*W-M zlewni rzek: Wisły, Prejgoły, jarft,swiezej

*Eutrofizacja: dostarcz. i kumulacji biogenów ze źródeł zewnętrz.

*Skutki eutrofizacji – przeżyźnienie jezior zmniejsza przydatność wody jako

źródeł dla przem. rybactwa, rekreacji i gospodi. Intensywne zakwity

glonów wydziel. Szkodl. Toksyny. *Ochrona jezior:-porządk. Gospod.ściekowej

-zmniejsz. Zanieczy. Obszarowych-ogranicz. osadnictwa w obszarze jezior

*Metody ochr. jezior:-metody ochr. zlewni-metody rekultywacji w obrębie zbiornika

*Metody rekultywacji jezior:-sztuczne napowietrz.-oddziaływa. na osady denne

-kontrola ilości fitoplanktony przy pomocy zwierząt-chemiczne usuwanie fosforu

-chemiczne usuwanie planktonu *Eksperyment kortowski ’56 – selektywne usuw.

wód hypolimnionu *Rzeki o najwięk. pow.W-M: Łyna, Drwęca, Pisa, Pasłęka

*Najdł. rzeki woj. W-M: Łyna, Wkra, Drwęca, Pasłek *PMŚ – badan. stanu: rzek,

jezior, wód przejściowych i przybrzeżnych, jakoś. osadów dennych, kontr. Zbiornik.

Zaporow. *Wody podziem.:-wody 4rzędowe -110 punkt. Kontr. Jako. wód podziem.

-gł. wody średn. jakości-wody wysokiej jakości występują w 1/3 punktów

-głównym czynnikiem obniżającym jakość wód jest zawartość żelaza

*Zagrożenia wód podziemnych:-ścieki sanitarne-chemizacja rolnictwa i gnojowica

-składowiska odpadów-zanieczyszczenia z atmosfery *Miejsca poboru wód podziem.

objęte są szczególna strefą ochronna *Zakwaszenie gleb – uaktywnienie pierwiastków

toksycz. w formach przyswajalnych d roślin zakłóca obieg mikroelement. i subs.odżyw.

*Badanie opadów atmosf.:-111 punktów pomiarowych badania kwaśnych opadów

-w 54% próbek stwierdza się kwaśny opad (ph<5,6)-śred. roczna w W-M to ph=4,9

*Czynnik zakwaszające gleby:-naturalne (procesy glebotwórcze, warunki klimat.)

-antropogeniczne (przem. emitujący tlenki siarki i azotu) 40%-wymywanie wapnia i

magnezu z gleby 60% *Czynniki wpływ.e na stan zakwaszenia gleb w Polsce:

-warunki natur. kraju (skład chemi. skał macierzystych, przewaga opadów nad parowaniem

co wymywa składniki zasadowe)-działalność organizmów glebowych (w skutek ich oddych.

powstaje CO₂ który zakwasza glebę)-przemiany związków organicznych i azotu

-pobieranie składników zasadowych przez rośliny-nieprawidł. Stosow. nawozów zasado.

-emisja gazów do atmosfery (CO₂, NO₂, NO)

*Negatywne skutki zakwaszenia gleb:

-zakłócenie obiegu przyswajalnych form pierwiastków mineralnych

-zanik życia biologicznego gleby

-nieprawidłowy rozkład substancji organicznych (butwienie zamiast próchnicy)

-wadliwa struktura gleby

*Warunki wpływające na charakterystykę gleb:

-rozmaitość skał macierzystych

-urozmaicona rzeźba

-odmienne warunki klimatyczne i hydrologiczne

*Gleby w Polsce:

-strefa północna (brunatne, czarnoziemy)

-strefa środkowa (duże zróżnicowanie jakościowe: brunatne, płowe, rdzawe, glejowe i torf)

-strefa południowa (gleby mało urodzajne: piaski, bielicowe, rdzawe)

*Jakość gleb w woj. W-M:

-brunatne 70%

-gleby hydrogeniczne 14%

*Zagospodarowanie gleb w woj. W-M:

-użytki rolne 54%

-obszary leśne 29%

*Kontrolą jakości gleb w woj. W-M zajmuje się PMŚ w 11 pkt. Kontrolno-pomiarowych

*Parametry oceny zanieczyszczeń gleb:

-metal ciężkie (kadm, miedź, nikiel, ołów, cynk)

-zawartość SO₄

-Wielopierścieniowe Węglowodory Aromatyczne

*Zagrożenie gleb erozją w Polsce:

-erozja wodna 39%

-erozja wietrzna 28%

*Melioracja w Polsce:

-gleby zmeliorowane -50% użytków rolnych (na terenie woj. W-M głównie odwodnienie)

-niewłaściwe zabiegi melioracyjne w płd. części woj. spowodowały zbytnie osuszenie gleb (gleba traci właściwości produkcyjne)

-na terenie Żuław Wiślanych stosuje się stałe odwodnienia

*Struktura użytkowania gleb w woj. W-M:

55% - użytki rolne

32% - lasy

5,7% - grunty pod wodami

3,6% - zurbanizowane

*Użytki rolne:

67% - grunty orne

17.5% - pastwiska

12,5% - łąki

2% - zurbanizowane

0,8% - pod rowami

0,2% - sady

0,1% - stawy

*Funkcje lasu:

-ochronna (regul.a obiegu h2o, zapobieg. osuwisku, ochr. gleb-erozją, ochr. przed przesuszeniem, kształtowanie klimatu)

-produkcyjna (produkcja biomasy)

-społeczna (korzystne warunki, zdrowotne i rekreacyjne, daje pracę)

*Struktura siedliskowa drzewostanu:

57% bory43% lasy4% olsy i łegi

*Największe kompleksy leśne :

-Puszcza Napiworsko-Romudzka 89tyś ha-P.Kurpiowska Zielona 60

-Lasy Taborskie 35 -P. Borecka 30 -Lasy Iławskie 25-P. Romińska 13

*Leśne kompleksy promocyjne- populary.wiedzy o przyrodzie oraz gospod.

leśnej, prowadzi się tam szkolenia leśników *Lasy ochronne:-f-cja gospod.54%

-wodochronna20%-glebochronne5%-obronne 2%*zagr.a lasów:-pożary,

huragany, zanieczy.powietrza, ruch turyst- Rekreac., owady, chaotyczna

zabudowa, ruch samoch.