

Gałąź prawa publicznego, którego
przedmiotem normowania są zasady i
instytucje ustroju politycznego i społ. –
gospodarczego państwa oraz status
jednostki w państwie



Wskazanie suwerena i sposobów (form)
realizacji władzy



Określenie podstawowych zasad ustroju
państwa



Określenie statusu jednostki w państwie
(prawa, wolności, obowiązki)



System źródeł prawa



Strukturę i kompetencje organów
państwowych i samorządowych



System ochrony konstytucji



Rodz. 1”Rzeczpospolita” – Polska jest
państwem o ustroju republikańskim i
utożsamiane jest z interesem wszystkich
obywateli



Jest demokratycznym państwem prawnym,
jednolitym (terytorialna niepodzielność i
integralność)



Jest suwerenna – suwerenem jest naród



Zasada podziału władzy



Zasada decentralizacji władzy



Zasada samorządności



Określenie stosunku Państwo – Kościół



Państwo jako gwarant swobody i wolności
religijnej



Charakterystyka gospodarcza państwa –
społeczna gospodarka rynkowa



Podmiotem suwerennym jest naród, w
rozumieniu socjologiczno – politycznym



Narodem są wszyscy obywatele



Przejawia się:



w czynnym i biernym prawie wyborczym



prawie do udziału w referendum



w obywatelskiej inicjatywie ustawodawczej



Jest to „zasada zasad”



Def. Państwa Prawa

– cała władza

państwowa, jej organizacja i działanie
opiera się na prawie, które uznaje wartości
demokratyczne oraz prawa człowieka



Państwo neutralne światopoglądowo



Praworządność

przejawia się w jednej z

zasad postępowania adm.:



„Organy władzy publicznej działają na
podstawie i w granicach prawa”



Jednolity i zharmonizowany system prawa



Praworządność formalna – działanie
organów w ramach prawa



Praworządność materialna – organy
przestrzegają prawa, które spełnia postulaty
aksjologiczne



Gwarancje praw i wolności oraz swobód
obywatelskich



Nie posługiwanie się prawem w sposób zbyt

instrumentalny



Respektowanie zasady zaufania obywatela do

prawa



Gwarancje formalnoprawne i instytucjonalne

przestrzegania prawa przez organy państwowe

(niezawisłość sądów, sądownictwo

administracyjne i konstytucyjne)



Zapewnianie udziału społ. W podejmowaniu

decyzji państwowych (pluralizm polityczny,

wolne wybory)



Realizacja zasady sprawiedliwości społ



Art. 10 równowaga władzy:



1. Ustawodawczej – sejm, senat



2. Wykonawczej – Prezydent RP i
Rada Ministrów



3. Sądowniczej – sądy i trybunały



Sposób organizacji aparatu
państwowego, w którym obok
państwowych podmiotów
administracyjnych, funkcjonują
inne jednostki samodzielnie
wykonujące tę władzę



Wolność działalności
gospodarczej



Własność prywatna



Solidarność



Dialog i współpraca partnerów
społecznych



Prawa człowieka

są pr.

naturalnymi państwo ich nie
nadaje, lecz gwarantuje i chroni,
np. nietykalność osobista i
wolność przekonań – przysługują
każdemu niezależnie od
przyporządkowania danemu
porządkowi prawnemu



Min. ochrona życia



Prawo do godności



Tajemnica korespondencji i komunikowania

się



Nienaruszalność mieszkania



Wolność poruszania się i opuszczania

terytorium RP



Wolność sumienia, religii oraz praktyk

religijnych



Zakaz ekstradycji obywatela polskiego



Prawo azylu



Min. wolność zgromadzeń



Zrzeszania się



Wolność związkowa



Równość dostępu do służby
publicznej



Prawo do informacji



Prawa wyborcze



Prawo petycji



Min. prawo własności i dziedziczenia



Wolność wyboru zawodu i pracy



Prawo do bezpieczeństwa i higieny pracy



Prawo do zabezpieczenia socjalnego



Prawo do ochrony zdrowia



Prawo do nauki



Prawa dziecka



Wolność pracy twórczej i naukowej



Ochrona konsumentów

Funkcja

realizacja

Udział izb

Ustawodawcza

Tryb ustawodawczy -

wieloetapowy

Sejm, Senat

Kreacyjna

Współdecydowanie o

obsadzie organów:

- Prezesa RM i cała

RM

- Trybunał Konst.

(całość składu)

- Trybunał stanu

(sędziowie)

- RPO

- Prezes NIK

- Prezes NBP

- Rada Polityki Pienię.

