNIK SZYBKOŚCI OBROTU KAPITAŁU CAŁKOWITEGO



WSKAŹNIK SZYBKOŚCI OBROTU KAPITAŁU WŁASNEGO



WSKAŹNIK SZYBKOŚCI OBROTU KAPITAŁU OBCEGO

wskaźnik szybkości obrotu

kapitału całkowitego

przychody ogółem

pasywa ogółem

=

wskaźnik szybkości obrotu

kapitału własnego

przychody ogółem

kapitał własny

=

wskaźnik szybkości obrotu

kapitału obcego

przychody ogółem

kapitał

obcy

=

52

ANALIZA FINANSOWA

– wskaźniki rentowności



WSKAŹNIK RENTOWNOŚCI SPRZEDAŻY (ROS)



WSKAŹNIK RENTOWNOŚCI MAJĄTKU



WSKAŻNIK RENTOWNOŚCI KAPITAŁÓW

wskaźnik rentowności

sprzedaży (ROS)

wynik finansowy netto

przychody netto

=

wskaźnik rentowności

majątku (ROA)

wynik finansowy netto

aktywa ogółem

=

wskaźnik rentowności

kapitału (ROE)

=

wynik finansowy netto

kapitały własne

X

100

X

100

X

100

53

ANALIZA FINANSOWA

– wskaźniki rynku kapitałowego



WSKAŹNIK CENA/ZYSK (P/E)



WSKAŹNIK ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ (EPS)

CENA/ZYS

K

cena rynkowa akcji

zysk netto przypadający na jedną

akcję

=

pozwala na przybliżoną ocenę sensowności lokowania kapitału w akcje danej
spółki
określa liczbę lat, po których nastąpi zwrot kapitału wykorzystanego na zakup
akcji przy założeniu, że spółka będzie osiągać zyski, takie jak w obecnej chwili
może być zinterpretowany także jako cena, jaką inwestorzy są skłonni zapłacić
za jedną złotówkę zysku netto spółki
odzwierciedla stopień ryzyka łączący się z danym przedsięwzięciem
poziom relacji P/E zdeterminowany jest wielkością zysku przypadającego na
jedną akcję

ZYSK NA JEDNĄ AKCJĘ

zysk netto

ilość wyemitowanych

akcji

=

przedstawia skalę potencjalnych korzyści akcjonariusza

54

ANALIZA FINANSOWA

– wskaźniki rynku kapitałowego



STOPA ZYSKOWNOŚCI AKCJI



WSKAŹNIK CENA RYNKOWA DO KAPITAŁU WŁASNEGO (PEQ)

STOPA

ZYSKOWNOŚCI AKCJI

zysk netto przypadający na jedną
akcję

cena rynkowa akcji

=

mierzy rentowność inwestycji polegającej na zakupie

akcji

PEQ

cena rynkowa

kapitał własny przypadający na jedną

akcję

=

wskaźnik ten pokazuje jak rynek kapitałowy ocenia perspektywy rozwojowe

spółki

sensowne wydaje się kupować akcje o cenach zaniżonych w stosunku do

możliwości rozwojowych spółki (stwarza to szanse na osiągnięcie przez
inwestorów wysokiej rentowności)

dla spółek działających w sektorach wysokiej technologii wartość wskaźnika

PEQ są zazwyczaj wyższe niż dla spółek z sektorów tradycyjnych

55

ANALIZA FINANSOWA

– wskaźniki rynku kapitałowego



DYWIDENDA NA JEDNĄ AKCJĘ



STOPA DYWIDENDY (wydajność akcji)



WSKAŹNIK STOPY WYPŁAT DYWIDENDY

DYWIDENDA

NA JEDNĄ AKCJĘ

dywidendy ogółem

ilość wyemitowanych akcji

=

STOPA DYWIDENDY

dywidenda na jedną

akcję

cena rynkowa akcji

=

STOPA

WYPŁAT DYWIDENDY

dywidenda na jedną

akcję

zysk netto na jedną akcję

=

56

ANALIZA FINANSOWA

– ekonomiczna wartość dodana - EVA



EVA może być wyrażona w postaci wzoru



EVA może być również wyrażona

EVA = (ROI – k) x K

ROI – wskaźnik rentowności zainwestowanego
kapitału
k – średnioważony koszt kapitału
K – wartość kapitału zainwestowanego w
przedsiębiorstwie

