Choroby naczyń

obwodowych

Dr n.med.Małgorzata

Łukowicz

CHOROBY NACZYŃ OBWODOWYCH

• Choroby organiczne tętnic na tle

zapalnym lub zwyrodnieniowym

• Zaburzenia o charakterze

czynnościowym, bez zmian
organicznych

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Podział

• Miażdżyca zarostowa tętnic

(Arteriosclerosis obliterans – AO)

• Zakrzepowo-zarostowe zapalenie

naczyń – (Thromboangitis
obliterans)- Choroba Buergera

• Choroba i zespół Raynauda,

samorodna sinica kończyn, bolesny
rumień kończyn

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Leczenie ruchem stosuje się przede wszystkim w chorobach

organicznych tętnic.

 

Główny objaw niedrożności tętnic obwodowych: CHROMANIE PRZESTANKOWE (claudicatio

intermittens): bóle zależne od wysiłku, zmuszające do zatrzymania się i/lub uczucie osłabienia i ból.

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Podział stopniowy zmian niedokrwiennych kończyn:

(wg Fontaine`a)

I.

Okres zwiastunów (nietypowe męczenie się
kończyn, wzmożona wrażliwość na zimno,
drętwienia, mrowienia)

II.

Okres niewydolności wysiłkowej (bóle o typie
chromania przestankowego)
IIa. Chromanie przestankowe powyżej 200 m
IIb. Chromanie przestankowe krótsze niż 200 m

III.

Okres niewydolności spoczynkowej (bóle
spoczynkowe, zwłaszcza bóle nocne)

IV.

Okres zmian odżywczych tkanek (martwica,
owrzodzenia, zgorzel)

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Krytyczne niedokrwienie kończyn: stopień III i IV,

grozi amputacją

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Ze względu na umiejscowienie przewlekłą

niedrożność kończyn dolnych dzielimy na:

• aortalno-biodrową – zespół Leriche`a
• udowo-podkolanową
• obwodową (poniżej rozwidlenia tęt,

podkolanowej

• wielopoziomową

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Rehabilitacja medyczna

• leczenie farmakologiczne i dietetyczne
• leczenie ruchem, spacery
• ochrona stóp przed zimnem, urazami, zakażeniem
• fizykoterapia
• leczenie uzdrowiskowe
• psychoterapia
• leczenie chirurgiczne: przezskórna angioplastyka

(PTA), miejscowa tromboliza, udrożnienie tętnicy,
pomosty naczyniowe (bypass), przeszczep
omijający, protezy naczyń, amputacja.

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Leczenie farmakologiczne:

• leki przeciwmiażdżycowe,
• obniżające krzepliwość krwi,
• witaminy,
• środki rozszerzające naczynia,
• preparaty poprawiające stan

odżywienia tkanek

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Leczenie ruchem

• Główny cel: poprawa krążenia

obwodowego.

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Ocena wstępna:

• Oględziny
• 2) Badanie palpacyjne: tętno, ucieplenie, napięcie mięśni
• Testy czynnościowe:
• a) próba ułożeniowa Ratschowa: leżenie na plecach, KKD

unieść wyprostowane do góry pod kątem 90

o

, w ciągu 2

minut zginamy stopy podeszwowo i grzbietowo,
zapisujemy czas do wystąpienia bólu oraz po opuszczeniu
nóg – czas do zaczerwienienia stopy

• próba marszowa: przy 120 krokach/minutę zapisujemy czas

marszu bez bólu

• próba zaciskania pięści
• próba Allena: badanie drożności tętnicy łokciowej i

promieniowej

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Na podstawie badania oceniamy:

• typ lokalizacji niedrożności
• okres choroby

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Rehabilitacja

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Okres I i II wg Fontaine`a

• 1. Trening według Ratschowa i Buergera:

naprzemianstronne unoszenie i opuszczanie
kończyn, a więc wywoływanie kolejno
niedokrwienia i przekrwienia.

• Leżenie na wznak, uniesienie KKD do góry,

podchwyt za uda i przez 2-3 minuty
wykonywanie ruchów: zginania podeszwowego i
grzbietowego, ruchów okrężnych.

• Opuszczenie kończyn, faza odpoczynku: 2-3

minuty.

• Ilość powtórzeń: 2-5, 2-3 razy w ciąg dnia

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

2. Trening marszowy:

• Dobieramy tempo marszu, dystans

chodu, czas odpoczynku.

• Okres drogi: 2/3 dystansu chromania
• Tempo marszu: 120 kroków/min
• Czas odpoczynku: 2-3 minuty
• Wydłużamy czas treningu, ale nie

przekraczamy 45 minut

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Trening przerywany mięśni

• Typ udowy: trening marszowy + ćwiczenia

wspinania na palce 20-30 razy, przerwy 2-3
minuty

• Typ miednicowy: obciążanie mięśni ud i podudzi,

przysiady z pozycji wspięcia na palce z
oparciem o poręcz, krzesło; ćwiczenia chodzenia
po schodach; jazda na rowerze, pływanie w
basenie

• Typ obwodowy: ćwiczenia wg Ratschowa i

Buergera, niskie ułożenie kończyny

• Typ barkowy: ćwiczenia zaciskania dłoni w pięść

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Okres III i IV

• utrzymanie zakresy ruchów w

stawach

• zachować funkcje mięśni: ćwiczenia

czynne wszystkich zdrowych mięśni

• nauka chodzenia: małe kroczki,

tempo własne pacjenta

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Fizykoterapia

•

Okres I i II:

•

Jonoforeza histaminowa, pridazolowa, prądy
diadynamiczne, TENS, pole magnetyczne,
laseroterapia, okłady zmnienocieplne, masaże,
kąpiele w basenie (temp. około 28

o

C), kąpiele

czterokomorowe, masaż podwodny

 

•

Okres III i IV:

•

Przeciwwskazane stosowanie ciepła, pole
magnetyczne, laseroterapia, masaże,
szczotkowanie, w razie owrzodzeń nadfiolet.

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Leczenie uzdrowiskowe

• Działanie klimatu
• Zabiegi balneologiczne, fizykoterapia,

kinezyterapia

• Czynniki psychospołeczne
 
• Zabiegi balneologiczne: zawijania borowinowe,

kąpiele solankowe, kwasowęglowe, perełkowe,
radonowo-siarkowe, kąpiele w basenie (temp.
około 28

o

C), kąpiele czterokomorowe, masaż

podwodny.

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy

Dziękuję za uwagę

Małgorzata Łukowicz Collegium

Medicum UMK w Bydgoszczy