- KRRi T

Sejm z Prezydentem

Sejm

Sejm

Sejm za zgodą Senatu

Sejm za zgodą Senatu

Sejm na wniosek

Prezydenta

Sejm i Senat oraz

Prezydent

Sejm i Senat oraz

Prezydent

Kontroln

a

- udzielania

absolutorium RM

(pozytywna ocena

wykonania ustawy

budżetowej)

- udzielanie wotum

zaufania dla RM
- interpelacje i

zapytania

parlamentarzystów

- działalność Komisji

Sejmowych

powołanych do

sprawowania kontroli
Zlecenie kontroli NIK

Sejm



Wobec Parlamentu:



Zarządza wybory



Zwołuje pierwsze posiedzenie



Skraca kadencję Sejmu w określonych przez

Konstytucję przypadkach



Zwraca się z orędziem



Prawo inicjatywy ustawodawczej



Podpisania lub odmowy ustawy



Wnioski do TK o zbadanie zgodności u.



Zarządza ogłoszenie ustaw w DZ. U. RP



Desygnuje i powołuje prezesa RM



Przyjmuje dymisję RM



Powołuje RM wybraną przez Sejm



Odwołuje ministra wobec
wyrażonego przez Sejm wotum
nieufności



Na wniosek Prezesa RM dokonuje
zmian w składzie RM



Zwołuje Radę Gabinetową



Powołuje i odwołuje sędziów na wniosek
KRS



Powołuje Iszego Prezesa Sądu
Najwyższego



Powołuje Prezesa i Wiceprezesa TK



Powołuje Prezesa NSA



Powołuje Prezesów SN i
wiceprezesów NSA



Stosuje prawo łaski



Składa wniosek o przeprowadzenie

kontroli przez NIK



Powołuje członków KRRiT



Powołuje członków Rady Polityki

Pieniężnej



Powołuje i odwołuje członków Rady

Bezpieczeństwa Narodowego



Nadaje Statut Kancelarii Prezydenta i

powołuje i odwołuje jej szefa



Postępowanie administracyjne – procedura
związana ze stosowanie norm prawa
administracyjnego, wskutek czego dochodzi
do wydania decyzji administracyjnej
kształtujących uprawnienia i/lub obowiązki
podmiotów niepodporządkowanych
organizacyjnie organom administracji
publicznej (obywatele i ich organizacje)



Art. 6 – organy administracji
publicznej działają na podstawie
przepisów prawa



- w przepisach określających
elementy niezbędne decyzji adm.



-jako przesłanka stwierdzenia jej
nieważności



Art. 7 organy administracji
publicznej podejmują wszelkie
kroki niezbędne do dokładnego
wyjaśnienia stanu faktycznego



W postępowaniu dowodowym



Art. 7 nakazuje brać pod uwagę
w toku postępowania
wyjaśniającego oraz przy
załatwianiu sprawy nie tylko
prawo ale także interes
społeczny i słuszny interes
obywateli



Art. 8 organy administracji państwowej maja

prowadzić postępowa nie administracyjne w taki

sposób , aby pogłębić zaufanie obywateli do

organów państwa.



Konieczność rzetelnego i zgodnego z prawem

prowadzenia postępowania.



NSA za działania ograniczające zaufanie uznaje:



1. zaskakiwanie obywateli nowymi rozwiązaniami

prawnymi bez możliwości dostosowania się do

nowego stanu prawnego



2. wprowadzanie w błąd obywateli przez

przedstawicieli władzy zapowiedziami o przyszłym

stanie prawnym i niedotrzymanie tych zapowiedzi



Organy mają również cel oświatowo –
wychowawczy, jednocześnie wskazuje na
aksjologiczne podstawy innych zasad.



Nakłanianie do ugodowego załatwiania
spraw



Informowanie stron o stanie faktycznym i
prawnym



Obowiązek organów do udzielania
informacji, wyjaśnień i wskazówek



Ograniczone funkcjonowanie zasady:
ignorantia iuris nocet



Organy mają obowiązek zapewnić stronom
czynny udział na każdym etapie
postępowania



Wyjątek gdy załatwienie sprawy nie cierpi
zwłoki ze względu na bezpieczeństwo życia i
zdrowia ludzkiego, albo ze względu na
grożącą niepowetowaną szkodę materialną



Art. 10 Organ ma umożliwić
stronom przed wydaniem decyzji
wypowiedzenie się co do
zebranych materiałów i dowodów
oraz zgłoszonych żądań



Organy mają obowiązek wyjaśniać
zasadność przesłanek, którymi się kierują
przy załatwieniu sprawy administracyjnej,
wówczas będzie chodzić o przesłanki
faktyczne i prawne



Ma to służyć dobrowolnemu wykonaniu
decyzji

Tylko taka działalność gwarantuje

postępowanie racjonalne organu



Strony jeśli mają sporne interesy mogą
załatwić sprawę na zasadzie ugody
administracyjnej, a organ powinien
podejmować czynności nakłaniające je do
takiego załatwienia spraw



Art. 14 sprawy należy załatwiać w formie
pisemnej, sprawy mogą być załatwiane
ustnie, gdy przemawia za tym interes
strony, a przepis prawa nie stoi temu na
przeszkodzie



Art. 15 KPA jest dwuinstancyjny



ART. 16 decyzje, od których nie służy
odwołanie w administracyjnym toku
instancji są ostateczne.