PSYCHOLOGIA OGÓLNA-PROCESY

POZNAWCZE

Wrażenia,

spostrzeżenia

Uwaga

Pamięć

Myślenie

WRAŻENIA I SPOSTRZEŻENIA



Wrażenie

–

neuropsychiczny

proces

poznawczy,

powstający

w

jednym

analizatorze pod wpływem działania bodźców
na receptory jednego rodzaju i polegający na
odzwierciedleniu pojedynczych cech tego
bodźca



Spostrzeżenie

– zespolenie pojedynczych

cech w większej całości; neuropsychiczny
proces poznawczy powstający w kilku
współdziałających analizatorach; informacje z
uprzednich doświadczeń

WRAŻENIA A AKTYWNOŚĆ

SPORTOWA



wrażliwość

równowagi

– gimnastyka, akrobatyka;



wrażliwość

mięśniowo – ruchowa (kinestetyczna)

– czucie ciała;



wrażliwość

dotykowa

(kształt, wielkość, ciężar);



wrażliwość

organiczna

(np. ból);



adaptacja/habituacja



Specyficzne spostrzeżenia sportowe- mechanizm

sterowania ruchami dowolnymi sportowca

(poczucie czasu, wody, piłki, maty)

PROCESY POZNAWCZE-UWAGA



Cechy uwagi:



Stopień skupienia



Pojemność/zakres



Podzielność



Przerzutność



Trwałość



Badanie uwagi-test Bourdona

PROCESY POZNAWCZE-UWAGA



Szczególna koncentracja czynności
poznawczych, dokładniejsze uswiadomienie
sobie działajacych bodźców (

indukcja

ujemna

)



Duża precyzja wykonywanego zadania/presja
czasu



Uwaga

dowolna, mimowolna



Habituacja

NAWYK RUCHOWY:



Automatyzacja



Stereotyp dynamiczny



Cechy nawyków:

- świadomy charakter,

- dokładność,
- trwałość,
- plastyczność;



Różnice w nawykach (

cykliczne, złożone

)

NAWYK C.D.



Transfer (transfer bilateralny)



Interferencja



Dezuautomatyzacja - przyczyny:

- przerwa,
- zmęczenie,
- pobudzenie emocjonalne,
- dowolne kierowanie uwagi;

PSYCHOLOGIA OGÓLNA-PROCESY POZNAWCZE

PROCESY PAMIĘCIOWE

Pamięć jako zdolność:

„zbiór środków, za pomocą których sięgamy
do naszych przeszłych doświadczeń”

Pamięć jako proces:

„dynamiczne mechanizmy związane z
zachowywaniem i odtwarzaniem informacji”

Operacje pamięciowe:



kodowanie



przechowywanie



odtwarzanie

PSYCHOLOGIA OGÓLNA-PROCESY POZNAWCZE

PROCESY PAMIĘCIOWE

Pamięć rozumiana jako zdolność

:



jest to element psychicznego „wyposażenia”

jednostki



wykazujące duże różnice indywidualne



jest składnikiem inteligencji



składa się z wielu zdolności specyficznych, np.

pamięci wzrokowej, słuchowej itd.

Pamięć rozumiana jako proces

:



sposób kodowania doświadczenia, stanowiący

uniwersalną właściwość człowieka



jest fazą przetwarzania informacji



składa się z wielu faz: fazy zapamiętywania,

przechowywania i odtwarzania informacji.

PSYCHOLOGIA OGÓLNA-PROCESY POZNAWCZE

PROCESY PAMIĘCIOWE

Rodzaje pamięci

Czas przechowywania

Pamięć

sensoryczna

: ok. 18 elementów, 0,5 sek.

Pamięć

krótkotrwała

: 7+- 2 elementy, ok. 15 sek.

bez powtórek

Pamięć

trwała

: nieograniczona, czas

nieograniczony

Format przechowywania:



Pamięć

semantyczna

(co?)



Pamięć

epizodyczna

(gdzie?, kiedy?)



Pamięć

proceduralna

(jak?)

PSYCHOLOGIA OGÓLNA-PROCESY POZNAWCZE

PROCESY PAMIĘCIOWE

Przy ocenianiu pamięci bierzemy pod uwagę:



wierność pamięci

- podobieństwo do

rzeczywistego obrazu. Wierność zmniejsza się
wraz z upływem czasu;



trwałość

- czas, w którym zachowana jest

zdolność do odtwarzania tego, co kiedyś było
obecne w strumieniu świadomości;



szybkość zapamiętywania

- jest walorem tylko

wtedy, jeżeli towarzyszy jej dbałość;



gotowość pamięci

- umiejętność łatwego

przypominania potrzebnych w danej chwili danych
pamięciowych;



pojemność (zakres)

- zdolność zapamiętywania

możliwie dużej liczby szczegółów w określonym
czasie.

PSYCHOLOGIA OGÓLNA-PROCESY POZNAWCZE

PROCESY PAMIĘCIOWE

Eksperyment

- proces pamięciowy

Krzywa zapamiętywania, krzywa

zapominania



Hamowanie proaktywne

: zakłócanie

zapamiętywania przez wcześniejsze
zadanie



Hamowanie retroaktywne

: zakłócanie

przechowywania wcześniej opanowanego
materiału przez późniejsze zadanie



Efekt pierwszeństwa



Efekt świeżości

PSYCHOLOGIA OGÓLNA-PROCESY POZNAWCZE

MYŚLENIE



Pomiar testem Ravena

"Czynność

myślenia

jest

łańcuchem

operacji

umysłowych, za pomocą których przetwarzamy

informacje

zakodowane

w

spostrzeżeniach,

wyobrażeniach i pojęciach. Dzięki myśleniu człowiek

lepiej poznaje rzeczywistość, tworzy plany i projekty,

dokonuje odkryć, formułuje oceny i wnioski„ (J.

Kozielecki)

Operacje myślowe



Analiza



Synteza



Porównywanie



Abstrahowanie



Uogólnianie

PSYCHOLOGIA OGÓLNA-PROCESY

POZNAWCZE

Rozwój poznawczy

1. Okres sensoryczno-motoryczny (inteligencji praktycznej)

od urodzenia do ~ 2 roku życia



przedmiotem poznania są stosunki przestrzenne między przedmiotami w

otoczeniu dziecka;

2. Okres wyobrażeń przedoperacyjnych (inteligencji reprezentującej)
od 2 do 7 roku życia.

myślenie konkretno-wyobrażeniowe (za pomocą obrazów), intuicyjne i
impulsywne
intensywny rozwój języka
rozwój pojęć, przyswajanie znaków i symboli

3. Okres operacji konkretnych

Od 7 – 11, 12 rok życia.
myślenie słowno-logiczne

4. Okres operacji formalnych

od 12 roku życia
myślenie hipotetyczno-dedukcyjne
rozwój myślenia abstrakcyjnego, dominacja inteligencji werbalnej