III Ekologia

Temat: Nieantagonistyczne
zależności między gatunkami

Podręcznik s. 111 – 114
Ćwiczenia s.

Cele lekcji :

-Scharakteryzowanie nieantagonistycznych zależności między
gatunkowych

-Zapoznanie z pojęciami „ komensalizm, mutualizm,
protokooperacja”

-Omówienie mikoryzy

-Omówienie protokooperacji, komensalizmu, mutualizmu

Antagonistyczne
zależności

Drapieżnictwo
Konkurencja
Pasożytnictwo
Roślinożerność

Nieantagonistyczne zależności –

są to zależności dodatnie ,
przynoszą korzyści przynajmniej
jednej ze stron i u żadnej ze
stron nie powodują strat .

Nieantagonistyczne
zależności

MUTUALIZM

PROTOKOOPERACJA

KOMENSALIZM

MUTUALIZM

Mutualizm – zależność w której ,
współżyjące populacje odnoszą
korzyści, a ich zależność jest tak
wielka , że nie przetrwałyby bez siebie

Termity i
wiciowce

Termitiery

Mikoryza :

Związek grzyba z rośliną

Korzyści z współżycia rośliny z grzybem :

-Ułatwia roślinie pobieranie wody i soli
mineralnych

-Chroni korzenie rośliny przed
bakteriami i toksynami

-Lepiej się rozwijają

-Niektóre gatunki np. storczyki nie
wykiełkują bez obecności określonych
grzybów

Plecha porostu

Symbionty porostowe :

-mikobiont : grzyby workowce , rzadziej
podstawczaki

-fikobiont, fitobiont – glony z gromady
zielenic , sinic
( wykorzystuje światło )

Mikobiont + Fitobiont =
Porost

Chrobotek
strzępiasty

Razem lepiej :

1.Babka i krewetka
2.Mrówki ogrodniczki i grzyby
3.Rośliny motylkowate i bakterie

brodawkowe

Podręcznik s. 112-
113

Komensalizm :

Komensalizm – zależność , w której
jedna z populacji odnosi korzyści ,
druga pozostaje obojętna

Przykłady komensalizmu :

Hieny pomimo ,
że są dobrymi
łowcami
czasami żywią
się resztkami
zdobyczy

Rekin i ryba podnawka

Oplątwa brodaczkowata na
innych roślinach

Protokooperacja :

Protokooperacja – zależność , w której
obie współżyjące populacje odnoszą
korzyści , ale ich współpraca nie jest
niezbędna do prawidłowego
funkcjonowania w biocenozie

Przykłady
protokooperacji :

Krab
pusteln
ik i
ukwiał

raka chronią parzydełka ukwiału, ukwiał zyskuje
transport, może też korzystać z resztek
pokarmowych pozostawionych przez raka

Bąkojad i
nosoroże
c

ptak czyści skórę nosorożca z pasożytów uzyskując tym
samym pożywienie

Mrówki i mszyce

mrówki bronią mszyc przed drapieżnikami a w zamian żywią się
wydzieliną z ich odwłoków