EVA = zysk operacyjny

po opodatkowaniu

-

średni ważony

koszt kapitału

x

wartość

zainwestowanego kapitału

w przedsiębiorstwie

EVA = (zysk operacyjny po opodatkowaniu) – (aktywa
ogółem
– zobowiązania bieżące) x średni ważony koszt
kapitału

57

ANALIZA FINANSOWA

– ekonomiczna wartość dodana - EVA



średni ważony koszt kapitału liczymy



Zysk operacyjny po opodatkowaniu

Zysk operacyjny x (1 – stopa podatku dochodowego)

ke

E

D

E

T

dr

E

D

D

k















)

1

(

D –wartość rynkowa kapitału obcego
E – wartość rynkowa kapitału własnego
rd – stopa procentowa kapitału obcego
T – stopa podatku dochodowego
ke – stopa procentowa kapitału własnego

58

ANALIZA FINANSOWA

– ekonomiczna wartość dodana - EVA



EVA to podstawowe zyski operacyjne firmy minus koszt składników majątku

firmy



EVA określa wielkość zysku, który pozostaje po odjęciu średniego kosztu

kapitału całkowitego, w tym również kapitału własnego pomijanego w

tradycyjnej analizie wskaźnikowej



Przy obliczaniu średniego ważonego kosztu kapitału istotny jest koszt kapitału

własnego, koszt kapitału obcego oraz struktura kapitału



Przedsiębiorstwo wypracowuje dodatkową wartość, jeżeli rentowność kapitału

jest wyższa od średniego ważonego koszu kapitału



Dodatnia wartość EVA stanowi nadwyżkę, która pozostaje do dyspozycji

akcjonariuszy po odjęciu wszystkich koszów, w tym kosztu kapitału przez nich

zainwestowanego



EVA = 0 – przedsiębiorstwo nie realizuje zysku ekonomicznego, zwrot z

kapitału pokrywa jedynie ryzyko podjęte przez inwestorów



Ujemna EVA wypracowana przez podmiot, oznacza że nie jest, że nie jest ona

w stanie przy tym poziomie efektywności kapitału spełniać oczekiwań

akcjonariuszy



EVA jest miarą przyrostu wartości firmy w ciągu roku obrotowego, wskazuje

na przyrost majątku akcjonariuszy



EVA nie może być ustalona w sposób bezpośredni na podstawie danych

pochodzących ze sprawozdań finansowych

59

ANALIZA FINANSOWA

– rynkowa wartość dodana MVA



Rynkowa wartość dodana stanowi nadwyżkę wartości rynkowej
przedsiębiorstwa (V) nad wartością zainwestowanego w
przedsiębiorstwie kapitału (K)

MVA = V – K



Wartość rynkowa przedsiębiorstwa jest to suma rynkowej wartości kapitału
własnego i kapitału obcego, ustalona jako iloczyn wyemitowanych akcji i
bieżącej ceny rynkowej, powiększona o rynkową wartość akcji
uprzywilejowanych oraz rynkową wartość zobowiązań obciążających
oprocentowaniem



Przyjmuje się założenie, że wartość rynkowa długu obciążonego
oprocentowaniem jest równa wartości księgowej zobowiązań przedsiębiorstwa



MVA równa jest wartości bieżącej przyszłych ekonomicznych wartości
dodanych











1

)

1

(

t

t

t

k

EVA

MVA

60

ROE

Wskaźnik rentowności

kapitału własnego

Mnożnik kapitału

własnego

ROA

Wskaźnik rentowności
majątku

Aktywa
ogółem

Kapitał
własny

Wskaźnik

obrotowości

aktywów

Wskaźnik rentowności

sprzedaży netto

Sprzeda

ż

Aktywa

ogółem

Zysk

netto

Sprzeda
ż

Aktywa

bieżące

Aktywa

trwałe

x

x

:

:

:

+

GRAFICZNA PREZENTACJA PIRAMIDY DU PONTA

– rozbudowa składnika rentowności kapitału własnego