Wpływ tradycji klasycznej na kształtowanie się Europy średniowiecznej.
a) Zauważyć można ciągłe renesanse kultury antycznej w kulturze Europejskiej. Pierwszy już za czasów rządów Karola Wielkiego.
b) Trzy ośrodki, z których dokonań czerpiemy:
Grecja
- aż do XIX wieku uczniowie i studenci czytali te same dzieła co starożytni i kształcili swoje umysł na tych samych wartościach
- rozróżnienie prawdy i fałszu
- racjonalizm i myślenie dialektyczne
- współzawodnictwo i idee wolności
- sceptycyzm i dialog
- Grecja też pośredniczyła w dyfuzji między Europą a Wschodem: Mezopotamia, Indie, Chiny, Fenicja, Egipt, Kartagina
- Demokracja
- powstanie i rozwój filozofii
- pojęcie polites jako mieszkańca polis → od czehgo wiął swoje początki termin „polityka”
- argumentacja i sposoby dowodzenia
Rzym
- adaptacja klasycznej tradycji hellenizmu do potrzeb kultury zachodniej
- wchłaniania i przekazywanie kultury greckiej
- skuteczność polityczna, organizacja demokratycznego społeczeństwa (z czasów republiki)
- polityczno-cywilizacyjne ogarnięcie dużych obszarów kontynentu europejskiego (ważne zwycięstwo Augusta, które uchroniło cywilizację przez wchłonięcie jej przez starożytny Rzym)
- sukcesy urbanistyczne → wprowadzenie miasta jako formy osadniczej specyficznej dla kontynentalnej Europy
- prawo rzymskie - rozwój prawa i ośrodków prawotwórczych
- łacina jako język dyplomatyczny do końca XVIII wieku
- pojęcia związane z funkcjonowaniem państwa (sposób administracji, sposób zarządzania, ars vs techne, budownictwo – struktury miejskie, instytucje skarbowe i zarządzanie skarbem)
starożytni Żydzi
- idea równości wobec prawa tak ludzkiego jak i boskiego
- idea sumienia zbiorowego → społecznej odpowiedzialności
- idea pokoju jako abstrakcyjnego ideału
- miłość jako fundament sprawiedliwości
- Jerozolima jako kolebka cywilizacji żydowskiej