Introduction to EU law –

sources of law

Jerzy Jendrośka

1

Acquis communautaire -

concept

• common legal asset - the entire

body of EU law built up over the life
of the Communities and now Union
and the established practice of its
application, together with the
customary rules, principles and
political objectives laying down
foundations of the Union

Jerzy Jendrośka

2

Acquis communautaire

-pojęcie

• Całokształt dorobku prawnego

UE czyli prawo UE wraz z
ukształtowanym sposobem jego
rozumienia i stosowania, a także
polityki, zwyczaje i wartości
tkwiące u podstaw
funkcjonowania UE

Uniwersytet Opolski, WPiA

3

Acquis communautaire -

features

• Effect of conferral of competence by

Member States

• Binding upon

– Member States
– EU institutions
– Private persons

• Does have

– Primacy over Member States law
– Direct effect

Jerzy Jendrośka

4

Acquis communautaire - fundamentalne

cechy porządku prawnego UE

• Jest efektem przekazania kompetencji

przez państwa członkowskie

• Wiąże

– państwa członkowskie
– instytucje
– podmioty prywatne

• Ma pierwszeństwo wobec prawa krajowego
• Wywiera skutek bezpośredni (na zasadach

w nim określonych)

Uniwersytet Opolski, WPiA

5

Jerzy Jendrośka

6

Acquis communautaire -

elements

• Principles
• Primary law
• International agreements
• Secondary law
• CJEU judgments

Acquis communautaire -

elementy

• Zasady prawa
• Prawo pierwotne
• Umowy międzynarodowe
• Prawo wtórne (pochodne)
• Orzeczenia TSUE

Uniwersytet Opolski, WPiA

7

Primary law - concept

• System of norms having

constitutional nature determining
fundamental principles as well as the
way and methods of functioning of
the Union and its institutions,
including competences to adopt
secondary law, and fundamental
rights of citizens of the Union

• Primary law is subject to lex posterior

rule

Jerzy Jendrośka

8

Prawo pierwotne - pojęcie

• System norm o charakterze

konstytucyjnym - określających
podstawowe zasady oraz sposób i
tryb działania samej Unii i jej
organów, w tym kompetencje do
tworzenia prawa wtórnego, a także
prawa podstawowe obywateli Unii

• Obowiązuje zasada lex posterior

Uniwersytet Opolski, WPiA

9

Primary law – sources of law

• Treaties with protocols and declarations

– Lisbon Treaty
– Treaty on the European Union (TEU)
– Treaty on the Functioning of the European

Union (TFEU)

• Accession treaties
• Decisions of the European Council on

amendments to Treaties

• Charter of Fundamental Rights

Jerzy Jendrośka

10

Prawo pierwotne – źródła

prawa

• Traktaty wraz z protokołami i załącznikami

– Traktat z Lizbony
– Traktat o Unii Europejskiej (TUE)
– Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE)

• Traktaty akcesyjne

• Decyzje Rady Europejskiej o zmianie traktatów

• Karta Praw Podstawowych wraz z

wyjaśnieniami

Uniwersytet Opolski, WPiA

11

Accession Treaties

• Set the conditions of admission of new

Member States and adjustments to the
Treaties on which the Union is founded,
which such admission entails (art.49
TEU)

• In practice include

– Departures from

• Rights
• Obligations

– Transitional periods

Jerzy Jendrośka

12

Traktaty akcesyjne

• Określają warunki przyjęcia nowych

państw do Unii i wynikające z tego
przyjęcia dostosowania w Traktatach
stanowiących podstawę Unii (art.49
TUE)

• Zawierają

– Odstępstwa

• od obowiązków
• od przywilejów

– Okresy przejściowe

Uniwersytet Opolski, WPiA

13

International agreements

• International agreements between

EU and

– third parties
– international organizations

• Concept of mixed agreements

Jerzy Jendrośka

14

Umowy międzynarodowe

• Zawierane przez UE z jednym lub z

większą liczbą państw trzecich lub
organizacji międzynarodowych,

• Koncepcja tzw. umów mieszanych

(mixed agreements)

Uniwersytet Opolski, WPiA

15

Secondary law - concept

• Law adopted by EU institions
• Within

– Their competences
– Appropriate procedures

• On the basis of authorisation

provided in the Treaties

Jerzy Jendrośka

16

Prawo wtórne (pochodne) -

pojęcie

• Prawo tworzone przez instytucje UE
• w ramach

– swoich kompetencji
– odpowiednich procedur

• na podstawie upoważnienia

przyznanego w prawie pierwotnym

Uniwersytet Opolski, WPiA

17

Jerzy Jendrośka

18

Secondary law – forms (art 288 TFEU)

• Binding

– Regulations
– Directives
– Decisions

• Non-binding

– Recommendations
– Opinions.

