Nauka czytania i pisania

W szkole specjalnej metodą

ośrodków pracy

Etapy nauki czytania i

pisania

Okres przygotowawczy

Okres czytania i pisania globalnego (bez

znajomości liter)

• Okres odpoznawania i odwzorowywania

Okres analizy i syntezy

• Czytania i pisania ze znajomością liter

Okres przygotowawczy 4 do 6

tygodni

Sprawność ruchowa, manualna
Koordynacja wzrokowo – ruchowa i słuchowo -

ruchowa
Ćwiczenia zmysłów

• Chromatyczne
• Kształtu i wielkości / grubości i objętości
• Kierunków i odległości oraz orientacji przestrzennej

Umiejętność spostrzegania

Koncentracja uwagi

Wstępne rozumienie symboliki pisanego wyrazu

Czytanie i pisanie globalne

Kirejczyk do końca roku kalendarzowego, inni do końca listopada,

Kosińska i inni – do połowy listopada (1999)

• Dzieci mają się nauczyć

całościowego ujmowania nazw
poszczególnych bliskich im
przedmiotów i zjawisk

• Odczytywania ich
• Odwzorowywania bez znajomości

liter

• Poza tym wprowadzić należy spójniki,

zaimki i czasowniki oraz rysunki
zastępujące wyrazy

Schemat wprowadzania wyrazów w

sposób globalny – dzień pierwszy

Demonstracja przedmiotu, którego nazwa stanowi wyraz

pomocniczy

• Dzieci obserwują i omawiają przedmiot

Prezentacja dużej ilustracji przedmiotu

• Dzieci obserwują i porównują z orginałem

Pokazanie dzieciom dużej czerwonej etykiety wyrazu i

wyjaśnienie znaczenia wyrazu

• Odczytywanie w tempie naturalnym i z przedłużeniem sylab

Prezentacja innych etykiet i wybór nowo poznawanej

Schemat wprowadzania wyrazów w

sposób globalny – dzień pierwszy

Pierwsze próby pisania wyrazu

• Palcem w powietrzu
• Palcem na ławce
• Palcem, patykiem na piasku
• Kredą na tablicy
• Pisakiem na „raczku” – podkładce
• Wyklejanie, układanie wyrazu

Dzieci otrzymują ilustracje i czerwone etykiety wyrazu

• Wklejenie do zeszytu

Niebieskie etykiety rozdane dzieciom

• Pisanie po śladzie

Samodzielne pisanie etykiet w zesszycie

Schemat wprowadzania wyrazów w

sposób globalny

– dzień drugi lub trzeci

Przypięcie ilustracji przedmiotu a obok niej etykiety pisanej (czerwona) i drukowanej (czarna)

wybieranie spośród wielu innych dużych etykiet drukowanych tej, którą aktualnie dzieci poznają, na

dobieranie etykiet drukowanych do pisanych i odwrotnie.

Uczniowie otrzymują wycięte z zeszytu ćwiczeń małe, czarne etykiety pisane i drukowane i wykorzystują

je do wykonywania opisanych wyżej zadań.

Nauczyciel rozdaje dzieciom odpowiednią kartę z podręcznika. Następuje omówienie zamieszczonych

tam ilustracji, po którym uczniowie zbiorowo, indywidualnie, „na wyrywki" czytają odpowiedni tekst

zawierający nowy i wcześniej poznane wyrazy bądź

złożony ze „zdań" wyrazowo-obrazkowych.

Prezentacja innych etykiet i wybór nowo poznawanej

Dzieci pod kierunkiem nauczyciela ponownie omawiają dużą ilustrację poznanego przedmiotu, którą

następnie wieszają na tablicy ekspozycyjnej wraz z odpowiednimi napisami:

schemat

Nazwa

przedmio

tu

(pismo)

Nazwa

przedmio

tu

(pismo)

Nazwa

przedmio

tu (druk)

Nazwa

przedmio

tu (druk)

Ilustracja

przedmio

tu

Ilustracja

przedmio

tu

Okres analizy i syntezy - do połowy

klasy II

Klasa

1

Litery duże i

małe

W piśmie i

druku

Klasa

1

Kropka,

przecinek,

wykrzyknik,

pytajnik

Zasady

stosowania

wielkiej litery w

imionach osób

i zwierząt

Klasa

2

Dwuznaki i

zmiękczenia

przez kreskę i

oraz „i”

Wielka litera w

nazwach

miast, ulic,

nazwisko,

adres

Schemat wprowadzania nowej litery

wyraz

przykła

d

mama

Wyraz

rozłożony

na sylaby

ma ma

Wyraz

rozłożony

na litery

m a m

a

Nowa

litera

Na

czerwo

no

m

Wyraz

rozłożony
na sylaby

ma ma

Wyraz

mama

Etapy wprowadzania nowej

litery

Demonstracja desygnatu

• Dzieci obserwują i opisują

Ilustracja przedmiotu

• Analiza i porównanie przedmiotu i obrazka

Ekspozycja etykiety z wyrazem

podstawowym

• Etykieta w kolorze czerwonym
• Wielokrotne czytanie

Etapy wprowadzania nowej

litery

Analiza słuchowa i wzrokowa wyrazu

• Dzielenie na sylaby i głoski
• Prezentacja etykiety nowej litery i pytania, które litery

znane są dzieciom, która nowa.

• Analiza wzrokowa: prezentacja wyrazu podzielonego na

sylaby i litery

• Zapis nowej litery na tablicy (także wielkiego

odpowiednika)

synteza

• Składanie sylab i całego wyrazu z wyeksponowanych liter

Nauka prawidłowej wymowy głoski i pisania i

pisania litery

Etapy wprowadzania nowej

litery

Praca z kartą ćwiczeń z ilustracją i etykietami

• Etykiety:

• Wyraz w kolorze czerwonym
• Wyraz w kolorze czarnym z nową literą na czerwono

• Dzieci wklejają do zeszytów

Samodzielna analiza i synteza wyrazu przez uczniów

• Rozcinanie wyrazu na sylaby
• Na litery
• Wklejenie litery małej i wielkiej
• Tworzenie sylab z liter
• Tworzenie wyrazu z liter

Nauka pisania litery z zeszycie

Etapy wprowadzania nowej

litery

Zapoznanie uczniów z małą i wielką literą drukowaną

Zapoznanie uczniów z małą i wielką literą drukowaną

• Dzieci postępują analogicznie jak przy wprowadzeniu litery pisanej

Ekspozycja ilustracji etykiet z wyrazami i nowo

poznanych liter na tablicy ekspozycyjnej

Ekspozycja ilustracji etykiet z wyrazami i nowo

poznanych liter na tablicy ekspozycyjnej

Ćwiczenia utrwalające

• Wyszukiwanie litery w etykietach poprzednio poznanych
• Wyszukiwanie litery w etykietach wiszących w klasie

Wyszukiwanie litery w dowolnie wybranych tekstach z
czasopism dziecięcych (bez czytania wyrazów)

• Rozpoznawanie głoski w wyrazach wypowiadanych przez

nauczyciela

• Samodzielne podawanie wyrazów z opracowywaną głoską
• Czytanie tekstów z podręcznika
• Wyszukiwanie wyrazów z podaną literą i wypisywanie ich
• Rozwiązywanie zagadek, rebusów
• Układanie i pisanie zdań z wyrazami zawierającymi nowe

litery

• Tworzenie nowych sylab i wyrazów