Prawo wtórne –podstawowe formy

aktów instytucji (art 288 TFUE)

• Akty wiążące

– rozporządzenia
– dyrektywy
– decyzje

• Akty niewiążące

– zalecenia
– opinie

Uniwersytet Opolski, WPiA

19

Jerzy Jendrośka

20

Regulations and directives

• Regulations

– directly applicable
– no domestic legislation allowed (except for

sanctions and competences)

– European law

• Directives

– require transposition to domestic legislation
– sometimes direct effect
– Framework law

Decisions

• shall be binding in its entirety; a decision

which specifies those to whom it is
addressed shall be binding only on them

• decision which specifies addressee: an

individual,

particular

undertaking,

Member State

• decision which does’t specify addressee:

e.g. introducing a new policy area, such
as Socrates programme

Jerzy Jendrośka

21

Rozporządzenie

• Instrument ujednolicania prawa w UE
• Rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże

w całości i jest bezpośrednio stosowane we
wszystkich Państwach Członkowskich

• Nie stanowi obowiązków jeśli nie

opublikowane (sprawa C-345/06 – rakieta
tenisowa w samolocie)

• Wg Konstytucji miało mieć nazwę:„ustawa

europejska”

Uniwersytet Opolski, WPiA

22

Rozporządzenie – charakter

prawny

• Rozporządzenie prawodawcze
• Rozporządzenie nieprawodawcze

– Delegowane
– Wykonawcze

Uniwersytet Opolski, WPiA

23

Rozporządzenie - cechy

• Adresaci

– wszystkie państwa członkowskie,
– jednostki (osoby fizyczne i prawne)

• Nie wymaga transpozycji
• Obowiązuje bezpośrednio

– zakaz przyjmowania przez państwa członkowskie

wewnętrznych aktów prawnych wprowadzających
rozporządzenia (zasada wypełnionego pola)

– często same zawierają delegację do wydania przepisów

krajowych umożliwiających ich stosowanie (wskazanie
właściwych organów, określenie sankcji za
nieprzestrzeganie itp.)

Uniwersytet Opolski, WPiA

24

Dyrektywa

• Dyrektywa wiąże każde Państwo

Członkowskie, do którego jest kierowana,
w odniesieniu do rezultatu, który ma być
osiągnięty, pozostawia jednak organom
krajowym swobodę wyboru formy
i środków

• Instrument harmonizacji prawa w UE
•  Wg Konstytucji miała mieć nazwę:

„ustawa ramowa”

Uniwersytet Opolski, WPiA

25

Dyrektywa - rodzaje

• Charakter prawny

– Dyrektywy prawodawcze
– Dyrektywy nieprawodawcze

• Delegowane
• wykonawcze

• Rola

– Dyrektywa samoistna
– Dyrektywy ramowe i dyrektywy „córki”

Uniwersytet Opolski, WPiA

26

Dyrektywa - cechy

• Wiąże co do celów, które mają być osiągnięte,
• Wymaga transpozycji (wydania w określonym

terminie przepisów krajowych odpowiadających
ich treści)

• Z założenia nie są bezpośrednio skuteczne (

nie są

bezpośrednią podstawą praw i obowiązków osób fizycznych
i prawnych)

, ALE - podmioty prywatne mogą się na

nie bezpośrednio powoływać i wywodzić z nich
swoje uprawnienia - jeśli państwo nie
transponowało odpowiednio dyrektywy (

odnosi się

to do stosunków podmiot prywatny - państwo, a nie do
wzajemnych relacji między podmiotami prywatnymi

Uniwersytet Opolski, WPiA

27

Decyzja

• Decyzja wiąże w całości.
• Decyzja, która wskazuje adresatów,

wiąże tylko tych adresatów.

 

Uniwersytet Opolski, WPiA

28

Decyzja - cechy

• Regulują przypadki indywidualne - skierowane

do konkretnego, określonego adresata
(państwa członkowskiego, osoby fizycznej lub
prawnej).  

• Są bezpośrednio skuteczne - zobowiązują lub

uprawniają adresatów do danego zachowania.

• Wiążą w całości - tzn. że gdy są skierowane do

państwa określają nie tylko cel, ale mogą
również wskazywać konkretne środki do jego
realizacji.

• Skierowane do podmiotów indywidualnych -

przypominają decyzje administracyjne

Uniwersytet Opolski, WPiA

29

The duty of publication – Art.

297 TFUE

-

Regulations and directives which are addressed
to all Member States, as well as decisions which
do not specify to whom they are addressed are
published in the Official Journal of the European
Union and enter into force on the date specified
in them or, in the absence thereof, on the
twentieth day following that of their publication

-

Other directives, and decisions which specify to
whom they are addressed are notified to those
to whom they are addressed and take effect
upon such notification

Jerzy Jendrośka

30